Ofiary śmiertelne, ogień, ogromne opady, rekordowe susze. Katastrofy naturalne w 2024 roku

Źródło:
tvnmeteo.pl, Reuters, World Weather Attribution
Lotnisko w brazylijskim Porto Alegre pod wodą
Lotnisko w brazylijskim Porto Alegre pod wodąArchiwum Reuters
wideo 2/9
Lotnisko w brazylijskim Porto Alegre pod wodąArchiwum Reuters

Ekstremalne fale upałów, rekordowe opady deszczu, niszczycielskie susze. W 2024 roku mieliśmy wiele okazji do zaobserwowania wpływu zmian klimatycznych na środowisko i ludzkie życie. Skutki ocieplającego się klimatu odczuli zarówno mieszkańcy bliskich nam regionów, jak i odległych zakątków świata.

Przez ostatnie 12 miesięcy na świecie doszło do niezliczonych katastrof naturalnych. Jak alarmowali naukowcy, wiele z nich jest blisko powiązanych z globalnymi zmianami klimatu. W wielu regionach wystąpiły rekordowe opady deszczu czy fale upałów, które w świecie bez zmian klimatycznych byłyby mniej niszczycielskie.

Zgodnie z analizą przeprowadzoną przez organizację Climate Central, w 2024 roku za sprawą zmian klimatu na świecie zanotowano średnio 41 upalnych dni więcej niż zazwyczaj. Dokładna liczba zależała od regionu - w niektórych miejscach było ich znacznie więcej, nawet do 150. Kraje, które doświadczyły ich najwięcej, to w przeważającej mierze państwa wyspiarskie i kraje rozwijające się, znajdujące się na linii frontu zmian klimatu.

Rekordowe ulewy w Brazylii

Na przełomie kwietnia i maja w południowej Brazylii doszło do rekordowych powodzi. W najciężej dotkniętym stanie Rio Grande do Sul na skutek żywiołu zginęło ponad 160 osób, a ponad pół miliona mieszkańców straciło domy. Masy wody zniszczyły m.in. tamę i elektrownię wodną na rzece Das Antas, przez co doszło do powstania dwumetrowej fali powodziowej, która zalała położone niżej tereny. Brazylijscy naukowcy przekazali, że skala zjawiska została spotęgowana przez zmiany klimatu.

Lotnisko w brazylijskim Porto Alegre pod wodą
Lotnisko w brazylijskim Porto Alegre pod wodąArchiwum Reuters

Tysiące ludzi pod osuwiskiem

Tygodnie ulewnych deszczy spowodowały w maju śmiertelne osunięcie się ziemi w prowincji Enga w Papui-Nowej Gwinei. Jak informował rząd, osuwisko pogrzebało żywcem ponad 2000 osób, a niebezpieczny teren utrudniał niesienie pomocy i zmniejszał nadzieje na odnalezienie ocalałych. Według szacunków ONZ liczba ofiar śmiertelnych wyniosła około 670, podczas gdy lokalne źródła informowały agencję Reuters, że jest ona znacznie niższa, bliższa 160.

Zniszczenia po osuwisku w Papui-Nowej Gwinei
Zniszczenia po osuwisku w Papui-Nowej GwineiPAP/EPA/NINGA ROLE

Piekło na tropikalnych mokradłach

W czerwcu na równinie Pantanal w Ameryce Południowej, największych na świecie tropikalnych mokradłach, rozpoczął się rekordowo wczesny sezon pożarowy. W porównaniu do tego samego okresu w 2023 roku roku pożarów było więcej o niemal 1000 procent. Płomienie pojawiały się także w porze deszczowej, która w tym roku okazała się wyjątkowo sucha - zanotowano sumę opadów o 60 procent poniżej średniej.

Ekstremalna susza dotknęła nie tylko obszar Pantanal. We wrześniu władze 62 brazylijskich gmin położonych na terenie Amazonii ogłosiły stan klęski żywiołowej w związku z nasilającą się w regionie suszą. Sytuacja zmusiła instytucje państwowe, stanowe oraz organizacje pozarządowe do współpracy w dostarczaniu wody pitnej do obszaru objętego kataklizmem.

