1300 złotych miesięcznie za nic przez dwa lata. "Chcemy zbadać, jak ludzie reagują"

Autor:
kris/dap
Źródło:
TVN24 Biznes
Szlinder o bezwarunkowym dochodzie podstawowym
Szlinder o bezwarunkowym dochodzie podstawowymTVN24
wideo 2/3
TVN24Szlinder o bezwarunkowym dochodzie podstawowym

W Polsce planowany jest pierwszy pilotażowy program bezwarunkowego dochodu podstawowego. O idei i założeniach projektu w programie "Tak jest" na antenie TVN24 dyskutowali doktor Maciej Szlinder, który jest członkiem grupy przygotowującej eksperyment, oraz Ryszard Petru z Instytutu Myśli Liberalnej.

Eksperyment z wypłacaniem bezwarunkowego dochodu podstawowego ma potrwać dwa lata i polegać na wypłacaniu 1300 złotych miesięcznie grupie co najmniej pięciu tysięcy mieszkańców północnych gmin, leżących przy granicy z Rosją. Bezwarunkowy dochód podstawowy to idea, która zakłada przyznanie obywatelom stałego wynagrodzenia - bez żadnych zastrzeżeń, niezależnie od tego, czy obywatel podejmuje pracę. Nieważny również jest status społeczny osób - czy są ubogie, czy są bogate.

Na czym ma polegać eksperyment?

W przygotowującej eksperyment grupie biorą udział naukowcy i absolwenci Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu - dr Maciej Szlinder, dr Mariusz Baranowski i prof. Piotr Jabkowski.

- Chcemy zbadać, jak ludzie reagują w sytuacjach, gdy rzeczywiście mają zapewnione bezpieczeństwo ekonomiczne - mówił w programie "Tak jest" Maciej Szlinder, prezes Polskiej Sieci Dochodu Podstawowego.

- Chcemy sprawdzić, czy tak jak w innych eksperymentach z dochodem podstawowym - choćby w Indiach - jest tak, że także tutaj będzie widać wyższą aktywność ekonomiczną, wyższą aktywność społeczną, czy ludzie będą zdrowsi, bardziej zadowoleni, czy wyniki edukacyjne będą lepsze, czy także kooperacja i zaufanie społeczne wzrosną - tłumaczył gość TVN24.

Dodał, że "te wszystkie elementy były w realnych badaniach - w Indiach w programie pilotażowym 10 lat temu, w najlepszym eksperymencie, który został w ten sposób przeprowadzony". - Inne eksperymenty także pokazują pozytywne efekty. Fiński eksperyment, który został niedawno przeprowadzony, ma dużo wad, ale także pokazał, że ludzie nie rezygnowali z pracy, byli raczej bardziej aktywni ekonomicznie, mniej odczuwali stres, byli zadowoleni ze swojego życia - podkreślał Szlinder.

Polski eksperyment ma przeprowadzić Stowarzyszenie Warmińsko-Mazurskich Gmin Pogranicza. Ma on się odbyć w północnych gminach, leżących przy granicy z Rosją. Kto ma dostać bezwarunkowy dochód gwarantowany?

- Zależy od wersji eksperymentu. W wersji maksymalnej chcielibyśmy, by wszyscy mieszkańcy w wieku produkcyjnym z tych gmin otrzymywali pieniądze. To jest już 31 tysięcy osób, więc kwota jest duża. W wersji minimalnej musimy wybrać jakieś części (społeczności - red.), też zamknięte terytorialnie - wyjaśnił.

Dodał, że nie ma kryterium dochodowego. - Terytorialnie jest to ograniczone dlatego, że chcemy zmodelować, jak wyglądałoby społeczeństwo, w którym wszyscy dostają (dochód podstawowy - red.) - powiedział Szlinder.

Skąd wziąć na to środki?

Na kwestię finansowania bezwarunkowego dochodu podstawowego zwracał uwagę Ryszard Petru. - Załóżmy, że to jest 1300 złotych dla każdego. Bez względu na to, czy jest bogaty, czy biedny. Odpowiedzmy sobie na pytanie, ile my musimy wyłożyć pieniędzy dodatkowo na te 1300. (...) Musimy się wszyscy opodatkować dokładnie w tej samej wysokości, którą potem wypłacimy. Jeżeli mówimy o wszystkich Polakach, to generalnie wszyscy pracujący muszą się opodatkować w wysokości co najmniej tej kwoty, którą potem chcemy wypłacać - powiedział Petru.

