Umowa użyczenia – czym różni się od najmu? Co powinna zawierać?

Źródło:
TVN24 Biznes
Bartosz Turek o sytuacji na rynku mieszkaniowym (kwiecień 2020)
Bartosz Turek o sytuacji na rynku mieszkaniowym (kwiecień 2020)TVN24 Biznes
wideo 2/4
Bartosz Turek o sytuacji na rynku mieszkaniowym (kwiecień 2020)TVN24 Biznes

Umowa użyczenia umożliwia korzystanie z rzeczy lub nieruchomości należącej do drugiej osoby. Czym jednak umowa użyczenia różni się od umowy dzierżawy lub najmu? Jak powinna wyglądać poprawna umowa użyczenia i czego może dotyczyć?

● Umowa użyczenia polega na bezpłatnym udostępnieniu do używania określonej rzeczy. ● Może dotyczyć dowolnej rzeczy ruchomej (np. samochodu) lub nieruchomości. ● Korzystający z użyczenia ponosi jedynie koszty eksploatacji i wyrządzonych szkód. ● Przy umowie użyczenia nie obowiązuje podatek od czynności cywilnoprawnych, może jednak pojawić się obowiązek zapłaty podatku dochodowego.

Umowa użyczenia – na czym polega?

Umowa użyczenia jest jedną z funkcjonujących w Polsce umów cywilnoprawnych. Uregulowana jest w art. 710-719 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny.

Umowa użyczenia polega na tym, że jedna osoba zezwala drugiej osobie na korzystanie z określonej swojej rzeczy. Umowa może dotyczyć zarówno rzeczy ruchomych (np. samochód, książka czy komputer), jak i nieruchomości (np. lokal mieszkalny).

Umowa użyczenia może mieć przy tym formę pisemną lub ustną oraz obowiązywać na czas określony lub nieokreślony. Co jednak odróżnia tę umowę od np. umowy dzierżawy czy umowy najmu, to że umowa użyczenia ma bezpłatny charakter. Oznacza to, że za korzystanie z czyjejś rzeczy nie pobiera się żadnej opłaty.

Ponadto biorący rzecz w użyczenie zobowiązany jest do używania jej zgodnie z przeznaczeniem oraz nie może udostępniać tej rzeczy osobie trzeciej – chyba że spisana umowa stanowi inaczej.

Umowa użyczenia lokalu

Jedną z najczęściej spotykanych umów użyczenia jest umowa dotycząca nieruchomości. Na przykład gdy rodzice użyczają mieszkania własnemu dziecku na czas studiów lub gdy ktoś użycza znajomemu pomieszczenie na prowadzenie działalności gospodarczej.

Umowa użyczenia lokalu często bywa korzystna dla obu stron. Korzystający z lokalu nie musi płacić za najem i pokrywa jedynie bieżące koszty użytkowania lokalu, takie jak czynsz czy opłaty za media. Z kolei korzyść osoby użyczającej to fakt, że ktoś na bieżąco zajmuje się jego nieużywanym lokalem, dba o niego i na bieżąco opłaca rachunki.

Umowa użyczenia samochodu

Umowa użyczenia często dotyczy też samochodów. Na przykład w sytuacji, gdy młodej osoby nie stać jeszcze na kupno własnego samochodu, a chciałaby nabierać już doświadczenia jako kierowca, lub gdy dany samochód jest potrzebny do wykonania określonego zadania, np. przewozu rzeczy.

Korzystający z użyczonego samochodu pokrywa w tej sytuacji jedynie koszty jego eksploatacji i ewentualnych wyrządzonych szkód. Również przed ubezpieczycielem przez cały czas trwania umowy użyczenia odpowiada użyczający, a nie korzystający z samochodu.

Warto pamiętać, aby w umowie zawrzeć nie tylko podstawowe informacje na temat użyczanego samochodu, takie jak marka, model, kolor, pojemność silnika i numer rejestracyjny, ale też opisać jego stan: wymienić istniejące wyposażenie oraz znane uszkodzenia i usterki. Zdarza się, że strony zawierają również w umowie zapis dotyczący sposobu wykorzystania samochodu lub obszaru, po którym można się nim poruszać.

Umowa użyczenia a podatek

Umowa użyczenia co do zasady jest bezpłatna, co oznacza, że nie podlega pod podatek od czynności cywilnoprawnych. Nie ma również obowiązku zgłaszania jej do urzędu skarbowego, choć urząd ten może poprosić o okazanie umowy w przypadku zaistnienia kwestii spornych.

