Rząd przyjął w środę projekt ustawy dotyczący obrony polskich firm, miejsc pracy, kredytobiorców i samorządów. To kolejne rozwiązania, które złożą się na pakiet antykryzysowy.
- Nasze propozycje wypracowaliśmy w dialogu z przedstawicielami pracowników, w tym w szczególności z NSZZ "Solidarność". Jesteśmy też w stałym kontakcie z przedsiębiorcami czy samorządami - powiedziała, cytowana w komunikacie Ministerstwa Rozwoju, wicepremier i minister rozwoju Jadwiga Emilewicz.
- Ciągle pracujemy nad nowymi rozwiązaniami i ulepszamy już obowiązujące. Efektem tego jest projekt kolejnej pakietowej ustawy, która złoży się na tarczę antykryzysową. Już niebawem trafi on do Sejmu - dodała.
Rozwiązania dla firm i pracowników
Wśród rozwiązań dla firm i pracowników w nowym pakiecie, znalazły się takie rozwiązania, jak:
- Doprecyzowanie zasad wykonywania pracy zdalnej. Chodzi o to, aby "zapewnić równe traktowanie pracowników i zapobieganie ewentualnym nadużyciom polegającym np. na tym, że osoby, które nie mają warunków do wykonywania pracy zdalnej, korzystają z tego statusu".
- Wprowadzono możliwość czasowego zawieszenia obowiązku odbierania zaległych urlopów do 30 września bieżącego roku. W okresie epidemii ma pozwolić to pracodawcy na wysłanie pracownika na zaległy urlop bez jego zgody. To z kolei pozwoli zapobiec kumulacji urlopów niewykorzystanych za zaległe lata oraz urlopów nabytych w bieżącym roku kalendarzowym.
- W okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii pracodawcy, zleceniodawcy i zamawiający zyskają uprawnienie do jednostronnego wypowiedzenia umowy o zakazie konkurencji, obowiązującym po ustaniu danego stosunku prawnego. Dzięki temu wraz z wygaśnięciem umowy, wygaśnie ich zobowiązanie do zapłaty odszkodowania ponad okres trwania umowy.
- W projekcie przewidziano również ograniczenie - do kwoty 10-krotności minimalnego wynagrodzenia za pracę (2600 zł brutto miesięcznie) - odpraw i odszkodowań w przypadku ustania stosunku pracy, rozwiązania umowy agencyjnej, umowy zlecenia, czy innej umowy o świadczenie usług.
- Projekt zakłada możliwość zawieszenia, w porozumieniu z organizacjami związkowymi, w czasie COVID-19, w przypadku wystąpienia u pracodawcy określonego spadku obrotów gospodarczych lub istotnego wzrostu obciążenia funduszu wynagrodzeń – niektórych obowiązków dotyczących zakładowego funduszu świadczeń socjalnych i innych funduszy, które mają socjalny charakter.
"Możliwe będzie także niestosowanie - w czasie COVID-19, w przypadku wystąpienia u pracodawcy określonego spadku obrotów gospodarczych lub istotnego wzrostu obciążenia funduszu wynagrodzeń - postanowień układów zbiorowych pracy lub regulaminów wynagradzania ustalających wyższą niż wymagana ustawowo wysokość odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych oraz inne świadczenia o charakterze socjalno-bytowym" - czytamy w komunikacie MR.
- Projekt przewiduje także elastyczniejsze zasady korzystania z tarczy antykryzysowej, poprzez m.in. możliwość otrzymania wsparcia z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych przez te podmioty, które pomimo spadku obrotów gospodarczych w następstwie COVID-19, nie zdecydowały się na objęcie pracowników przestojem ekonomicznym lub przestojem albo obniżeniem wymiaru czasu pracy.
Rozwiązania dla podatników
- Rozszerzenie zakresu darowizn podlegających odliczeniu od podstawy obliczenia podatku dochodowego, w tym na darowizny przekazane na rzecz domu dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży, noclegowni, schronisk dla osób bezdomnych, w tym z usługami opiekuńczymi, ośrodków wsparcia, rodzinnego domu pomocy, domu pomocy społecznej.