Mówił, że "były dwa kraje, w których to zostało wprowadzone. To były Iran i Mongolia", ale "zostało to wycofane". - Bardzo ciekawe badanie Banku Światowego (pokazało - red.), nie mówiąc wyłącznie o kwestii kosztów, ale że tam, gdzie jest ten minimalny dochód oferowany, jest to dużo mniej skuteczna walka z ubóstwem, niż tam, gdzie nie jest oferowany (...) W ramach testu wyszło w większości krajów, że nie redukuje ubóstwa w takiej skali, jak programy, które są skierowane - zaznaczył.

Stwierdził też, że "w wyniku nadmiaru pieniądza na rynku mamy dzisiaj inflację".

Szlinder odparł, że 1300 złotych na bezwarunkowy dochód gwarantowany "można zebrać na bardzo wiele sposobów". - Źródeł finansowania w sferze krajowej można szukać w podatkach, ale to nie jest tak, że te podatki równo są rozdzielone. To jest element pewnej redystrybucji - od osób lepiej zarabiających do osób gorzej zarabiających. To coś, co wspiera konsumpcję, wspiera inwestycje, napędza wzrost gospodarczy - powiedział.

Dodał, że "to nie jest jedyne źródło finansowania". - Można myśleć o bezpośredniej kreacji pieniądza, czyli o tym, co każde suwerenne państwo posiadające własną walutę może robić. Można przy wprowadzaniu pozwolić sobie na większy deficyt czy dług publiczny właśnie dlatego, że dochód podstawowy działa prowzrostowo - stymuluje gospodarkę do tego, żeby potem były wyższe inwestycje, dzięki temu wyższe zwroty do budżetu. Więc jest wiele sposobów, żeby sfinansować ten program - stwierdził Szlinder.

Petru o bezwarunkowym dochodzie podstawowym
Petru o bezwarunkowym dochodzie podstawowymTVN24

Bezwarunkowy dochód podstawowy a Polska

W lutym 2021 roku Polski Instytut Ekonomiczny zaprezentował raport "Dochód podstawowy. Nowy pomysł na państwo opiekuńcze?".

Z badań wynika, że 87 proc. Polaków nie wie, co zawiera się w pojęciu BDP, ale 51 proc. co do zasady popiera jego wprowadzenie. Z kolei 73 proc. zadeklarowało, że nie rzuciłoby pracy po wprowadzeniu świadczenia. Jednak już tylko 22 proc. respondentów stwierdziło, że inni kontynuowaliby pracę, gdyby BDP obowiązywał.

Eksperci wyliczyli również, jaki byłby roczny koszt wprowadzenia bezwarunkowego dochodu podstawowego w Polsce. Przyjmując wariant minimum socjalnego dla 2019 roku i wypłaty takiego świadczenia dla osób w wieku produkcyjnym na poziomie 1200 złotych oraz 600 zł miesięcznie dla dzieci, byłoby to 376 miliardów zł. A tylko w 2018 roku koszty poniesione na świadczenia socjalne (renty, emerytury, pomoc społeczną) wynosiły 343 miliardy zł.

Inne kraje

Na testowanie takiego rozwiązania zdecydowały się wcześniej inne kraje. 1 czerwca 2021 roku program z bezwarunkowym dochodem podstawowym rozpoczął się w Niemczech. 122 osoby wybrane spośród ponad dwóch milionów przez trzy lata mają dostawać co miesiąc 1200 euro.

Wcześniej eksperymentowali też Finowie – dwuletni program uruchomiono w 2017 roku. Uczestniczyło w nim dwa tysiące osób, które co miesiąc otrzymywały 560 euro.

Z kolei Szwajcarzy odrzucili w referendum w 2016 roku wprowadzenie dochodu gwarantowanego dla każdego mieszkańca w wysokości 2,5 tysiąca franków szwajcarskich oraz 625 franków dla dzieci i młodzieży poniżej 18. roku życia.

