Wynagrodzenie chorobowe – jak obliczyć jego wysokość? Kiedy wypłaca je pracodawca, a kiedy ZUS?

Źródło:
TVN24 Biznes
Polacy coraz częściej na siebie donoszą do ZUS
Polacy coraz częściej na siebie donoszą do ZUSTVN24
wideo 2/7
Polacy coraz częściej na siebie donoszą do ZUSTVN24

Pracownikowi niezdolnemu do pracy z powodu choroby przysługuje wynagrodzenie chorobowe. Ile wynosi to wynagrodzenie i jak obliczyć jego wysokość? Czym wynagrodzenie chorobowe różni się od zasiłku chorobowego?

Wynagrodzenie chorobowe przysługuje w czasie zwolnienia lekarskiego pracownikom objętym ubezpieczeniem chorobowym.Otrzymywać je można w ciągu roku przez maksymalnie 33 albo 14 dni – jeżeli chory ma ponad 50 lat.Wypłacane przez pracodawcę wynagrodzenie chorobowe wynosi 80 proc. przeciętnego wynagrodzenia pracownika.Po czasie wynagrodzenia chorobowego pracownikowi przysługuje wypłacany przez ZUS zasiłek chorobowy.

Wynagrodzenie za czas choroby

Wynagrodzenie za czas choroby przysługuje pracownikom zgłoszonym do ubezpieczenia chorobowego, czyli przede wszystkim osobom zatrudnionym na umowę o pracę. Podstawą jego wypłaty jest wystawienie pracownikowi zwolnienia lekarskiego ZUS ZLA, potocznie znanego jako L4, i zgłoszenie go elektronicznie przez lekarza do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. ZUS, również elektronicznie, udostępnia wystawione zwolnienie pracodawcy chorej osoby.

Za każdy dzień choroby, również za dni wolne od pracy, pracownikowi przysługuje wówczas wypłacane przez pracodawcę wynagrodzenie chorobowe. Otrzymywać je można łącznie do 33 dni w ciągu roku kalendarzowego, albo do 14 dni, jeżeli chory ukończył już 50. rok życia.

Wynagrodzenie chorobowe wynosi 80 proc. przeciętnego wynagrodzenia pracownika, chyba że wewnętrzny regulamin danego pracodawcy przewiduje je w większej wysokości. Ponadto w określonych przypadkach wynagrodzenie chorobowe z mocy ustawy wynosi 100 proc. wynagrodzenia. Ma to miejsce, gdy niezdolność do pracy wynika z powodu:

– wypadku, który miał miejsce w drodze do pracy lub z pracy, – ciąży, – poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów oraz poddania się zabiegowi ich pobrania.

Kiedy ZUS wypłaca chorobowe?

W przypadku niezdolności do pracy z powodu choroby trwającej dłużej niż maksymalny czas wypłacania wynagrodzenia chorobowego, tj. 33 lub 14 dni w ciągu roku, wypłatę świadczenia chorobowego przejmuje od pracodawcy ZUS. W rezultacie od 34. lub 15. dnia zwolnienia lekarskiego pracownikowi wypłacany jest zasiłek chorobowy ze środków Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Zasiłek chorobowy wypłacany jest w takiej samej wysokości jak wynagrodzenie chorobowe, czyli 80 proc. przeciętnego wynagrodzenia chorego pracownika. Wyjątkiem jest wypłata zasiłku w wysokości 70 proc. wynagrodzenia za czas pobytu pracownika w szpitalu lub 100 proc. w przypadkach:

– ciąży, – choroby zawodowej, – wypadku, który miał miejsce w drodze do pracy lub z pracy, – poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów oraz poddania się zabiegowi ich pobrania.

Chorobowe w ciąży

W przypadku zwolnienia lekarskiego dla pracownicy w ciąży świadczenie chorobowe wynosi 100 proc. jej dotychczasowego średniego wynagrodzenia. Przez pierwsze 33 dni otrzymuje ona wynagrodzenie chorobowe, po czym przez pozostałą część zwolnienia lekarskiego – trwającego w tym przypadku maksymalnie 270 dni – zasiłek chorobowy. Jeszcze przed porodem kobieta może skorzystać ponadto z części przysługującego jej urlopu macierzyńskiego

Wynagrodzenie chorobowe a zasiłek chorobowy

Wynagrodzenie chorobowe różni się od zasiłku chorobowego tym, kto je wypłaca, a także czasem, przez jaki pracownik może je otrzymywać.

