Te zdjęcia dzieli rok. "Dramatyczna" sytuacja w Szwajcarii

Źródło:
SCNAT, CNN, PAP, tvnmeteo.pl
"Kocioł, w którym gotowana jest pogoda dla Europy" gwałtownie się zmienia
"Kocioł, w którym gotowana jest pogoda dla Europy" gwałtownie się zmieniaTVN24
wideo 2/17
Lód i lodowce

Szwajcarskie lodowce topnieją w błyskawicznym tempie. W ciągu zaledwie dwóch lat zniknęło 10 procent całkowitej objętości lodu, a niektóre lodowce prawie zanikły - wynika z danych Szwajcarskiej Akademii Nauk. Tak ogromna utrata to efekt niemal bezśnieżnych zim i wysokiej temperatury latem.

Efekty zmian klimatycznych odczuwane są także wysoko w górach. Przedłużające się fale upałów sprawiają, że zalegające na alpejskich zboczach masy śniegu i lodu roztapiają się i kruszą. Jak wynika z danych Szwajcarskiej Akademii Nauk (SCNAT), w niektórych miejscach proces ten postępuje szybciej, niż moglibyśmy się spodziewać.

Martwy lód i luźne skały

Naukowcy ze Szwajcarskiej Sieci Monitorowania Lodowców (GLAMOS) prowadzą coroczne obserwacje lodu w Alpach. Ich pomiary wskazały, że w 2023 roku objętość lodu lodowcowego zmniejszyła się o cztery procent. To drugi co do wielkości tak poważny spadek. Gorzej było tylko w roku 2022, kiedy to zniszczeniu uległo sześć procent objętości lodowców.

"Przyspieszenie topnienia jest dramatyczne. W ciągu zaledwie dwóch lat ubyło tyle lodu, ile pomiędzy 1960 a 1990 rokiem" - oświadczyła akademia. Jak napisano, "dwa ekstremalne lata z rzędu doprowadziły do zmniejszenia się powierzchni jęzorów lodowców i zniknięcia wielu mniejszych".

W kantonie Valais na południu kraju jeden z lodowców stracił aż trzy metry grubości, a lodowce topniały nawet na wysokości 3200 metrów, czyli na której do niedawna pozostawały nietknięte.

To, w jakim tempie dochodzi do topnienia, widać na poniższych zdjęciach lodowca Gries w kantonie Valais z 2022 i 2023 roku.

Lodowiec Gries w Valais w 2022 i 2023 rokuAndreas Linsbauer, Daniel Farinotti/GLAMOS

Nie ma już około tysiąca lodowców

Szwajcaria ma najwięcej lodowców spośród wszystkich krajów w Europie. Szef GLAMOS Matthias Huss powiedział, że w całym kraju zniknęło już około tysiąca małych lodowców, a "obecnie zaczynają znikać także większe i ważniejsze lodowce".

Jak mówił Huss, eksperci musieli przerwać badania na niektórych lodowcach, ponieważ pozostało tam zbyt mało lodu, by bezpiecznie się na nie wspinać. Do takiej sytuacji doszło na lodowcu Saint Annafirn w środkowej Szwajcarii, gdzie pozostał sam martwy lód (bryły lodu oddzielone od lodowca w czasie zanikania lodowca) i luźne skały.

- Lodowce są ambasadorami zmian klimatycznych. Pokazują bardzo wyraźnie, jakie zachodzą zmiany w klimacie, ponieważ reagują w bardzo wrażliwy sposób na wzrost temperatury - powiedział Huss. - Badanie po raz kolejny podkreśla, że istnieje pilna potrzeba podjęcia natychmiastowych działań, jeśli chcemy ustabilizować (klimat - red.) i uratować przynajmniej niektóre lodowce - dodał.

Zima bez śniegu i ciepłe lato

Specjaliści stwierdzili, że ogromna utrata lodu wynika z zimy z bardzo małą ilością opadów śniegu, który pada na lodowce i chroni je przed bezpośrednim działaniem promieni słonecznych oraz wysokich wartości temperatury latem.

Zespół badaczy ze Szwajcarskiej Akademii Nauk zauważył, że choć głębokość pokrywy śnieżnej zmierzona w pierwszej połowie lutego była ogólnie wyższa niż w zimach lat 1964, 1990 lub 2007, kiedy to opady śniegu również były wyjątkowo niskie, to w drugiej połowie miesiąca poziom śniegu spadł do nowego rekordowo niskiego poziomu, osiągając zaledwie około 30 proc. średniej długoterminowej. Wyjątkowo ciepły czerwiec spowodował natomiast, że śnieg stopniał dwa-cztery tygodnie wcześniej niż zwykle. Lato okazało się jednym z najgorętszych od rozpoczęcia pomiarów, a wysoka temperatura utrzymała się do września.

