Wielkie inwestycje PiS, które mogą stanąć pod znakiem zapytania

Źródło:
TVN24 Biznes
Duda: Czy potrzebujemy CPK? Tak
Duda: Czy potrzebujemy CPK? TakTVN24
wideo 2/5
Duda: Czy potrzebujemy CPK? TakTVN24

Opozycja demokratyczna ma szanse na przejęcie władzy w Polsce. Potwierdzają to dane Państwowej Komisji Wyborczej. Postanowiliśmy zebrać największe inwestycje zapowiedziane przez Prawo i Sprawiedliwość, których losy mogą być teraz w rękach przedstawicieli Koalicji Obywatelskiej, Trzeciej Drogi oraz Nowej Lewicy. Na liście są choćby Centralny Port Komunikacyjny (CPK), elektrownia jądrowa oraz fabryka Izery.

Państwowa Komisja Wyborcza podała we wtorek, że zliczono dane ze 100 procent obwodów głosowania. Według oficjalnych wyników wyborów do Sejmu, Prawo i Sprawiedliwość zdobyło 35,38 proc. głosów. Koalicja Obywatelska uzyskała poparcie w wysokości 30,70 proc. Na podium znalazła się też Trzecia Droga - 14,40 proc. Czwarte miejsce zajęła Nowa Lewica - 8,61 proc., następna jest Konfederacja - 7,16 proc.

Wybory parlamentarne 2023. Relacja w tvn24.pl >>>

Oznacza to, że demokratyczna opozycja ma szansę na zdobycie większości mandatów w nowej kadencji Sejmu i tym samym stworzenie wspólnego rządu. Taka sytuacja może oznaczać, że pod znakiem zapytania będą wielkie inwestycje zapowiedziane przez PiS.

Centralny Port Komunikacyjny

Jedną z inwestycji, której losy będą niepewne w przypadku zmiany władzy, jest Centralny Port Komunikacyjny, czyli planowany węzeł przesiadkowy między Warszawą i Łodzią, który ma zintegrować transport lotniczy, kolejowy i drogowy.

W lipcu br. Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Warszawie wydał decyzję środowiskową dla budowy lotniska i węzła kolejowego CPK. Spółka CPK informowała w połowie września od kilku miesięcy na terenie inwestycji trwają rozbiórki, a od ubiegłego roku toczą się również odwierty i sondowania geologiczne na potrzeby projektowe oraz budowlane, które dotyczą w sumie kilkuset lokalizacji.

Trwa też wykup nieruchomości zabudowanych na terenie budowy CPK. Na jesień zapowiadano złożenie do wojewody mazowieckiego wniosku o wydanie decyzji lokalizacyjnej.

Według zapowiedzi spółki CPK, pierwszy etap lotniska, czyli dwie równoległe drogi startowe i infrastruktura do obsługi 40 mln pasażerów, ma zostać uruchomiony w 2028 roku. CPK ma zostać uruchomiony za pięć lat wraz z węzłem kolejowym i odcinkiem Kolei Dużych Prędkości Warszawa - Łódź. Reszta inwestycji kolejowych CPK jest zaplanowana do połowy kolejnej dekady.

Elektrownie jądrowe w Polsce

W Polsce trwają też przygotowania do budowy pierwszej elektrowni jądrowej. Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska wydał już decyzję środowiskową dla budowy i eksploatacji pierwszej w Polsce elektrowni jądrowej.

Pod koniec września br. spółka Polskie Elektrownie Jądrowe (PEJ) podpisała umowę z konsorcjum amerykańskich spółek Westinghouse i Bechtel na zaprojektowanie pierwszej elektrowni jądrowej w naszym kraju w ramach rządowego programu energetyki jądrowej. Czas trwania umowy to 18 miesięcy. Na jej mocy powstać ma ponad 400 raportów i opracowań. Umowa przewiduje też zaprojektowanie łańcuchów dostaw, wsparcie procesu inwestycyjnego, przygotowanie dokumentacji dla pozwolenia na budowę.

Preferowaną lokalizacją elektrowni jądrowej jest Lubiatowo-Kopalino w gminie Choczewo w powiecie wejherowskim w województwie pomorskim. Według harmonogramu budowa rozpocznie się w 2026 roku, a pierwszy blok zostanie uruchomiony w roku 2033.

