Wynagrodzenie chorobowe – jak obliczyć jego wysokość? Kiedy wypłaca je pracodawca, a kiedy ZUS?

Źródło:
TVN24 Biznes
Polacy coraz częściej na siebie donoszą do ZUS
Polacy coraz częściej na siebie donoszą do ZUSTVN24
wideo 2/7
Polacy coraz częściej na siebie donoszą do ZUSTVN24

Pracownikowi niezdolnemu do pracy z powodu choroby przysługuje wynagrodzenie chorobowe. Ile wynosi to wynagrodzenie i jak obliczyć jego wysokość? Czym wynagrodzenie chorobowe różni się od zasiłku chorobowego?

Wynagrodzenie chorobowe przysługuje w czasie zwolnienia lekarskiego pracownikom objętym ubezpieczeniem chorobowym.Otrzymywać je można w ciągu roku przez maksymalnie 33 albo 14 dni – jeżeli chory ma ponad 50 lat.Wypłacane przez pracodawcę wynagrodzenie chorobowe wynosi 80 proc. przeciętnego wynagrodzenia pracownika.Po czasie wynagrodzenia chorobowego pracownikowi przysługuje wypłacany przez ZUS zasiłek chorobowy.

Wynagrodzenie za czas choroby

Wynagrodzenie za czas choroby przysługuje pracownikom zgłoszonym do ubezpieczenia chorobowego, czyli przede wszystkim osobom zatrudnionym na umowę o pracę. Podstawą jego wypłaty jest wystawienie pracownikowi zwolnienia lekarskiego ZUS ZLA, potocznie znanego jako L4, i zgłoszenie go elektronicznie przez lekarza do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. ZUS, również elektronicznie, udostępnia wystawione zwolnienie pracodawcy chorej osoby.

Za każdy dzień choroby, również za dni wolne od pracy, pracownikowi przysługuje wówczas wypłacane przez pracodawcę wynagrodzenie chorobowe. Otrzymywać je można łącznie do 33 dni w ciągu roku kalendarzowego, albo do 14 dni, jeżeli chory ukończył już 50. rok życia.

Wynagrodzenie chorobowe wynosi 80 proc. przeciętnego wynagrodzenia pracownika, chyba że wewnętrzny regulamin danego pracodawcy przewiduje je w większej wysokości. Ponadto w określonych przypadkach wynagrodzenie chorobowe z mocy ustawy wynosi 100 proc. wynagrodzenia. Ma to miejsce, gdy niezdolność do pracy wynika z powodu:

– wypadku, który miał miejsce w drodze do pracy lub z pracy, – ciąży, – poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów oraz poddania się zabiegowi ich pobrania.

Kiedy ZUS wypłaca chorobowe?

W przypadku niezdolności do pracy z powodu choroby trwającej dłużej niż maksymalny czas wypłacania wynagrodzenia chorobowego, tj. 33 lub 14 dni w ciągu roku, wypłatę świadczenia chorobowego przejmuje od pracodawcy ZUS. W rezultacie od 34. lub 15. dnia zwolnienia lekarskiego pracownikowi wypłacany jest zasiłek chorobowy ze środków Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Zasiłek chorobowy wypłacany jest w takiej samej wysokości jak wynagrodzenie chorobowe, czyli 80 proc. przeciętnego wynagrodzenia chorego pracownika. Wyjątkiem jest wypłata zasiłku w wysokości 70 proc. wynagrodzenia za czas pobytu pracownika w szpitalu lub 100 proc. w przypadkach:

– ciąży, – choroby zawodowej, – wypadku, który miał miejsce w drodze do pracy lub z pracy, – poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów oraz poddania się zabiegowi ich pobrania.

Chorobowe w ciąży

W przypadku zwolnienia lekarskiego dla pracownicy w ciąży świadczenie chorobowe wynosi 100 proc. jej dotychczasowego średniego wynagrodzenia. Przez pierwsze 33 dni otrzymuje ona wynagrodzenie chorobowe, po czym przez pozostałą część zwolnienia lekarskiego – trwającego w tym przypadku maksymalnie 270 dni – zasiłek chorobowy. Jeszcze przed porodem kobieta może skorzystać ponadto z części przysługującego jej urlopu macierzyńskiego

Wynagrodzenie chorobowe a zasiłek chorobowy

Wynagrodzenie chorobowe różni się od zasiłku chorobowego tym, kto je wypłaca, a także czasem, przez jaki pracownik może je otrzymywać.

Wynagrodzenie chorobowe wypłacane jest przez pracodawcę i można je pobierać przez nie więcej niż 33 dni w ciągu roku kalendarzowego lub nie więcej niż 14 dni, jeżeli pracownik ukończył już 50 lat. Zasiłek chorobowy wypłacany jest przez ZUS i można pobierać go przez maksymalnie 182 dni w roku kalendarzowym pomniejszone o liczbę dni otrzymywania wcześniej wynagrodzenia chorobowego (33 lub 14). 

