Raport organizacji Sorosa punktuje Polskę. "Tajne więzienie CIA, sześciu więźniów, czterech głównych winnych"

Dokument przygotowany przez OSJI nie zawiera żadnych nowych przełomowych informacji, ale jak pisze "New York Times", "to najbardziej szczegółowy zewnętrzny opis pomocy udzielonej USA przez inne kraje" w tworzeniu tajnych więzień CIA, przesłuchiwaniu i przekazywaniu więźniów do krajów, w których dopuszczalne są tortury.

Liczący ponad 200 stron raport OSJI o tytule "Globalizacja Tortur" opisuje dokładnie obecny stan wiedzy na temat pomocy, jakiej 54 państwa udzieliły CIA po 11 września 2001 roku. Polsce poświęcono trzy strony. W raporcie wymieniono nazwiska 136 osób, które były przetrzymywane lub przewożone przez CIA oraz opisano to, co wiadomo na temat miejsca, czasu i sposobu ich przetrzymywania. - To największa taka skompilowana lista - podkreśla "NYT". - Ujawnia też nowe szczegóły na temat tego, co wiadomo o przekazywaniu członków Al-Kaidy oraz na temat niewinnych ludzi, wplątanych w globalną machinę walki z terroryzmem - dodaje gazeta. Według raportu, w Polsce przetrzymywano sześciu więźniów. Władze w Warszawie miały się zgodzić na ustanowienie tajnego więzienia CIA w ośrodku szkolenia wywiadu w Starych Kiejkutach, pomagały w transferze więźniów z i do Polski, oraz użyczały przestrzeni powietrznej i lotnisk do transportu osób przetrzymywanych przez CIA.

Informacje na temat Polski opierają się głównie na raportach Human Rights Watch z 2005 roku i dwóch kolejnych raportach Rady Europy z 2006 oraz 2007 roku. Uzupełnia to też szczegółowy przegląd wyników dochodzeń prowadzonych polską prokuraturę oraz organizacje pozarządowe. Jak pisze OSJI, cytując raport Rady Europy z 2007 roku, głównymi odpowiedzialnymi za współpracę z CIA są: "prezydent Polski Aleksander Kwaśniewski, szef Narodowego Biura Bezpieczeństwa Marek Siwiec, minister obrony Jerzy Szmajdziński i szef WSI Marek Dukaczewski." Raport przypomina też "przeciek z krakowskiej prokuratury", według którego dokumenty o utworzeniu więzienia w Starych Kiejkutach podpisał osobiście Zbigniew Siemiątkowski, były szef Agencji Wywiadu. Polskie dochodzenia w sprawie więzień CIA są określane przez OSJI jako "niedostateczne". Polskie władze mają nie być skłonne do współpracy w śledztwach prowadzonych przez organizacje zewnętrzne.

Politycy rządzący Polską w 2001 roku, gdy miała zapaść decyzja o współpracy z CIA, konsekwentnie zaprzeczają, aby coś takiego miało miejsce i odcinają się od sprawy. We wtorek Leszek Miller powtórzył swoje wcześniejsze zapewnienia, że w Polsce "żadnych więzień CIA nie było". Podobne stanowisko zajmują pozostali oskarżani oficjele. Polskie władze konsekwentnie nie chcą ujawniać szczegółów współpracy z CIA, zasłaniając się tajemnicą i kwestiami bezpieczeństwa państwa.

Jak twierdzi OSJI w polskim więzieniu CIA o nazwie kodowej "Kwarc" miało być przetrzymywanych sześciu podejrzanych o działalność terrorystyczną. Jemeńczyk Waleed Mohammed bin Attash, który był w Kiejkutach w marcu 2003 roku. Abu Bakr Muhammad Boulghiti, Algierczyk, przetrzymywany w Polsce w 2003 roku. Kha-lid Sheikh Mohammed, Pakistańczyk, również trafił do więzienia CIA w 2003 roku, miał być tu 183 razy podtapiany. Twierdzi, że wiedział iż jest w Polsce, bo otrzymał butelkę wody z polską etykietą. Kolejny domniemany terrorysta przetrzymywany w "Kwarcu" to Saudyjczyk Abd al Rahim al Nashiri, który miał być w Polsce od końca 2002 roku do połowy 2003 roku. Przesłuchujący go Amerykanie mieli między innymi organizować fałszywe egzekucje przy pomocy wiertarki, przystawiać do głowy broń i grozić, że przyprowadzą jego matkę i zgwałcą ją na jego oczach. Złożył skargę na Polskę do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka za "przewlekłości i nieefektywność polskiego śledztwa". Open Society Justice Initiative wspiera polskiego pełnomocnika Saudyjczyka. Dwóch kolejnych domniemanych terrorystów przywiezionych do Polski to - według raportu - Ramzi bin al-Shibhi, Jemeńczyk przetrzymywany w "Kwarcu" od marca do czerwca 2003 roku, oraz Abu Zabaydah, Palestyńczyk przywieziony w grudniu 2002 roku i przetrzymywany przez dziesięć miesięcy. Na dodatek, jak podaje raport, samoloty CIA z więźniami miały kilkanaście razy lądować w Polsce podczas tranzytu.

Autor: mk/ ola/k / Źródło: tvn24.pl, PAP