Overbooking – co to jest i jakie są prawa pasażera w jego przypadku?

Czym jest overbooking? Tłumaczy Sebastian Mikosz
Czym jest overbooking? Tłumaczy Sebastian MikoszTVN24 BiS
wideo 2/3
Czym jest overbooking? Tłumaczy Sebastian MikoszTVN24 BiS

Overbooking to w tłumaczeniu na język polski nadsprzedaż (lub nadrezerwacja), która jest realizowana głównie przez przedsiębiorstwa świadczące usługi turystyczne, np. linie lotnicze czy hotele. Celem tego zabiegu jest uniknięcie strat spowodowanych niezrealizowanymi rezerwacjami, a co za tym idzie zmaksymalizowanie przychodu.

● Overbooking to zaplanowana lub przypadkowa nadsprzedaż biletów lotniczych lub noclegów w hotelach. ● Pasażer i gość hotelowy, którzy stali się ofiarami overbookingu mają prawo do zadośćuczynienia i/lub odszkodowania. ● Bumping to konsekwencja overbookingu, której można uniknąć stawiając się jak najwcześniej na odprawę lub odprawiając się online. ● Ochotnicy rezygnujący z przelotu w celu udostępnienia swoich miejsc innym pasażerom po wystąpieniu overbookingu otrzymują rekompensatę. 

Na czym polega overbooking w biznesie powietrznym?

Overbooking to nadrezerwacja klientom nadprogramowej puli miejsc w samolocie, która może prowadzić do bumpingu, czyli odmowy przelotu w przypadku braku wolnych miejsc. Linie lotnicze stosują overbooking w celu uniknięcia pustych miejsc, w razie gdyby na dany lot nie zjawili się wszyscy pasażerowie. Sprzedaż większej liczby miejsc niż jest faktycznie dostępne pomaga liniom lotniczym utrzymać atrakcyjną cenę biletów, a także gwarantuje uzyskanie stałego przychodu. Niestety, dla pasażerów taki zabieg często kończy się bumpingiem, przez który nie dotrą na czas w miejsce docelowe.

Linie lotnicze, które zastosowały nadrezerwację doprowadzającą do tego, że część pasażerów nie wsiadła na pokład samolotu, mają obowiązek zapewnić im lot zastępczy w jak najszybszym terminie bądź zwrócić koszty, jeśli chcą zrezygnować z podróży. Co więcej, dla tych z pasażerów, którzy zgodzili się na zastępczy lot do miejsca docelowego, linie lotnicze powinny zapewnić: posiłki, napoje, nocleg oraz transfer z lotniska do hotelu i z powrotem (wszystko w zależności od czasu oczekiwania na kolejny lot).

Overbooking – prawa pasażera w przypadku bumpingu

Klienci linii lotniczych kupując bilet podpisują umowę, która zobowiązuje obie strony to wywiązania się z regulacji prawnych w niej zawartych. W tego typu umowie znajdują się zapisy określające prawa pasażera w przypadku nieprzyjęcia go na pokład z powodu niewystarczającej liczby miejsc spowodowanej overbookingiem. Według rozporządzenia (WE) nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r., w pierwszej kolejności przewoźnik poszukuje ochotników, którzy zajęli już miejsce w samolocie, do zrezygnowania z niego w zamian za rekompensatę. Jeżeli nie ma wystarczającej liczby ochotników i lot w dalszym ciągu jest przepełniony, przewoźnik typuje pasażerów, którzy nie będą mogli skorzystać z danego lotu. W takiej sytuacji firma transportowa proponuje poszkodowanym pasażerom miejsca w innym samolocie, jednak jeśli ten dotrze na miejsce o godzinę później niż lot, którym pierwotnie klienci mieli lecieć, przewoźnik jest im winien odszkodowanie.

Wysokość odszkodowania jest zależna od dystansu, jaki mieli przebyć pasażerowie i wygląda następująco:  - 250 euro w przypadku lotów o długości do 1500 kilometrów, - 400 euro w przypadku lotów dłuższych niż 1500 kilometrów, ale krótszych niż 3500 kilometrów, - 600 euro w przypadku lotów powyżej 3500 kilometrów.

Ponadto, linie lotnicze powinny umożliwić pasażerom dwie rozmowy telefoniczne i wysłanie dwóch e-maili, zapewnić zakwaterowanie i transfer z i na lotnisko, jeżeli jest taka konieczność oraz zagwarantować posiłki i napoje w ilościach dostosowanych do czasu oczekiwania na kolejny lot.