Może natomiast pojawić się obowiązek podatkowy po stronie osoby korzystającej z użyczenia, gdy strony umowy użyczenia nie są ze sobą blisko spokrewnione. W takich przypadkach osobę korzystającą z użyczenia obowiązuje zapłata podatku dochodowego od tzw. nieodpłatnego świadczenia. Jego wysokość określana jest najczęściej względem rynkowej wartości danego użyczenia, np. w przypadku lokalu – od wysokości czynszu, jaki przysługiwałby w przypadku odpłatnego najmu.

Pozostałe kwestie finansowe dotyczące umowy użyczenia w dużym stopniu reguluje sam Kodeks cywilny. Zgodnie z nim koszty użytkowania użyczonej rzeczy ponosi osoba z niej korzystająca. Jeżeli jednak osoba ta poniosła dodatkowe wydatki na tę rzecz, może ona oczekiwać zwrotu tych nakładów ze strony właściciela rzeczy. Z kolei korzystający z użyczenia zobowiązany jest do naprawiania wyrządzonych przez siebie szkód na przedmiocie użyczenia, a także ponosi odpowiedzialność w przypadku jej zniszczenia lub utraty.

Wszystkie roszczenia dotyczące umowy użyczenia przedawniają się w ciągu roku od dnia zwrotu użyczonej rzeczy. 

Wypowiedzenie umowy użyczenia

Umowa użyczenia zazwyczaj kończy się wraz z przewidzianym w umowie terminem lub za porozumieniem stron. 

W określonych przypadkach możliwe jest jednak również wcześniejsze zakończenie umowy poprzez jej wypowiedzenie. Kodeks cywilny wymienia trzy takie możliwe sytuacje, gdy: - Korzystający z użyczenia używa rzeczy niezgodnie z umową lub przeznaczeniem tej rzeczy. - Korzystający z użyczenia udostępnia rzecz osobie trzeciej nie będąc do tego zmuszonym przez okoliczności. - Rzecz stała się potrzebna osobie użyczającej, czego osoba ta nie mogła przewidzieć w chwili zawierania umowy.

Wzór umowy użyczenia

Choć umowa użyczenia nie musi mieć formy pisemnej, obie strony powinny być zainteresowane, aby posiadać umowę na piśmie w celu uniknięcia możliwych nieporozumień.

Jak powinna wyglądać taka umowa? Warto, by zawierała ona:

- wyraźnie wskazane obie strony umowy, z osobą bezpłatnie użyczającą nazwaną użyczającym lub komodantem oraz osobą korzystającą z bezpłatnego użyczenia, nazwaną biorącym lub komodatariuszem; - dane osobowe obu stron umowy, ich adresy i numery dowodów osobistych, a w przypadku firm – numery NIP, - wskazanie przedmiotu użyczenia i jej aktualnego stanu (doskonały, noszący ślady użytkowania, uszkodzony), - sposób użytkowania użyczanej rzeczy, - czas obowiązywania umowy, - liczbę egzemplarzy umowy i podpisy zawierających ją stron.

Wymienione zapisy nie są obowiązkowe i nic nie stoi na przeszkodzie, by sporządzić umowę użyczenia w zmodyfikowany sposób. Na przykład alternatywą wobec wskazywania aktualnego stanu użyczanej rzeczy jest zawarcie oświadczenia, że przedmiot użyczenia jest kompletny i nadający się do użytku, a biorący w użyczenie jest świadomy jej stanu fizycznego.

Akt prawny: Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny

Autorka/Autor:red.

Źródło: TVN24 Biznes

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Donald Tusk zapewnił w "Faktach po Faktach", że do końca kadencji rządu dojdzie do podwyższenia kwoty wolnej od podatku. - Bardzo mi zależy na wyższej kwocie wolnej od podatku, bo to był mój postulat - podkreślił premier. Jak wyjaśnił, w tym roku nie pozwala na to wysokość deficytu w budżecie. Tusk zapowiedział też, że do końca maja ma być gotowych "ponad 100 ustaw deregulacyjnych".

"Bardzo mi zależy". Premier o podwyższeniu kwoty wolnej od podatku

"Bardzo mi zależy". Premier o podwyższeniu kwoty wolnej od podatku

Źródło:
tvn24.pl

Karol Nawrocki w rozmowie ze Sławomirem Mentzenem zapewniał, że jest wielkim przeciwnikiem Zielonego Ładu i chciałby odrzucenia go. Przekazał również, że będzie dążył do obniżenia cen prądu. Zapytany, jak chce to zrobić w ciągu 100 dni, co obiecuje w kampanii, wskazał, że ważne decyzje mają zapaść 27 maja w Trybunale Konstytucyjnym. Przedstawiciel Konfederacji starał się dociec, jak Nawrocki chce dokonać tej zmiany, skoro wybory są 1 czerwca, czyli już po posiedzeniu TK. - Czemu pan obiecuje w tych wyborach, że zrobi coś, co zrobi Trybunał Konstytucyjny? - kwituje Mentzen.

