Rząd szykuje "rewolucyjną" zmianę w prawie pracy

Aktualizacja:
Źródło:
tvn24.pl
"Bieda nie wiąże się z niepracowaniem". Piotr Ikonowicz komentuje
"Bieda nie wiąże się z niepracowaniem". Piotr Ikonowicz komentujeTVN24
wideo 2/6
"Bieda nie wiąże się z niepracowaniem". Piotr Ikonowicz komentujeTVN24

Nie będzie objęcia wszystkich umów cywilnoprawnych składkami na ubezpieczenia społeczne, szykują się za to nowe uprawnienia dla Państwowej Inspekcji Pracy. Rząd w środę przyjął uchwałę dotyczącą zmian w Krajowym Planie Odbudowy w tej sprawie. Przedstawiciele pracodawców oceniają te zmiany jako "rewolucyjne", związkowcy "czekają na działania" rządu w tej sprawie.

Rząd w środę przyjął uchwałę w sprawie zmian w Krajowym Planie Odbudowy. Ministra funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz przekazała w mediach społecznościowych, że rewizja zakłada usunięcie przymusu oskładkowania umów cywilnoprawnych i wzmocnienie Państwowej Inspekcji Pracy.

Wcześniej biuro prasowe resortu wyjaśniało w odpowiedzi na pytania tvn24.pl, że PIP ma dostać większe uprawnienia w zakresie przekształcania umów cywilnoprawnych w umowy o pracę.

Stawką są miliardy złotych z Krajowego Planu Odbudowy, które mogą nie zostać wypłacone przez Komisję Europejską, jeśli rząd nie wypełni warunku dotyczącego poprawy stanu zabezpieczeń społecznych Polaków.

System emerytalny "ma potężną dziurę"

Ekonomista Marek Zuber w rozmowie z redakcją biznesową tvn24.pl ocenił, że w zmianie dotyczącej nowych uprawnień inspekcji pracy "chodzi przede wszystkim o kwestię Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, który ma potężną dziurę".

- Wszyscy narzekamy na to, że emerytury są za niskie, że w przyszłości będą jeszcze niższe. Rząd próbuje te pieniądze znajdować, stąd takie propozycje - dodał.

Marek Zuber zauważył, że dyskusje o śmieciówkach, czyli umowach cywilnoprawnych, ale także B2B, na rynku pracy nie są nowe i rozmawiamy o nich od wielu lat. - Przykładowo w 2014 roku bezrobocie było na poziomie 13-14 procent. Wtedy rzeczywiście obserwowaliśmy sytuację zmuszania ludzi do tego, żeby przychodzili na umowy śmieciowe. Dzisiaj bezrobocie jest na poziomie 5 procent i sytuacja jest inna, brakuje ludzi do pracy - stwierdził w rozmowie z tvn24.pl.

- Oczywiście nie wszędzie, nie we wszystkich zawodach, więc to zmuszanie zleceniobiorców do śmieciówek nie zniknęło z polskiego rynku pracy. Natomiast jest coraz większa grupa osób, która chce śmieciówek z uwagi na przykład na oszczędności - mówił.

Jego zdaniem głównym powodem wprowadzania zmian jest szukanie pieniędzy w budżecie. - Tylko żebyśmy nie wylali dziecka z kąpielą, bo to są dodatkowe obciążenia dla przedsiębiorcy - przestrzegł ekonomista. Zwłaszcza, jak podkreślił, że ocena, czy dana relacja kwalifikuje się do zmiany w etat, może być problematyczna.

"Zdarzają się nadużycia, od ich rozstrzygania są sądy"

Szymon Witkowski, radca prawny Pracodawców RP, ocenił rządową propozycję nowych uprawnień PIP jako "rewolucyjną zapowiedź".

Jak zauważył, dotychczasowe propozycje na ten temat zakładały, że decyzja ta miałaby być natychmiast wykonalna. - Wola stron prawdopodobnie nie byłaby brana pod uwagę - zwrócił uwagę.

Według niego po zmianie przepisów "znaczna część pracodawców zrezygnowałaby z możliwości oferowania umów cywilnoprawnych, bo wiązałyby się one z ogromnym ryzykiem", co z kolei prowadziłoby do wzrostu kosztów prowadzenia działalności gospodarczej, a w konsekwencji do wzrostu cen towarów i usług.

- Oczywiście zdarzają się nadużycia i sytuacje sporne, ale od ich rozstrzygania są sądy - podkreślił Szymon Witkowski.

