Ożywiono "wirusa zombie" z wiecznej zmarzliny. "Jeśli wirusy ameb są aktywne, to inne patogeny też mogą"

Źródło:
CNN
Scenariusze zmian klimatu
Scenariusze zmian klimatuTVN24
wideo 2/14
Zmiany klimatu

Coraz wyższa temperatura na świecie przyczynia się do szybszego topnienia lodowców i wiecznej zmarzliny. Jak podaje CNN, naukowcy znaleźli w zamarzniętej warstwie gleby niebezpieczne drobnoustroje sprzed dziesiątek tysięcy lat, które udało się ożywić.

Wieczna zmarzlina stanowi aż 20 procent półkuli północnej. To właśnie na jej obszarze znajdują się tajga i tundra. Przez naukowców miejsca te uważane są za kapsułę czasu, a oprócz prastarych wirusów można tam znaleźć zmumifikowane szczątki wymarłych gatunków zwierząt. Wieczna zmarzlina oferuje doskonałe środowisko do przechowywania śladów odległych epok - jest zimna, ciemna i pozbawiona tlenu. Jednak ze względu na to, że temperatura w Arktyce rośnie do czterech razy szybciej niż w przypadku innych obszarów planety, także wierzchnia warstwa wiecznej zmarzliny zaczyna powoli rozmarzać.

- Obecnie dużo dzieje się z wieczną zmarzliną i budzi to nasz niepokój. To bardzo ważne, abyśmy utrzymali jak największe jej obszary w zamrożeniu - powiedziała Kimberley Miner, klimatolog z Jet Propulsion Laboratory NASA, które należy do Kalifornijskiego Instytutu Technologii w Pasadenie.

Zmiany klimatyczne i ich konsekwencje na świecie PAP/Adam Ziemienowicz, Maciej Zieliński

Wciąż mogą być aktywne

By lepiej zrozumieć zagrożenia, jakie niosą uśpione w zmarzlinie mikroorganizmy, Jean-Michel Claverie, emerytowany profesor Szkoły Medycznej Uniwersytetu Aix-Marseille we francuskiej Marsylii, przebadał próbki ziemi pobrane z Syberii. Jego celem były tak zwane "wirusy zombie", czyli takie, które wciąż są zakaźne. Na nasze nieszczęście - kilka udało mu się znaleźć.

Po raz pierwszy z "wirusem zombie" Claverie zetknął się w swoich badaniach w 2003 roku. Był on o wiele większy niż typowe drobnoustroje, dostrzegalny za pomocą zwykłego mikroskopu świetlnego. Jego następne badania zostały zainspirowane działalnością rosyjskich naukowców, którzy w 2012 roku wyhodowali roślinę z tkanki nasiennej liczącej 30 tysięcy lat. Claverie postanowił "ożywić" wirusa sprzed 30 tysięcy lat, który został wydobyty z wiecznej zmarzliny, a następnie wprowadził go do komórek w celu sprawdzenia, czy wciąż ma potencjał zakaźny. Dla bezpieczeństwa wybrał do badań wirusa, który atakuje tylko jednokomórkowe ameby, a nie zwierzęta czy ludzi.

Zmiana klimatu zwiększa ryzyko masowych migracji na świecieAdam Ziemienowicz/PAP

Powtórka z przeszłości?

W badaniach, których wyniki ujrzały światło dzienne 18 lutego w czasopiśmie naukowym "Viruses", Claverie i jego zespół wyizolowali kilka szczepów prastarego wirusa z próbek wiecznej zmarzliny, które pobrano w siedmiu różnych miejscach na Syberii. Jak wykazali, każdy ze szczepów mógł zainfekować komórki ameb. Szczepy reprezentowały pięć nowych rodzin wirusów. Najstarszy z nich miał prawie 48,5 tysiąca lat i pochodził z gleby z głębokości 16 metrów. Najmłodsze próbki, które pobrano z żołądka i sierści mamuta włochatego, liczyły 27 tysięcy lat.

Fakt, że po tak długim czasie wirusy zakażające ameby wciąż mogą być aktywne, wskazuje na potencjalnie większy problem. Jak zauważył Claverie, istnieje obawa, że jego badania potraktowane zostaną wyłącznie jako ciekawostka naukowa, a nie realny problem, który może zachwiać systemem zdrowia.