Mentzen punktuje Nawrockiego: czemu pan obiecuje w tych wyborach, że zrobi coś, co zrobi TK?

Mentzen punktuje Nawrockiego: czemu pan obiecuje w tych wyborach, że zrobi coś, co zrobi TK?

Źródło:
tvn24.pl

Relacje handlowe z Ukrainą wracają de facto do stanu sprzed wojny. Komisja Europejska przyjęła regulacje, które ograniczają do końca roku ilości towarów, jaką kraj ten będzie mógł sprowadzić do Unii po preferencyjnych stawkach celnych. Zmiany mają wejść w życie 6 czerwca - dzień po wygaśnięciu obowiązującego od 2022 r. rozporządzenia, zwalniającego Ukrainę z ceł na eksport do Unii.

Zmiana zasad handlu z Ukrainą. Unia wprowadza ograniczenia

Zmiana zasad handlu z Ukrainą. Unia wprowadza ograniczenia

Źródło:
PAP

Sławomir Mentzen odpytywał Karola Nawrockiego na swoim kanale na YouTube o szereg spraw, w także o poglądy gospodarcze. Polityków poróżniło podejście do wysokości stóp procentowych. Mentzen tłumaczył Nawrockiemu, jakie są konsekwencje ich obniżki, której obywatelski kandydat się domaga. - Ja rozumiem, że pan nie jest ekonomistą tylko historykiem. Kto panu to podpowiedział? - pytał gospodarz spotkania.

Mentzen pyta Nawrockiego o stopy procentowe: kto panu to podpowiedział?

Mentzen pyta Nawrockiego o stopy procentowe: kto panu to podpowiedział?

Źródło:
tvn24.pl

Duńczycy będą pracować do siedemdziesiątego roku życia - zdecydował w czwartek parlament Danii. Wydłużenie czasu pracy będzie jednak odbywać się stopniowo. Premierka tego kraju Mette Frederiksen obiecała, że już więcej ta granica nie będzie podwyższana mimo dalszego oczekiwanego wzrostu długości życia.

Będą pracować do siedemdziesiątki. Decyzja parlamentu

Będą pracować do siedemdziesiątki. Decyzja parlamentu

Źródło:
PAP

Departament Skarbu USA ogłosił w czwartek, że zamówił ostatnią partię jednocentowych monet do wybicia, po czym nie będzie już więcej ich zamawiać. Koniec bicia tych monet ma dać oszczędności nawet 56 milionów dolarów rocznie. Koszt ich produkcji ponad trzykrotnie przewyższa ich wartość.

Bliski koniec jednocentówek. Zamówiono ostatnią partię

Bliski koniec jednocentówek. Zamówiono ostatnią partię

Źródło:
PAP, BBC

Parlament Europejski poparł w głosowaniu podniesienie ceł na nawozy importowane do Unii Europejskiej z Rosji i Białorusi. Za głosowało 411 europosłów, przeciwko było 100, wstrzymało się od głosu 78.

Rosja zalewa tym unijny rynek, Polska największym poszkodowanym

Rosja zalewa tym unijny rynek, Polska największym poszkodowanym

Źródło:
PAP

Holenderskie farmy wiatrowe na Morzu Północnym produkują mniej energii z powodu sąsiedztwa belgijskich turbin - pisze w czwartek brytyjski "Times". Oskarżają więc Belgów o "kradzież wiatru". Ekspert wyjaśnia, że "dzieje się tak na każdej farmie wiatrowej, gdzie turbiny są relatywnie blisko siebie".

Holendrzy oskarżają Belgów o "kradzież wiatru"

Holendrzy oskarżają Belgów o "kradzież wiatru"

Źródło:
PAP

Duńska organizacja Green Power Denmark poinformowała o wykryciu "podejrzane komponentów" w importowanych z zagranicy podzespołach infrastruktury energetycznej. Podobne przypadki wcześniej odnotowano w Stanach Zjednoczonych, gdzie w sprowadzanych z Chin falownikach dla farm słonecznych również znajdowano budzące niepokój elementy.

"Podejrzane komponenty" w urządzeniach energetycznych

"Podejrzane komponenty" w urządzeniach energetycznych

Źródło:
PAP

Wydatki na obsługę długu publicznego osiągnęły bezprecedensowy poziom - zauważa "Rzeczpospolita". Za rosnącymi kosztami stoi krajowa polityka - zdominowana przez nieustanną kampanię wyborczą i wzrost wydatków socjalnych.