- Umożliwienie odliczenia podatku przez podatników, w tym podatników prowadzących działalność gospodarczą (na ogólnych zasadach przy zastosowaniu skali podatkowej lub liniowej 19-proc. stawki podatku), z tytułu darowizn rzeczowych w formie komputerów (zdatnych do użytku i nie starszych niż 3 lata) przekazanych od 1 stycznia 2020 do 30 września 2020 r. wskazanym podmiotom, m.in. placówkom oświatowym. - Umożliwienie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kosztu wytworzenia lub ceny nabycia rzeczy lub praw, które następnie podatnik przekaże w formie darowizny, w terminie od dnia 1 stycznia 2020 r. do dnia 30 września 2020 r., np. na przeciwdziałanie COVID-19 podmiotom wykonującym działalność leczniczą, albo placówce oświatowej. - MR chce też wyłączenia z przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej wartości darowizn otrzymanych od 1 stycznia 2020 r. do 30 września 2020 r. przez placówki medyczne (m.in. szpitale) oraz placówki oświatowe, w związku z COVID-19, które nie podlegają z tytułu otrzymanych darowizn podatkowi od spadków i darowizn.
Rozwiązania dla kredytobiorców
- Projekt przewiduje zawieszenie obowiązku spłacania kredytu, zarówno części kapitałowej, jak i odsetkowej. W tym okresie kredytodawca nie będzie mógł pobierać żadnych innych opłat, z wyjątkiem opłat z tytułu składek za umowy ubezpieczenia powiązane z umową kredytu.· Maksymalny termin zawieszenia wykonania umowy ma wynosić 3 miesiące. Okres kredytowania, jak i wszystkie terminy przewidziane w umowie kredytu, ulegną stosownemu przedłużeniu o okres zawieszenia. W przypadku posiadania kilku kredytów tego samego rodzaju (np. dwa kredyty waloryzowane do CHF) u danego kredytodawcy, będzie można skorzystać z wakacji kredytowych tylko wobec jednego z nich. Rozwiązanie wskazane w ustawie ma dotyczyć umów kredytowych zawartych przed 13 marca 2020 r., jeśli termin zakończenia okresu kredytowania określony w tych umowach przypada po upływie 6 miesięcy od dnia 13 marca 2020 r.
- Nowy pakiet wprowadza też dopłaty z budżetu państwa do oprocentowania kredytów dla firm. Projektowane przepisy przewidują, że banki będą udzielać przedsiębiorstwom dotkniętym skutkami COVID-19 kredytów. Do odsetek dopłaci Bank Gospodarstwa Krajowego ze środków budżetu państwa. W tym roku na ten cel ma trafić ponad 296 mln zł, a w przyszłym – ponad 271 mln zł. Zgodnie z szacunkami powinno to pozwolić na wygenerowanie kredytów o wartości ok. 32 mld zł.
Zgodnie z projektem kredytów tych będą udzielały banki, które zawrą umowę z BGK. Ich listę bank opublikuje na swojej stronie internetowej. W celu realizacji ustawy w BGK powstanie Fundusz Dopłat do Oprocentowania. Adresatami są przedsiębiorcy oraz podmioty prowadzące działalność w sektorze podstawowej produkcji produktów rolnych. Według resortu rozwoju o takie kredyty będą mogli ubiegać się przedsiębiorcy niezależnie od wielkości, przy czym wielkość firmy będzie warunkować wysokość uzyskanego wsparcia. Np. firma z sektora MŚP ma otrzymać dopłatę stanowiącą część odsetek należnych bankowi odpowiadającą 2 punktom procentowym, a pozostałe przedsiębiorstwa – w wysokości 1 punktu procentowego. Maksymalna dopłata nie może przekroczyć wyrażonej w złotych równowartości 800 tysięcy euro brutto. Projekt zakłada, że umowy kredytu z dopłatą będzie można zawierać do 31 grudnia 2020 r. Dopłaty będą wypłacane za okres nie dłuższy niż 12 miesięcy od zawarcia umowy kredytu z dopłatą.