Pożary na równinie Pantanal
Pożary na równinie PantanalArchiwum Reuters

Ekstremalne upały nad Morzem Śródziemnym

Lipiec przyniósł ekstremalne upały w wielu krajach leżących nad Morzem Śródziemnym. Ze szczególnie dotkliwym gorącem zmagały się Grecja, Włochy, Hiszpania, Portugalia, Francja i Maroko. Jak wynika z danych organizacji World Weather Attribution, na skutek skwaru zginęły co najmniej 23 osoby. 21 ofiar zanotowano w samym Maroku po upałach sięgających 48 stopni Celsjusza. Tak intensywne fale gorąca są coraz częstsze w krajach południowej Europy i północnej Afryki.

Upały we Włoszech, lipiec 2024PAP/EPA/TINO ROMANO
Upał w Hiszpanii, lipiec 2024PAP/EPA/Salas

Potężne huragany na Atlantyku

Sezon huraganowy na Atlantyku przyniósł 18 nazwanych burz o prędkości wiatru co najmniej 63 kilometry na godzinę, z czego 11 przekształciło się w huragany (prędkość wiatru przekraczała 119 km/h), a pięć osiągnęło prędkość wiatru powyżej 179 km/h, co klasyfikowało je jako poważne huragany. Spośród nich cztery przyniosły największe zniszczenia: Beryl, Debby, Helene i Milton.

Zniszczenia po przejściu huraganu Helene nad Karoliną PółnocnąPAP/EPA/CITY OF ROCKY MOUNTAIN

Na szczególną uwagę zasługuje huragan Helene, najbardziej śmiercionośny od 2005 roku - żywioł, który uderzył pod koniec września, przyczynił się do śmierci ponad 200 osób. Towarzyszące mu opady przyniosły ogromne powodzie, które zalały Karolinę Północną. Spore zniszczenia spowodował także Milton, który uderzył we Florydę niecałe dwa tygodnie po przejściu Helene. Na Kubie ogromne zniszczenia spowodował niewielki, ale potężny huragan Oscar.

Skutki huraganu Helene w stanie Karolina PółnocnaPAP/EPA/BILLY BOWLING
Karolina Północna, USA. Tereny zniszczone po przejściu huraganu Helene
Karolina Północna, USA. Tereny zniszczone po przejściu huraganu HeleneArchiwum Reutera

Europa Środkowa pod wodą

We wrześniu nad Środkową Europą uformował się niż Boris. Był to tzw. niż genueński, niosący ze sobą ogromne ilości wody opadowej, dodatkowo wzmocniony przez zmiany klimatu. Intensywne opady deszczu spowodowały wezbrania rzek w Polsce, Czechach, Austrii, Rumunii, Niemczech i na Słowacji. W naszym kraju dotknięte zostały regiony położone w dorzeczu Odry - woda zalała miasta położone na Dolnym Śląsku, Śląsku Opolskim i Ziemi Lubuskiej, powodując ogromne zniszczenia.

Na początku października kolejny niż genueński przyniósł intensywne opady nad Bośnię i Hercegowinę. Część kraju została wtedy całkowicie odcięta od świata.

Podtopione miasto Jesionik w Czechach MARTIN DIVISEK/PAP/EPA
Powódź w Bośni i HercegowiniePAP/EPA/NIDAL SALJIC

Tragiczne powodzie w Hiszpanii

Powodzie dotknęły również Półwysep Iberyjski. W hiszpańskiej Walencji 29 października doszło do rekordowych opadów deszczu, które spowodowały zalanie wielu miast na obrzeżach stolicy regionu. Żywioł przyczynił się do śmierci ponad 220 osób, a dziesiątki tysięcy straciły dobytek całego życia. W regionie nadal trwają prace porządkowe.

Zniszczone samochody w miejscowości Alfafar, prowincja WalencjaPAP/EPA/RAQUEL SEGURA
Mieszkańcy i wolontariusze sprzątają ulice miejscowości Paiporta, prowincja WalencjaPAP/EPA/Biel Alino

Jeden tajfun po drugim

W ostatnim kwartale roku nad Filipiny nadciągnęło łącznie sześć burz tropikalnych i tajfunów. Pierwsza z nich, Trami, uderzyła w główną wyspę kraju 24 października, przynosząc ze sobą dobowe sumy opadów deszczu większe, niż zazwyczaj notuje się przez dwa miesiące. Na Luzonie zginęło wtedy co najmniej 126 osób. Trami jeszcze się nie rozwiała, gdy nad Filipiny nadciągnął tajfun Kong-rey, a za nim kolejny, tym razem noszący nazwę Yinxing.