W sierpniu bieżącego roku, który jest szczytowym momentem roztopów, szwajcarska służba meteorologiczna Meteo Suisse poinformowała o najwyższej w historii "granicy zera stopni" w Alpach - wysokości, na jakiej temperatura spadła do 0 stopni Celsjusza. Zanotowano ją na wysokości 5298 metrów nad poziomem morza - to wyżej niż szczyt Mont Blanc.

Lodowiec Saint Annafirn, który prawie całkowicie zniknąłMatthias Huss/GLAMOS

Utrata lodowców może mieć katastrofalne skutki nie tylko dla środowiska. Chociaż w 2023 r. woda roztopowa pomogła w walce z suszą, która panowała na niżej położonych obszarach Szwajcarii, Matthias Huss wyjaśnił, że takie korzyści są krótkotrwałe. Im mniejszy lodowiec, tym mniej wody jest w nim uwięzione, co może pogłębić niedobór wody podczas nadchodzących fal upałów.

Autorka/Autor:as,ps

Źródło: SCNAT, CNN, PAP, tvnmeteo.pl

Źródło zdjęcia głównego: Andreas Linsbauer, Daniel Farinotti/GLAMOS

Pozostałe wiadomości

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej ostrzega przed silnym wiatrem nad morzem. Porywy dochodzące do 80 kilometrów na godzinę są spodziewane w niedzielę.

Znów będzie silnie wiać. Ostrzeżenia

Znów będzie silnie wiać. Ostrzeżenia

Źródło:
IMGW

Nocą prawie wszędzie chwyci mróz. Dzień przyniesie najwięcej słońca na południu kraju, a termometry wskażą od 6 do 10 stopni Celsjusza. Wiatr w północnych regionach chwilami nadal będzie silny.

Pogoda na jutro - niedziela 03.11. Nocą prawie wszędzie mróz, dzień ze słońcem w wielu miejscach

Pogoda na jutro - niedziela 03.11. Nocą prawie wszędzie mróz, dzień ze słońcem w wielu miejscach

Źródło:
tvnmeteo.pl

Dzisiejszy wieczór był kolejnym z rzędu, kiedy nad Polską dało się zaobserwować przelot Starlinków. Zdjęcia widocznego na niebie "kosmicznego pociągu" dostaliśmy na Kontakt24.

Sznur białych punktów na niebie

Sznur białych punktów na niebie

Źródło:
tvnmeteo.pl

Rekordowy poziom zanieczyszczeń powietrza odnotowano w nocy z piątku na sobotę w 14-milionowym mieście Lahaur we wschodnim Pakistanie. W związku z utrzymującym się smogiem zajęcia sportowe w szkołach nie będą odbywać się na świeżym powietrzu, mieszkańcom zakazano używania riksz motorowych, wstrzymano prace budowlane.

"Nigdy wcześniej nie osiągnęliśmy poziomu 1000"

"Nigdy wcześniej nie osiągnęliśmy poziomu 1000"

Źródło:
PAP

Ochłodzenie, które wszyscy poczuliśmy w sobotę, z nami zostanie. W niektórych częściach Polski o poranku temperatura będzie spadać znacznie poniżej zera. Na najbliższe dni nie zapowiadamy opadów, jednak na niebie będą przeważać chmury.

To nie będą przyjemne poranki

To nie będą przyjemne poranki

Źródło:
tvnmeteo.pl

W hiszpańskiej prowincji Walencja wciąż trwają akcje poszukiwawczo-ratunkowe po tragicznych powodziach. Ratownicy w piątek w miejscowości Benetússer dotarli do żywej kobiety, która trzy dni spędziła uwięziona w samochodzie porwanym przez wodę - poinformowały hiszpańskie media.

Trzy dni uwięziona w aucie porwanym przez powódź. Uratowali kobietę

Trzy dni uwięziona w aucie porwanym przez powódź. Uratowali kobietę

Źródło:
El Mundo, tvnmeteo.pl

Hiszpania zmaga się ze skutkami powodzi, które we wtorek i środę dotknęły wschodnie regiony. Liczba ofiar śmiertelnych wzrosła do 211. Mieszkańcy i lokalne władze twierdzą, że nie zadziałał system ostrzeżeń. Tysiące wolontariuszy zebrało się, by pomóc mieszkańcom zatopionych miejscowości.