Ocenił, że rewizja KPO w praktyce może okazać się kolejną próbą praktycznego zmarginalizowania umów cywilnoprawnych, co będzie miało negatywny wpływ na działalność gospodarczą w Polsce.

"Niedofinansowana, nadmiernie zbiurokratyzowana"

Michał Lewandowski, przewodniczący Zarządu Krajowego OPZZ Konfederacja Pracy, pytany o komentarz w tej sprawie, stwierdził, że "wciąż nie mamy żadnych konkretów na stole".

- Warto mieć z tyłu głowy, że Państwowa Inspekcja Pracy jest to instytucja chronicznie niedofinansowana, nadmiernie zbiurokratyzowana, ograniczana gąszczem przepisów, a na koniec dysponująca bardzo niewielką ilością inspektorów mogących takich czynności dokonać. Nie bardzo wyobrażam sobie, jak PIP w takiej formie ma skutecznie działać w dodatkowym wymiarze i objąć kontrolami znaczny wycinek firm i instytucji - zauważył.

Jak dodał, inspektorzy PIP już teraz mogliby występować z powództwami o ustalenie stosunku pracy, a czynią to stosunkowo rzadko. - W kontrze do zapowiadanych wzmocnień stoją też inne działania. Była propozycja faktycznego wzmocnienia i odbiurokratyzowania PIP, czyli rezygnacja z konieczności przedstawiania przedsiębiorcy upoważnienia do przeprowadzenia kontroli. To rozwiązanie zostało skutecznie zatrzymane - stwierdził Michał Lewandowski.

- Jeśli więc słyszymy po raz kolejny, że rząd zamierza wzmocnić PIP, to niech to wreszcie uczyni. Na to czekamy od dłuższego czasu, także w Radzie Ochrony Pracy. Czekamy na działania, a nie na budowanie opowieści o planowanych działaniach - dodał.

Zapowiedzi PIP

W połowie ubiegłego roku Tomasz Zalewski, pełniący wówczas obowiązki rzecznika prasowego Głównego Inspektora Pracy, przekazał tvn24.pl, że Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (MRPiPS) i Państwowa Inspekcja Pracy chcą, aby inspektorzy mogli nakazać pracodawcy zamianę umowy B2B, umowy o dzieło lub umowy zlecenia na umowę o pracę, jeśli zmiana będzie spełniała określone przesłanki.

Jak wyjaśniał, na podstawie obecnych przepisów inspektor pracy nie może obecnie wydać nakazu przekształcenia umowy w etat, a może jedynie wystąpić do sądu o ustalenie istnienia stosunku pracy. To wymaga jednak między innymi współpracy z pracownikiem, a ten często boi się wystąpienia przeciwko swojemu pracodawcy.

Według ówczesnych zapowiedzi inspektor pracy miałby wydawać decyzję administracyjną o zastąpieniu śmieciówki etatem, jeśli faktycznie wykonywane obowiązki nie spełniałyby kryteriów - m.in. świadczenie pracy w określonych godzinach czy podporządkowanie. Wydana przez inspektora pracy decyzja miałaby być zaskarżalna do sądów w sytuacji ewentualnego sporu odnośnie jej zasadności.

Kontrole inspekcji pracy

Z danych Głównego Urzędu Statystycznego wynika, że na koniec grudnia 2023 roku na samych umowach cywilnoprawnych, np. zleceniach i umowach o dzieło, pracę wykonywało niemal 2,4 miliona osób.

Z kolei z danych PIP wynika, że w 2023 roku po kontroli 40 717 umów cywilnoprawnych inspektorzy pracy zakwestionowali 1852 z nich. Były to umowy o dzieło, umowy zlecenia i samozatrudnienie (B2B).

W przygotowanym niedawno dla ZUS przez Polską Sieć Ekonomii raporcie "Dobrowolne ubóstwo - o konsekwencjach dobrowolnego ZUS dla samozatrudnionych" czytamy, że perspektywa minimalnych emerytur to największe zagrożenie dla systemu emerytalnego, a szczególnie zagrożeni ubóstwem emerytalnym są samozatrudnieni (B2B). Osoby, które prowadziły działalność przez 30/35 lat, lecz zaczęły aktywność zawodową po 1998 r., niezależnie od korzystania z ulg i zwolnień, nie będą miały w wieku emerytalnym środków wystarczających do obliczenia emerytury minimalnej. Ponadto korzystanie ze zwolnień, a nawet z ulg składkowych może prowadzić do niezebrania stażu wystarczającego do obliczenia najniższej emerytury.

