Czy instalacja fotowoltaiczna się opłaca?

Fotowoltaika to metoda wytwarzania prądu elektrycznego ze światła słonecznego. Proces ten odbywa się w połączonych ze sobą ogniwach fotowoltaicznych zbudowanych najczęściej z krzemu. Wytworzony w ogniwach prąd przekazywany jest do krajowej sieci energetycznej, co sprawia, że właściciel instalacji fotowoltaicznej przestaje być tylko konsumentem, a zaczyna być prosumentem energii elektrycznej – czyli jednocześnie jej konsumentem i producentem.

OGLĄDAJ TVN24 NA ŻYWO W TVN24 GO

W przeciwieństwie do innych odnawialnych źródeł energii z instalacji fotowoltaicznej można korzystać niemal wszędzie. Należy jedynie pamiętać, że jej moc jest zależna od intensywności promieniowania słonecznego, na którą wpływ mają nie tylko pory dnia i pory roku, ale też szerokość geograficzna czy ilość pyłów w atmosferze.

Ogólnie rzecz biorąc w Polsce są korzystne warunki dla fotowoltaiki.

Rozważając zainwestowanie w instalację fotowoltaiczną ważne jest, by pamiętać w jaki sposób przynosi ona oszczędności. Częścią domowej instalacji jest dwukierunkowy licznik, który zlicza nie tylko energię elektryczną energię pobraną z sieci energetycznej, ale też tę wyprodukowaną przez własne panele.

Nadwyżki wyprodukowanej energii trafiają do wspólnej sieci energetycznej, z której możemy następnie je odebrać, gdy nasze panele nie pracują – czyli w nocy lub zimą. Krajowy system energetyczny służy więc w pewnym sensie za magazyn dla energii wytwarzanej przez naszą instalację.

Nie możemy jednak odebrać całości przekazanych do sieci nadwyżek energii. Jeżeli moc naszej instalacji nie przekracza 10 kW, to odebrać można 80 procent wartości przekazanych nadwyżek, zaś gdy moc naszej instalacji wynosi od 10 do 50 kW - 70 procent ich wartości. Inaczej mówiąc, za każde wysłane do sieci 1000 kWh odebrać można będzie odpowiednio 800 lub 700 kWh, w zależności od mocy posiadanej instalacji fotowoltaicznej. Reszta jest traktowana jako nasza "opłata" za korzystanie z sieci energetycznej.

Jeżeli te 70-80 procent wystarczy do pokrycia domowego zapotrzebowania na energię elektryczną, to nasze rachunki za prąd zostają zredukowane, choć nie do zera, ponieważ częścią rachunków są - oprócz ceny prądu - także opłaty stałe. Z kolei w przypadku, gdy produkujemy zbyt mało energii, aby odzyskiwany procent pokrył nasze zużycie, dopłacić trzeba jedynie za brakującą ilość energii dokupowaną z sieci.

Oznacza to, że opłaca się mieć instalację fotowoltaiczną o wydajności jak najbliższej domowemu zapotrzebowaniu na energię. Nie opłaca się inwestować w instalację znacząco przekraczającą zapotrzebowanie, ponieważ niewykorzystane nadwyżki zostaną za darmo przekazane do sieci energetycznej.

Inwestycja w panele fotowoltaiczne nie będzie jednak dla każdego tak samo opłacalna. Im mniejsze mamy domowe zużycie energii elektrycznej i im bardziej skomplikowana instalacja, tym więcej czasu będzie trzeba czekać na zwrot całej inwestycji. A co za tym idzie, tym mocniej trzeba się zastanowić, czy inwestycja będzie miała sens.

Moc instalacji fotowoltaicznej zależy od kilku czynników: jej powierzchni, wydajności paneli, ekspozycji na światło słoneczne, kąta nachylenia, a także strony w którą jest skierowana – najkorzystniej, gdy instalacja skierowana jest na południe.

Wydajność paneli fotowoltaicznych określana jest jednostką kWp (kilo watt peak). Przyjmuje się, że każdy 1 kWp mocy instalacji zapewni w ciągu roku 1000 kWh energii elektrycznej. Istotne jest więc prawidłowe dobranie mocy oraz miejsca montażu paneli – instalacja o przykładowej mocy 5 kWp, która powinna wystarczyć dla czteroosobowej rodziny, zajmie powierzchnię około 30m2. Wyliczeniem optymalnej mocy planowanej instalacji możemy zająć się sami, lub zlecić to wyspecjalizowanej firmie.

Cena instalacji to dla przeciętnego domu koszt rzędu 20-30 tysięcy złotych. Szacuje się, że koszt większości prawidłowo dobranych instalacji fotowoltaicznych zwraca się w mniej niż 10 lat, podczas gdy trwałość ogniw wynosi 25-30 lat.

Mówiąc o opłacalności fotowoltaiki duże znaczenie ma fakt, że inwestując w nią można liczyć na wsparcie finansowe ze strony państwa. Korzystając z programu Czyste powietrze, możemy otrzymać 37 tys. zł dotacji na termomodernizację, z czego 5 tys. zł właśnie na zakup i montaż mikroinstalacji fotowoltaicznej.

Także dzięki programowi Mój prąd każdy chcący mieć własną instalację fotowoltaiczną może uzyskać dopłatę w wysokości do 50 procent kosztów kwalifikowanych zakupu i montażu instalacji, a maksymalnie 5 tysięcy zł. Dzięki programowi temu polskie gospodarstwa domowe zainwestowały w domową fotowoltaikę już ponad 3 miliardy zł. Mój prąd nie działa jednak stale, warto więc sprawdzić bieżące możliwości uzyskania dopłaty przed podjęciem decyzji o inwestycji.