Zaślepka materiału TVN24GO
TVN24 na żywo - oglądaj w TVN24 GO
Materiał jest częścią serwisu TVN24 GO

Autor:kris/dap

Źródło: TVN24 Biznes

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

- Nie można negować praw ekonomii, nie można dopuścić do sytuacji, w której często w dyskusjach związkowcy są bardziej kompetentni od przedstawicieli administracji państwowej. To trzeba zdecydowanie postawić na nogi - powiedział Janusz Steinhoff, były wicepremier i minister gospodarki w rządzie Jerzego Buzka, w rozmowie z Jerzym Korczyńskim na temat stworzenia ministerstwa przemysłu w Katowicach. Według zapowiedzi Donalda Tuska na czele nowego resortu stanie prof. Marzena Czarnecka.

Wyzwania dla nowego resortu. "Największy problem polskiej gospodarki, to transformacja energetyczna"

Wyzwania dla nowego resortu. "Największy problem polskiej gospodarki, to transformacja energetyczna"

Autor:
JW/ams
Źródło:
TVN24 Biznes

Tak zwane płatności odroczone pojawiły się na polskim rynku w 2016 roku. Od tamtej pory stały się bardzo popularną usługą, na tyle, że przy okazji nadchodzących świąt Bożego Narodzenia planuje skorzystać z niej aż jedna trzecia Polaków - wynika z raportu Comfino "Płatności ratalne i odroczone w Polsce 2023/24".

Świąteczne wydatki na raty. Aż jedna trzecia Polaków chce zapłacić za zakupy później

Świąteczne wydatki na raty. Aż jedna trzecia Polaków chce zapłacić za zakupy później

Autor:
JW/ams
Źródło:
TVN24 Biznes

W nowym rozkładzie kolejowym, który zacznie obowiązywać od niedzieli 10 grudnia zwiększy się liczba połączeń do i z Warszawy, Krakowa, Białegostoku, Opola, Łodzi, Wrocławia i Rzeszowa. Od niedzieli podróżni skorzystają też z nowych stacji między innymi w stolicy.

Od niedzieli nowy rozkład jazdy na kolei. Oto, co się zmieni

Od niedzieli nowy rozkład jazdy na kolei. Oto, co się zmieni

Autor:
JW/ams
Źródło:
PAP

Obowiązujące od piątku ograniczenie prędkości do 30 kilometrów na godzinę w stolicy Holandii doprowadziło do tworzenia się dużych korków i irytacji kierowców, napisał dziennik "De Telegraaf". "Wyprzedzają nas nawet rowery i to nie tylko elektryczne" – narzekał jeden z nich.

Ograniczyli prędkość w europejskiej stolicy do 30 km/h. "To szaleństwo"

Ograniczyli prędkość w europejskiej stolicy do 30 km/h. "To szaleństwo"

Autor:
JW
Źródło:
PAP

Republikański senator wezwał amerykański rząd do wszczęcia śledztwa, które zbadałoby wpływ importu chińskiego czosnku na bezpieczeństwo narodowe. Republikański senator Rick Scott napisał do sekretarza handlu, twierdząc, że chiński czosnek jest niebezpieczny, powołując się na niehigieniczne metody produkcji.

Amerykański senator: chiński czosnek stanowi zagrożenie dla bezpieczeństwa narodowego

Amerykański senator: chiński czosnek stanowi zagrożenie dla bezpieczeństwa narodowego

Autor:
JW/ams
Źródło:
BBC

Rada Unii Europejskiej zaakceptowała, zgodnie z rekomendacją KE, modyfikację polskiego Krajowego Planu Odbudowy. To oznacza też zgodę na wypłatę zaliczki dla Polski - poinformował Maciej Sokołowski, korespondent TVN24 w Brukseli. Chodzi o ponad 5 miliardów euro z programu RePowerEu, przeznaczonego na odchodzenie od rosyjskich paliw kopalnych i inwestycje w zielone technologie.

Ogromna zaliczka dla Polski. Jest decyzja Rady UE

Ogromna zaliczka dla Polski. Jest decyzja Rady UE

Autor:
mb/ToL
Źródło:
TVN24 Biznes, PAP

Rosja jest czołowym dostawcą nawozów do Polski. Tak wynika z danych przekazanych przez Arkadiusza Zalewskiego, eksperta Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej - Państwowy Instytut Badawczy. Od stycznia do września 2023 roku z tego kierunku trafiło do naszego kraju 395,8 tysiąca ton nawozów mineralnych. Rosję na tym polu wyprzedzają jedynie Niemcy. Jak zaznaczył Zalewski, od początku tego roku "import nawozów z Rosji zauważalnie zwiększa się".

