"Projektowana ustawa zakłada odebranie części własności niepaństwowej osobie prawnej i przekazanie jej na rzecz państwowej jednostki organizacyjnej, a zatem klasyczne wywłaszczenie" - to opinia Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa dotycząca planowanych przez rząd zmian w OFE. W piśmie do ministra pracy Prokuratoria zaznacza, że niektóre zapisy powstającej ustawy mogą być niezgodne z Konstytucją.
Prokuratoria Generalna to centralny urząd, który zajmuje się ochroną interesów Skarbu Państwa, np. reprezentuje go w sprawach przed Sądem Najwyższym czy NSA. Formalnie podlega ministrowi skarbu, ale jest od niego niezależny w zakresie podejmowanych działań i wydawania opinii prawnych.
W swojej opinii nt. projektu zmian w OFE, która trafiła do ministra pracy, Prokuratoria ostro krytykuje rządowe plany.
Podkreśla, że OFE, są osobami prawnymi, a składki, które wpływają na ich konto stanowią ich aktywa, zatem są ich własnością i podlegają ochronie, którą gwarantuje Konstytucja.
Jak czytamy dalej, "projektowa ustawa zakłada odebranie części własności niepaństwowej osobie prawnej i przekazanie jej na rzecz państwowej jednostki organizacyjnej", czyli ZUS. Zdaniem Prokuratorii jest to "klasyczne wywłaszczenie".
Prokuratoria nie neguje "racji przemawiających za projektowanymi rozstrzygnięciami", ale jak zaznacza, dostrzega "potencjalną możliwość zarzutu ich niekonstytucyjności". Podkreśla, że Konstytucja dopuszcza co prawda wywłaszczenie, ale jedynie pod dwoma warunkami: celu publicznego i słusznego odszkodowania. O ile ten pierwszy warunek w przypadku zmian w OFE można uznać za spełniony, to już o tym drugim trudno mówić - argumentuje Prokuratoria.
Papiery wartościowe SP
W drugim punkcie opinii Prokuratoria zwraca uwagę na założenie projektu dotyczące przeniesienia własności papierów wartościowych emitowanych przez Skarb Państwa z OFE do ZUS. "Intencją tego rozwiązania jest zapewne myśl, by skarb Państwa nie finansował otwartych funduszy emerytalnych poprzez spełnianie na ich rzecz określonego świadczenia, z reguły pieniężnego w postaci oprocentowania" - czytamy w piśmie. Jak jednak zauważono, w projekcie ustawy, ta myśl, "wydaje się nie być konsekwentnie realizowana". Jak bowiem zauważono, w jednym z zapisów ustawy, pozostawia się możliwość nabywania i obejmowania przez OFE papierów wartościowych emitowanych przez Skarb Państwa lub NBP, poszerza się także katalog dopuszczalnych papierów wartościowych emitowanych przez BGK, który jest bankiem państwowym, a zatem częścią Skarbu Państwa.
Zastrzeżenie, co do terminu
W punkcie trzecim swojej opinii Prokuratoria ma też zastrzeżenie, co do terminu wykonania poszczególnych czynności związanych z wdrożeniem ustawy w życie. "Zważywszy stan prac i możliwy przebieg procesu legislacyjnego (...) wydaje się, że zamiast posługiwania się konkretnymi datami można by zastosować terminy wyrażone w jednostkach kalendarzowych, liczone od dnia wejścia w życie ustawy, realnie dostosowane do wszystkich podmiotów, w tym ubezpieczonych, zaangażowanych we wdrażanie projektowanych zasad wypłaty emerytur" - napisano.
Zmiany w emeryturach
Opublikowany przez resort pracy projekt zmian w systemie emerytalnym przewiduje, że od 1 kwietnia 2014 r. przyszli emeryci będą mogli wybierać, czy chcą, by 2,92 proc. składki emerytalnej nadal trafiało do OFE, czy też do ZUS na specjalne subkonto. Decyzja o wyborze OFE lub ZUS nie będzie ostateczna. Po dwóch latach, czyli po raz pierwszy w 2016 r., będzie można zmienić zdanie. Potem ubezpieczeni będą mogli decydować o przeniesieniu składek między ZUS a OFE co cztery lata. Projekt przewiduje zakaz emisji i publikacji reklam dotyczących OFE.
Wypłatą emerytur, także ze składek, które będą gromadzone w OFE, zajmie się ZUS. Zaproponowano wprowadzenie tzw. suwaka, czyli obowiązku stopniowego przekazywania aktywów z OFE do ZUS, na 10 lat przed emeryturą (w ratach co miesiąc).
Waloryzacja i dziedziczenie
Zdecydowano, że część obligacyjna aktywów zgromadzonych w OFE ma zostać przekazana do ZUS. Po umorzeniu obligacji środki te mają być zapisane na subkontach w ZUS, gdzie mają być waloryzowane i dziedziczone, podobnie jak pozostałe środki na tych subkontach. Fundusze będą miały zakaz inwestowania w skarbowe papiery wartościowe oraz dług gwarantowany przez Skarb Państwa. Od 4 lutego 2014 roku OFE będą musiały lokować nie mniej niż 75 proc. aktywów w akcje, limit ma obowiązywać przez 2 lata.
Projekt zakłada też wprowadzenie okresowej, porównawczej stopy zwrotu OFE, którą będzie stanowił wskaźnik złożony w 90 proc. z indeksu WIG i w 10 proc. z trzymiesięcznej stawki WIBOR. Organ nadzoru ma publikować porównanie stóp zwrotu funduszy z benchmarkiem od 1 lipca 2014 roku do 30 czerwca 2016 roku.
Autor: db//bgr / Źródło: tvn24
Źródło zdjęcia głównego: tvn24