Overbooking w hotelu

Overbooking w hotelu działa niemal identycznie, jak w przypadku biznesu powietrznego, ale oczywiście dotyczy miejsc noclegowych w pokojach i apartamentach. W przypadku overbookingu hotelowego, przedsiębiorstwo umożliwia klientom możliwość rezerwacji noclegów pomimo całkowitego obłożenia obiektu. Celem tego działania jest uniknięcie pustych pokoi, w razie gdyby klienci nie odebrali zarezerwowanych miejsc noclegowych, a tym samym uniknięcie strat. Praktyka ta stosowana jest najczęściej w okresach świątecznych i wakacyjnych, gdy wzrasta zainteresowanie rezerwacjami, a większość miejsc noclegowych w danej miejscowości jest już zajęta.

Problem pojawia się, gdy swoją rezerwację chcą odebrać wszyscy klienci i w międzyczasie nikt nie zrezygnował z pobytu. W takiej sytuacji hotel zazwyczaj proponuje „ponadprogramowym” gościom w cenie rezerwacji miejsca w innym hotelu w okolicy o zbliżonym lub wyższym standardzie oraz bezpłatny transport. Jeżeli klienci hotelu, w którym wystąpiło zjawisko overbookingu nie chcą skorzystać z noclegu w zaproponowanym hotelu zastępczym, przysługuje im prawo do uzyskania zwrotu pieniędzy za rezerwację oraz do odszkodowania z tytułu zmarnowanego urlopu. Prawo do uzyskania odszkodowania reguluje ustawa z 24 listopada 2017 r. o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych.

Czy rekompensata za overbooking zawsze się należy?

Rekompensaty za nieprzyjęcie pasażera na pokład są ustalone odgórnie przez parlament Europejski i dotyczą wszystkich linii lotniczych, również tzw. tanich linii. Mimo to, niektóre tanie linie lotnicze próbują obejść obowiązujące przepisy, a tym samym nie wypłacać poszkodowanym pasażerom odszkodowania. Jeden z przewoźników uruchomił specjalną aplikację, za pomocą której powiadamia swoich klientów o wystąpieniu overbookingu i udostępnia możliwość darmowego przebukowania biletu oraz oferuje rekompensatę w postaci specjalnych punktów. Punkty (kredyty) można wymienić na dodatkowe usługi, takie jak zwiększenie dopuszczalnej masy bagażu, lecz także na gotówkę.

Czy overbooking zawsze jest krzywdzący?

Wydawać by się mogło, że bycie „ofiarą” overbookingu, a ściślej mówiąc bumpingu, nie jest niczym przyjemnym. Okazuje się jednak, że można z tych praktyk wynieść sporo korzyści. Taka pechowa podróż opłaca się z pewnością ochotnikom oddającym swoje miejsce klientom, którzy nie zmieścili się na pokład samolotu na skutek wystąpienia overbookingu. Ustępując miejsca innemu pasażerowi można liczyć niejednokrotnie na zadośćuczynienie w postaci przelotu w wyższej klasie, darmowego posiłku, a nawet noclegu, jeśli w przeciągu najbliższej doby nie ma dostępnego innego lotu do miejsca docelowego, w które chciał się udać pasażer-wolontariusz. Dodatkową korzyścią jest oczywiście uzyskanie odszkodowania w wysokości od 250 do 600 euro w zależności od odległości między miejscem wylotu a lądowania. Na wysokość odszkodowania wpływa również czas oczekiwania na kolejny lot.

Zdarza się, że w przepełnionym samolocie nikt nie zgłosi się na ochotnika, by zrezygnować z przelotu na rzecz innego pasażera. W takim przypadku linie lotnicze mogą wytypować i odmówić przyjęcia na pokład pasażerów (nawet wbrew ich woli), którzy nie godzą się za wynagrodzeniem na lot w innym terminie. Przewoźnik zobowiązany jest jednak dać pierwszeństwo dzieciom podróżującym bez opieki i osobom mającym problem z poruszaniem się.

Bumpingu można w bardzo prosty sposób uniknąć. Wystarczy stawić się na odprawę zaraz po jej otwarciu lub odprawić się online i wejść na pokład jako jedna z pierwszych osób. 

Autorka/Autor:red.

ulc.gov.pl, isap.sejm.gov.pl

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Rząd przyjął projekty nowelizacji ustawy o ochronie zdrowia - poinformowała ministra zdrowia Izabela Leszczyna. Szefowa resortu wyjaśniła, że regulacje będą dotyczyć rynku e-papierosów. Nowe przepisy mają wprowadzać zakaz ich sprzedaży osobom niepełnoletnim, także produktów, które nie zawierają nikotyny.