- Postrzegamy je [wirusy zarażające ameby - przyp. red.] jako odpowiednik wszystkich innych możliwych wirusów, które mogą znajdować się w wiecznej zmarzlinie. Widzimy ślady wielu, wielu, wielu innych wirusów. Wiemy więc, że one tam są. Nie wiemy tylko na pewno, czy wciąż są żywe. Ale myślimy, że jeśli wirusy ameb są aktywne, to nie ma powodu, dla którego inne patogeny nie będą - powiedział w wywiadzie dla CNN.

Naukowcy wiedzą, że szczątki wirusów i bakterii, które mogą zainfekować człowieka, znajdują się w wiecznej zmarzlinie, gdyż w przeszłości udało im się to stwierdzić. Na przykład próbka płuca kobiety z Alaski, którą ekshumowano w 1997 roku, zawierała materiał genomowy szczepu grypy hiszpanki z 1918. Z kolei w 2012 roku naukowcy potwierdzili, że liczące 300 lat zmumifikowane szczątki kobiety pochowanej na Syberii zawierały sygnatury genetyczne wirusa ospy.

Konsekwencje zmian klimatycznych w EuropieMałgorzata Latos, Adam Ziemienowicz/PAP

Możemy się przed nimi nie ochronić

Jak zauważyła Birgitta Evengard z Wydziału Mikrobiologii Klinicznej Uniwersytetu Umea w Szwecji, powinniśmy dążyć do stworzenia skutecznego systemu nadzoru nad ryzykiem, jakie stwarzają patogeny zamknięte w rozmarzającej wiecznej zmarzlinie.

- Musimy pamiętać, że nasza obrona immunologiczna wykształciła się poprzez bliski kontakt z mikrobami w otoczeniu. Jeśli w wiecznej zmarzlinie ukryty jest wirus, z którym nie mieliśmy kontaktu przez tysiące lat, może się okazać, że nasza odporność będzie niewystarczająca. Powinniśmy mieć to na uwadze i być proaktywni, a nie tylko reaktywni. Najlepszym sposobem na walkę ze strachem jest wiedza - dodała badaczka.

Naukowcy nie są w stanie stwierdzić, jak długo drobnoustroje te byłyby niebezpieczne w warunkach poza laboratorium. Uspokajają jednak, że nie wszystkie muszą być chorobotwórcze. Istnieje szansa, że niektóre z nich mogą nawet korzystnie działać na nasz organizm. Ponadto, choć Arktykę zamieszkuje 3,6 miliona osób, to gęstość zaludnienia jest na tyle niska, że niemal wyklucza ryzyko natychmiastowego narażania całej ludzkości na działanie prastarych wirusów.

Identyfikacja wirusów i zagrożeń, jakie mogą powodować, to pierwszy krok do zrozumienia, jak ważna jest ochrona tego wrażliwego rejonu świata. Jak zauważają naukowcy, uwolnienie patogenów może nastąpić nie tylko w wyniku rozmarzania wiecznej zmarzliny, lecz także za sprawą gwałtownych i silnych osuwisk ziemi, które mogą odsłonić jej głębokie warstwy. Wiadomo także, w tym procesie wyemitowane mogą zostać duże ilości metanu i dwutlenku węgla, które jedynie pogorszą sytuację związaną ze zmianami klimatu. Potencjalnym zagrożeniem są także odpady z wydobycia metali ciężkich i innych chemikaliów, na przykład materiałów radioaktywnych z prób jądrowych, które w latach 50 XX wieku prowadzone były na Alasce.

Miner w swojej pracy wspomniała także o tak zwanych "mikroorganizmach Matuzalema", nazwanymi tak na cześć najdłużej żyjącego człowieka ze Starego Testamentu. To organizmy, które mogłyby zaburzyć środowisko dzisiejszej Arktyki poprzez wprowadzenie do niej dynamiki prastarych, wymarłych ekosystemów. Konsekwencje takiego działania nie są znane naukowcom, jednak zdaniem Miner, mikroby mogą mieć potencjał do zmiany składu gleby i cyklu wzrostu roślin, co jeszcze bardziej może przyspieszyć konsekwencje zmian klimatu.

- Naprawdę nie wiemy, jak te mikroby mogą wchodzić w interakcje ze współczesnym środowiskiem. Myślę, że to nie jest eksperyment, w którym ktokolwiek z nas chciałby wziąć udział - powiedziała. I jak podsumowała, dlatego najlepszą drogą jest próba powstrzymania odwilży, a także kryzysu klimatycznego, tak, by uwięzić zagrożenia na dobre w wiecznej zmarzlinie.

