Zaległy urlop – do kiedy trzeba wykorzystać? Czy zaległy urlop może przepaść?

Źródło:
TVN24 Biznes
Do kiedy trzeba wykorzystać zaległy urlop?
Do kiedy trzeba wykorzystać zaległy urlop?TVN24
wideo 2/4
Do kiedy trzeba wykorzystać zaległy urlop?TVN24

Zaległy urlop to urlop niewykorzystany w poprzednim roku kalendarzowym. Zgodnie z Kodeksem pracy zaległy urlop powinno się wykorzystać do końca września, inaczej pracodawca może zostać ukarany grzywną. Zaległy urlop jednak nie przepada, jest ważny przez trzy lata od roku, w którym miał pierwotnie być wykorzystany.

Zaległy urlop to urlop niewykorzystany w poprzednim roku kalendarzowym.Aby uniknąć ewentualnej grzywny, w interesie pracodawcy jest, żeby pracownik wykorzystał zaległy urlop do 30 września kolejnego roku.Zaległy urlop nie przepada przez trzy lata od roku kalendarzowego, w którym pracownik nabył do niego prawo.Zgodnie z ustawą covidową, pracodawca ma prawo nakazać pracownikowi wykorzystanie zaległego urlopu we wskazanym przez siebie terminie i w wymiarze 30 dni, a pracownik jest zobowiązany wyrazić na to zgodę.

Zaległy urlop – co to jest?

Zaległy urlop to niewykorzystany urlop wypoczynkowy z poprzedniego roku. Zgodnie z Kodeksem pracy niewykorzystany urlop przechodzi na kolejny rok i w interesie pracodawcy jest, żeby pracownik wykorzystał go do końca września. 

Do kiedy trzeba wykorzystać zaległy urlop?

Art. 168 Kodeksu pracy precyzuje, że zaległy urlop trzeba wykorzystać najpóźniej do 30 września roku kalendarzowego następującego po roku, w którym urlop miał być pierwotnie wykorzystany. Oznacza to, że najpóźniej 30 września pracownik powinien rozpocząć zaległy urlop. Pracodawca może też sam zadecydować o terminie, w którym pracownik ma iść na zaległy urlop, tak by po tej dacie jego pracownicy nie mieli już zaległych urlopów. 

Konsekwencje niewykorzystania zaległego urlopu do 30 września ponosi pracodawca. W razie kontroli Państwowej Inspekcji Pracy zostanie to potraktowane jako wykroczenie przeciwko prawom pracownika. Za niewykorzystany do końca września zaległy urlop pracownika pracodawcy grozi kara grzywny od 1000 zł do 30 000 zł.

Ile dni zaległego urlopu można wykorzystać? Kodeks pracy tego nie reguluje, jednak w 2021 roku z powodu pandemii COVID-19 pracodawca może skorzystać z zapisów ustawy antycovidowej, które precyzują dokładny limit dni urlopu zaległego, na jaki pracodawca może wysłać swojego pracownika w terminie wskazanym przez siebie bez konieczności wyrażenia na to zgody przez pracownika.

ZOBACZ >> Wczasy pod gruszą - kiedy można dostać dofinansowanie do urlopu?

Zaległy urlop a COVID-19

W czasie pandemii warunki udzielania pracownikom zaległego urlopu precyzuje ustawa covidowa. Art. 15 ustawy o COVID-19 mówi, że pracodawca ma prawo udzielić pracownikowi do 30 dni zaległego urlopu wypoczynkowego w wybranym przez siebie terminie, z pominięciem planu urlopów i – co ważne – bez zgody pracownika. Jeśli pracownik ma więcej dni zaległego urlopu, pracodawca nie może sam ustalić, kiedy pracownik musi tę różnicę wykorzystać, jeśli ten nie wyraża zgody na dłuższy urlop. Pracodawcę obowiązuje limit 30 dni, a urlop nadal musi być udzielony najpóźniej do 30 września roku następnego, tak jak stanowi Kodeks pracy.

Czy zaległy urlop przepada?