Najsilniejszym żywiołem okazał się supertajfun Man-yi, który uderzył w Filipiny dwukrotnie - raz na wyspie Catanduanes i raz w prowincji Aurora. Niósł on ze sobą ekstremalne opady deszczu oraz silny wiatr, którego najpotężniejsze porywy przekraczały prędkość 300 km/h. Władze Filipin informowały o co najmniej ośmiu ofiarach śmiertelnych i kilku osobach rannych.

Filipiny PAP/EPA/FRANCIS R. MALASIG
Liczenie strat po przejściu tajfunu Man-yiReuters

Cyklon, który zrównał wyspę z ziemią

14 grudnia w Majottę, francuskie terytorium zamorskie na Oceanie Indyjskim, uderzył cyklon Chido. Była to najpotężniejsza i najbardziej niszczycielska burza, jaka od 90 lat nawiedziła to państwo. Silny wiatr zmiatał z powierzchni ziemi całe osady. Na skutek przejścia żywiołu zginęło co najmniej 39 osób, a około 5,6 tysiąca zostało rannych. Dzień później, 15 grudnia, żywioł uderzył w wybrzeże Mozambiku, gdzie na skutek powodzi i wichur zginęły 94 osoby.

Zniszczenia na Majotcie po przejściu cyklonu Chido
Zniszczenia na Majotcie po przejściu cyklonu ChidoReuters
Zniszczenia w Mozambiku po przejściu cyklonu Chido
Zniszczenia w Mozambiku po przejściu cyklonu ChidoReuters
Cyklon tropikalny Chido na zdjęciu satelitarnym MODIS Land Rapid Response Team, NASA GSFC

Autorka/Autor:as

Źródło: tvnmeteo.pl, Reuters, World Weather Attribution

Źródło zdjęcia głównego: PAP/EPA/BILLY BOWLING

Pozostałe wiadomości

Tej nocy zagrożeniem będzie niska temperatura. IMGW ostrzega przed przymrozkami. Mocne spadki wartości na termometrach prognozowane są w prawie całym kraju.

Temperatura mocno spadnie. IMGW ostrzega niemal w całym kraju

Temperatura mocno spadnie. IMGW ostrzega niemal w całym kraju

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Kolejne dni przyniosą stabilną, spokojną i pogodną aurę. Odpoczniemy od gwałtownych zjawisk, choć będzie jeszcze dość chłodno. Temperatura zacznie jednak rosnąć już niedługo.

Chłodno wam? Już wkrótce temperatura znów przekroczy 20 stopni

Chłodno wam? Już wkrótce temperatura znów przekroczy 20 stopni

Źródło:
tvnmeteo.pl

Pogoda na jutro. Nocą lepiej ciepło się ubrać, temperatura miejscami spadnie poniżej zera. Niedziela 27.04 przyniesie w całym kraju słoneczną aurę, ale temperatura nie przekroczy 16 stopni Celsjusza.

Pogoda na jutro - niedziela, 27.04. To będzie zimna noc

Pogoda na jutro - niedziela, 27.04. To będzie zimna noc

Źródło:
tvnmeteo.pl

Czerwony alert wulkaniczny wydano na Kostaryce w związku z wybuchem wulkanu Poas. Trwającej od kilku dni erupcji towarzyszą wyrzuty ogromnej ilości materiału wulkanicznego - kolumny pyłu wznoszą się na wysokość ponad 4000 metrów. Popioły osadziły się także w okolicznych rzekach.

Woda w rzekach stała się gęsta i szara. Ogłoszono czerwony alert

Woda w rzekach stała się gęsta i szara. Ogłoszono czerwony alert

Źródło:
cne.go.cr, The Tico Times

Sobotni poranek przyniósł w Polsce spore ochłodzenie - w wielu miastach na termometrach pojawiły się wartości "na minusie", a w dzień zobaczymy na nich nie więcej niż 15 stopni. Prezenter tvnmeteo.pl Tomasz Wasilewski opowiadał w TVN24, skąd wziął się ten napływ zimnego powietrza i jak długo potrwa.