Wynagrodzenie chorobowe wypłacane jest przez pracodawcę i można je pobierać przez nie więcej niż 33 dni w ciągu roku kalendarzowego lub nie więcej niż 14 dni, jeżeli pracownik ukończył już 50 lat. Zasiłek chorobowy wypłacany jest przez ZUS i można pobierać go przez maksymalnie 182 dni w roku kalendarzowym pomniejszone o liczbę dni otrzymywania wcześniej wynagrodzenia chorobowego (33 lub 14). 

Jeżeli po upłynięciu 182 dni zwolnienia lekarskiego pracownik nadal będzie niezdolny do pracy z powodu choroby, lekarz orzecznik ZUS podejmie decyzję o przyznaniu mu świadczenia rehabilitacyjnego na czas dalszego leczenia, albo wydaje mu orzeczenie o niezdolności do pracy. W określonych przypadkach zasiłek chorobowy można pobierać również po ustaniu zatrudnienia. 

Podstawa wynagrodzenia chorobowego

Podstawę wysokości wynagrodzenia chorobowego albo zasiłku chorobowego ustala się na podstawie przeciętnego wynagrodzenia otrzymywanego przez pracownika przez 12 ostatnich miesięcy przed miesiącem, w którym powstała jego niezdolność do pracy z powodu choroby.

Do wysokości wynagrodzenia wliczane są w tym przypadku wszystkie składniki wynagrodzenia, od których wysokości płacona jest składka chorobowa:

wynagrodzenie zasadnicze, – premie i nagrody wynikające z indywidualnych wyników, – dodatki funkcyjne i stażowe, – wynagrodzenie za godziny nadliczbowe i nocne, – wynagrodzenie pobierane w czasie trwania urlopów.

Jeżeli przed powstaniem niezdolności do pracy pracownik przepracował mniej niż 12 miesięcy, podstawą wymiaru wynagrodzenia staje się przeciętne wynagrodzenie ze wszystkich pełnych przepracowanych przez niego miesięcy.

Jak obliczyć wynagrodzenie chorobowe? Przykład

Wysokość przysługującego wynagrodzenia chorobowego można obliczyć samemu. W tym celu należy w pierwszej kolejności wyliczyć swoje przeciętne wynagrodzenie brutto z ostatnich 12 miesięcy. Następnie należy od niego potrącić 13,71 proc. tytułem należnych składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe oraz chorobowe. Za każdy dzień zwolnienia lekarskiego pracownikowi przysługiwać będzie 1/30 tak wyliczonego wynagrodzenia.

Przykładowo pracownik przez ostatnich 12 miesięcy otrzymywał wynagrodzenie zasadnicze w wysokości 2800 zł brutto. Ponadto co trzy miesiące otrzymywał premię uznaniową w wysokości 400 zł. Na zwolnieniu lekarskim przebywał przez 10 dni tego samego miesiąca.

Obliczenie łącznego wynagrodzenia za ostatnie 12 miesięcy: 12 × 2 800 + 3 × 400 = 33 600 + 1 200 = 34 800 zł

Obliczenie przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia: 34 800 : 12 = 2 900 zł.

Potrącenie składek na ubezpieczenia: 2 900 – 2 900 * 0,1371 (tj. 13,71 proc.) = 2 900 - 397,59 = 2 502, 41 zł

Dzienna wysokość przeciętnego wynagrodzenia: 2 502,41 : 30 = 83,41 zł

Dzienna wysokość wynagrodzenia chorobowego: 83,41 * 0,8 (tj. 80 proc.) = 66,73 zł

Wysokość wynagrodzenia chorobowego za cały okres zwolnienia: 10 × 66,73 = 667,30 zł.

Za pozostałą, przepracowaną część miesiąca, czyli 20 dni, pracownik otrzyma natomiast wynagrodzenie wyliczone w następujący sposób:

Wynagrodzenie zasadnicze podzielone przez 30 -> 2 800 : 30 = 93,33 zł

Wynagrodzenie dziennie pomnożone przez długość zwolnienia: 93,33 * 10 = 933,30 zł

Pomniejszenie wynagrodzenia zasadniczego o wynagrodzenie niewypłacone za czas zwolnienia lekarskiego: 2 800 – 933,30 = 1 866,7 zł

Łącznie pracownik otrzyma więc 1866,7 zł za przepracowaną część miesiąca oraz 667,30 zł za część miesiąca spędzoną na zwolnieniu lekarskim, w sumie 2 534 zł.

Akty prawne: Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (zwłaszcza art. 92), Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy

Autorka/Autor:red.

Źródło: TVN24 Biznes

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Operatorzy platform, za pośrednictwem których dokonywane są transakcje w internecie, przekazali Ministerstwu Finansów dane ponad 177 tysięcy osób fizycznych i 115 tysięcy podmiotów – poinformowała rzeczniczka szefa Krajowej Administracji Skarbowej Justyna Pasieczyńska. Dane te są teraz analizowane.