Czy niewykorzystany do 30 września zaległy urlop przepada? Nie, pracownik nie traci prawa do wykorzystania zaległego urlopu przez trzy lata od dnia, kiedy powstał. Termin 30 września jest wiążący dla pracodawcy, który - jeśli nie dopilnuje, by jego pracownicy wykorzystali zaległe dni urlopowe w tym czasie - w razie kontroli Państwowej Inspekcji Pracy może zapłacić grzywnę.

Zaległy urlop a wypowiedzenie i umowa na czas określony

Jeśli pracownik jest zatrudniony na podstawie umowy na czas określony lub jest w trakcie wypowiedzenia umowy przez pracodawcę, musi wykorzystać przysługujący mu w danym roku urlop w czasie trwania umowy lub w okresie wypowiedzenia. Art. 155[1] Kodeksu pracy precyzuje, że w tym przypadku pracownikowi przysługuje urlop „w wymiarze proporcjonalnym do okresu przepracowanego u tego pracodawcy w roku ustania stosunku pracy, chyba że przed ustaniem tego stosunku pracownik wykorzystał urlop w przysługującym mu lub w wyższym wymiarze”. Oznacza to, że pozostały urlop pracownik może wykorzystać u nowego pracodawcy

Jeśli wykorzystał więcej dni urlopowych, niż okres przewidziany w tej sytuacji u kolejnego pracodawcy otrzyma urlop w niższym wymiarze czasu. Nie dotyczy to jednak zaległego urlopu. W okresie wypowiedzenia pracodawca może nakazać pracownikowi wykorzystanie go w całości, a ten nie może się na to nie zgodzić.

Jak obliczyć ekwiwalent za urlop?

Jeśli po rozwiązaniu lub wygaśnięciu stosunku pracy pracownikowi pozostanie niewykorzystany urlop, pracodawca ma obowiązek wypłacić mu ekwiwalent urlopowy. Dotyczy to wyłącznie sytuacji, kiedy pracownik nie będzie już pracował dla danego pracodawcy. W przeciwnym wypadku, jeśli pracownik ma zaległy urlop, nie otrzymuje ekwiwalentu urlopowego, tylko wykorzystuje urlop.

Jak obliczyć należny ekwiwalent za urlop? Można to zrobić za pomocą dostępnych w internecie kalkulatorów ekwiwalentu za urlop lub samodzielnie. Aby samodzielnie obliczyć ekwiwalent pieniężny za urlop, trzeba zastosować współczynnik ekwiwalentu obowiązujący w danym roku kalendarzowym (także w przypadku urlopu zaległego z poprzedniego roku stosuje się ekwiwalent z roku, w którym się go wypłaca). Bierze on pod uwagę średnią liczbę dni pracujących w miesiącu i łączną liczbę dni wolnych od pracy (weekendy i święta). 

Obliczanie ekwiwalentu za urlop – ekwiwalent w 2021 roku

Współczynnik ekwiwalentu urlopowego w 2021 roku oblicza się więc następująco: 365 dni w roku – (52 niedziele + 52 soboty + 9 dni świątecznych wolnych od pracy), to daje 252 dni pracujące. Następnie należy podzielić 252 przez 12 miesięcy i otrzymujemy współczynnik ekwiwalentu za urlop. W 2021 roku wynosi on 21. 

Następnie podstawę wymiaru ekwiwalentu (przeciętnego wynagrodzenia) dzieli się przez współczynnik i przez liczbę godzin, które pracownik ma do przepracowania na dobę. W ten sposób otrzymujemy ekwiwalent za jedną godzinę niewykorzystanego urlopu. Po przemnożeniu tego wyniku przez liczbę godzin zaległego urlopu otrzymujemy kwotę ekwiwalentu za urlop. 

Akty prawne: Kodeks pracy; Dziennik Ustaw rok 2020 poz. 1842: Ustawa z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych

Autorka/Autor:red.

