NIP – jak uzyskać i sprawdzić numer identyfikacji podatkowej?

● NIP to numer identyfikacji podatkowej nadawany przez naczelnika urzędu skarbowego. ● NIP wymagany jest do identyfikacji podatnika. ● Każda osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą musi posiadać numer identyfikacji podatkowej. ● NIP nadawany jest podczas rejestracji działalności gospodarczej na stronie Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej podczas składania wniosku CEIDG-1. ● NIP można sprawdzić przez wyszukiwarkę CEIDG.

NIP, czyli Numer Identyfikacji Podatkowej, to unikatowy numer, służący m.in. do kontaktu z urzędem skarbowym. Pomaga zidentyfikować podatnika prowadzącego działalność gospodarczą. NIP trzeba podawać w deklaracjach i zeznaniach podatkowych. 

Numer identyfikacji podatkowej składa się z 10 cyfr. Trzy pierwsze są kodem urzędu skarbowego nadającego konkretny NIP. Następnych sześć cyfr jest wybieranych losowo, a ostatnia jest cyfrą kontrolną, wybieraną przez algorytm. Kiedyś numer identyfikacji podatkowej pisało się z łącznikami, teraz jest to ciąg 10 cyfr nieoddzielonych łącznikiem.

NIP jest obowiązkowy dla:

– osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, – czynnych podatników podatku VAT, – płatników składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, – osób prawnych i jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, płacących podatki na podstawie innych ustaw.

NIP jest nadawany przez naczelnika urzędu skarbowego w ciągu trzech dni od otrzymania zgłoszenia. Żeby otrzymać NIP, wystarczy założyć przez internet działalność gospodarczą. W tym celu składa się na stronie Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej wniosek CEIDG-1. Można to zrobić przez profil zaufany lub przez niektóre banki. Nadanie numeru identyfikacji podatkowej jest bezpłatne. NIP się nie zmienia, nawet po zlikwidowaniu lub zawieszeniu działalności gospodarczej dana osoba fizyczna nie ma możliwości wystąpienia o nowy NIP, korzysta z tego samego także w przyszłości.

Osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej lub prowadzące działalność gospodarczą, która nie jest objęta wpisem do CEIDG, w celu uzyskania numeru identyfikacji podatkowej składają do urzędu skarbowego właściwego dla miejsca zamieszkania wniosek na formularzu NIP-7.

Osoby prawne lub jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, aby otrzymać NIP, składają formularz NIP-2 w urzędzie skarbowym właściwym dla podatku dochodowego.

Poprawność i status NIP przedsiębiorcy i osób fizycznych można sprawdzić przez internet przez usługę Sprawdzanie statusu NIP, udostępnioną przez Ministerstwo Finansów na stronie podatki.gov.pl. Można także uzyskać tę informację w urzędzie skarbowym, który wydał numer identyfikacji podatkowej. Należy dowiedzieć się we właściwym urzędzie skarbowym, czy wniosek o sprawdzenie NIP trzeba złożyć osobiście, czy można wysłać go pocztą lub mailem.

Obowiązek posiadania i podawania NIP w deklaracjach i zeznaniach podatkowych wynika z ustawy o NIP. NIP jest także wymagany w dokumentach dotyczących niepodatkowych należności pobieranych przez organy celne i podatkowe. Prowadzący działalność gospodarczą podatnicy są w tych sytuacjach zobowiązani podawać NIP następującym instytucjom:

– kontroli skarbowej, – administracji rządowej i samorządowej, – płatnikom i inkasentom podatków i niepodatkowych należności, – Najwyższej Izby Kontroli, – bankom.

NIP pozwala na łatwe sprawdzenie danych firmy. Sprawdzenie NIP przydaje się np. podczas wystawiania faktury sprzedaży. W ten sposób można upewnić się, że kontrahent podaje właściwe dane istniejącej firmy.

Żeby sprawdzić NIP firmy, najlepiej skorzystać z rządowej wyszukiwarki na stronie CEIDG. Wystarczy znać nazwę, adres lub REGON sprawdzanej firmy. Informacje, które można uzyskać w ten sposób, to m.in.: 

– nazwa firmy, NIP, REGON, adres, niezastrzeżone dane kontaktowe, – data rozpoczęcia działalności gospodarczej, – status działalności (czy jest aktywna lub zawieszona),  – rodzaj prowadzonej działalności gospodarczej, – dane pełnomocników firmy.

Żeby wyszukać NIP firmy, która jest spółką prawa handlowego albo jest zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym, trzeba posłużyć się wyszukiwarką na stronie KRS. 

Sprawdzenie unijnego kontrahenta, podatnika VAT, możliwe jest w systemie VIES.

Jeśli starasz się o kredyt lub bierzesz udział w przetargu, możesz potrzebować zaświadczenia o NIP. Aby otrzymać takie zaświadczenie, należy złożyć wniosek o wydanie zaświadczenia o nadaniu NIP. Okres oczekiwania na wydanie zaświadczenia o nadaniu NIP wynosi siedem dni.

Wniosek o zaświadczenie o nadaniu NIP i dowód opłaty skarbowej (21 zł) składa się w:

– centrum obsługi podatnika w jednym z określonych 51 urzędów skarbowych (ich listę znajdziesz na stronie gov.pl), – urzędzie skarbowym – jeśli prowadzisz jednoosobową działalność gospodarczą, firmę jako osoba prawna (np. spółkę z o.o.), jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej (np. stowarzyszenie), siedziba twojej działalności mieści się poza granicami polski, ale to tutaj na stałe prowadzisz działalność, – Drugim Urzędzie Skarbowym Warszawa-Śródmieście – jeśli nie masz miejsca zamieszkania ani siedziby i nie prowadzisz na stałe działalności gospodarczej w Polsce, – jednym z wyspecjalizowanych urzędów skarbowych o zasięgu wojewódzkim – jeśli osiągasz przychów netto w wysokości min. 3 mln euro,

Pierwszym Mazowieckim Urzędzie Skarbowym w Warszawie - jeśli twój przychód netto przekracza 50 mln euro.