Jeżeli po upłynięciu 182 dni zwolnienia lekarskiego pracownik nadal będzie niezdolny do pracy z powodu choroby, lekarz orzecznik ZUS podejmie decyzję o przyznaniu mu świadczenia rehabilitacyjnego na czas dalszego leczenia, albo wydaje mu orzeczenie o niezdolności do pracy. W określonych przypadkach zasiłek chorobowy można pobierać również po ustaniu zatrudnienia. 

Podstawa wynagrodzenia chorobowego

Podstawę wysokości wynagrodzenia chorobowego albo zasiłku chorobowego ustala się na podstawie przeciętnego wynagrodzenia otrzymywanego przez pracownika przez 12 ostatnich miesięcy przed miesiącem, w którym powstała jego niezdolność do pracy z powodu choroby.

Do wysokości wynagrodzenia wliczane są w tym przypadku wszystkie składniki wynagrodzenia, od których wysokości płacona jest składka chorobowa:

wynagrodzenie zasadnicze, – premie i nagrody wynikające z indywidualnych wyników, – dodatki funkcyjne i stażowe, – wynagrodzenie za godziny nadliczbowe i nocne, – wynagrodzenie pobierane w czasie trwania urlopów.

Jeżeli przed powstaniem niezdolności do pracy pracownik przepracował mniej niż 12 miesięcy, podstawą wymiaru wynagrodzenia staje się przeciętne wynagrodzenie ze wszystkich pełnych przepracowanych przez niego miesięcy.

Jak obliczyć wynagrodzenie chorobowe? Przykład

Wysokość przysługującego wynagrodzenia chorobowego można obliczyć samemu. W tym celu należy w pierwszej kolejności wyliczyć swoje przeciętne wynagrodzenie brutto z ostatnich 12 miesięcy. Następnie należy od niego potrącić 13,71 proc. tytułem należnych składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe oraz chorobowe. Za każdy dzień zwolnienia lekarskiego pracownikowi przysługiwać będzie 1/30 tak wyliczonego wynagrodzenia.

Przykładowo pracownik przez ostatnich 12 miesięcy otrzymywał wynagrodzenie zasadnicze w wysokości 2800 zł brutto. Ponadto co trzy miesiące otrzymywał premię uznaniową w wysokości 400 zł. Na zwolnieniu lekarskim przebywał przez 10 dni tego samego miesiąca.

Obliczenie łącznego wynagrodzenia za ostatnie 12 miesięcy: 12 × 2 800 + 3 × 400 = 33 600 + 1 200 = 34 800 zł

Obliczenie przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia: 34 800 : 12 = 2 900 zł.

Potrącenie składek na ubezpieczenia: 2 900 – 2 900 * 0,1371 (tj. 13,71 proc.) = 2 900 - 397,59 = 2 502, 41 zł

Dzienna wysokość przeciętnego wynagrodzenia: 2 502,41 : 30 = 83,41 zł

Dzienna wysokość wynagrodzenia chorobowego: 83,41 * 0,8 (tj. 80 proc.) = 66,73 zł

Wysokość wynagrodzenia chorobowego za cały okres zwolnienia: 10 × 66,73 = 667,30 zł.

Za pozostałą, przepracowaną część miesiąca, czyli 20 dni, pracownik otrzyma natomiast wynagrodzenie wyliczone w następujący sposób:

Wynagrodzenie zasadnicze podzielone przez 30 -> 2 800 : 30 = 93,33 zł

Wynagrodzenie dziennie pomnożone przez długość zwolnienia: 93,33 * 10 = 933,30 zł

Pomniejszenie wynagrodzenia zasadniczego o wynagrodzenie niewypłacone za czas zwolnienia lekarskiego: 2 800 – 933,30 = 1 866,7 zł

Łącznie pracownik otrzyma więc 1866,7 zł za przepracowaną część miesiąca oraz 667,30 zł za część miesiąca spędzoną na zwolnieniu lekarskim, w sumie 2 534 zł.

Akty prawne: Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (zwłaszcza art. 92), Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy

Autorka/Autor:red.

Źródło: TVN24 Biznes

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Mówią o ciągłym stresie, wysiłku, problemach i o tym, że są "końmi pociągowymi". - Fryzjerka, która jest na urlopie, i tak ma cały czas włączony telefon. Myśli o tym, czy klienci wrócą - komentuje wyniki raportu dotyczącego kondycji psychicznej przedsiębiorców Tomasz Mazan, założyciel Unii Polskich Przedsiębiorców. - Właściciele firm pracują 24 godziny na dobę. Są wyczerpani codziennością i obciążeniami, które państwo na nich nakłada - dodaje w rozmowie z TVN24+.

