Rekordy w upadłościach konsumenckich. "Ostatnia deska ratunku"

Źródło:
TVN24 Biznes
Ekonomista o wzroście liczby upadłości konsumenckich
Ekonomista o wzroście liczby upadłości konsumenckichTVN24
wideo 2/10
Dr Michał Kisiel, ekonomista, o wzroście upadłości konsumenckichTVN24

W marcu 2023 roku padł miesięczny rekord liczby ogłoszonych upadłości konsumenckich, drugi pod tym względem był maj. - Nie powinno być zaskakujące to, że upadłości konsumenckich przybywa. Tutaj nie tylko sytuacja ekonomiczna ma znaczenie, ale rośnie również świadomość, że jest takie wyjście z pułapki zadłużenia - komentuje ekonomista Michał Kisiel z Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu.

Dr Michał Kisiel zapytany o to, czy dwa rekordowe wyniki liczby ogłoszonych upadłości (marzec - 2016 i maj - 1827), to jest coś, co powinno budzić niepokój, zauważa w rozmowie z TVN24, że z trendem wzrostowym mamy do czynienia od dawna, "a więc można powiedzieć, że to mieści się w tym, co obserwowaliśmy przez lata".

- Natomiast w zeszłym roku mieliśmy do czynienia z raczej wyjątkową sytuacją, gdy liczba upadłości była mniejsza niż rok wcześniej. Po części to zależało prawdopodobnie od zmian proceduralnych, które zaszły po stronie tego procesu, bo wdrożono elektroniczne rozwiązanie w postaci Krajowego Rejestru Zadłużonych, co jak mówią prawnicy wydłużyło proces w niektórych przypadkach, a więc się nieco przeciągnęły sprawy upadłościowe, co wpłynęło na statystyki - tłumaczy ekonomista.

Dodaje przy tym, że przyrost upadłości konsumenckich nie powinien być zaskoczeniem. - Tutaj nie tylko sytuacja ekonomiczna ma znaczenie, ale rośnie również świadomość, że takie wyjście z pułapki zadłużenia jest. Nie wszyscy byli świadomi, że takie możliwości istnieją - powiedział.

Upadłość konsumencka "ostatnią deską ratunku"

Ekonomista, tłumacząc na czym polega proces upadłości konsumenckiej, wskazuje, że "można powiedzieć, że to jest ostatnia deska ratunku". Należy pamiętać bowiem o tym, że pozostawi ona trwały ślad w naszej historii finansowej, a więc jeśli będziemy w przyszłości starali się o zaciągnięcie kredytu hipotecznego, to trzeba będzie się liczyć na przykład z żądaniami dodatkowych zabezpieczeń albo wręcz z odmową.

- Druga sprawa to oczywiście sytuacja majątkowa. W skrócie upadłość konsumencka polega na tym, że tracimy wszystko co posiadamy, poza drobnymi wyjątkami. Można powiedzieć, że likwidacji ulega cały majątek, a później w większości przypadków musimy jeszcze przez kilka lat realizować coś, co nazywane jest planem spłaty, a więc to, co wypracujemy rozdzielane jest pomiędzy wierzycieli. To okres takiego finansowego czyśćca, który też jest tak naprawdę ograniczeniem pewnych swobód, które mamy jako konsument. Jest to zdecydowanie nieprosta, nieprzyjemna droga - tłumaczy Kisiel.

W wyjątkowych przypadkach planu spłaty nie ma

Wskazuje, że w Prawie upadłościowym przewidziano pewną ścieżkę dla osób, które znalazły się dramatycznej sytuacji i nie ma w ich przypadku szans na poprawę, gdy nie będą w stanie spłacać swoich zobowiązań.

- Jest możliwe takie rozwiązanie, że po ogłoszeniu upadłości konsumenckiej następuje likwidacja majątku, a także od razu umorzenie pozostałych długów. W większości takich przypadków dramatycznych to, co dłużnik ma, nie wystarczy, aby pokryć długi oczywiście, a więc już po likwidacji majątku pozostają pewne zobowiązania i można je automatycznie, od razu, bez realizacji planu spłaty umorzyć - wskazuje.

- Ta ścieżka była wcześniej i ona jest przewidziana do takich przypadków, gdy mamy na przykład nagłe inwalidztwo, brak zdolności do pracy, a więc sytuację, która nie rokuje szans na jakąkolwiek poprawę. Z drugiej strony są na przykład ścieżki dla tych, którzy mogą z trudnej sytuacji finansowej samodzielnie się wydostać, a więc warunkowe umorzenie zobowiązań - dodaje Kisiel.