Arktyczne powietrze nad Polską. Ciepło "musi poczekać na swoją kolej"

Arktyczne powietrze nad Polską. Ciepło "musi poczekać na swoją kolej"

Źródło:
tvnmeteo.pl

Pod powierzchnią Parku Narodowego Yellowstone leży superwulkan, który drzemie od setek tysięcy lat. Naukowcy odkryli pod nim twór o zaskakujących właściwościach.

Pod superwulkanem kryje się "oddychający" twór

Pod superwulkanem kryje się "oddychający" twór

Źródło:
Live Science

Kwiecień dobiega końca, a na horyzoncie już maj, który w Polsce jest miesiącem dość ciepłym, choć nocne przymrozki nie są rzadkie. Tak stoi w meteorologicznych annałach i w tej materii niewiele się w Polsce zmieniło. Na najbliższe dni rysują się w prognozach trzy fale chłodu, które przynieść mogą lekki mróz. O ile mieszkańcom miast ujemna temperatura po prostu uprzykrzy życie, o tyle ogrodników zmobilizuje do "działań obronnych". Często polegają one na wstawianiu zapalonych zniczy pomiędzy rabatki, sadzonki, pod tunele oraz w skrzynki z kwiatami, co sprawia, że ogrody w kwietniu i maju roztaczają cmentarną aurę.

Trzy fale chłodu w maju. Kiedy ruszyć do ogrodu z pomidorami

Trzy fale chłodu w maju. Kiedy ruszyć do ogrodu z pomidorami

Źródło:
TVN24+

Kilkumetrowa anakonda narobiła strachu pewnej rodzinie z brazylijskiego stanu Amazonas. Na miejsce przyjechali strażacy, którzy schwytali pokaźnych rozmiarów zwierzę. Zdarzenie zostało zarejestrowane na nagraniu.

Na podwórku pojawiła się 3,5-metrowa anakonda

Na podwórku pojawiła się 3,5-metrowa anakonda

Źródło:
Portaldo Holanda, The Reptarium, Amazon Agency

Nawet 1,5 miliona mieszkańców Polski może nie wiedzieć o tym, że ma astmę. Jak tłumaczą eksperci, nieleczona choroba może prowadzić do poważnego pogorszenia jakości życia. Sama diagnoza jednak nie wystarczy - wśród leków na astmę narosło wiele mitów, które mogą zniechęcać chorych do terapii.

1,5 miliona Polaków może nie wiedzieć, że ją ma

1,5 miliona Polaków może nie wiedzieć, że ją ma

Źródło:
PAP

W stanie New Jersey trwa walka z gigantycznym pożarem lasu. Od wtorku płomienie strawiły ponad 6100 hektarów, niszcząc kilka budynków i zagrażając wielu innym. Jak podali strażacy, do zaprószenia ognia doszło na skutek niewłaściwie zgaszonego ogniska.

Nastolatek rozpalił ognisko. Wybuchł jeden z największych od 20 lat pożarów

Nastolatek rozpalił ognisko. Wybuchł jeden z największych od 20 lat pożarów

Źródło:
Reuters, ABC News

Miłośnicy astronomii będą mieli okazję w czasie najbliższych nocy zobaczyć na niebie Drogę Mleczną. Jak przekazał Karol Wójcicki, autor profilu "Z głową w gwiazdach", warunki będą naprawdę sprzyjające.

"Przed nami najlepszy weekend w roku"

"Przed nami najlepszy weekend w roku"

Źródło:
"Z głową w gwiazdach", tvnmeteo.pl

Na hawajskiej wyspie Oahu odkryto mięsożerny gatunek gąsienicy. Porusza się po pajęczynach, żywiąc się uwięzionymi owadami. Nazwano ją "kolekcjonerką kości", bo kamufluje się przed pająkami, które chętnie by ją zjadły, "ubierając" się w szczątki martwych owadów.

Nazwano ją "kolekcjonerką kości". Odkryto mięsożerną gąsienicę

Nazwano ją "kolekcjonerką kości". Odkryto mięsożerną gąsienicę

Źródło:
Reuters, AP News, science.org

W świetle najnowszych wyliczeń amerykańskiego modelu meteorologicznego GFS wyraźnie widać, że początek majówki będzie przyjemny, choć umiarkowanie ciepły. Potem w pogodzie ma zadziać się więcej.