Ostrzeżenia przyszły, gdy wody było po szyję. Rośnie bilans ofiar powodzi w Hiszpanii

Ostrzeżenia przyszły, gdy wody było po szyję. Rośnie bilans ofiar powodzi w Hiszpanii

Aktualizacja:
Źródło:
El Mundo, RTVE, PAP

Złota polska jesień dobiega końca, nadchodzi szarobura aura, taka z pogranicza zimy. O tym, jak w różnych modelach meteorologicznych rysuje się listopad, pisze synoptyk tvnmeteo.pl Arleta Unton-Pyziołek.

Co szykuje pogoda na listopad? Synoptyk o najnowszych wyliczeniach modeli

Co szykuje pogoda na listopad? Synoptyk o najnowszych wyliczeniach modeli

Źródło:
tvnmeteo.pl

Największy krokodyl na świecie żyjący w niewoli zmarł w sobotę w australijskim zoo. Według wyliczeń opiekunów miał co najmniej 110 lat. Stan jego zdrowia pogorszył się w połowie października.

Został wpisany do Księgi rekordów Guinnessa. "Był naszym najukochańszym kumplem"

Został wpisany do Księgi rekordów Guinnessa. "Był naszym najukochańszym kumplem"

Źródło:
PAP

Rekin zaatakował surfera na Hawajach, odgryzając mu nogę. Mimo poważnej rany mężczyźnie udało się dopłynąć do brzegu z jedynie niewielką pomocą innych plażowiczów. Do zdarzenia doszło w piątek rano.

Stracił nogę w ataku rekina, sam dopłynął do brzegu

Stracił nogę w ataku rekina, sam dopłynął do brzegu

Źródło:
Maui Now, Maui News, CBS News

Europejska Agencja Kosmiczna (ESA) opublikowała zdjęcia satelitarne, które pokazują ogromną skalę zniszczeń i zalań po powodziach w tym tygodniu w Walencji u wschodnich wybrzeży Hiszpanii. Widać na nich, jak zmienił się krajobraz w rejonie laguny La Albufera.

"Dramatyczna transformacja" na zdjęciach satelitarnych

"Dramatyczna transformacja" na zdjęciach satelitarnych

Źródło:
El Pais, ESA, tvnmeteo.pl

NASA nawiązała kontakt z sondą Voyager 1 po kilkudniowej przerwie. Jak wyjaśniła agencja, do zerwania łączności doszło na skutek uruchomienia systemu awaryjnego urządzenia. Obecnie kontakt utrzymywany jest za pośrednictwem systemu, który ostatni raz był wykorzystywany w 1981 roku.

Nie działał od ponad czterech dekad. Teraz pełni kluczową rolę

Nie działał od ponad czterech dekad. Teraz pełni kluczową rolę

Źródło:
NASA, CNN, tvnmeteo.pl

Ta mgławica przypomina kształtem sylwetkę wilka, a może nawet wilkołaka. Nowe zdjęcie, na którym widać ten obłok gazu i pyłu, pokazało w czwartek Europejskie Obserwatorium Południowe (ESO).

Czarny wilk na niebie. Niesamowite zdjęcie

Czarny wilk na niebie. Niesamowite zdjęcie

Źródło:
PAP, ESO

Naukowcy ostrzegają przed ryzykiem poważnej zmiany cyrkulacji oceanicznej na Atlantyku. Mogłaby ona wywołać zakłócenia klimatyczne na nieobserwowaną wcześniej skalę.

"Wyłączenie" atlantyckich prądów może przynieść niszczycielskie skutki

"Wyłączenie" atlantyckich prądów może przynieść niszczycielskie skutki

Źródło:
PAP

Związane z ociepleniem klimatu wskaźniki zagrożenia dla zdrowia ludzi osiągnęły nowe rekordowe wartości - wynika z najnowszej edycji raportu Lancet Countdown on Health and Climate Change. Znacząco wzrosła między innymi liczba zgonów spowodowanych upałem wśród osób powyżej 65. roku życia. Eksperci alarmują, że z powodu zmian klimatycznych zdrowie człowieka jest narażone na niespotykane dotąd zagrożenia.

Liczby, które powinny nas niepokoić. "Rekordowe zagrożenie"

Liczby, które powinny nas niepokoić. "Rekordowe zagrożenie"

Źródło:
PAP, The Guardian, The Lancet

Dynia zawiera wiele cennych składników odżywczych, dlatego warto włączyć ją do diety. - Pomarańczowy kolor dyni jest wynikiem wysokiej zawartości w niej witaminy A i beta-karotenu, które korzystnie wpływają na wzrok, skórę, układ sercowo-naczyniowy oraz układ odpornościowy - przekonuje doktor Lizzy Davis z Wydziału Nauk o Żywieniu Uniwersytetu Alabama w Birmingham.