Autorka/Autor:kw,as

Źródło: CNN

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Prawie 30 stopni Celsjusza wskażą termometry na południu Polski. Czego jeszcze spodziewać się w kolejnych 16 dniach w pogodzie? Autorską prognozę długoterminową na najbliższy czas przygotował nasz synoptyk i prezenter Tomasz Wasilewski. Sprawdź, czego się spodziewać.

Pogoda na 16 dni: w Polsce cieplej niż w Hiszpanii

Pogoda na 16 dni: w Polsce cieplej niż w Hiszpanii

Źródło:
tvnmeteo.pl

Dzisiejsza pogoda jest trudna do przedstawienia w formie graficznej. Dlaczego? - Bo rozgrywa się na różnych poziomach atmosfery. Przy ziemi mamy wyż, a wyżej znajduje się niż - mówił we "Wstajesz i wiesz" na antenie TVN24 Tomasz Wasilewski, prezenter tvnmeteo.pl. Sprawdź, co to dla nas oznacza.

Dziś pogoda "rozgrywa się na różnych poziomach"

Dziś pogoda "rozgrywa się na różnych poziomach"

Źródło:
TVN24

Gdzie jest burza? W poniedziałek 8.09 grzmi w części kraju. Wyładowaniom towarzyszą opady deszczu i silny wiatr. Śledź aktualną sytuację pogodową w tvnmeteo.pl.

Gdzie jest burza? Może sypnąć gradem

Gdzie jest burza? Może sypnąć gradem

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl

Hipopotam na jeziorze Buyo w Wybrzeżu Kości Słoniowej zaatakował łódź, doprowadzając do jej zatopienia. Na pokładzie znajdowały się kobiety i dzieci. Większość pasażerów utonęła.

Hipopotam zatopił łódź. Kilkanaście osób zginęło

Hipopotam zatopił łódź. Kilkanaście osób zginęło

Źródło:
PAP, CBS News

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej (IMGW) ostrzega przed burzami. Synoptycy wydali ostrzeżenia pierwszego i drugiego stopnia. W mocy są też ostrzeżenia przed gęstymi mgłami. Sprawdź, gdzie aura będzie groźna. 

Alarmy IMGW, miejscami nawet drugiego stopnia. Uważajmy

Alarmy IMGW, miejscami nawet drugiego stopnia. Uważajmy

Źródło:
IMGW, tvnmeteo.pl

Alert RCB. Rządowe Centrum Bezpieczeństwa wysłało alert RCB w związku z prognozowanymi intensywnymi opadami deszczu i burzami. SMS-owe ostrzeżenia otrzymały osoby przebywające na terenie dwóch powiatów.

Alert RCB na południu kraju. "Słuchaj poleceń służb"

Alert RCB na południu kraju. "Słuchaj poleceń służb"

Źródło:
RCB

Do wschodniego wybrzeża Azji dotarła burza tropikalna Tapah, która przyniosła silny wiatr i ulewy. W chińskiej prowincji Guangdong ewakuowano kilkadziesiąt tysięcy osób, a w Hongkongu zamknięto szkoły i wstrzymano większość transportu publicznego.

Burza tropikalna uderzyła. Ewakuacje, paraliż komunikacyjny

Burza tropikalna uderzyła. Ewakuacje, paraliż komunikacyjny

Źródło:
Reuters, Xinhua

W niedzielę mogliśmy podziwiać wyjątkowe zjawisko astronomiczne - zaćmienie Księżyca. Było ono widoczne w Polsce. Zdjęcia otrzymaliśmy na Kontakt24.

Srebrny Glob? Nie, czerwony

Srebrny Glob? Nie, czerwony

Aktualizacja:
Źródło:
Kontakt24, timeanddate.com, tvnmeteo.pl

Pogoda na dziś. Poniedziałek 08.09 w większości kraju przyniesie przelotne deszcze oraz burze. Na termometrach zobaczymy do 25 stopni.