Jak działa elektrownia jądrowa?PAP/Adam Ziemienowicz

Jednocześnie PiS planowało budowę drugiej elektrowni jądrowej w Polsce we współpracy z koreańską firmą KHNP. Zgodnie z planami obecnej władzy, elektrownia powstanie w 2035 roku w regionie Pątnów-Konin w Wielkopolsce.

Terminal pływający LNG

Planowanych inwestycji w energetyce jest więcej. Tuż przed wyborami parlamentarnymi państwowa spółka Gaz-System podpisał porozumienia z Portem Gdańsk i Urzędem Morskim w Gdyni w sprawie współpracy przy realizacji w Zatoce Gdańskiej pływającego terminalu LNG typu FSRU.

Rządzący wskazywali, że to inwestycja strategiczna dla bezpieczeństwa Polski, która ma się przyczynić do dywersyfikacji źródeł dostaw gazu ziemnego do Polski. Zgodnie z zapowiedziami, pływający terminal ma zabezpieczyć ponad 30 proc. krajowego zapotrzebowania na surowiec.

Terminal FSRU wraz z infrastrukturą przesyłową zostanie umiejscowiony w granicach administracyjnych Portu Gdańsk. Pierwsze ładunki mają się pojawić w 2028 roku.

Droga wodna łącząca Zalew Wiślany z Zatoką Gdańską

Do dokończenia pozostaje jeden ze sztandarowych projektów PiS, czyli "Budowa drogi wodnej łączącej Zalew Wiślany z Zatoką Gdańską". We wrześniu 2022 roku otwarto kanał żeglugowy przez Mierzeję Wiślaną. W ostatnich miesiącach ukończono również m.in. pogłębienie toru wodnego na Zalewie i wykonanie oznakowania nawigacyjnego.

Trwa jednak spór między rządem PiS a samorządem Elbląga co do tego, kto ma pogłębić 800 metrów toru wodnego na rzece kończącego się bezpośrednio w elbląskim porcie. Samorząd Elbląga i spółka zarządzająca portem uważają, że sporny odcinek powinny pogłębić Skarb Państwa i inwestor - Urząd Morski w Gdyni. Strona rządowa i Urząd Morski w Gdyni wskazują natomiast, że to zadanie zarządu portu, który obecnie jest spółką komunalną.

Kanał żeglugowy przez Mierzeję WiślanąTVN24

Kilka miesięcy temu resorty infrastruktury i aktywów państwowych zwróciły się do samorządu Elbląga z propozycją dokapitalizowania spółki komunalnej zarządzającej portem. Ministerstwa chciały przekazać do 100 mln zł - w zamian za większościowy pakiet udziałów w przedsiębiorstwie - i tym samym dofinansować niezbędne inwestycje rozwojowe w porcie.

Po zakończeniu całości prac kanał żeglugowy ma pozwolić przepływać z Zatoki Gdańskiej na Zalew Wiślany jednostkom o zanurzeniu do 4,5 metra, długości do 100 metrów i szerokości do 20 metrów. Koszt inwestycji był szacowany na 2 mld zł. Zakończenie wszystkich etapów inwestycji powinno nastąpić do końca 2024 roku.

Fabryka Izery

PiS zaprezentowało pomysł stworzenia polskiego samochodu elektrycznego Izera. Fabryka pierwszego polskiego samochodu elektrycznego w Jaworznie na razie jest tylko na wizualizacjach. O opóźnieniach i ryzyku dla publicznych pieniędzy pisała Najwyższa Izba Kontroli w raporcie opublikowanym we wrześniu.

Wycięty las pod budowę fabryki Izery w Jaworznie. Ujęcie z drona, 30 marca 2023TVN24

Spółka ElectroMobility Poland (EMP) powstała w październiku 2016 roku i była inicjatywą czterech polskich koncernów energetycznych: PGE, Energi, Enei oraz Tauronu, które objęły po 25 proc. kapitału akcyjnego. Z końcem lipca 2021 roku Skarb Państwa podpisał umowę inwestycyjną z ElectroMobility Poland dotyczącą objęcia nowych akcji EMP o wartości 250 mln zł. "Podpisanie umowy i dokapitalizowanie EMP umożliwia realizację kolejnego etapu rozwoju projektu polskiej marki samochodów elektrycznych. Dotychczasowi udziałowcy spółki pozostają w mniejszościowym akcjonariacie z udziałami w wysokości 4,325 proc. każdy, udział Skarbu Państwa wynosi 82,70 proc." - przekazała wówczas spółka.