Rozwiązania dla samorządów
Rząd zgodził się na wprowadzenie m.in. osłonowych rozwiązań dla samorządów, które przez epidemię odnotowują spadek wpływów m.in. z tytułu podatków. - Projekt przewiduje np. podwojenie udziału powiatów, w tym miast prezydenckich, w dochodach z gospodarki nieruchomościami Skarbu Państwa od 1 maja br. "Teraz będzie trafiała do nich co druga, nie co czwarta złotówka" - podkreślono. - Kolejne rozwiązanie dla samorządów przewiduje wprowadzenie w 2020 r. możliwości nierównowagi strony bieżącej budżetu JST dodatkowo o wartość faktycznego ubytku w dochodach podatkowych - z PIT, CIT, podatków lokalnych: od nieruchomości, rolnego, leśnego, od środków transportowych, opłaty skarbowej, PCC, opłaty uzdrowiskowej i miejscowej - będącego skutkiem wystąpienia COVID-19. - Projekt zakłada ponadto, że w 2020 roku złagodzona zostanie reguła fiskalna ograniczająca zadłużenie o kwotę faktycznego ubytku w dochodach podatkowych jednostki (PIT, CIT itd.) wynikającego z epidemii. - Nowe przepisy dadzą też możliwość przesunięcia na kolejne miesiące wpłat do budżetu państwa dokonywanych przez jednostki o ponadprzeciętnych dochodach podatkowych. Chodzi o raty tzw. janosikowego przypadające w maju i czerwcu br., które będzie można zapłacić w drugim półroczu 2020 r.
"Przykładowo w przypadku Wrocławia równowartość dwóch rat janosikowego (za maj i czerwiec), to 15 514 367,00 zł, a Warszawy równowartość dwóch rat janosikowego (za maj i czerwiec), to 201 463 392,67 zł. Miasta będą mogły zapłacić te raty w drugim półroczu 2020 r." - wyjaśnił resort rozwoju. - Projekt przewiduje też uelastycznienie wydatkowania środków z tzw. funduszu korkowego w 2020 r. Pieniądze z tego funduszu będzie można przeznaczyć na przeciwdziałanie i łagodzenie skutków koronawirusa. - Ministerstwo poinformowało, że wprowadza się także możliwość wcześniejszego przekazywania w 2020 r. rat części oświatowej, wyrównawczej, równoważącej i regionalnej subwencji ogólnej, co ma poprawić płynność samorządów.
Ochrona przed przejęciami
W projekcie zapisano też przepisy antyprzejęciowe. Resort podał, że nowe reguły kontroli przejęć spółek mają obowiązywać przez 2 lata. "Transakcje nabycia znaczącej liczby udziałów w takich spółkach będą podlegały kontroli Prezesa UOKiK. Ochrona ma dotyczyć przedsiębiorstw, których przychód na terytorium RP przekroczył równowartość 10 mln euro w którymkolwiek z dwóch lat obrotowych poprzedzających chęć przejęcia" - czytamy. Regulacja obejmuje branże kluczowe dla zachowania bezpieczeństwa, porządku i zdrowia publicznego m.in.: spółki publiczne, twórców oprogramowania wykorzystywanego w kluczowych sektorach, takich jak: elektrownie, paliwa, zaopatrzenie w wodę, zaopatrzenie w gotówkę, płatności kartą, szpitale, sprzedaż leków na receptę, transport drogą powietrzną, kolejową, morską lub żeglugą śródlądową, transport drogowy i publiczny oraz zaopatrywanie w żywność. Obejmie również działalności gospodarcze związane z: energią elektryczną, gazem, paliwami, telekomunikacją, przetwórstwem żywności, produkcją leków, chemikaliów i nawozów, materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją oraz wyrobami technologii o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym.
Przetargi
Nowe przepisy będą też dotyczyć m.in. prowadzenia przetargów. W nowych rozwiązaniach znalazło się m.in. zniesienie obowiązku żądania wadium w postępowaniach o szacunkowej wartości powyżej progów unijnych. Wprowadzono też obowiązek zapłaty wynagrodzenia w częściach lub udzielania zaliczek w przypadku dłuższych umów o udzielenie zamówienia publicznego. Projekt zakłada ponadto obniżenie dopuszczalnej wysokości zabezpieczenia należytego wykonania umowy. Ogranicza się w nim też dopuszczalność dokonywana potrąceń kar umownych z wynagrodzenia wykonawcy lub innej wierzytelności, a także dochodzenia przez zamawiających zaspokojenia z zabezpieczenia należytego wykonania umowy. Projekt przewiduje uzupełnienie przepisów dotyczących możliwości zmiany umów z wykonawcami w odpowiedzi na zdarzenia wywołane epidemią COVID-19. "W sytuacji, w której COVID-19 wpłynął na prawidłowe wykonanie umowy, strony będą zobowiązane do dokonania odpowiednich zmian w umowach w sprawie zamówienia publicznego" - wyjaśniono.
Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: Twitter, Ministerstwo Rozwoju