Luka w sankcjach. Import z Rosji do Polski "zauważalnie zwiększa się"

Luka w sankcjach. Import z Rosji do Polski "zauważalnie zwiększa się"

Autor:
mb/ams
Źródło:
TVN24 Biznes

Pfizer pozwał Polskę za niewywiązanie się z umowy szczepionkowej. Termin rozprawy wstępnej w tej sprawie został przełożony na 30 stycznia 2024 roku - poinformowali w piątek przedstawiciele kancelarii Strelia, reprezentującej stronę polską. Jak przekazali, przedmiotem sporu jest kwota 5 644 290 747 zł.

Gigant farmaceutyczny domaga się miliardów od Polski. Podano dokładną kwotę

Gigant farmaceutyczny domaga się miliardów od Polski. Podano dokładną kwotę

Autor:
mb
Źródło:
PAP

Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji Kodeksu cywilnego, który reguluje kwestie dotyczące umowy franczyzy - poinformował w piątek na konferencji prasowej minister sprawiedliwości Marcin Warchoł.

Rząd chce zmian dotyczących franczyzy. Mali mają być chronieni przed dużymi

Rząd chce zmian dotyczących franczyzy. Mali mają być chronieni przed dużymi

Autor:
JW/ams
Źródło:
PAP

Senat opowiedział się w piątek za ustawą, która ma przedłużyć do połowy 2024 roku zamrożenie cen energii. Do przepisów nie wprowadzono żadnych poprawek. Ustawa została przygotowana przez posłów Polski 2050-Trzeciej Drogi i Koalicji Obywatelskiej.

Ceny prądu w 2024 roku. Jest decyzja Senatu

Ceny prądu w 2024 roku. Jest decyzja Senatu

Autor:
mb
Źródło:
TVN24 Biznes

PGNiG Termika wezwało konsorcjum Mitsubishi i Polimeksu do zapłaty 244,4 miliona złotych z tytułu kar umownych dotyczących kontraktu na dostawę i montaż bloku gazowo-parowego w Elektrociepłowni Żerań w Warszawie - podał Polimex Mostostal w komunikacie giełdowym.

Spółka PGNiG domaga się blisko ćwierć miliarda złotych. "Kłótnia w państwowej rodzinie"

Spółka PGNiG domaga się blisko ćwierć miliarda złotych. "Kłótnia w państwowej rodzinie"

Autor:
mb
Źródło:
PAP, TVN24 Biznes

Paliwa na stacjach paliw powinny dalej tanieć. Tak wynika z najnowszych prognoz analityków. Jednocześnie eksperci z E-petrol zwrócili uwagę, że tankowanie mogłoby być jeszcze tańsze, "ale aktualnie obserwujemy w przypadku paliw bardzo wysokie marże detaliczne". Marże detaliczne informują nas, ile stacje zarabiają na litrze sprzedanego paliwa.

"Tankowanie mogłoby być tańsze". Eksperci zwracają uwagę na jeden szczegół

"Tankowanie mogłoby być tańsze". Eksperci zwracają uwagę na jeden szczegół

Autor:
mb
Źródło:
TVN24 Biznes

10 grudnia 2023 roku wypada przedostatnia w tym roku niedziela bez zakazu handlu. Oznacza to, że czynne będą większe sklepy oraz galerie handlowe. To efekt nowych przepisów.

Zmiany w handlu. Czy w najbliższą niedzielę zrobimy większe zakupy?

Zmiany w handlu. Czy w najbliższą niedzielę zrobimy większe zakupy?

Autor:
mb/ToL
Źródło:
TVN24 Biznes

Wbrew propagandzie i nieustannemu szczuciu tych, którzy odchodzą, nowy rok zacznie się od wypłaty 800 plus oraz 30 procent podwyżek dla nauczycieli. Mamy to zagwarantowane w naszym projekcie budżetu - mówił w piątek lider PO Donald Tusk.

Donald Tusk o 800 plus i podwyżkach dla nauczycieli

Donald Tusk o 800 plus i podwyżkach dla nauczycieli

Autor:
JW/ToL
Źródło:
TVN24 Biznes

Przeciętna roczna pensja członka zarządu spółek notowanych na warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych w 2022 roku wzrosła o 15 procent wobec roku 2021 i wynosiła 917 tysięcy złotych brutto - wynika z badania przeprowadzonego przez Grand Thornton.