Źródło: TVN24 Biznes

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Grupa reprezentująca Wielką Trójkę amerykańskich producentów samochodów wyraziła sprzeciw wobec umowy handlowej USA z Japonią - podał portal stacji CNN. Zdaniem branży porozumienie uderza w krajowych producentów oraz dostawców części.

Wielka Trójka krytykuje Trumpa. "Twardy orzech do zgryzienia"

Wielka Trójka krytykuje Trumpa. "Twardy orzech do zgryzienia"

Źródło:
CNN

Prezydent USA Donald Trump stwierdził, że nie zniszczy firm Elona Muska, odbierając im federalne dotacje. Dodał, że chce, aby kwitły interesy miliardera i innych firm w Stanach Zjednoczonych - poinformowała Agencja Reutera.

Trump: nie zniszczę firm Muska

Trump: nie zniszczę firm Muska

Źródło:
Reuters

Reżim Baszara al-Asada w Syrii został obalony, jednak jak podaje Agencja Reutera wygląda na to, że "oligarchia zastępowana jest przez oligarchię". Nowa władza ma potajemnie przekształcać gospodarkę i przejmować aktywa kontrolowane poprzednio przez dyktatora i jego otoczenie.

"Oligarchia zastępowana jest przez oligarchię"

"Oligarchia zastępowana jest przez oligarchię"

Źródło:
PAP

Szefowa Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen przestrzegła Chiny, że ich podejście do rosyjskiej agresji na Ukrainę zaważy na przyszłości stosunków z Unią Europejską. W trakcie 25. szczytu UE-Chiny uzgodniono "ulepszony mechanizm" eksportu strategicznych surowców.

Szefowa KE ostrzega Pekin. To "będzie decydującym czynnikiem"

Szefowa KE ostrzega Pekin. To "będzie decydującym czynnikiem"

Źródło:
PAP

Komisja Europejska rozpoczęła postępowanie przeciwko 18 krajom członkowskim, w tym Polsce. Chodzi o niewdrożenie dyrektywy uznającej omijanie unijnych sankcji za przestępstwo. Celem przepisów jest skuteczniejsze egzekwowanie ograniczeń nałożonych na Rosję.

Bruksela wszczęła postępowanie wobec 18 państw, w tym Polski

Bruksela wszczęła postępowanie wobec 18 państw, w tym Polski

Źródło:
PAP

Rada Prezesów Europejskiego Banku Centralnego pozostawiła stopy procentowe bez zmian - podano w komunikacie po posiedzeniu. Stopa depozytowa została utrzymana na poziomie 2,00 procent.

Decyzja w sprawie stóp procentowych w strefie euro

Decyzja w sprawie stóp procentowych w strefie euro

Źródło:
tvn24.pl, PAP

Wiceprezeska NBP Marta Kightley przekazała, że inflacja w lipcu powinna obniżyć się do około trzech procent, czyli poziomu zgodnego z celem Narodowego Banku Polskiego. Dodała, że czynniki jakie wpłyną na wskaźnik w średnim okresie to polityka fiskalna, sytuacja na rynku pracy, ceny energii i kształtowanie się koniunktury.

Wiceprezeska NBP o inflacji: jedno jest pewne

Wiceprezeska NBP o inflacji: jedno jest pewne

Źródło:
PAP

Resort finansów dostrzega rosnącą liczbę wypłat z PPK, co zdaniem MF nie jest do końca zgodne z celem programu. PFR Portal PPK, który zarządza środkami, podkreśla, że "możliwość wypłaty przez uczestniczka PPK zgromadzonych środków w dowolnym momencie buduje zaufanie do programu".

Wypłaty z PPK. "To mechanizm budujący zaufanie"

Wypłaty z PPK. "To mechanizm budujący zaufanie"

Źródło:
PAP

Japonia planuje budowę nowego reaktora jądrowego w elektrowni Mihama na zachodzie kraju. To pierwsza nowa elektrownia atomowa, która ma powstać w tym kraju od katastrofy w Fukushimie z 2011 roku.