Jak dochodzi do upadłości konsumenckiej?

Ekonomista pytany o to, czy istnieje jakiś powtarzający się scenariusz dochodzenia do upadłości konsumenckiej odpowiada, że w większości przypadków mamy do czynienia ze schematem pułapki zadłużenia. Polega on na tym, że mamy zobowiązanie, którego nie jesteśmy w stanie przejściowo spłacać, na przykład z powodu utraty pracy, i zaciągamy kolejne zobowiązania, by pozostać na powierzchni.

- Na przykład nie mamy pieniędzy na spłatę raty kredytu hipotecznego i korzystamy z limitu w karcie kredytowej, by spłacać kredyt hipoteczny. Pułapką zadłużenia nazywa się to dlatego, że już w tym momencie spłacamy droższym kredytem tańszy kredyt. Nasza sytuacja się dramatycznie pogarsza i będziemy musieli sięgać po kolejne, coraz mniej korzystne, coraz droższe źródła pieniądza praktycznie utrudniając sobie wyjście z pułapki - wskazuje Kisiel.

Ekonomista dodaje, że u dłużnika często jest przekonanie, "uzasadniona nadzieja", że sytuacja z jaką ma do czynienia jest przejściowa i za 3-6 miesięcy wszystko wróci do normy.

- Tymczasem w ciągu kilku miesięcy można pogorszyć tak swoją sytuację, że wyjście z tej pułapki zajmie parę lat. Myślę, że to jest też przyczyna, dla której warto zalecić posiadanie poduszki finansowej, a więc choćby skromnych oszczędności, ale pozwalających przeżyć, pokryć wydatki gospodarstwa domowego, przez trzy miesiące. To nas chroni przed takimi niebezpieczeństwami typowymi dla początkujących dłużników - wskazuje.

Za wcześnie by mówić o efektach

Na razie trudno powiedzieć, jak wygląda życie osób, które ogłosiły upadłość konsumencką i czy udaje im się wyjść na prostą.

- Dlatego, że 10 lat temu upadłość konsumencka w Polsce faktycznie była fikcją. Można powiedzieć, że nikt nie miał dostępu do takiego rozwiązania i tak naprawdę nowy rozdział dla upadłości konsumenckiej to jest rok 2020. Wtedy w marcu, przypadkiem zbiegło się to z początkiem pandemii, weszła w życie nowelizacja Prawa upadłościowego, która rzeczywiście otworzyła drogę do upadłości konsumenckiej każdemu. Myślę, że dopiero po pewnym czasie będziemy mogli mówić, jakie są skutki tego. Za krótka jest historia tej instytucji, by opisywać sytuację poszczególnych dłużników i jak ona się sprawdziła. Na to jeszcze przyjdzie czas -stwierdza Kisiel.

Pytany o przykłady z innych krajów ekonomista zauważa, że w USA można zaobserwować zjawisko istnienia "pewnej dosyć wąskiej grupy", która korzysta "z upadłości konsumenckiej w sposób strategiczny" i wykorzystuje lukę w prawie. Takie osoby wykorzystują możliwości, które daje rozwinięty rynek kredytowy, popadają w kłopoty i powtarzają tę sytuację.

- Natomiast w Polsce tego efektu na razie nie widać. Przy każdej dyskusji nad upadłością konsumencką pojawiały się argumenty, że poluzowanie warunków doprowadzi do tego, że Polacy będą masowo ogłaszać upadłość konsumencką. Natomiast wniosek jest taki, że to rozwiązanie jest wykorzystywane z umiarem, faktycznie jako ostatnia deska ratunku. Na razie nie widać, by było nadużywane. Wręcz przeciwnie myślę, że spora grupa dłużników gdzieś tam jeszcze nie jest świadoma, że istnieje takie rozwiązanie i że mogliby zacząć z czystą kartą - stwierdza gość TVN24.

Upadłość konsumencka a mieszkanie

Upadłość konsumencka uwalnia od długów, ale w jej wyniku tracimy niemal wszystko. Także mieszkanie, jeśli posiadaliśmy jakieś na własność. Czy to oznacza, że lądujemy wówczas na bruku?

- Jeśli mamy mieszkanie, to syndyk wydziela z masy upadłościowej, ze sprzedaży tej nieruchomości, kwotę, która pozwala wynająć mieszkanie w miejscowości, w której do tej pory mieszkaliśmy na okres od 12 do 24 miesięcy. Bierze się średnią stawkę czynszu w danej miejscowości i ustala się jej wielokrotność. Można powiedzieć, że nie tyle wypadamy na bruk, co mamy zapewnione środki na pewien czas. Jednak jest to naprawdę krótki okres, często krótszy niż wynosi okres realizacji planu spłaty - podsumowuje Michał Kisiel.