Prototypy polskich samochodów elektrycznych zaprezentowano w lipcu 2020 roku. Dyrektor ds. rozwoju technicznego produktu ElectroMobility Poland Łukasz Maliczenko wyjaśniał wówczas, że Izera z taśmy produkcyjnej miałby zjechać w trzecim kwartale 2023 roku. Wcześniej - na przełomie drugiego i trzeciego kwartału 2021 roku miała powstać fabryka i linia produkcyjna.

Zgodnie z najnowszymi zapowiedziami fabryka ma ruszyć z początkiem 2024 roku, a uruchomienie produkcji polskiego elektryka planowane jest na grudzień 2025 roku. Sprzedaż ma rozpocząć się w 2026 roku.

Terminale zbożowe

PiS zapowiadało też powstanie nowych terminali zbożowych w Gdańsku i Świnoujściu. Podobnie jak w przypadku terminala LNG, na kilka dni przed wyborami parlamentarnymi, Rolno-Spożywcza Spółka Inwestycyjna, należąca do Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, podpisała umowę z Portem Gdańskim na zbudowanie infrastruktury portu zbożowego.

List intencyjny w sprawie utworzenia Terminalu Agro Port w OT Port Świnoujście zawarto również z zarządem Morskich Portów Szczecin Świnoujście.

Głównym celem powstania nowych terminali miało być usprawnienie transportu zboża, m.in. z Ukrainy.

Zapora w Siarzewie

W ostatnich dniach wrócił również temat budowy stopnia wodnego na Wiśle na wysokości miejscowości Siarzewo w województwie kujawsko-pomorskim. Dyskusja o nowej zaporze trwa od końca lat 90. ubiegłego wieku.

Rząd na ostatnim posiedzeniu przed wyborami parlamentarnymi przyjął uchwałę w sprawie ustanowienia programu wieloletniego pod nazwą "Zagospodarowanie Dolnej Wisły". Dokument zakłada finansowanie budowy nowej zapory poniżej Włocławka w miejscowości Siarzewo. Rządzący informowali, że "inwestycja zapewni ochronę przeciwpowodziową około 100 tys. mieszkańców, 13 tys. budynków mieszkalnych, 726 społecznych oraz 183 zabytkowych. Pozwoli to na uniknięcie ewentualnych strat powodziowych szacowanych na 9,5 mld zł".

Inwestycja, która ma kosztować ponad 7,5 mld zł, budzi sprzeciw ekologów. "Inwestycja wydrenuje kieszenie podatników, zniszczy ekosystem rzeki, przekreśli szansę na powrót ryb wędrownych i naruszy europejskie dyrektywy, narażając Polskę na kolejny konflikt z Brukselą" - podkreślała organizacja WWF Polska.

Elektrownia gazowa Orlenu

Według obecnych planów w Polsce ma też powstać elektrownia gazowa o mocy 560 MW. Za inwestycję odpowiada Orlen. W maju br. w Grudziądzu w województwie kujawsko-pomorskim wmurowano kamień węgielny pod fundamenty elektrowni. Umowę na wykonanie jednostki podpisano w maju 2022 roku.

Orlen informował w maju, że obecnie na terenie budowy prowadzone jest palowanie, a także zbrojenie i wylewanie płyt fundamentowych. "Łączne zaawansowanie wszystkich prac szacowane jest na blisko 20 proc., przy czym prac projektowych – na ok. 70 proc. Posadowienie kluczowych urządzeń elektrowni, w tym turbin gazowej i parowej oraz generatora, zaplanowano na pierwszą połowę 2024 roku" - mogliśmy przeczytać w komunikacie.

Zgodnie z zapowiedziami, elektrownia zostanie oddana do użytku w 2025 roku.

Autorka/Autor:mb/ams

Źródło: TVN24 Biznes

Pozostałe wiadomości

Państwa członkowskie w Radzie Unii Europejskiej zdecydowały w piątek o uruchomieniu procedury nadmiernego deficytu wobec Polski i sześciu innych państw członkowskich. Objęte postępowaniem kraje będą miały cztery do siedmiu lat na realizację działań naprawczych.