Zakaz dla nieletnich. Jest decyzja rządu

Zakaz dla nieletnich. Jest decyzja rządu

Źródło:
tvn24.pl, PAP

Przełom roku to w firmach czas ustalania planu urlopów. Jak wyjaśnia radczyni prawna Monika Wieczorek, pracodawca musi w tym zakresie uwzględnić wnioski pracowników oraz konieczność zapewnienia normalnego toku pracy. Zaznaczyła, że w wyjątkowych lub nagłych sytuacjach wypoczynek może być przesunięty.

Nagła zmiana w urlopach. "Stanie się tak w dwóch przypadkach"

Nagła zmiana w urlopach. "Stanie się tak w dwóch przypadkach"

Źródło:
PAP, tvn24.pl

PKO BP 6 maja 2025 roku wprowadzi zmiany w regulaminie bankowości elektronicznej, by dodatkowo zwiększyć bezpieczeństwo transakcji w internecie - poinformował bank w komunikacie. Wprowadzone zostaną "nowe limity dzienne na przelewy, które klienci robią w serwisie internetowym".

Największy bank w Polsce szykuje duże zmiany dla klientów. "Nowe limity dzienne"

Największy bank w Polsce szykuje duże zmiany dla klientów. "Nowe limity dzienne"

Źródło:
tvn24.pl

Prezydent USA Donald Trump zawiesił na 90 dni wszystkie programy amerykańskiej pomocy zagranicznej w celu oceny ich zgodności z jego polityką zagraniczną - wynika z rozporządzenia opublikowanego w poniedziałek na stronie Białego Domu.

Trump zawiesza amerykańską pomoc zagraniczną

Trump zawiesza amerykańską pomoc zagraniczną

Źródło:
PAP

Grenlandzkie złoża są szansą dla Unii Europejskiej na uniezależnienie się od Chin - ocenił Polski Instytut Ekonomiczny. Dodał, że na wyspie znajduje około 30 procent światowych złóż pierwiastków ziem rzadkich. W poniedziałek prezydent USA Donald Trump ponownie wspomniał o kwestii pozyskania Grenlandii "na potrzeby międzynarodowego bezpieczeństwa".

Wyspa skarbów. Złoża są gigantyczne

Wyspa skarbów. Złoża są gigantyczne

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Wszystkie kontynenty będą musiały przyspieszyć przejście na zerową emisję netto i poradzić sobie z rosnącym ciężarem zmiany klimatu - powiedziała we wtorek szefowa Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen podczas 55. Światowego Forum Ekonomicznego w szwajcarskim Davos. - Porozumienie paryskie nadal jest największą nadzieją dla ludzkości - podkreśliła.

"Stawka jest wysoka dla obu stron"

"Stawka jest wysoka dla obu stron"

Źródło:
PAP

Nadzwyczajne walne zgromadzenie akcjonariuszy PZU powołało we wtorek Andrzeja Klesyka, byłego prezesa ubezpieczyciela, w skład rady nadzorczej spółki.

Wielki powrót do giganta. Nowa rola

Wielki powrót do giganta. Nowa rola

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Złoty we wtorek, dzień po objęciu przez Donalda Trumpa urzędu prezydenta USA, nie zmienił znacznie notowań względem euro i marginalnie osłabił się względem dolara.

Tak reaguje złoty na inaugurację Donalda Trumpa

Tak reaguje złoty na inaugurację Donalda Trumpa

Źródło:
PAP

Bez żadnych reform publicznego systemu emerytalnego do 2050 roku średni wskaźnik świadczeń emerytalnych spadnie w Polsce z 45 procent do 29 procent przeciętnego wynagrodzenia - prognozuje Międzynarodowy Fundusz Walutowy (MFW) w raporcie po misji w Polsce.

Czarne chmury nad emeryturami w Polsce. MFW alarmuje

Czarne chmury nad emeryturami w Polsce. MFW alarmuje

Źródło:
PAP

Szef MSWiA Tomasz Siemoniak poinformował we wtorek, że przygotowywane jest rozporządzenie w sprawie precyzyjnego określenia, co jest schronem. Podkreślił też, że umieszczanie tak zwanych miejsc ukrycia w nowych blokach może oznaczać kilkuprocentowy wzrost cen mieszkań.

"Miejsca ukrycia" w blokach. Minister o kilkuprocentowym wzroście cen

"Miejsca ukrycia" w blokach. Minister o kilkuprocentowym wzroście cen

Źródło:
PAP

Donald Trump został 47. prezydentem USA. Podczas przemówienia po zaprzysiężeniu Trump przedstawił najważniejsze punkty swojego planu, który zamierza zrealizować podczas swojej drugiej kadencji. Zapowiedział też, które decyzje podejmie tuż po inauguracji.