Pogoda na majówkę. Co pokazuje amerykański model

Pogoda na majówkę. Co pokazuje amerykański model

Źródło:
TVN24+

Archeolodzy odkryli w Peru szczątki zmarłej pięć tysięcy lat temu kobiety. Zdaniem ekspertów prawdopodobnie należała do wyższych sfer w kulturze Caral, która rozwijała się tam równolegle ze starożytnym Egiptem czy Chinami.

Niezwykłe znalezisko w Peru. "To ważny pochówek"

Niezwykłe znalezisko w Peru. "To ważny pochówek"

Źródło:
Reuters, PAP

Ogromny wir pojawił się w czwartek w Krzyżowicach w województwie śląskim. Po południu nad jedną z dróg utworzył się lej, który w efektowny sposób unosił masy piasku nad ziemią.

Gigantyczna kolumna piachu wirowała nad drogą w Krzyżowicach

Gigantyczna kolumna piachu wirowała nad drogą w Krzyżowicach

Źródło:
tvnmeteo.pl

Ponad 200 razy interweniowały polskie służby w związku ze skutkami intensywnych opadów deszczu i burz, jakie przechodziły w ostatnich godzinach nad Polską. Jak przekazał TVN24 rzecznik Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej zgłoszenia nie dotyczyły żadnych poważnych zdarzeń.

"Odnotowaliśmy podtopienia dróg, podtopienia budynków"

"Odnotowaliśmy podtopienia dróg, podtopienia budynków"

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW, Bielskie Drogi, tvnmeteo.pl

Ogromny bolid pojawił się nad brazylijskim stanem Rio Grande do Sul. Według lokalnych ekspertów mógł to być największy zarejestrowany meteor w tym regionie. Obecnie trwają poszukiwania jego szczątków.

Niezwykły przelot kosmicznej skały. Na kilka sekund noc zamieniła się w dzień

Niezwykły przelot kosmicznej skały. Na kilka sekund noc zamieniła się w dzień

Źródło:
CNN, TVN24, G1 Globo

Objawy pojawiają się przeważnie od 6 do 12 godzin od momentu zatrucia. Większość pacjentów początkowo uskarża się na biegunkę, wymioty i ból głowy, u części występuje nadmierne pocenie się, odrętwienie czy ból w obrębie mięśni i stawów. Później dochodzą dziwniejsze objawy: metaliczny, palący smak w ustach czy poczucie, że ciepłe powierzchnie są lodowato zimne. Skóra zaczyna intensywnie swędzieć, serce nieregularnie bije. Większość objawów utrzymuje się przez kilka dni, ale niektóre mogą prześladować pacjentów przez tygodnie lub miesiące, niekiedy dłużej. Czasami wracają one ze wzmożoną siłą, na przykład po spożyciu alkoholu.

Jesz kolację na wakacjach, czujesz metaliczny posmak, a potem jest tylko gorzej

Jesz kolację na wakacjach, czujesz metaliczny posmak, a potem jest tylko gorzej

Źródło:
TVN24+

Od soboty turyści ponownie będą mogli zwiedzać Jaskinię Mroźną w Dolinie Kościeliskiej w Tatrach. Każdego roku to miejsce jest zamykane na okres zimowy, który przypada na okres od 1 listopada od 25 kwietnia. W tym czasie służy jako schronienie dla zimujących nietoperzy.

Duża atrakcja polskiej części Tatr ponownie otwarta dla turystów

Duża atrakcja polskiej części Tatr ponownie otwarta dla turystów

Źródło:
PAP, TPN

Blisko 156 milionów Amerykanów żyje na obszarach, gdzie powietrze zawiera niebezpieczne dla zdrowia stężenie zanieczyszczeń - wynika z najnowszego raportu Amerykańskiego Stowarzyszenia ds. Schorzeń Płuc. Prócz niepokojących danych eksperci zwracają też uwagę na ostatnie decyzje amerykańskiej administracji, które mogą pogłębić problem walki ze smogiem.