Japonia wraca do atomu po Fukushimie

Japonia wraca do atomu po Fukushimie

Źródło:
CNN, The Japan Times, tvn24.pl

Ministerstwo Sprawiedliwości opracowało tak zwaną tablicę alimentacyjną, która ma trafić do wszystkich sądów apelacyjnych w kraju. To narzędzie ma pomóc sędziom w podejmowaniu orzeczeń w sprawach o alimenty i zakłada się, że pomoże w skróceniu czasu trwania postępowań. Jak podało Radio Zet, po fali krytyki MS rozważa zmiany w tablicy alimentacyjnej.

Resort sprawiedliwości pokazał tablicę alimentacyjną. "Przyjmujemy wszelką krytykę"

Resort sprawiedliwości pokazał tablicę alimentacyjną. "Przyjmujemy wszelką krytykę"

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, Radio Zet

- Minister finansów pracuje nad projektem ustawy dotyczącym podniesienia kwoty wolnej od podatku - poinformował w programie "Jeden na jeden" na antenie TVN24 rzecznik rządu Adam Szłapka. Pytany o zapowiedź prezydenta elekta Karola Nawrockiego dotyczącą projektu w tej sprawie, stwierdził, iż "nie może być takiej sytuacji, że będzie nieodpowiedzialna ustawa złożona na przykład przez prezydenta i większość sejmowa za tym zagłosuje".

Rzecznik rządu: to się po prostu nie może wydarzyć

Rzecznik rządu: to się po prostu nie może wydarzyć

Źródło:
PAP

W czwartek Arcelor Mittel Poland (AMP), największy producent stali w Polsce, ogłosił "tymczasowe zatrzymanie" pieca numer 3 w Dąbrowie Górniczej. Powodem są wysokie ceny energii i uprawnień do emisji CO2, a także niewystarczająca ochrona rynku. - Bardzo zła wiadomość - ocenił Wojciech Saługa, marszałek województwa śląskiego.

Gigant wstrzyma działanie wielkiego pieca w Polsce. "Bardzo zła wiadomość"

Gigant wstrzyma działanie wielkiego pieca w Polsce. "Bardzo zła wiadomość"

Źródło:
PAP

Prezes Starbucks Brian Niccol zarobił w 2024 roku 6666 razy więcej niż przeciętny pracownik sieci - informuje portal stacji CNN, powołując się na raport Executive Paywatch. To największa dysproporcja płacowa spośród 500 czołowych firm notowanych na amerykańskiej giełdzie.

Zarobił 6666 razy więcej niż przeciętny pracownik

Zarobił 6666 razy więcej niż przeciętny pracownik

Źródło:
CNN

Produkcja samochodów w Wielkiej Brytanii spadła do najniższego poziomu od 1953 roku, pomijając zamknięcie fabryk w czasach COVID-19 - wynika z danych opublikowanych przez Stowarzyszenie Producentów i Sprzedawców Samochodów (Society of Motor Manufacturers and Traders, SMMT). Zdaniem ekspertów brytyjski przemysł motoryzacyjny właśnie "osiągnął dno", co może mieć poważne konsekwencje dla całej gospodarki.

Produkcja aut najniższa od siedmiu dekad. "Osiągnęliśmy dno"

Produkcja aut najniższa od siedmiu dekad. "Osiągnęliśmy dno"

Źródło:
PAP

Tysiące pracowników z Europy Środkowo-Wschodniej mieszkają w dramatycznych warunkach w Roosendaal w Holandii - alarmuje dziennik "de Volkskrant". Osoby zakwaterowane nielegalnie płacą setki euro za miejsce na materacu, często bez dostępu do prądu, ogrzewania czy bieżącej wody.

"Współczesna forma niewolnictwa". Byli tam Polacy

"Współczesna forma niewolnictwa". Byli tam Polacy

Źródło:
PAP

Centralne Biuro Zwalczania Cyberprzestępczości odnotowało w tym roku aż 40 tysięcy przypadków cyberprzestępstw w Polsce. Znaczną część z nich stanowią oszustwa związane z ofertami wakacyjnymi. Policja oraz przedstawiciele branży turystycznej apelują o ostrożność i podpowiadają, jak rozpoznać fałszywe oferty wyjazdów.