"Na koniec 2023 r. 1,64 miliona samozatrudnionych płaciło składki zdrowotne wyłącznie za siebie, co oznacza, że 72,7 proc. samozatrudnionych nikogo nie zgłasza do ubezpieczenia (nawet współpracownika), a Polska zajmuje pod tym względem 4. miejsce w Unii Europejskiej" - podano.

Czytaj też: To może być rewolucja. Nowe uprawnienia w sprawie etatów

Chcesz podzielić się ważnym tematem? Skontaktuj się z autorką tekstu: joanna.rubin@wbd.com

Autorka/Autor:Joanna Rubin-Sobolewska Grafiki: Katarzyna Korzeniowska

Źródło: tvn24.pl

Źródło zdjęcia głównego: Piotr Nowak/PAP

Pozostałe wiadomości

To będzie największy przetarg w Europie. W kwietniu będzie ogłoszony, później pozostanie kilka tygodni na rozstrzygnięcie - powiedział  w programie "#BezKitu" w TVN24 wicepremier, minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski, pytany o laptopy dla uczniów. 

Rząd szykuje największy taki przetarg w Europie

Rząd szykuje największy taki przetarg w Europie

Źródło:
tvn24.pl

Departament rolnictwa USA poprosił duńskich hodowców kur o dostawy jaj, których brakuje w sklepach z powodu ptasiej grypy. Kwestia ta może być kartą przetargową w napiętych relacjach między Danią, Unią Europejską a Stanami Zjednoczonymi.

Duże kłopoty w USA. "Zapytali, ile możemy dostarczyć"

Duże kłopoty w USA. "Zapytali, ile możemy dostarczyć"

Źródło:
PAP

Naczelny Sąd Administracyjny uchylił postanowienie sądu w Poznaniu, odrzucające odwołanie od opłaty nałożonej za brak obowiązkowego ubezpieczenia OC - przekazało Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich. Jak podkreślił RPO Marcin Wiącek, który interweniował w tej sprawie, do tej pory sądy odrzucały takie skargi, uznając, że Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny "nie jest organem administracji publicznej".

Jeden dzień spóźnienia, 1870 złotych kary. Jest decyzja sądu

Jeden dzień spóźnienia, 1870 złotych kary. Jest decyzja sądu

Źródło:
PAP

Hongkoński gigant CK Hutchison znalazł się w ogniu krytyki po decyzji o sprzedaży strategicznych portów na Kanale Panamskim amerykańskiej spółce BlackRock. "To zdrada wszystkich Chińczyków" - napisano w oświadczeniu zamieszczonym przez pekińskie Biuro do Spraw Hongkongu i Makau.

"Zdrada wszystkich Chińczyków". Głos z Pekinu

"Zdrada wszystkich Chińczyków". Głos z Pekinu

Źródło:
tvn24.pl

Europejski Bank Inwestycyjny zaakceptował finansowanie programu Czyste Powietrze na kwotę 10 miliardów złotych - poinformowała w piątek na platformie X ministra klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska.

Miliardy na remonty domów. "Właśnie otrzymaliśmy potwierdzenie"

Miliardy na remonty domów. "Właśnie otrzymaliśmy potwierdzenie"

Źródło:
PAP

PKO BP, ING Bank Śląski, mBank, Velobank, Credit Agricole i Bank Pocztowy - te instytucje finansowe zaplanowały prace serwisowe w najbliższych dniach. W niektórych przypadkach mogą pojawić się trudności z przelewami, bankowością mobilną, a także płatnościami Blik.

Utrudnienia w bankach. "Na wszelki wypadek miej przy sobie gotówkę"

Utrudnienia w bankach. "Na wszelki wypadek miej przy sobie gotówkę"

Źródło:
tvn24.pl

Resort rolnictwa wydał w piątek komunikat w sprawie "rzekomych deficytów jaj w handlu detalicznym". Do sprawy odniósł się także minister Czesław Siekierski. - Myślę, że nie zabraknie jajek na Wielkanoc - stwierdził.

Komunikat ministerstwa w sprawie jaj

Komunikat ministerstwa w sprawie jaj

Źródło:
PAP

W piątkowym losowaniu Eurojackpot nie padła główna wygrana, a kumulacja rośnie do 350 milionów złotych. W Polsce odnotowano sześć wygranych czwartego stopnia - każda w wysokości ponad 171 tysięcy złotych. Oto liczby, które wylosowano 14 marca 2025 roku.