Blisko 300 tysięcy osób i podmiotów pod lupą fiskusa

Blisko 300 tysięcy osób i podmiotów pod lupą fiskusa

Źródło:
PAP

500 milionów i 200 milionów euro to wysokość kar nałożonych odpowiednio na Apple i Metę przez Komisję Europejską. Według Brukseli firmy te złamały Akt o rynkach cyfrowych (DMA). To pierwsza kara nałożona na spółki technologiczne za naruszenie tych zasad.

Kary dla gignatów technologicznych

Kary dla gignatów technologicznych

Źródło:
PAP

Donald Tusk odniósł się do kwestii składki zdrowotnej. Premier zapowiedział, że w przypadku ewentualnego weta prezydenta Andrzeja Dudy rząd powróci do tematu obniżenia składki po wyborach prezydenckich.

Składka zdrowotna. Zapowiedź premiera Donalda Tuska

Składka zdrowotna. Zapowiedź premiera Donalda Tuska

Źródło:
PAP

Szef Open AI Sam Altman wskazał, że zwracanie się do ChatGPT za pomocą słów "proszę" i "dziękuję" kosztowało firmę sporo pieniędzy. Kwota ta ma iść w dziesiątki milionów dolarów.

Ile kosztują "proszę" i "dziękuję"? Zaskakująca odpowiedź Sama Altmana

Ile kosztują "proszę" i "dziękuję"? Zaskakująca odpowiedź Sama Altmana

Źródło:
USA Today

Intel zamierza ujawnić w tym tygodniu plany zwolnienia 20 procent pracowników - donosi Bloomberg, powołując się na osobę znającą sprawę. Oznacza to, że pracę straci około 21 tysięcy osób. Krok ten ma usprawnić operacje i zmniejszyć nieefektywność biurokratyczną.

Gigant chce zwolnić 20 procent pracowników

Gigant chce zwolnić 20 procent pracowników

Źródło:
Reuters

Donald Trump przekazał, że nie ma zamiaru zwalniać prezesa Rezerwy Federalnej Jerome'a Powella, choć zażądał od niego obniżenia stóp procentowych. Wcześniej prezydent USA nazwał szefa Fed "wielkim frajerem".

Donald Trump zmienia zdanie w sprawie "wielkiego frajera"

Donald Trump zmienia zdanie w sprawie "wielkiego frajera"

Źródło:
PAP

Rezerwa Federalna to jedna z najważniejszych finansowych instytucji świata. Gdyby straciła wiarygodność, to straciłaby zdolność wpływania na rynki. Bank centralny USA jest pod presją Donalda Trumpa i Fed grozi zależność od władzy wykonawczej - ostrzegają ekonomiści.

Noblista o Trumpie: nie chcemy, by ktoś szalony nam dyktował

Noblista o Trumpie: nie chcemy, by ktoś szalony nam dyktował

Źródło:
PAP

Elon Musk zapowiedział, że od maja planuje poświęcać znacznie mniej czasu na kierowanie DOGE (Departamentem Wydajności Państwa) i skoncentruje się na przewodzeniu Tesli.

Elon Musk zapowiada ważne zmiany od maja

Elon Musk zapowiada ważne zmiany od maja

Źródło:
PAP

Sprzedaż detaliczna w cenach stałych w marcu 2025 roku była niższa niż przed rokiem o 0,3 procent - podał Główny Urząd Statystyczny. Z kolei w cenach bieżących sprzedaż w ubiegłym miesiącu wzrosła o 0,6 procent rok do roku.

"Konsument wrócił do gry". Nowe dane ze sklepów

"Konsument wrócił do gry". Nowe dane ze sklepów

Źródło:
tvn24.pl

We wtorkowym losowaniu Lotto padła główna wygrana. Zwycięzca wygrał niemal 12 milionów złotych. Oto wyniki losowania Lotto i Lotto Plus z 22 kwietnia 2025 roku.

Kumulacja w Lotto rozbita

Kumulacja w Lotto rozbita

Źródło:
tvn24.pl

Prezydent Donald Trump odpowiada za nowy trend - "Sell America" (sprzedawać Amerykę). Cła i wojna handlowa, chaotyczne decyzje czy próby zwolnienia szefa Fed sprawiły, że inwestorzy pozbywają się amerykańskich obligacji, akcji i uciekają od dolara - wskazują media z USA, Francji czy Wielkiej Brytanii.

Donald Trump zaczął nowy trend

Donald Trump zaczął nowy trend

Źródło:
PAP

Rzeczniczka Białego Domu Karoline Leavitt przekazała, że USA otrzymały do tej pory 18 pisemnych propozycji porozumień handlowych, a Stany prowadzą obecnie rozmowy z 34 krajami. Trwają też prace nad umową z Chinami, ale minister finansów Scott Bessent miał określić te rozmowy jako "mordęgę".