Autorka/Autor:KW/dap

Źródło: TVN24 Biznes

Źródło zdjęcia głównego: Michael715/Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Donald Trump ogłosił w niedzielę, że Stany Zjednoczone i Unia Europejska osiągnęły porozumienie w sprawie umowy handlowej. Stało się to po rozmowach prezydenta z USA z przewodniczącą Komisji Europejskiej Ursulą von der Leyen w Turnberry w Szkocji. W ramach porozumienia ustanowiono stawkę celną w wysokości 15 procent na przeważającą część eksportu unijnego do Stanów Zjednoczonych.

Jest porozumienie handlowe między UE a USA

Jest porozumienie handlowe między UE a USA

Źródło:
PAP

Wyspa Poveglia - uznawana za jedno z najbardziej tajemniczych miejsc w lagunie weneckiej - zostanie przekształcona w park miejski dostępny wyłącznie dla mieszkańców Wenecji. Od 1 sierpnia lokalna społeczność przejmie ją w 99-letnią dzierżawę od państwa i rozpocznie rewitalizację terenu, który przez stulecia służył jako miejsce kwarantanny oraz szpital psychiatryczny. Wokół wyspy narosła legenda.

Zakaz wstępu dla turystów. Mieszkańcy przejmują nawiedzoną wyspę

Zakaz wstępu dla turystów. Mieszkańcy przejmują nawiedzoną wyspę

Źródło:
CNN

Dane osobowe większości z 1,4 miliona klientów Allianz Life w Ameryce Północnej zostały wykradzione przez hakerów - poinformowała spółka-matka ubezpieczyciela.

Wyciek danych klientów giganta. Trwa dochodzenie

Wyciek danych klientów giganta. Trwa dochodzenie

Źródło:
BBC

- Kiedy słucham o tym, co w Polsce może wejść, to mam wrażenie, że cofam się (w czasie o) dwie dekady - mówiła w programie "Wstajesz i weekend" Marta Balukiewicz, autorka reportażu o czeskich parach jednopłciowych, odnosząc się do polskich projektów ustawy o związkach partnerskich. - Wygląda u nas to bardzo źle - ocenił na antenie TVN24 mecenas Artur Kula.

Polska "dwie dekady" za Czechami. "Wygląda to u nas bardzo źle"

Polska "dwie dekady" za Czechami. "Wygląda to u nas bardzo źle"

Źródło:
TVN24

Amerykańska agencja kosmiczna NASA zapowiedziała, że w najbliższym czasie z pracy odejdzie około 20 procent zatrudnionych - poinformowała agencja Reuters. Według przedstawicieli NASA, decyzja ma na celu usprawnienie funkcjonowania instytucji.

Potężne cięcia w NASA. "Katastrofalne skutki"

Potężne cięcia w NASA. "Katastrofalne skutki"

Źródło:
PAP

Dom gotowy w kilka godzin - tak reklamują się firmy sprzedające budynki modułowe. Ale rozwiązania alternatywne mają też swoje wady: gorszą akustykę, mniejszą trwałość. To jednak nie zniechęca tych, którzy nie chcą poświęcać lat na budowę. - To jest najlepszy dom na świecie. Nic się nie sypie, nie cieknie - mówi nam Małgorzata z Dolnego Śląska. - Dom na pokolenia? Kto dzisiaj takiego potrzebuje? - pyta.

Polacy nie chcą męczyć się z budową domu. Oto rozwiązanie

Polacy nie chcą męczyć się z budową domu. Oto rozwiązanie

Źródło:
tvn24.pl

W sobotnim losowaniu Lotto żadnemu z graczy nie udało się wytypować prawidłowo wszystkich sześciu liczb. Oznacza to, że kumulacja rośnie do dziesięciu milionów złotych. Oto wyniki losowania Lotto i Lotto Plus z 26 lipca 2025 roku.

Duża kumulacja w Lotto

Duża kumulacja w Lotto

Źródło:
tvn24.pl

Koszty budowy domu jednorodzinnego w Polsce poszybowały. W ciągu pięciu lat wzrosły aż o 50 procent. Eksperci przewidują dalsze podwyżki, choć ich tempo ma być bardziej umiarkowane. Za co zapłacimy najwięcej?