Pogoda na dziś - poniedziałek, 08.09. W wielu miejscach zagrzmi

Pogoda na dziś - poniedziałek, 08.09. W wielu miejscach zagrzmi

Źródło:
tvnmeteo.pl

Huragan Kiko, który w sobotę osiągnął czwartą kategorię, ma przejść na północ od Hawajów bez uderzenia w ląd. Synoptycy ostrzegają jednak przed wysokimi falami i niebezpiecznymi prądami morskim, które pojawią się u wybrzeży w niedzielę. Na wyspach ogłoszono stan wyjątkowy.

Zagrożenie ma ich minąć o włos. Wprowadzono stan wyjątkowy

Zagrożenie ma ich minąć o włos. Wprowadzono stan wyjątkowy

Źródło:
CNN, National Hurricane Center and Central Pacific Hurrican Center

W Zielonej Górze trwa Winobranie. Na ponad tydzień Bachus, bóg wina, otrzymuje klucze do miasta i przejmuje nad nim władzę. Sprawdź, jakie atrakcje na nasz czekają w czasie tego święta.

Winobranie w Zielonej Górze. Miasto oferuje masę atrakcji

Winobranie w Zielonej Górze. Miasto oferuje masę atrakcji

Źródło:
tvnmeteo.pl

Niedźwiedź Okan z tureckiego ogrodu zoologicznego stał się bohaterem Internetu po tym, jak trafił do szpitala weterynaryjnego po najedzeniu się owoców. Zwierzę przeszło szczegółowe badania, które wykluczyły poważne problemy zdrowotne. Obecnie Okan czuje się dobrze, a opiekunowie ściśle kontrolują jego dietę, by zapobiec kolejnym problemom żołądkowym.

Najadł się owoców, dostał niestrawności, został celebrytą

Najadł się owoców, dostał niestrawności, został celebrytą

Źródło:
CNN

Surfer zginął na plaży w Sydney po ataku rekina. Mężczyzna został pogryziony przez zwierzę około 100 metrów od brzegu. Trwają poszukiwania osobnika, który miał spowodować wypadek. To drugi śmiertelny atak rekina w tym rejonie od ponad 60 lat.

Trwa obława na rekina, który zabił surfera

Trwa obława na rekina, który zabił surfera

Źródło:
CNN

Nad Kołobrzegiem pojawił się lej kondensacyjny. Zjawisko było widoczne przez kilka minut i uchwycono je na zdjęciach, które otrzymaliśmy na Kontakt24.

Lej kondensacyjny nad Kołobrzegiem

Lej kondensacyjny nad Kołobrzegiem

Źródło:
tvnmeteo.pl, Kontakt24

Uszanki opanowały plażę San Carlos położoną w kalifornijskim mieście Monterey. Aby zapewnić bezpieczeństwo zarówno zwierzętom, jak i odwiedzającym, zdecydowano o zamknięciu miejsca.

Uszanki opanowały popularną plażę

Uszanki opanowały popularną plażę

Źródło:
ENEX, ksbw.com

Chińscy naukowcy stworzyli rośliny, które są w stanie ładować się światłem słonecznym i świecić w ciemności przez kilka godzin. Badacze uważają, że mogą one w przyszłości zastąpić małe lampki ogrodowe.

Rośliny jak z "Avatara". Świecą w ciemności różnymi kolorami

Rośliny jak z "Avatara". Świecą w ciemności różnymi kolorami

Źródło:
sciencedaily.com, CNN

W południowej Kalifornii wybuchł potężny pożar. Nazwano go Pyrite Fire. Ogień szybko się rozprzestrzeniał, przez co władze podjęły decyzję o ewakuacji części mieszkańców.

Pożar trawi Kalifornię. Zarządzono ewakuację

Pożar trawi Kalifornię. Zarządzono ewakuację

Źródło:
Los Angeles Times, CBS News

Monsunowe ulewy spowodowały powodzie w północnych Indiach, które w ostatnich dniach zabiły kilkadziesiąt osób. Władze były zmuszone relokować tysiące mieszkańców, a wielu lokalnych rolników straciło plony i dobytek życia.

Najgorsze powodzie od trzech dekad. "Wszystko przepadło"

Najgorsze powodzie od trzech dekad. "Wszystko przepadło"

Źródło:
The Guardian, The Hindu, Reuters

Japonia zmaga się ze skutkami tajfunu Peipah, który we wtorek nawiedził kraj. Żywioł, który obecnie jest już burzą tropikalną, uszkodził wiele budynków i ranił ponad 20 osób, w tym niektóre poważnie.