Przybyło osób, które oddychają powietrzem pełnym szkodliwych substancji

Przybyło osób, które oddychają powietrzem pełnym szkodliwych substancji

Źródło:
ALAS, PAP, THE Guardian, NPR, CBS News

Ulewy spowodowały zejście osuwiska w środkowym Ekwadorze. Jak podały lokalne media, ruchome masy ziemi uszkodziły kilkanaście domów, a 50 osób zostało ewakuowanych. Osuwisko spowodowało także konieczność zamknięcia biegnącej w pobliżu autostrady E30.

Domy pękły na pół, w jezdni otworzyły się głębokie szczeliny

Domy pękły na pół, w jezdni otworzyły się głębokie szczeliny

Źródło:
Ecuavisa, laprensa.com.ec

Dwa duże pożary szaleją w środkowym Izraelu. Ogień zniszczył domy w niektórych miejscowościach, konieczne były ewakuacje. Wiatr kieruje płomienie w kierunku Jerozolimy. Jak podały lokalne media, w walce z żywiołem rannych zostało trzech strażaków.

Dwa pożary zmierzają w stronę Jerozolimy. Ewakuacje, nieprzejezdne drogi

Dwa pożary zmierzają w stronę Jerozolimy. Ewakuacje, nieprzejezdne drogi

Źródło:
Reuters, The Jerusalem Post

Trzęsienie ziemi zakłóciło program na żywo w jednej z tureckich stacji telewizyjnych. Wstrząsy o magnitudzie 6,2 zatrzęsły całym studiem nagraniowym. Jak podał prowadzący, aktywność sejsmiczna była wyczuwalna już wcześniej.

Zamieszanie w programie na żywo. Nagranie

Zamieszanie w programie na żywo. Nagranie

Źródło:
Reuters, Ekol TV, tvnmeteo.pl

Po środowym trzęsieniu o magnitudzie 6,2 Stambuł nawiedziła seria wstrząsów wtórnych. Chociaż pierwsza ocena skutków wykazała, że nie doszło do poważnych uszkodzeń, trzęsienia wywołały panikę wśród mieszkańców miasta. Około 150 osób doznało obrażeń podczas wyskakiwania z trzęsących się budynków.

Trzęsienie ziemi w Turcji. Ludzie wyskakiwali w panice

Trzęsienie ziemi w Turcji. Ludzie wyskakiwali w panice

Aktualizacja:
Źródło:
Reuters, EMSC, PAP, BBC, TGRT

Pożar wybuchł we wtorek na terenie amerykańskiego stanu New Jersey. Z powodu rozprzestrzeniającego się ognia ewakuowano ponad trzy tysiące osób, zamknięto też odcinek jednej z najruchliwszych autostrad.

Ewakuowano ponad trzy tysiące osób, zamknięto ruchliwą autostradę

Ewakuowano ponad trzy tysiące osób, zamknięto ruchliwą autostradę

Źródło:
PAP, Reuters, CNN

We wtorek doszło do erupcji najwyższego wulkanu w Europie. Tryskająca z krateru lawa rozświetliła nocne niebo. Etna znów niepokoi mieszkańców Sycylii.

Nocny pokaz potęgi natury. Etna znów przypomina o sobie

Nocny pokaz potęgi natury. Etna znów przypomina o sobie

Źródło:
Reuters, lasicilia.it, ilmeteo.it

Chiny rozważają budowę elektrowni jądrowej na Księżycu. Miałaby ona zasilać Międzynarodową Stację Badawczą na Księżycu (ILRS), projekt powstający pod egidą chińskiej i rosyjskiej agencji kosmicznej.

Chiny z Rosją chcą zbudować elektrownię jądrową na Księżycu

Chiny z Rosją chcą zbudować elektrownię jądrową na Księżycu

Źródło:
Reuters, PAP

Fala upałów nawiedziła Pakistan. We wtorek w największym mieście tego kraju - Karaczi - temperatura sięgnęła 41 stopni Celsjusza. Władze ostrzegają przed spiekotą, która może zagrażać zdrowiu i życiu.

"Jest piekielnie gorąco". Ponad 40 stopni na termometrach

"Jest piekielnie gorąco". Ponad 40 stopni na termometrach

Źródło:
Reuters, thenews.com.pk, arynews.tv