Koszty wzrosły aż o połowę. To jeszcze nie koniec

Koszty wzrosły aż o połowę. To jeszcze nie koniec

Źródło:
PAP

Rosnące globalne zainteresowanie japońską herbatą matcha przekłada się na gwałtowny wzrost cen. Eksperci wskazują, że boom na ten produkt, połączony z ograniczoną podażą i barierami handlowymi, powoduje trudności w zaopatrzeniu.

Globalny szał. "Proszą nawet o kilogram dziennie"

Globalny szał. "Proszą nawet o kilogram dziennie"

Źródło:
BBC

Na obecnym etapie nie da się jednoznacznie ocenić jakości gazu ziemnego w złożu odkrytym w pobliżu Świnoujścia - ocenił profesor Christian Holden z Norweskiego Uniwersytetu Naukowo-Technicznego (NTNU) w Trondheim. Jego zdaniem nie są również znane potencjalne koszty inwestycji ani wydobycia.

Złoża na Bałtyku. Ekspert studzi entuzjazm

Złoża na Bałtyku. Ekspert studzi entuzjazm

Źródło:
PAP

Sektor lotniczy mierzy się obecnie z wyjątkowo trudną sytuacją - oceniają ekonomiści Allianz Research w najnowszym raporcie. Z jednej strony rośnie globalny popyt na podróże lotnicze, z drugiej - zakłócenia w łańcuchach dostaw ograniczają dostępność nowych maszyn.

Branża w krytycznym momencie. "Poważne wąskie gardło"

Branża w krytycznym momencie. "Poważne wąskie gardło"

Źródło:
PAP

Średnia kwota podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT), płaconego przez Polaków, wyniosła w 2025 roku pięć tysięcy złotych - wynika z raportu firmy PITax. To wzrost o czterdzieści dwa procent w porównaniu z rokiem 2023.

Rekordzista otrzymał 193 tysiące złotych

Rekordzista otrzymał 193 tysiące złotych

Źródło:
PAP

Już wkrótce podróżowanie po krajach Bliskiego Wschodu stanie się łatwiejsze pod względem formalnym. Wszystko za sprawą nowej wizy turystycznej - The GCC Grand Tours Visa - która umożliwi swobodne odwiedzanie Arabii Saudyjskiej, Bahrajnu, Kataru, Kuwejtu, Omanu oraz Zjednoczonych Emiratów Arabskich.

Jedna wiza do sześciu krajów

Jedna wiza do sześciu krajów

Źródło:
PAP

Elektryki, hybrydy, auta o napędzie wodorowym i alternatywnym - o takie pojazdy ma się wydłużyć lista samochodów, którym przysługiwałby zwrot kosztów użytkowania - wynika z odpowiedzi Ministerstwa Infrastruktury dla tvn24.pl. Stawki za tak zwane kilometrówki mają być obliczane na podstawie mocy silnika, a nie pojemności, jak było do tej pory.

Zmiany w kilometrówkach. Kto może na tym zyskać?

Zmiany w kilometrówkach. Kto może na tym zyskać?

Źródło:
tvn24.pl

- Jesteśmy w tej chwili dwudziestą największą gospodarką na świecie, ale oczywiście chcemy więcej. Musimy wzmocnić kluczowe branże polskiego przemysłu, chociażby przemysł kosmiczny, który ma potencjał do tego, aby w polskiej gospodarce mieć rosnące znaczenie - powiedział w "Faktach po Faktach" minister finansów i gospodarki Andrzej Domański. Pytany o plany podniesienia kwoty wolnej od podatku minister nie podał konkretnej daty.

"Jesteśmy 20. gospodarką świata, ale chcemy więcej"

"Jesteśmy 20. gospodarką świata, ale chcemy więcej"

Źródło:
TVN24

W piątek w Eurojackpot została rozbita olbrzymia kumulacja. W Polsce padła duża wygrana drugiego stopnia w wysokości prawie 3,5 miliona złotych. Oto wyniki losowania z 25 lipca 2025 roku.

Kumulacja w Eurojackpot rozbita. Wysoka wygrana w Polsce

Kumulacja w Eurojackpot rozbita. Wysoka wygrana w Polsce

Źródło:
tvn24.pl

Bezpieczna podróż to nie tylko przestrzeganie przepisów, ale także świadome decyzje, które pozwolą uratować życie - przekazała Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA) w drogowym dekalogu bezpiecznego kierowcy. Jak podkreślono, kluczowe znaczenie mają między innymi odpowiednie przygotowanie pojazdu, zabezpieczenie bagażu i pełna koncentracja za kierownicą.