Tajfun blisko stolicy. Ranni, zdmuchnięte budynki

Tajfun blisko stolicy. Ranni, zdmuchnięte budynki

Źródło:
Reuters, NHK

Burze przetaczały się w piątek nad Polską. Jak przekazali strażacy, w całym kraju przeprowadzono 480 interwencji związanych z silnym wiatrem i intensywnymi opadami deszczu. Od naszych czytelników otrzymaliśmy materiały z załamania pogody.

Uszkodzone dachy, zalane ulice. Ponad 400 interwencji po burzach

Uszkodzone dachy, zalane ulice. Ponad 400 interwencji po burzach

Aktualizacja:
Źródło:
Kontakt24, Sieć Obserwatorów Burz, PAP

Holenderscy naukowcy dokonali zaskakującego odkrycia - w ich kraju wyładowania atmosferyczne są odwrócone do góry nogami w porównaniu do wielu innych części świata. Teraz próbują się dowiedzieć, dlaczego tak jest.

W tym kraju pioruny biją na odwrót

W tym kraju pioruny biją na odwrót

Źródło:
ENEX, NOS

Lodowce Pamiru w Azji Środkowej były do tej pory uważane za najbardziej odporne na zmiany klimatu. Okazuje się jednak, że gwałtownie topnieją, co stwarza zagrożenie zarówno dla globalnego klimatu, jak i milionów mieszkańców regionu.

Miały być odporne na zmiany klimatu. Topnieją

Miały być odporne na zmiany klimatu. Topnieją

Źródło:
PAP

"Jeśli wrzesień z pogodą zaczyna, zwykle przez miesiąc pogoda trzyma". Możliwe więc, że aura właśnie rekompensuje Polsce letnie chłody. W pierwszych dniach września temperatura wzrasta u nas do blisko 30 stopni i jeszcze nie raz tę wartość osiągnie bądź przekroczy.

To może być naprawdę gorący wrzesień

To może być naprawdę gorący wrzesień

Źródło:
TVN24+

Światowa Organizacja Meteorologiczna opublikowała kolejny biuletyn dotyczący jakości powietrza i zmian klimatu. Ostrzega w nim przede wszystkim przed "koktajlem czarownic" uwalnianym przez pożary lasów.

Pożary lasów uwalniają "koktajl czarownic"

Pożary lasów uwalniają "koktajl czarownic"

Źródło:
WMO, France 24

Deszcz, błoto i sparaliżowane ulice - miasto Los Cabos w północno-zachodnim Meksyku zmaga się ze skutkami huraganu Lorena, który przyniósł ulewy i silny wiatr, mimo że ominął miasto o kilkaset kilometrów.

Paraliż miasta po przejściu huraganu

Paraliż miasta po przejściu huraganu

Źródło:
Reuters, NHC

Dwunastoletni Sadiq, cudem wydobyty spod gruzów zawalonego domu, stał się jednym z symboli tragedii, jaka dotknęła wschodni Afganistan. Seria potężnych trzęsień ziemi pochłonęła tam w ciągu czterech dni ponad dwa tysiące ofiar, pozostawiając setki rodzin bez dachu nad głową.

12-latek spędził pod gruzami kilka godzin. "Jakby nastąpił koniec świata"

12-latek spędził pod gruzami kilka godzin. "Jakby nastąpił koniec świata"

Źródło:
Reuters, tvnmeteo.pl

W hrabstwie Franklin w amerykańskim stanie Arkansas 72-letni mężczyzna został ciężko ranny w wyniku ataku niedźwiedzia czarnego. Zwierzę musiało zostać zastrzelone. Według lokalnych władz tego typu zdarzenia na tym obszarze zdarzają się bardzo rzadko.

"Z reguły, gdy wyczuje obecność człowieka, ucieka". Pierwszy taki atak od dawna

"Z reguły, gdy wyczuje obecność człowieka, ucieka". Pierwszy taki atak od dawna

Źródło:
KFSM, Arkansas Times

Poziom wody w rzekach położonych w prowincji Pendżab w Pakistanie jest niebezpiecznie wysoki. Z tego powodu w ciągu ostatniej doby ewakuowano z tego regionu ponad pół miliona osób - podała agencja informacyjna AP, powołując się na lokalnych urzędników.

W ciągu doby ewakuowano ponad pół miliona osób

W ciągu doby ewakuowano ponad pół miliona osób

Źródło:
PAP, AP News