Procedura nadmiernego deficytu wobec Polski. Jest decyzja

Procedura nadmiernego deficytu wobec Polski. Jest decyzja

Źródło:
PAP

Komisja Polityki Społecznej i Rodziny negatywnie zaopiniowała rządowe poprawki do projektu ustawy w sprawie renty wdowiej. Rząd proponuje, by drugie świadczenie było wypłacane w wysokości najpierw 15 procent, a potem 25 procent, z kolei projekt obywatelski zakłada docelowe dojście do pułapu 50 procent.

Renta wdowia. Sejmowa komisja przeciw rządowym poprawkom

Renta wdowia. Sejmowa komisja przeciw rządowym poprawkom

Źródło:
PAP

Przyjęcie "Kredytu na start" budzi wątpliwości z uwagi na bardzo wysokie zapotrzebowanie na środki budżetu państwa, których wydatkowanie może okazać się nieefektywne, a osiągane cele nieadekwatne do kosztów - oceniło Ministerstwo Klimatu i Środowiska. Resort zaproponował, by środki te przeznaczyć na poprawę stanu wód Odry lub transformację energetyczną i ochronę powietrza.

"Kredyt na start" w ogniu krytyki. "Nieefektywny instrument"

"Kredyt na start" w ogniu krytyki. "Nieefektywny instrument"

Źródło:
PAP

Deutsche Bahn planuje likwidację 30 tysięcy miejsc pracy, czyli około dziewięć procent personelu - podał Reuters, powołując się na informacje niemieckiego przewoźnika. Dodał, że z powodu ogromnych inwestycji w naprawę sieci kolejowej, strajków i złej pogody spółka odnotowała miliardową stratę netto w pierwszym półroczu.

Deutsche Bahn ma zlikwidować 30 tysięcy miejsc pracy

Deutsche Bahn ma zlikwidować 30 tysięcy miejsc pracy

Źródło:
Reuters

Na przełomie lipca i sierpnia tendencja spadkowa cen paliw zostanie utrzymana - prognozują analitycy Reflexu. Podali, że średnie obniżki wyniosą od 3 do 5 groszy zarówno na litrze benzyny, jak i diesla. Ceny autogazu powinny natomiast pozostać bez zmian.

Co dalej z cenami paliw? Nowe prognozy analityków

Co dalej z cenami paliw? Nowe prognozy analityków

Źródło:
PAP

Wycofano partię piwa Żywiec z błędną etykietą na niektórych butelkach - ostrzegł Główny Inspektorat Sanitarny (GIS). Dodał, że błędna etykieta wskazywała, że piwo jest bezalkoholowe, choć w rzeczywistości zawierało alkohol.

Pomyłka browaru. Partia popularnego piwa wycofana z obrotu

Pomyłka browaru. Partia popularnego piwa wycofana z obrotu

Źródło:
PAP

Rada Wydawców Stowarzyszenia Gazet Lokalnych z nadzieją przyjęła poprawki Senatu do ustawy o prawie autorskim wzmacniające pozycję wydawców w negocjacjach z big techami - czytamy w oświadczeniu rady na portalu X. W piątek Sejm zadecydował, że projekt ustawy z poprawkami trafi na biurko prezydenta.

"Tylko w ten sposób uratujemy lokalne media i lokalną demokrację"

"Tylko w ten sposób uratujemy lokalne media i lokalną demokrację"

Źródło:
tvn24.pl

Lotnisku Bazylea-Miluza-Fryburg w piątek po południu zostało ponownie otwarte. Wcześniej ewakuowano terminal i tymczasowo zawieszono loty ze względu na alarm bombowy.

Lotnisko wznowiło działalność po alarmie bombowym

Lotnisko wznowiło działalność po alarmie bombowym

Źródło:
tvn24.pl

Chciałbym, aby rozwiązanie, dotyczące składki zdrowotnej, zostało wypracowane w ciągu kilku najbliższych tygodni. Naprawdę nie ma na co czekać - powiedział w programie "Jeden na Jeden" na antenie TVN24 minister finansów Andrzej Domański. Dodał, że chciałby, aby nowa składka zdrowotna weszła w życie od 1 stycznia 2025 roku.