"Mordęga". Amerykanie o negocjacjach

"Mordęga". Amerykanie o negocjacjach

Źródło:
PAP

Z 3,5 do 3,2 procent - tak prognozę dla polskiej gospodarki obniżył Międzynarodowy Fundusz Walutowy. Analitycy Credit Agricole oraz ING Bank Śląski zwrócili uwagę na potencjalny wpływ ceł Donalda Trumpa na PKB Polski.

Coraz gorsze prognozy. "Istnieje wysokie ryzyko"

Coraz gorsze prognozy. "Istnieje wysokie ryzyko"

Źródło:
PAP

Rosja obniżyła prognozę dotyczącą przychodów z eksportu ropy naftowej i gazu na lata 2025–2027 - podał Reuters, powołując się na dokument rosyjskiego ministerstwa gospodarki.

Tym Rosja napędza wojnę. Spodziewa się mniejszych wpływów

Tym Rosja napędza wojnę. Spodziewa się mniejszych wpływów

Źródło:
Reuters

Pokój na Ukrainie jest niezbędny dla globalnej stabilności, a także globalnej gospodarki - stwierdził minister finansów Andrzej Domański. Dodał, że "popieramy każde rozmowy pokojowe", "ale w Polsce nie ufamy Putinowi".

Domański o Ukrainie i Putinie. "To jest jasne"

Domański o Ukrainie i Putinie. "To jest jasne"

Źródło:
PAP

Komisja Europejska zareagowała na doniesienia, że administracja Donalda Trumpa w ramach negocjowania ceł z innymi krajami żąda ograniczenia współpracy gospodarczej z Chinami. Bruksela wskazała, że relacje z USA i z Chinami - to dwie odrębne sprawy.

Bruksela apeluje: nie spekulujmy

Bruksela apeluje: nie spekulujmy

Źródło:
PAP

Departament Handlu USA poinformował o planach nałożenia ceł na import paneli słonecznych i sprzętu fotowoltaicznego z krajów Azji Południowo-Wschodniej. W jednym przypadku taryfa może sięgać nawet 3521 procent.

3521 procent. Zaskakujący plan USA

3521 procent. Zaskakujący plan USA

Źródło:
BBC

Banki będą musiały sprawdzić, czy właściciel rachunku żyje w przypadku braku aktywności przez pięć lat - wynika z założeń projektu opublikowanych w wykazie prac legislacyjnych i programowych rządu.

Sprawdzą, czy żyjesz. Nowe plany rządu

Sprawdzą, czy żyjesz. Nowe plany rządu

Źródło:
PAP

Właściciele sklepów internetowych, przewoźnicy, banki czy operatorzy systemów płatności będą musieli zapewnić od połowy tego roku dostęp do swoich usług bądź produktów osobom z niepełnosprawnością. - Wysokość grzywny (za brak dostosowania - red.) może wynosić do dziesięciokrotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia - wyjaśnia mecenas Magdalena Szczepanek  z kancelarii prawnej Causa Finita Szczepanek i Wspólnicy Sp.K.

Nowy obowiązek dla tysięcy firm. "Największe emocje budzą kary finansowe"

Nowy obowiązek dla tysięcy firm. "Największe emocje budzą kary finansowe"

Źródło:
tvn24.pl

Obniżki stóp procentowych w maju i czerwcu są już przesądzone – napisali ekonomiści Banku Pekao w komentarzu do danych GUS. Ich zdaniem, marcowy spadek dynamiki płac stanowi jeden z argumentów za obniżkami stóp NBP.

"Obniżki stóp są już przesądzone". Padł termin

"Obniżki stóp są już przesądzone". Padł termin

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Roche zamierza zainwestować 50 miliardów dolarów w pięć lat w USA. Powstać ma 12 tysięcy nowych miejsc pracy - podał Reuters. Zdaniem agencji to kolejny przykład firmy farmaceutycznej reagującej na politykę celną prezydenta Donalda Trumpa.

Widmo ceł Trumpa. Zapowiadają ogromną inwestycję w USA

Widmo ceł Trumpa. Zapowiadają ogromną inwestycję w USA

Źródło:
Reuters

Przeciętne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw w marcu 2025 roku wyniosło 9055,92 złotego, co oznacza wzrost 7,7 procent rok do roku - podał Główny Urząd Statystyczny. Zatrudnienie w tym sektorze w ujęciu rocznym spadło o 0,9 procent.

Tyle przeciętnie zarabiają Polacy

Tyle przeciętnie zarabiają Polacy

Źródło:
PAP