Oszuści polują na turystów. "Łapią się na ten haczyk"

Oszuści polują na turystów. "Łapią się na ten haczyk"

Źródło:
PAP

Sprzedaż samochodów elektrycznych marki Tesla w Unii Europejskiej mocno w dół. Jak poinformowało Europejskie Stowarzyszenie Producentów Samochodów (ACEA), w czerwcu 2025 roku liczba rejestracji nowych aut tego producenta była o 39,5 procent niższa niż w analogicznym miesiącu ubiegłego roku.

Kłopoty giganta. Ogromny spadek sprzedaży

Kłopoty giganta. Ogromny spadek sprzedaży

Źródło:
PAP

Niskiej jakości i objęte międzynarodowymi sankcjami rosyjskie paliwo zalewa Afrykę, niszcząc przemysł naftowy i zagrażając zdrowiu Afrykanów - alarmuje Aliko Dangote, najbogatszy człowiek kontynentu. Sprowadzane z Rosji produkty naftowe najczęściej trafiają między innymi do Libii, Egiptu, Maroka i Tunezji.

Rosyjskie paliwo zalewa kontynent. Miliarder ostrzega

Rosyjskie paliwo zalewa kontynent. Miliarder ostrzega

Źródło:
PAP

W czerwcu, podobnie jak w całym drugim kwartale 2025 roku, sprzedaż nowych mieszkań spadła w większości największych miast - wynika z raportu portalu RynekPierwotny.pl. Zmniejszyła się również aktywność inwestycyjna deweloperów.

"Niespodzianka" na rynku. Duże spadki

"Niespodzianka" na rynku. Duże spadki

Źródło:
PAP

Wydobycie ropy i gazu to sektor, którego czas dobiega końca - ocenił w środę rzecznik niemieckiego ministerstwa środowiska, odnosząc się do informacji o odkryciu złóż ropy naftowej w rejonie wyspy Wolin. Przypomniał, że Unia Europejska planuje osiągnąć neutralność klimatyczną do 2050 roku.

Odkryto duże złoże ropy w Polsce. Niepokój w Niemczech

Odkryto duże złoże ropy w Polsce. Niepokój w Niemczech

Źródło:
PAP

O opłacie reprograficznej, nazywanej też ostatnio podatkiem od smartfonów, przez długi czas było cicho. Tymczasem Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego właśnie skierowało do konsultacji projekt rozporządzenia wraz z zaktualizowanym wykazem urządzeń, które opłatą tą zostaną objęte.

"Podatek od smartfonów". Jest projekt

"Podatek od smartfonów". Jest projekt

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej rozpoczęło prace nad ustawą zakazującą stosowania bezpłatnych staży - poinformowano w środowym komunikacie. Tego dnia w resorcie odbyły się wstępne konsultacje dotyczące planowanych zmian.

Ministerstwo pracy szykuje zakaz. "Pierwszy krok"

Ministerstwo pracy szykuje zakaz. "Pierwszy krok"

Źródło:
PAP

Projekt waloryzacji rent i emerytur na 2026 rok został przyjęty przez Komitet Stały Rady Ministrów. Zakłada on najniższy wskaźnik wzrostu, jaki dopuszczają przepisy.

O tyle mają wzrosnąć emerytury. Projekt z zielonym światłem

O tyle mają wzrosnąć emerytury. Projekt z zielonym światłem

Źródło:
PAP

Nowy mechanizm dochodów własnych Unii Europejskiej, zaproponowany przez Komisję Europejską - tak zwany podatek od firm - może doprowadzić do poważnych zakłóceń gospodarczych w Unii Europejskiej - ostrzegają eksperci brukselskiego think tanku Bruegel. Ich zdaniem Bruksela powinna zrezygnować z realizacji tego pomysłu.

Chcą nowego podatku, eksperci biją na alarm

Chcą nowego podatku, eksperci biją na alarm

Źródło:
PAP