Najważniejsze zapowiedzi prezydenta USA Donalda Trumpa

Najważniejsze zapowiedzi prezydenta USA Donalda Trumpa

Źródło:
tvn24.pl

Tuż po zaprzysiężeniu Donalda Trumpa na prezydenta USA nowo utworzony specjalny Departament Wydajności Państwa (DOGE), na którego czele ma stać miliarder Elon Musk, został pozwany przez wiele podmiotów - poinformował w poniedziałek "Washington Post".

Nowy departament w administracji Trumpa pozwany

Nowy departament w administracji Trumpa pozwany

Źródło:
PAP

Kanał Panamski jest i nadal będzie należeć do Panamy - podkreślił prezydent Panamy Jose Raul Mulino. Odniósł się w ten sposób do słów Donalda Trumpa wygłoszonych w trakcie zaprzysiężenia.

Prezydent Panamy reaguje na słowa Trumpa

Prezydent Panamy reaguje na słowa Trumpa

Źródło:
PAP, Reuters

W 2024 roku sieci handlowe urządziły średnio o 12,5 procent mniej promocji na masło niż rok wcześniej - wynika z najnowszego raportu UCE Research. W opinii ekspertów trend ograniczania promocji ma się utrzymać w kolejnych miesiącach, co skutkować może dalszym wzrostem cen. Masło jest najczęściej poszukiwanym przez konsumentów produktem promocyjnym.

To najczęściej poszukiwany produkt w promocji

To najczęściej poszukiwany produkt w promocji

Źródło:
PAP

Donald Trump został zaprzysiężony na prezydenta USA. Na ceremonii pojawili się byli prezydenci, politycy, a także najbogatsi ludzi na świecie: Elon Musk, Jeff Bezos i Mark Zuckerberg.

Najbogatsi ludzie świata na zaprzysiężeniu Trumpa

Najbogatsi ludzie świata na zaprzysiężeniu Trumpa

Źródło:
Bloomberg, tvn24.pl, PAP

Zmarł Klemens Haselsteiner, szef firmy Strabag - poinformowała spółka w komunikacie. Według informacji przekazanych przez austriackie media przyczyną śmierci 44-letniego miliardera miał być tętniak mózgu.

Nie żyje szef firmy Strabag. "Zmarł nagle i niespodziewanie"

Nie żyje szef firmy Strabag. "Zmarł nagle i niespodziewanie"

Źródło:
strabag.pl, "Kleine Zeitung"

Do 31 stycznia osoby prowadzące działalność gospodarczą na mniejszą skalę mają możliwość zgłoszenia się do Małego ZUS plus, co pozwoli im na opłacanie niższych składek na ubezpieczenia społeczne. Z ulgi korzystało w ubiegłych latach blisko 200 tysięcy osób.

200 tysięcy osób zapłaci mniej. Trzeba się pospieszyć

200 tysięcy osób zapłaci mniej. Trzeba się pospieszyć

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Prawo i Sprawiedliwość chce, aby świadczenie 800 plus było wypłacane na dzieci z Ukrainy tylko w sytuacji, gdy ich rodzice pracują i płacą podatki w Polsce. Partia poinformowała o złożeniu w tej sprawie odpowiedniego projektu ustawy. Wcześniej prezydent Warszawy i kandydat Koalicji Obywatelskiej na prezydenta RP Rafał Trzaskowski mówił, że dodatek na dziecko powinien być wypłacany tylko w przypadku, "gdy Ukraińcy będą pracować, mieszkać w Polsce i jeżeli będą w Polsce płacić podatki". Krytycznie do zmian w 800 plus odniósł się marszałek Sejmu Szymon Hołownia.

Najpierw Trzaskowski, teraz PiS. "Złożyliśmy w Sejmie projekt"

Najpierw Trzaskowski, teraz PiS. "Złożyliśmy w Sejmie projekt"

Źródło:
tvn24.pl, PAP

W sobotę zakończył się XXXV Międzynarodowy Festiwal Szachowy CRACOVIA, największe wydarzenie szachowe w Polsce i jedno z najważniejszych w Europie w zakresie szachów klasycznych. W Krakowie zawodnicy rywalizowali aż w dziewięciu grupach turniejowych a specjalnie do stolicy Małopolski przyjechali szachiści nawet z odległych Filipin!

CRACOVIA jeszcze bardziej międzynarodowa. Na festiwal szachowy nawet z Filipin

CRACOVIA jeszcze bardziej międzynarodowa. Na festiwal szachowy nawet z Filipin

Źródło:
Materiał promocyjny