Rośnie kumulacja w Eurojackpot

Rośnie kumulacja w Eurojackpot

Źródło:
tvn24.pl

Cena złota w piątek przed południem wzrosła do rekordowego poziomu lekko ponad 3 tysięcy dolarów za uncję - wynika z notowań podawanych przez agencję Bloomberg.

Rekordowa cena złota. Przebiła historyczny poziom

Rekordowa cena złota. Przebiła historyczny poziom

Źródło:
PAP

Ceny towarów i usług konsumpcyjnych w lutym 2025 roku wzrosły o 4,9 procent rok do roku, a w porównaniu z ubiegłym miesiącem wzrosły o 0,3 procent - podał Główny Urząd Statystyczny. W styczniu, po rewizji wag w koszyku, inflacja wyniosła 4,9 procent w ujęciu rocznym i 1 procent w ujęciu miesięcznym.

"Boooom". Tak rosną ceny w Polsce

"Boooom". Tak rosną ceny w Polsce

Źródło:
tvn24.pl

My jako Unia Europejska musimy i będziemy odpowiadać wspólnie, bardzo spójnie i stanowczo na kolejne ewentualne decyzje amerykańskiej administracji - powiedział minister finansów Andrzej Domański w programie "Jeden na Jeden", pytany o wojnę celną ze Stanami Zjednoczonymi.

Domański o wojnie celnej: będziemy odpowiadać stanowczo

Domański o wojnie celnej: będziemy odpowiadać stanowczo

Źródło:
TVN24

Zarząd Poczty Polskiej zdecydował o wypłacie w drugiej połowie tego roku premii rocznej. - Jest to premia za 2025 rok przysługująca pracownikom dotychczas objętym Zakładowym Układem Zbiorowym Pracy (ZUZP) - przekazał prezes spółki Sebastian Mikosz. Poczta ma przeznaczyć na nią 200 milionów złotych.

200 milionów złotych premii dla pracowników. Prezes wyjaśnia

200 milionów złotych premii dla pracowników. Prezes wyjaśnia

Źródło:
PAP, tvn24,

Wpływy do polskiego budżetu państwa od emigrantów z Ukrainy w 2024 roku wyniosły ponad 15 miliardów złotych - wynika z raportu opublikowanego przez Bank Gospodarstwa Krajowego. Z kolei wartość wypłat z tytułu 800 plus na dzieci uchodźców wojennych z tego kraju to 2,8 miliarda złotych - dodano.

Wpłacają więcej, niż otrzymują w postaci świadczeń socjalnych. Raport

Wpłacają więcej, niż otrzymują w postaci świadczeń socjalnych. Raport

Źródło:
PAP

Według centralnej ścieżki marcowej projekcji inflacja w 2025 roku wyniesie 4,9 procent - podał Narodowy Bank Polski w opublikowanym w piątek Raporcie o inflacji. Wzrost PKB według centralnej ścieżki projekcji ma wynieść w tym roku 3,7 procent.

Raport o inflacji. Nowa prognoza NBP

Raport o inflacji. Nowa prognoza NBP

Źródło:
PAP

Prezes Narodowego Banku Polskiego Adam Glapiński ma w tym roku do dyspozycji o niemal 13 milionów złotych większy budżet na nagrody, o których przyznaniu decyduje on sam - informuje w piątek money.pl. Zdaniem części rozmówców portalu może to być sposób na finansowe docenienie najbardziej lojalnych współpracowników. Inni mówią o "premii za milczenie".

"Premia za milczenie". Szef NBP ma większy budżet na nagrody

"Premia za milczenie". Szef NBP ma większy budżet na nagrody

Źródło:
money.pl

W czwartek dwaj sędziowie federalni w USA nakazali administracji prezydenta Donalda Trumpa przywrócenie dziesiątków tysięcy pracowników, wyrzuconych z pracy w ostatnich tygodniach w ramach masowych zwolnień w wielu agencjach rządowych - podała agencja Reutera. - To smutny dzień, gdy nasz rząd zwalnia dobrego pracownika i twierdzi, że to z powodu osiąganych przez niego wyników, a dobrze wie, że to kłamstwo - oświadczył sędzia William Alsup.

Cios dla zabiegów Trumpa i Muska. Wyrzuceni pracownicy mają wrócić

Cios dla zabiegów Trumpa i Muska. Wyrzuceni pracownicy mają wrócić

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Prezydent USA Donald Trump zagroził nałożeniem 200-procentowych ceł na wina i inne alkohole produkowane w Europie. Taryfy zostaną nałożenie, jeżeli Unia Europejska nie zrezygnuje z zapowiadanych ceł na amerykańską whisky.