Tak zarabiają członkowie zarządów spółek giełdowych

Tak zarabiają członkowie zarządów spółek giełdowych

Autor:
JW/ToL
Źródło:
PAP Biznes

Do Sejmu wpłynął rządowy projekt, który przewiduje, że emerytura stażowa przysługiwałaby, bez względu na wiek, osobom posiadającym okres składkowy wynoszący co najmniej 38 lat dla kobiet i 43 lata dla mężczyzn.

Emerytury stażowe w Sejmie. Jest rządowy projekt

Emerytury stażowe w Sejmie. Jest rządowy projekt

Autor:
JW/ToL
Źródło:
PAP

ING Bank Śląski, Alior Bank, Bank Pocztowy oraz Nest Bank - to część banków, które zaplanowały prace serwisowe w najbliższych dniach. W związku z tym klienci muszą się przygotować na utrudnienia w dostępie do niektórych usług.

Weekendowe utrudnienia w kilku bankach

Weekendowe utrudnienia w kilku bankach

Autor:
mb
Źródło:
TVN24 Biznes

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w czwartek wydał orzeczenie w sprawie frankowiczów. - TSUE znowu pomógł polskim sądom i polskiemu konsumentowi - ocenia Beata Strzyżowska, radczyni prawna. Tymczasem Związek Banków Polskich zauważył, że Trybunał "nie odpowiedział na kluczowe pytanie dotyczące przedawnienia roszczeń banków". W ocenie sektora bankowego czwartkowy wyrok "w żaden sposób nie zmienia sytuacji banków ani kredytobiorców".

Co dokładnie oznacza wyrok TSUE dla frankowiczów? Wyjaśniamy

Co dokładnie oznacza wyrok TSUE dla frankowiczów? Wyjaśniamy

Autor:
mb/ToL
Źródło:
TVN24 Biznes

Sebastian Skuza, dotychczasowy wiceminister finansów, został powołany na stanowisko zastępcy przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego. Decyzję w tej sprawie podjął premier Mateusz Morawiecki na wniosek przewodniczącego KNF Jacka Jastrzębskiego - poinformowano w komunikacie.

Transfer z ministerstwa do KNF. Jest decyzja premiera Morawieckiego

Transfer z ministerstwa do KNF. Jest decyzja premiera Morawieckiego

Autor:
mb
Źródło:
TVN24 Biznes, PAP

Jak wiecie, powstaje Ministerstwo Przemysłu w Katowicach. Pani profesor Marzena Czarnecka jest odpowiedzialna za skonstruowanie tego resortu. To było moje zobowiązanie, zostanie wypełnione - powiedział Donald Tusk podczas briefingu w Senacie.

To ona pokieruje nowym ministerstwem. Siedziba resortu poza Warszawą

To ona pokieruje nowym ministerstwem. Siedziba resortu poza Warszawą

Autor:
JW/ToL
Źródło:
TVN24 Biznes

Skończyła się kampania wyborcza, pewne wzburzenie, skrajne opinie. Przechodzimy do normalnej pracy - powiedział podczas konferencji prasowej prezes Narodowego Banku Polskiego (NBP) Adam Glapiński. Zadeklarował, że polski bank centralny jest w stanie współpracować "z każdym rządem".

Adam Glapiński przekonuje, że NBP "z każdym rządem będzie współpracować dobrze"

Adam Glapiński przekonuje, że NBP "z każdym rządem będzie współpracować dobrze"

Autor:
mp/adso
Źródło:
PAP, TVN24 Biznes

Po październikowych wyborach Ministerstwo Zdrowia przekazało związanej z Tadeuszem Rydzykiem Fundacji Lux Veritatis blisko 400 tysięcy złotych - wynika z odpowiedzi resortu na pytania posła Koalicji Obywatelskiej Krzysztofa Brejzy. Pieniądze zostały przekazane na zakup czasu antenowego w Telewizji Trwam, której Rydzyk jest dyrektorem. Miała zostać z nich sfinansowana emisja kampanii "Planuję długie życie". "Pieniądze pochodziły z Narodowej Strategii Onkologicznej" - zwraca uwagę w mediach społecznościowych polityk KO.

Blisko 400 tysięcy złotych z ministerstwa dla fundacji Rydzyka. Na emisję spotów

Blisko 400 tysięcy złotych z ministerstwa dla fundacji Rydzyka. Na emisję spotów

Autor:
mp/ToL
Źródło:
TVN24 Biznes