Minister finansów o składce zdrowotnej: naprawdę nie ma na co czekać

Minister finansów o składce zdrowotnej: naprawdę nie ma na co czekać

Źródło:
TVN24

Santander, Pocztowy, Toyota - klienci tych banków muszą przygotować się na utrudnienia w związku z zaplanowanymi pracami serwisowymi w weekend. W niektórych przypadkach mogą pojawić się trudności z płatnościami kartami.

"Utrudnienia w dokonywaniu transakcji kartami"

"Utrudnienia w dokonywaniu transakcji kartami"

Źródło:
tvn24.pl

Ministerstwo Infrastruktury pracuje nad zapewnieniem Polakom darmowego dostępu do wody pitnej. W grę wchodzi też rozwiązanie "za przysłowiową złotówkę" - powiedział w czwartek w sejmie wiceminister infrastruktury Przemysław Koperski. Dodał, że za darmo lub za 1 zł ma być dostępne pierwsze 1000 litrów wody miesięcznie.

Woda za darmo? Resort szykuje rewolucyjne rozwiązanie

Woda za darmo? Resort szykuje rewolucyjne rozwiązanie

Źródło:
PAP

Składka zdrowotna to kolejna kwestia, co do której pojawiły się rozbieżności w koalicji. Trwają dyskusje nad zmianami, które miałyby wejść w życie od początku przyszłego roku. Czego można się spodziewać? Poniżej przedstawiamy propozycje koalicjantów.

Zmiany w składce zdrowotnej. Propozycje koalicjantów

Zmiany w składce zdrowotnej. Propozycje koalicjantów

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Ministerstwo Rolnictwa przygotowało projekt nowelizacji przepisów wprowadzający wyższe kary za marnowanie żywności, a także brak prowadzenia kampanii informacyjno-edukacyjnych. Zmiany mają dotyczyć sklepów o powierzchni przekraczającej 250 metrów kwadratowych.

Wyższe kary za marnowanie żywności. Rząd szykuje nowe przepisy

Wyższe kary za marnowanie żywności. Rząd szykuje nowe przepisy

Źródło:
PAP

Z renty wdowiej ma skorzystać około dwa miliony osób - wynika za szacunków, które znalazły się w stanowisku rządu obywatelskiego projektu o rencie wdowiej.

Ile osób skorzysta z renty wdowiej? Rząd podał szacunki

Ile osób skorzysta z renty wdowiej? Rząd podał szacunki

Źródło:
PAP

W czwartek w Sejmie trwa debata nad wykonaniem budżetu w 2023 roku. Prezes Najwyższej Izby Kontroli Marian Banaś krytycznie ocenił finansowanie zadań publicznych poza budżetem za pośrednictwem funduszy w BGK. - W 2023 roku przy pomocy funduszy sfinansowano zadania na kwotę ponad 130 miliardów złotych, co stanowiło 20 procent wydatków budżetu państwa i blisko 4 procent produktu krajowego brutto.

NIK krytycznie o finansowaniu zadań publicznych poza budżetem

Źródło:
PAP

Sąd Rejonowy w Warszawie otworzył postępowanie restrukturyzacyjne PKP Cargo - poinformował w czwartek przewoźnik kolejowy. W środę zarząd spółki zdecydował o przeprowadzeniu zwolnień grupowych przez zakłady i centralę PKP Cargo.

Sąd otworzył postępowanie restrukturyzacyjne PKP Cargo

Sąd otworzył postępowanie restrukturyzacyjne PKP Cargo

Źródło:
PAP, PKP Cargo

Zespół Reagowania na Incydenty Bezpieczeństwa Komputerowego CSIRT NASK ostrzega przed kampanią, w której oszuści atakują osoby posiadające konta w serwisie firmy Apple. Jak czytamy w komunikacie, przestępcy rozsyłają wiadomości e-mail z informacją o zablokowaniu konta użytkownika serwisu Apple. Powodem ma być rzekomo nieudana próba logowania.