Trwa sezon na dynię. "To prawdziwa bomba odżywcza"

Trwa sezon na dynię. "To prawdziwa bomba odżywcza"

Źródło:
PAP

Zwierzęta konsumują alkohol częściej niż mogłoby się to wydawać. Najnowsze badania brytyjskich naukowców wykazały, że wiele gatunków, od drobnych bezkręgowców po ssaki, regularnie spożywa etanol w postaci sfermentowanych owoców lub nektaru. Niektóre wykorzystują go w celach obronnych, zaś inne - jako doskonałe źródło kalorii.

Wiele zwierząt regularnie spożywa alkohol. W jakim celu?

Wiele zwierząt regularnie spożywa alkohol. W jakim celu?

Źródło:
Cell Press, The Guardian

Naukowcom udało się nauczyć wielkoszczury gambijskie wykrywania nielegalnych produktów pochodzących od roślin i zwierząt zagrożonych wyginięciem. Chodzi między innymi o łuski łuskowca, kości słoniowe, rogi nosorożca oraz drewno hebanowca afrykańskiego. Trwają prace, by te niezwykłe umiejętności gryzoni były wykorzystywanie w portach, które zmagają się z problemem przemytu.

Chcą wykorzystać supermoce tych gryzoni do walki z przemytem

Chcą wykorzystać supermoce tych gryzoni do walki z przemytem

Źródło:
Phys, Frontiers

Z pustyni Gobi wystartowała chińska misja Shenzhou-19, transportująca tajkonautów na stację kosmiczną Tiangong. Na pokładzie statku znaleźli się członkowie załogi urodzeni w latach 90 - najmłodsi jak do tej pory obywatele Chin w przestrzeni pozaziemskiej.

Tak młodej załogi jeszcze tam nie było. Poza Ziemią spędzi pół roku

Tak młodej załogi jeszcze tam nie było. Poza Ziemią spędzi pół roku

Źródło:
PAP, BBC

W ostatnich dniach wzrosła aktywność wulkanu Popocatépetl w Meksyku. Z jego krateru wydobywa się dym, zawierający popiół i żarzące się fragmenty. Krajowe służby zabroniły zbliżania się do wulkanu, a także wprowadziły alert drugiego stopnia dotyczący jego aktywności.

Gęsty dym od kilku dni unosi się nad wulkanem

Gęsty dym od kilku dni unosi się nad wulkanem

Źródło:
Cenapred, ENEX, Infobae, Milenio

Pyton birmański pożerający w całości jelenia - na taki widok natknęli się naukowcy z południowej Florydy. Aby połknąć ofiarę, samica gada rozwarła szczęki na prawie maksymalną szerokość. Pytony birmańskie są uznawane na Florydzie za gatunki inwazyjne, mające negatywny wpływ na lokalną faunę.

Pyton pożerał jelenia w całości. "Niezapomniany widok"

Pyton pożerał jelenia w całości. "Niezapomniany widok"

Źródło:
Conservancy od Southern Florida, Live Science

Japońscy naukowcy z niepokojem patrzą na szczyt najwyższej góry w ich kraju. Mierzący 3776 metrów stratowulkan Fudżi o tej porze roku powinien być już biały od śniegu. Jednak kolejny dzień z rzędu w tym miejscu nie zarejestrowano opadów. Eksperci zaznaczają, że taka sytuacja wydarzyła się pierwszy raz od końca XIX wieku, kiedy rozpoczęto zbierać dane.

W tym miejscu wciąż nie spadł śnieg. Pierwszy raz od co najmniej 130 lat

W tym miejscu wciąż nie spadł śnieg. Pierwszy raz od co najmniej 130 lat

Źródło:
Phys.org

Podczas jesiennego liczenia kozic w Tatrach przyrodnicy naliczyli 949 sztuk tych chronionych zwierząt, w tym 67 koźląt urodzonych wiosną tego roku - podał we wtorek Tatrzański Park Narodowy (TPN). Więcej osobników zanotowano po słowackiej stronie.

Policzyli kozice w Tatrach

Policzyli kozice w Tatrach

Źródło:
PAP

Osoby w średnim wieku, mające problemy ze snem, wykazują więcej oznak złego stanu mózgu - twierdzą eksperci. Specjaliści z zakresu neurologii w niedawno opublikowanym badaniu przekonują, że istnieje powiązanie między jakością naszego snu a kondycją jednego z najważniejszych organów w ludzkim ciele.

Jesteś w średnim wieku i źle sypiasz? To może wpływać na twój mózg

Jesteś w średnim wieku i źle sypiasz? To może wpływać na twój mózg

Źródło:
American Academy of Neurology