Alarmujący raport. "To jest szok, coś nie do pomyślenia"

Alarmujący raport. "To jest szok, coś nie do pomyślenia"

Źródło:
TVN24+

W Chinach rozpoczęto budowę największej na świecie tamy i elektrowni wodnej na rzece Yarlung Zangpo w Regionie Autonomicznym Tybetu – podały państwowe media. Inwestycja o wartości 170 miliardów dolarów ma być największym przedsięwzięciem tego typu od czasów Tamy Trzech Przełomów.

Rusza gigantyczna inwestycja. "Projekt stulecia"

Rusza gigantyczna inwestycja. "Projekt stulecia"

Źródło:
PAP

Central European Petroleum (CEP) dokonało dużego odkrycia ropy naftowej otworem wiertniczym, wykonanym na Morzu Bałtyckim, około 6 kilometrów od Świnoujścia - poinformowała spółka w komunikacie prasowym.

Odkryto największe złoże ropy w Polsce. "Historyczny moment"

Odkryto największe złoże ropy w Polsce. "Historyczny moment"

Źródło:
PAP

Dotychczasowa wiceprezeska Urzędu Regulacji Energetyki Renata Mroczek została wybrana w naborze na stanowisko prezesa tego urzędu - wynika z informacji zamieszczonej na stronie Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.

Zmiana na czele urzędu. Komunikat kancelarii premiera

Zmiana na czele urzędu. Komunikat kancelarii premiera

Źródło:
PAP

Przeciętne wynagrodzenie brutto w czerwcu 2025 roku wyniosło 8881,84 złotego, co oznacza wzrost 9 procent rok do roku - podał Główny Urząd Statystyczny. Dane dotyczą firm zatrudniających powyżej dziewięciu osób. Zatrudnienie w tym sektorze spadło o 0,8 procent w ujęciu rocznym.

Tyle przeciętnie zarabiają Polacy. "Płace zaskakują"

Tyle przeciętnie zarabiają Polacy. "Płace zaskakują"

Źródło:
tvn24.pl

Jedno słabe hasło wystarczyło hakerom, aby zniszczyć 158-letnią firmę i pozbawić pracy 700 osób - pisze portal stacji BBC. Cyberprzestępcy zażądali potężnego okupu, na zapłacenie którego firma nie miała pieniędzy.

Odgadli hasło pracownika, firma upadła

Odgadli hasło pracownika, firma upadła

Źródło:
BBC

McDonald’s Polska otrzymał karę wynoszącą blisko 17 milionów złotych od Urzędu Ochrony Danych Osobowych za naruszenie przepisów o ochronie danych osobowych - przekazał Urząd. Jak dodał doprowadzono do "ujawnienia danych osobowych w publicznie dostępnym katalogu".

Potężna kara dla McDonald’s Polska

Potężna kara dla McDonald’s Polska

Źródło:
PAP

Pracodawca może odwołać pracownika z urlopu, jeżeli jego obecność w pracy jest niezbędna, ale w takiej sytuacji musi zwrócić mu koszty związane z wypoczynkiem – wyjaśnił główny inspektor pracy Marcin Stanecki. Zaznaczył, że na urlopie nie ma obowiązku odbierania poczty służbowej.

Czy pracodawca może odwołać pracownika z urlopu?

Czy pracodawca może odwołać pracownika z urlopu?

Źródło:
PAP

Wyprodukowanie kilograma cukru kosztuje 2,52 złotego, ale w sklepie można go kupić nawet po 1,49 złotego. To znacznie poniżej kosztów produkcji i dystrybucji. Rynek może się załamać, a to oznacza protesty rolników - ocenia w poniedziałkowym wydaniu "Gazeta Wyborcza".

"Nadmuchana" cena i rynek na skraju katastrofy

"Nadmuchana" cena i rynek na skraju katastrofy

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Produkcja przemysłowa w czerwcu spadła o 0,1 procent rok do roku, a w porównaniu z poprzednim miesiącem spadła o 1,1 procent - podał Główny Urząd Statystyczny.

"Rozczarowanie". Najnowsze dane z przemysłu

"Rozczarowanie". Najnowsze dane z przemysłu

Źródło:
PAP

W ramach szóstej edycji programu Mój Prąd wpłynęło 60 tysięcy wniosków na ponad 828 milionów złotych na przydomowe magazyny energii - poinformowała minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska.