Atak na użytkowników urządzeń firmy Apple

Atak na użytkowników urządzeń firmy Apple

Źródło:
tvn24.pl

Burmistrz Barcelony zapowiedział podniesienie podatku nakładanego na turystów, którzy przybywają do miasta na statku wycieczkowym i spędzają w stolicy Katalonii mniej niż 12 godzin. Chodzi o to, by miasto nie zamieniło się w "park tematyczny", w którym próżno szukać lokalnych mieszkańców, a całość populacji stanowią turyści.

Barcelona wprowadzi kolejne obostrzenia dla turystów

Barcelona wprowadzi kolejne obostrzenia dla turystów

Źródło:
PAP

Komisja Nadzoru Finansowego jednogłośnie stwierdziła brak jakichkolwiek podstaw do zgłoszenia sprzeciwu wobec nabycia akcji VeloBanku przez podmiot należący do Grupy Cerberus - przekazała KNF w oficjalnym komunikacie. VeloBank powstał w wyniku przymusowej restrukturyzacji Getin Noble Banku.

VeloBank zmienia właściciela. KNF nie zgłosiła sprzeciwu

VeloBank zmienia właściciela. KNF nie zgłosiła sprzeciwu

Źródło:
PAP

Ministerstwo Cyfryzacji skierowało do konsultacji projekt rozporządzenia, zgodnie z którym wskazane typy urządzeń elektronicznych mają mieć gniazda typu USB C do ładowania. To implementacja unijnej dyrektywy. Resort chce, by rozporządzenie weszło w życie 28 grudnia 2024 roku z wyjątkiem laptopów, dla których wprowadzenie systemu ładowania USB-C ma wejść w życie 28 kwietnia 2026.

Jedna ładowarka do kilku urządzeń. Padły terminy

Jedna ładowarka do kilku urządzeń. Padły terminy

Źródło:
PAP

Akcjonariusze PGE nie udzielili siedmiorgu byłym członkom zarządu absolutorium za 2023 rok. Absolutorium udzielono natomiast trojgu byłym członkom rady nadzorczej spółki.

Były zarząd PGE bez absolutorium

Były zarząd PGE bez absolutorium

Źródło:
PAP

Trwają analizy nad wprowadzeniem czterodniowego tygodnia pracy - przekazał Główny Inspektor Pracy Marcin Stanecki. Wyjaśnił, że Centralny Instytut Ochrony Pracy ma przez rok badać, jak wprowadzenie tego rozwiązania wpłynie na wypadkowość w miejscu pracy i stan zdrowia pracownika.

Czterodniowy tydzień pracy w Polsce? "Trwają poważne analizy"

Czterodniowy tydzień pracy w Polsce? "Trwają poważne analizy"

Źródło:
PAP

Wycofanie z obrotu i zakaz wprowadzenia do obrotu wszystkich serii produktu Qutiro - taką decyzję podjął Główny Inspektorat Farmaceutyczny (GIF). W decyzji wskazano, że lek może stwarzać "realne zagrożenie dla zdrowia lub życia pacjentów". 

Lek wycofany z obrotu. "Realne zagrożenie zdrowia lub życia"

Lek wycofany z obrotu. "Realne zagrożenie zdrowia lub życia"

Źródło:
tvn24.pl

- Dzisiaj nie ma przestrzeni na podniesienie wieku emerytalnego - mówi w czwartkowym wydaniu "Dziennika Gazety Prawnej" prezes ZUS Zbigniew Derdziuk. Wcześniej Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w odpowiedzi na pytania redakcji biznesowej tvn24.pl przekazało, że nie prowadzi obecnie prac mających podwyższyć wiek emerytalny czy też nad zrównaniem go dla kobiet i mężczyzn.

Co dalej z wiekiem emerytalnym? Prezes ZUS odpowiada

Co dalej z wiekiem emerytalnym? Prezes ZUS odpowiada

Źródło:
PAP

Premier Donald Tusk powiedział w środę, że będzie rozmawiał z wicepremierem Władysławem Kosiniakiem-Kamyszem o Funduszu Kościelnym, bo nie widzi "jakiegoś dynamicznego procesu" w tej sprawie, a "wiadomo, że ten sposób finansowania Kościoła nie jest najlepszy".

Co z likwidacją Funduszu Kościelnego? Zapowiedź premiera

Co z likwidacją Funduszu Kościelnego? Zapowiedź premiera

Źródło:
PAP