Trump grozi uderzeniem w europejski alkohol

Trump grozi uderzeniem w europejski alkohol

Źródło:
PAP

W czwartek w Lotto żaden z graczy nie trafił szóstki. Oznacza to, że w najbliższym losowaniu będzie można wygrać 10 milionów złotych. Oto wyniki Lotto i Lotto Plus z 13 marca 2025 roku.

Rośnie kumulacja w Lotto

Rośnie kumulacja w Lotto

Źródło:
tvn24.pl

Rosja gwałtownie zmniejszyła dostawy oleju napędowego do Afryki z powodu ukraińskich ataków na rafinerie ropy naftowej - podał w czwartek niezależny portal Moscow Times, powołując się na dane statystyczne.

Rosja znacząco zmniejszyła dostawy. "Incydenty w rafineriach"

Rosja znacząco zmniejszyła dostawy. "Incydenty w rafineriach"

Źródło:
PAP

Już 19 marca wejdą w życie przepisy wprowadzające zasiłek macierzyński dla tych rodziców wcześniaków i dzieci wymagających hospitalizacji tuż po narodzinach, którzy skorzystają z uzupełniającego urlopu macierzyńskiego. Urlop będzie udzielany jednorazowo i nie będzie można podzielić go na części.

Wkrótce nowy zasiłek. Komu przysługuje?

Wkrótce nowy zasiłek. Komu przysługuje?

Źródło:
PAP

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) ostrzega przed oszustami podszywającymi się pod instytucję i wysyłającymi fałszywe e-maile. ZUS podkreślił, że prawdziwe wiadomości zawsze zawierają imię i nazwisko pracownika.

Metoda na ZUS. Ostrzeżenie

Metoda na ZUS. Ostrzeżenie

Źródło:
PAP

Praca zdalna upowszechniła się w marcu 2020 roku wraz z wprowadzeniem ogólnopolskich lockdownów. Teraz, pięć lat po wybuchu pandemii, część firm wycofuje się z możliwości pracowania z domu. Ale czy jest jeszcze powrót do sytuacji sprzed tej rewolucji?

Rewolucja dla pracowników "na niespotykaną wcześniej skalę"

Rewolucja dla pracowników "na niespotykaną wcześniej skalę"

Źródło:
tvn24.pl

Bełchatów i Konin to dwie preferowane lokalizacje brane pod uwagę jako miejsca budowy drugiej elektrowni jądrowej w Polsce - przekazał w czwartek podczas konferencji prasowej Paweł Gajda, dyrektor departamentu energii jądrowej w Ministerstwie Przemysłu. Jak dodał, pozostałe lokalizacje to Kozienice i Połaniec.

Gdzie powstanie druga elektrownia jądrowa? Oto możliwe lokalizacje

Gdzie powstanie druga elektrownia jądrowa? Oto możliwe lokalizacje

Źródło:
tvn24.pl, PAP

Do 25 lat więzienia grozi prezesowi i członkowi zarządu serwisu Cinkciarz.pl, którzy mają odpowiedzieć za oszukanie klientów internetowego kantoru na łącznie ponad 49 milionów złotych. Jeden z podejrzanych został tymczasowo aresztowany, drugi przebywa za granicą - podała w czwartek prokuratura.

Zarzuty i areszt dla członka zarządu Cinkciarz.pl

Zarzuty i areszt dla członka zarządu Cinkciarz.pl

Źródło:
PAP

W 2023 roku w krajach Unii Europejskiej urodziło się 3,67 miliona dzieci, o 210 tysięcy mniej w stosunku do roku poprzedniego - poinformował Polski Instytut Ekonomiczny, powołując się na dane Eurostatu. W analizie podkreślono, że odnotowany 5,4-procentowy spadek, jest największy od 1961 roku.

Alarmujące dane z Europy

Alarmujące dane z Europy

Źródło:
tvn24.pl

Ministerstwo Aktywów Państwowych przekazało blisko 964 miliony złotych Poczcie Polskiej na pokrycie kosztów związanych z obowiązkiem świadczenia usług w 2023 roku - poinformował w czwartek resort. Płatność była możliwa dzięki decyzji Komisji Europejskiej.

Przelew na potężną kwotę. Ministerstwo tłumaczy

Przelew na potężną kwotę. Ministerstwo tłumaczy

Źródło:
PAP