Ogromny problem rządu. "Trzeba bić na alarm"

Ogromny problem rządu. "Trzeba bić na alarm"

Źródło:
"Rzeczpospolita"

Ponad 90 procent przebadanych próbek e-papierosów nie spełnia wymogów określonych w ustawie - poinformowała aspirant Justyna Pasieczyńska, rzeczniczka Krajowej Administracji Skarbowej. Zgodnie z obowiązującym prawem takie produkty nie powinny trafiać do sprzedaży.

"Nie powinny znaleźć się w ogóle w sprzedaży". Alarmujące wyniki kontroli

"Nie powinny znaleźć się w ogóle w sprzedaży". Alarmujące wyniki kontroli

Źródło:
PAP

PKO Bank Polski ostrzega przed "nowym typem oszustwa", w którym przestępcy podszywają się pod Generalnego Inspektora Informacji Finansowej. Fałszywe wiadomości dotyczą rzekomych błędów w danych lub zamrożonych kryptowalut i mają na celu wyłudzenie pieniędzy oraz danych osobowych.

Wielki bank ostrzega. "Nowy rodzaj oszustwa"

Wielki bank ostrzega. "Nowy rodzaj oszustwa"

Źródło:
tvn24.pl

Cena bitcoina po raz pierwszy w historii przekroczyła poziom 111 tysięcy dolarów. W przeliczeniu to ponad 416 tysięcy złotych. Inwestorzy są coraz bardziej optymistycznie nastawieni do przyszłości rynku kryptowalut.

Rajd bitcoina. Rekord wszech czasów

Rajd bitcoina. Rekord wszech czasów

Źródło:
tvn24.pl

Najwyższa Izba Kontroli przygotowała zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa przez Krajową Radę Radiofonii i Telewizji w sprawie przekazania ponad 337 milionów złotych do depozytu sądowego, zamiast do jednostek publicznej radiofonii i telewizji. W odpowiedzi przewodniczący KRRiT Maciej Świrski powiedział, że rozważa złożenie doniesienia do prokuratury na prezesa NIK Mariana Banasia za przekroczenie uprawnień.

Wstrzymane miliony. Najwyższa Izba Kontroli reaguje

Wstrzymane miliony. Najwyższa Izba Kontroli reaguje

Źródło:
PAP

Spółka MS Frocks, należąca do grupy Monnari Trade, złożyła do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów wniosek o zgodę na przejęcie pakietu akcji spółki PBH – poinformowało Monnari w komunikacie. PBH SA jest właścicielem między innymi znaków towarowych Quiosque, Laurella i Akardo.

Znana polska firma szykuje przejęcie

Znana polska firma szykuje przejęcie

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Burmistrz Bodrum, tureckiego kurortu nad Morzem Egejskim, zapowiedział wprowadzenie opłat dla turystów - podał dziennik "Milliyet".

Nowa opłata dla turystów. "Dlaczego mielibyśmy być wyjątkiem?"

Nowa opłata dla turystów. "Dlaczego mielibyśmy być wyjątkiem?"

Źródło:
PAP

Do Komisji Europejskiej trafiła skarga dotycząca opłat za bagaż podręczny, którą złożyły organizacje konsumenckie z dwunastu państw. Ich zdaniem siedem tanich linii lotniczych narusza unijne przepisy, żądając dodatkowych opłat za przewóz bagażu o standardowych wymiarach.

Problem "dotyczy dziesiątek milionów klientów". Skarga do Brukseli

Problem "dotyczy dziesiątek milionów klientów". Skarga do Brukseli

Źródło:
PAP

Justin Sun, miliarder wywodzący się z Chin, który w 2023 roku został oskarżony o manipulacje rynkowe, ujawnił, że posiada największy udział w kryptowalucie powiązanej z Donaldem Trumpem. Zapowiedział również swoją obecność na ekskluzywnej kolacji organizowanej przez prezydenta dla czołowych inwestorów memecoina $TRUMP. Wśród zaproszonych gości znajdzie się także polski inwestor Mateusz Patrowicz.

Ekskluzywna kolacja z Trumpem. Kontrowersyjny miliarder wśród gości

Ekskluzywna kolacja z Trumpem. Kontrowersyjny miliarder wśród gości

Źródło:
PAP

W środę Sejm poparł poprawki Senatu do nowelizacji ustawy, która zobowiązuje deweloperów do ujawniania cen mieszkań. Jedna z nich doprecyzowuje, że nowy wymóg dotyczy ceny widniejącej w umowie deweloperskiej.

