Dopłaty do rat kredytów. Jest nowy projekt

We wtorek na stronach Rządowego Centrum Legislacji poinformowano, że projekt ustawy o kredycie mieszkaniowym #naStart został skierowany na Stały Komitet Rady Ministrów.

Z projektu wynika, że koszt dopłat do kredytów mieszkaniowych w przyszłym roku wyniesie ponad 1,15 mld zł, a w ciągu 10 lat będzie to łącznie prawie 19,4 mld zł.

"Źródłem finansowania dopłat do rat kredytu mieszkaniowego #naStart będzie budżet państwa poprzez Rządowy Fundusz Mieszkaniowy (RFM) w Banku Gospodarstwa Krajowego. W celu finansowania programu RFM będzie zasilany środkami budżetu państwa w ramach zwiększonego limitu finansowego" – wskazano w ocenie skutków regulacji, dołączonej do projektu.

Projekt przewiduje m.in. nowelizację ustawy o pomocy państwa w oszczędzaniu na cele mieszkaniowe, która zwiększy w latach 2024-2032 roczne kwoty maksymalnego limitu wydatków budżetu państwa przekazywanych do Rządowego Funduszu Mieszkaniowego z przeznaczeniem na dopłaty do rat kredytów. Dzięki temu w latach 2024-2025 udzielonych ma być łącznie ok. 100 tys. kredytów, przy założeniu, że średnia kwota kredytu - w każdym z lat realizacji programu - wynosi 410 tys. zł - wskazano w ocenie skutków regulacji.

Jak dodano, wraz z wprowadzeniem nowego programu kredytów mieszkaniowych #naStart zakończona zostanie akcja kredytowa w ramach rodzinnych kredytów mieszkaniowych oraz bezpiecznych kredytów 2 proc., z zachowaniem praw nabytych przez dotychczasowych kredytobiorców obu programów.

W celu zmniejszenia ryzyka wystąpienia skumulowanego popytu na kredyty, w ustawie przewidziano "rozwiązania zapewniające równomierny rozkład popytu rynkowego oraz względną ciągłość akcji kredytowej". "Z wyjątkiem pierwszych dwóch kwartałów funkcjonowania nowego programu proponuje się, aby w każdym kwartale po zarejestrowaniu w systemie ewidencji dopłat 15 tys. wniosków o hipoteczny kredyt #naStart złożonych w tym kwartale wraz z wnioskiem o dopłaty do rat kredytu okres przyjmowania nowych wniosków był okresowo wstrzymany, do początku kolejnego kwartału" - przekazano w OSR.

Jak zauważono, przy projektowaniu tego rozwiązania wzięto pod uwagę doświadczenia z programami wsparcia kredytowego realizowanymi w przeszłości. Zjawisko skumulowanego popytu na kredyty stanowiło - w opinii projektodawcy - czynnik negatywnie oddziałujący na rynek mieszkaniowy, powodujący okresowy stan znacznej nierównowagi rynkowej. Skutkiem tego wpływu była presja na wzrost cen mieszkań oraz zaburzone procesy decyzyjne dotyczące zarówno strony podażowej, jak i popytowej.

W OSR wskazano, że 15 stycznia 2025 roku miałoby się rozpocząć przyjmowanie wniosków o kredyt mieszkaniowy #naStart. W I kwartale 2025 r. limit przyjmowania nowych wniosków ma wynosić 25 tys., a w II kw. - 20 tys.

W OSR przypomniano, że nowy program ma zastąpić rodzinny kredyt mieszkaniowy i bezpieczny kredyt 2 proc. "Kredyt mieszkaniowy na start" ma być udzielany na okres co najmniej 15 lat, ze stopą oprocentowania na poziomie stałym ustalonym na okres 60 miesięcy.

"Zaciągnięcie mieszkaniowego kredytu hipotecznego o wkładzie własnym mniejszym niż 20 proc. kwoty wydatków współfinansowanych kredytem hipotecznym będzie wspierała możliwość uzyskania gwarancji spłaty części kredytu udzielonej przez BGK" - wyjaśniono.

Wysokość dopłaty do rat będzie uzależniona od liczby dzieci w rodzinie. Bezdzietni uzyskają dopłatę do rat z oprocentowaniem 1,5 proc. Rodziny z jednym dzieckiem - 1 proc., z dwojgiem 0,5 proc., a z trojgiem i więcej - 0 proc. Kredyt z dopłatami o stopie 0 proc. - poza rodzinami wielodzietnymi, będzie również przysługiwał kredytobiorcom finansującym partycypację lub wkład mieszkaniowy (w spółdzielniach, Społecznych Inicjatywach Mieszkaniowych, Towarzystwach Budownictwa Społecznego).

Rodziny z co najmniej trojgiem dzieci będą mogły skorzystać z preferencyjnego kredytu również na kolejne mieszkanie, co ma zapewnić im możliwość poprawienia warunków mieszkaniowych.

W przypadku kredytów wspierających osoby finansujące partycypację lub wkład mieszkaniowy w celu uzyskania mieszkania czynszowego lub spółdzielczego lokatorskiego, okres udzielania kredytów 0 proc. nie będzie limitowany czasowo. Program preferencyjnych kredytów kierowanych do osób o dochodach niepozwalających na zakup lub budowę własnego mieszkania i zamierzających sfinansować lokatorski udział w kosztach budowy mieszkania w zasobach społecznych czynszowych lub spółdzielczych lokatorskich będzie miał charakter systemowy.

W projekcie ustawy uwzględniono dodatkowe kryteria uprawniające do uzyskania kredytu: wysokość dochodów gospodarstwa domowego kredytobiorcy, maksymalną kwotę części kapitału zaciągniętego kredytu, od której będą naliczane dopłaty do rat kredytu mieszkaniowego oraz uzależnione od liczby członków gospodarstwa domowego kredytobiorcy kryterium powierzchniowe. Limity dochodów mają być ustalane corocznie.

W projekcie przyjęto też kwoty określające maksymalną podstawę naliczenia dopłat do rat, biorąc przy tym pod uwagę liczbę dzieci: 200 tys. zł w przypadku 1-osobowego gospodarstwa domowego, 400 tys. zł w przypadku 2-osobowego, 450 tys. zł w przypadku 3-osobowego, 500 tys. zł w przypadku 4-osobowego i 600 tys. zł w przypadku 5-osobowego gospodarstwa domowego.