Jak bezpiecznie dotrzeć do celu? Wakacyjny kodeks dla kierowców

Jak bezpiecznie dotrzeć do celu? Wakacyjny kodeks dla kierowców

Źródło:
PAP

W przyszłym tygodniu ceny na stacjach paliw pozostaną względnie stabilne - przewidują analitycy e-petrol. Z kolei według Biura Maklerskiego Reflex, możliwe są delikatne spadki. Za litr benzyny Pb95 kierowcy płacą obecnie o 52 gr mniej niż przed rokiem. Diesel w skali roku staniał o 37 gr na litrze - wskazali analitycy Refleksu.

Sytuacja na stacjach benzynowych jest "korzystna dla kierowców"

Sytuacja na stacjach benzynowych jest "korzystna dla kierowców"

Źródło:
PAP

Meta, właściciel Facebooka i Instagrama, poinformowała, że z początkiem października przestanie wyświetlać reklamy związane z polityką, wyborami i kwestiami społecznymi dla użytkowników w Unii Europejskiej. Decyzja amerykańskiego koncernu wynika "z powodu niepewności prawnej wynikającej z przepisów Unii Europejskiej dotyczących reklam politycznych".

Bez politycznych reklam na Facebooku i Instagramie

Bez politycznych reklam na Facebooku i Instagramie

Źródło:
Reuters

Właściciel koncernu LVMH Bernard Arnault powiedział w czwartek "Wall Street Journal", że naciska na europejskich przywódców, by zawarli porozumienie handlowe z USA. Według gazety najbogatszy Europejczyk zachęca do przyjęcia warunków podobnych do tych, które USA zawarły z Japonią.

Najbogatszy Europejczyk "naciska ze wszystkich sił" na liderów UE

Najbogatszy Europejczyk "naciska ze wszystkich sił" na liderów UE

Źródło:
PAP

Główny Inspektorat Sanitarny (GIS) ostrzegł w piątek przed talerzami z Chin, dystrybuowanymi przez Woolworth Polska. Powodem jest stwierdzona wysoka migracja ołowiu, która może stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia - poinformowano w komunikacie.

Talerze z Chin wycofane ze sklepów. "Istotne zagrożenie dla zdrowia"

Talerze z Chin wycofane ze sklepów. "Istotne zagrożenie dla zdrowia"

Źródło:
PAP

Komornicy będą mogli pracować do 70. roku życia. Tak wynika z nowelizacji ustawy, którą podpisał prezydent Andrzej Duda. Wcześniejsze regulacje pozwalały na pracę do 65. roku życia. Ta sama nowela znosi także maksymalny okres asesury komorniczej, wynoszący obecnie 6 lat.

Koniec z dyskryminacją komorników. Prezydent podpisał nowelizację

Koniec z dyskryminacją komorników. Prezydent podpisał nowelizację

Źródło:
PAP

Spółka Pepco Germany planuje przeorganizować swoją sieć sklepów w Niemczech w ramach postępowania restrukturyzacyjnego i w związku z tym złożyła wniosek o upadłość - poinformowano w komunikacie prasowym.

Niemiecki oddział popularnej sieci składa wniosek o upadłość

Niemiecki oddział popularnej sieci składa wniosek o upadłość

Źródło:
PAP

Administracja prezydenta USA Donalda Trumpa wydała koncernowi Chevron nową licencję na wydobycie ropy w Wenezueli – podał w czwartek dziennik "Washington Post", powołując się na anonimowe źródła. Oznacza to zwrot w polityce Waszyngtonu wobec reżimu w Caracas.

Zwrot Trumpa. Licencja na wydobycie ropy w kraju o największych na świecie złożach

Zwrot Trumpa. Licencja na wydobycie ropy w kraju o największych na świecie złożach

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Amerykańska firma technologiczna Intel poinformowała w czwartek, że rezygnuje z realizacji zapowiadanych inwestycji w Polsce i w Niemczech. Intel planował otworzyć fabrykę półprzewodników pod Wrocławiem.

Gigant rezygnuje z wielkiej inwestycji w Polsce

Gigant rezygnuje z wielkiej inwestycji w Polsce

Źródło:
PAP

Nie chciałbym, by nie tylko takie decyzje jak mrożenie cen energii, ale też decyzje strategiczne dla polskiej energetyki były wetowane - powiedział w programie "Jeden na jeden" na antenie TVN24 minister energii Miłosz Motyka. Zapowiedział, że złożenie ustawy mrożącej ceny energii, bez elementów dotyczących farm wiatrowych, "jest absolutnie na stole". Szef ME zabrał także głos w sprawie zmian w rozliczaniu fotowoltaiki.

Minister o cenach prądu: to jest absolutnie na stole

Minister o cenach prądu: to jest absolutnie na stole

Źródło:
TVN24