Nowy obowiązek dla deweloperów

Nowy obowiązek dla deweloperów

Źródło:
PAP

Sejm opowiedział się w środę za zakazem sprzedaży wszystkich typów e-papierosów osobom nieletnim. Zakazana ma być również sprzedaż beznikotynowych e-papierosów oraz woreczków nikotynowych na odległość - w tym przez internet - a także ich reklamowanie.

Nowy zakaz sprzedaży. Sejm zdecydował

Nowy zakaz sprzedaży. Sejm zdecydował

Źródło:
PAP

Brytyjskie władze wydały nowe ostrzeżenie dotyczące podróży do Turcji. Zwracają w nim uwagę na wypadki, do jakich doszło w ostatnim czasie, z udziałem paralotniarzy.

Ostrzeżenie dla podróżujących do Turcji

Ostrzeżenie dla podróżujących do Turcji

Źródło:
tvn24.pl, The Sun, BBC, FTN News

Tylko w jeden rok dziesięciu najbogatszych Amerykanów wzbogaciło się o 365 miliardów dolarów. A to nie koniec, bo ustawodawcy w USA pracują nad kolejną obniżką podatków dla krezusów - wskazuje CNN.

10 pracownikom zajęłoby to 726 tysięcy lat. Oni potrzebowali roku

10 pracownikom zajęłoby to 726 tysięcy lat. Oni potrzebowali roku

Źródło:
tvn24.pl

Sąd Książęcy w Liechtensteinie w nieprawomocnym wyroku przyznał rację dzieciom Zygmunta Solorza i oddalił pozew złożony przez ich ojca. Chodziło o zmiany w statucie Fundacji TiVi, na mocy których kontrolę nad biznesami Solorza miały przejąć jego dzieci. Zygmunt Solorz w komentarzu ocenił, że "wyrok nie zmienia niczego w stanie faktycznym" i zapowiedział złożenie apelacji od decyzji sądu w Liechtensteinie.

Sąd zdecydował w sprawie sporu Solorza z dziećmi

Sąd zdecydował w sprawie sporu Solorza z dziećmi

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Od 1 czerwca wchodzą zmiany dotyczące bezrobotnych. Chodzi o waloryzację zasiłku oraz nowe regulacje dotyczące wypłaty świadczenia czy miejsca rejestracji. A to tylko niektóre zmiany na rynku pracy, na które trzeba się przygotować.

Nadchodzi rewolucja na rynku pracy

Nadchodzi rewolucja na rynku pracy

Źródło:
PAP

Ryanair zażądał od niektórych członków personelu pokładowego w Hiszpanii zwrotu podwyżek w wysokości nawet trzech tysięcy euro - informuje BBC. To kolejna odsłona sporu tej linii lotniczej ze związkami zawodowymi.

Gigant żąda zwrotu podwyżek

Gigant żąda zwrotu podwyżek

Źródło:
BBC

Spółki MFW Bałtyk II i MFW Bałtyk III odpowiedzialne za budowę dwóch morskich farm wiatrowych zawarły umowy w sprawie kredytów na kwotę około 5,8 miliarda euro (niemal 25 miliardów złotych). Wcześniej kontrolowana przez Dominikę Kulczyk Polenergia oraz norweski Equinor poinformowały, że podjęły ostateczne decyzje w sprawie inwestycji.

Polska miliarderka i wielka inwestycja na Bałtyku

Polska miliarderka i wielka inwestycja na Bałtyku

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Unijny program pożyczek SAFE został zatwierdzony przez ambasadorów państw członkowskich Unii Europejskiej. To 150 miliardów euro na rozwój przemysłu zbrojeniowego - poinformował w środę minister do spraw Unii Europejskiej Adam Szłapka. - Europa się obudziła - skomentował wicepremier, minister obrony narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz.

"Europa się obudziła". Jest decyzja

"Europa się obudziła". Jest decyzja

Źródło:
PAP

Marks & Spencer może stracić około 300 milionów funtów w związku z trwającym od kilku tygodni cyberatakiem. Firma zapowiedziała wznowienie sprzedaży online w najbliższych tygodniach.

Atak na znaną sieć handlową. Straty są ogromne

Atak na znaną sieć handlową. Straty są ogromne

Źródło:
PAP

Pociągi z Warszawy do Rijeki w Chorwacji ruszą 27 czerwca - zapowiedział minister infrastruktury Dariusz Klimczak. Połączenie ma obsługiwać PKP Intercity. Pociągi mają kursować cztery dni w tygodniu.

Pociąg do Chorwacji. Jest termin

Pociąg do Chorwacji. Jest termin

Źródło:
PAP