Wszystko o programie 500 plus. To musisz wiedzieć

Program Rodzina 500 plus wystartował 1 kwietnia 2016 roku. Świadczenie wychowawcze (500 plus) przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka (tj. osobie faktycznie opiekującej się dzieckiem, która wystąpiła z wnioskiem do sądu opiekuńczego o przysposobienie dziecka), opiekunowi prawnemu dziecka i dyrektorowi domu pomocy społecznej. Dodatkowe wsparcie w wysokości 500 zł otrzymają także rodziny zastępcze i rodzinne domy dziecka.

OGLĄDAJ TVN24 NA ŻYWO W TVN24 GO

Według danych podanych przez minister rodziny i polityki społecznej Marlenę Maląg, świadczenie 500 plus wypłacane jest rodzinom 6 mln 600 tys. dzieci. W ubiegłym roku program miał kosztować budżet państwa ok. 41 mld złotych.

Głównym celem programu Rodzina 500 plus - według rządowych deklaracji - miała być poprawa sytuacji demograficznej i redukcja ubóstwa wśród najmłodszych. Okazuje się jednak, że realizacja tego pierwszego zamierzenia nie jest tak prosta. Po dwóch latach wzrostu - w 2016 i 2017 roku - liczba uroczeń zaczęła spadać. W ubiegłym roku (357,4 tys.) była najniższa od 2004 r.

Trzeba też spojrzeć na wskaźnik dzietności ogólnej (TFR). W latach 2015-2017 współczynnik ten wzrastał z poziomu 1,289 do poziomu 1,453. W 2018 r. wskaźnik dzietności wyniósł 1,435, ale już w 2019 spadł do 1,42. W 2020 roku prawdopodobnie spadł poniżej poziomu 1,4.

Od 2016 roku kwota świadczenia 500 plus nie była waloryzowana. Według wyliczeń ekspertów Instytutu Emerytalnego, gdyby 500 plus rosło tak szybko jak ceny, to w tym roku wynosiłoby 544,31 złotego.

W ubiegłym miesiącu "Gazeta Wyborcza" opisała założenia nowego programu demograficznego - znalazła się w nim między innymi waloryzacja kwoty programu 500 plus, która miałaby się odbyć prawdopodobnie po raz pierwszy w 2023 roku.

Od 2016 roku 500 plus przyznawano na każde drugie i kolejne dziecko. Świadczenie można było otrzymać też na pierwsze dziecko, konieczne jednak było spełnienie kryterium dochodowego.

Zgodnie ze zmianami wprowadzonymi w programie od 1 lipca 2019 roku świadczenie wychowawcze przysługuje na każde dziecko do ukończenia 18. roku życia, bez względu na dochód osiągany przez rodzinę.

1 czerwca 2021 r. rozpocznie się też nowy okres świadczeniowy i będzie trwał do 31 maja 2022 r. Warunkiem uzyskania prawa do świadczenia wychowawczego na nowy okres świadczeniowy jest złożenie nowego wniosku.

Obecnie wnioski można składać drogą elektroniczną, czyli za pośrednictwem portalu Empatia, przez bankowość elektroniczną lub portal PUE ZUS. Złożenie wniosku drogą tradycyjną – za pośrednictwem poczty lub osobiście w urzędzie – będzie możliwe od 1 kwietnia 2020.

Tylko złożenie wniosku do końca czerwca 2021 r. gwarantuje, że świadczenie wychowawcze zostanie wypłacone z wyrównaniem od 1 czerwca.

Złożenie kompletnego i prawidłowo wypełnionego wniosku o świadczenie wychowawcze na kolejny okres w terminie do 30 kwietnia oznacza przyznanie oraz wypłatę świadczenia za czerwiec maksymalnie do 30 czerwca tego roku – a więc z zachowaniem ciągłości wypłaty świadczenia.

Jak podała niedawno minister rodziny i polityki społecznej, do tej pory przyznano ponad 2 mln świadczeń 500 plus na nowy okres świadczeniowy.