"Mamy rekordową liczbę wniosków". Można otrzymać nawet 16 tysięcy

"Mamy rekordową liczbę wniosków". Można otrzymać nawet 16 tysięcy

Źródło:
PAP

Jest to mechanizm, który powinien być rozważany właśnie po to, żeby ulżyć konsumentom. Wspierać sytuację tych Polaków, którzy dzisiaj przepłacają na odsetkach od swoich kredytów hipotecznych - powiedział Tomasz Chróstny, zapytany, czy banki powinny płacić podatek od nadmiarowych zysków.

Prezes UOKiK: ten podatek mógłby ulżyć kredytobiorcom

Prezes UOKiK: ten podatek mógłby ulżyć kredytobiorcom

Źródło:
PAP

W 2024 roku przeciętny oczekiwany czas aktywności zawodowej w państwach Unii Europejskiej osiągnął prawie 37,2 roku - podał Eurostat. W ciągu ostatniej dekady wzrósł o 2,4 roku. Dla Polski wskaźnik ten był poniżej średniej UE.

Tak pracuje się w Europie. Polska poniżej średniej

Tak pracuje się w Europie. Polska poniżej średniej

Źródło:
PAP

Donald Trump ogłosił 50-procentowe cła na towary z Brazylii, czym chciał wesprzeć byłego brazylijskiego prezydenta Jaira Bolsonaro. Jednak działania prezydenta USA zwiększyły poparcie dla obecnego prezydenta Brazylii Inácio Luli da Silvy.

Zaskakujący efekt ceł Trumpa. "Gringo nie będzie rozkazywał"

Zaskakujący efekt ceł Trumpa. "Gringo nie będzie rozkazywał"

Źródło:
PAP

Współpraca Rosji z Koreą Północną wykracza poza sferę wojskową, obejmując kolejne dziedziny takie jak handel czy inwestycje infrastrukturalne - informuje "Financial Times". Dodaje, że efekty ożywienia są już widoczne, dzięki czemu reżim w Pjongjangu wychodzi z międzynarodowej izolacji.

Szansa dla Korei Północnej. Może doprowadzić do "prawdziwej transformacji"

Szansa dla Korei Północnej. Może doprowadzić do "prawdziwej transformacji"

Źródło:
PAP

Kalifornisjka firma górnicza KoBold Metals zawarła umowę na wydobycie litu z kopalni Manono w Demokratycznej Republice Konga. To jedno z największych na świecie złóż tego surowca. Amerykańska spółka zamierza zainwestować łącznie ponad miliard dolarów w kongijski sektor wydobywczy.

Jedno z największych złóż "białego złota". Amerykanie z umową na wydobycie

Jedno z największych złóż "białego złota". Amerykanie z umową na wydobycie

Źródło:
PAP

Ministra rodziny, pracy i polityki społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk poinformowała o rozpoczęciu prac nad ustawą, która ma wprowadzić zakaz bezpłatnych staży. Mają na niej skorzystać młodzi pracownicy.

Zmiany w stażach. Zapowiedź ministry

Zmiany w stażach. Zapowiedź ministry

Źródło:
PAP

Administracja Donalda Trumpa ogłosiła ponad 90-procentowe cła na chiński grafit wykorzystywany do produkcji akumulatorów. Jak wskazał CNN, wyższe stawki celne zwiększą koszty produkcji samochodów w USA, choć w dłuższej perspektywie mogą wspomóc rozwój krajowych producentów.

Trump podbija stawkę Bidena. "To bardzo zmieni sytuację"

Trump podbija stawkę Bidena. "To bardzo zmieni sytuację"

Źródło:
CNN

W sobotnim losowaniu Lotto żaden z graczy nie wytypował poprawnie wszystkich sześciu liczb. Oznacza to, że kumulacja rośnie do pięciu milionów złotych. Oto wyniki Lotto i Lotto Plus z 19 lipca 2025 roku.

Bez szóstki w Lotto. Kumulacja rośnie

Bez szóstki w Lotto. Kumulacja rośnie

Źródło:
Lotto.pl

W maju 2025 roku ceny czekolady w Unii Europejskiej wzrosły średnio o 21,1 procent rok do roku - podał urząd statystyczny Eurostat. Wskazał też, że największy skok w UE odnotowano w Polsce.

Ten produkt zdrożał w Polsce najbardziej w Europie

Ten produkt zdrożał w Polsce najbardziej w Europie

Źródło:
tvn24.pl, PAP, "Wall Street Journal"

W pierwszym półroczu 2025 roku Pop Mart, chiński producent zabawek, odnotował wzrost zysków o 350 procent. Kluczem do sukcesu okazały się pluszowe lalki Labubu, których ceny na rynku wtórnym sięgają nawet setek tysięcy dolarów.

Ta zabawka podbija świat. Ponad trzykrotny wzrost zysków

Ta zabawka podbija świat. Ponad trzykrotny wzrost zysków

Źródło:
PAP