Uwaga na kleszcze. Budzą się i "zaczynają polować"

[object Object]
Uwaga na kleszcze. "Zaatakują ze zwiększoną mocą" ["Fakty" TVN]Fakty TVN
wideo 2/7

Ciepłe powietrze dotarło do Polski. Temperatura przekracza w wielu miejscach 10-15 stopni Celsjusza. Pogoda sprzyja przebywaniu na świeżym powietrzu. Trzeba jednak pamiętać, że już pojawiły się kleszcze.

- Sezon na kleszcze już się rozpoczął - mówi w rozmowie z portalem TVN Meteo Anna Malinowska, rzeczniczka Lasów Państwowych. - Ostatnie ciepłe dni sprawiły, że się obudziły - podkreśla. Dodaje, że jeśli temperatura przez pewien czas utrzymuje się powyżej 7-10 stopni Celsjusza, kleszcze "zaczynają polować".

Na pierwszej linii frontu znalazły się zwierzęta. Lekarze weterynarii już w styczniu i lutym z sierści psów wyciągali pajęczaki. - Zdecydowanie po okresie chłodu musimy pamiętać o tym, że kleszcze zaatakują ze zwiększoną mocą - ostrzega weterynarz Karolina Plewińska-Pełka.

Wbrew rozpowszechnionym przekonaniom, kleszcze stosunkowo rzadko atakują w głębi lasu. Najchętniej - na jego obrzeżach. Ich ulubionymi miejscami są pobocza ścieżek i miejsca pod drzewami.

Gdzie pojawiają się najczęściej?

Dr n. med. Marta Hajdul-Marwicz z Katedry i Zakładu Biologii Ogólnej i Parazytologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego (WUM) zaznacza, że obecnie kleszcze występują nie tylko w lasach i ich okolicach, ale w każdym dosyć wilgotnym środowisku z dostępem do żywicieli. To zaś przede wszystkim ssaki, w tym ludzie, oraz ptaki.

W Warszawie na przykład kleszcz może nas ukłuć nie tylko w Kampinoskim Parku Narodowym, ale też w Lesie Młociny, Lasku Bielańskim, w stołecznym zoo czy w parkach, w tym w Łazienkach.

Kleszcze wspinają się na trawy i krzewy, na wysokość do 120-150 centymetrów. Tam czekają na żywiciela, który "zbiera" je, ocierając się o rośliny. Następnie pajęczaki wgryzają się w skórę żywiciela, uwalniając przy tym substancje znieczulające, przeciwkrzepliwe i przeciwzapalne. Z tego powodu ukąszenie jest bezbolesne.

Najważniejsze dla zdrowia naszego lub naszych czworonożnych podopiecznych jest to, aby kleszcza wyjąć możliwie jak najszybciej. Im dłużej pajęczak tkwi w skórze, tym większe prawdopodobieństwo wystąpienia choroby lub infekcji. Idealnie byłoby, gdyby kleszcza usunął lekarz.

Jeśli po ukąszeniu dostrzeżemy u siebie objawy takie, jak wysypka, gorączka, dreszcze i ból głowy, konieczna jest konsultacja lekarska i podjęcie leczenia.

Kleszcze są bardzo groźneLasy Państwowe

Jak dochodzi do zakażenia

Kleszcze przenoszą różne choroby zakaźne, z których najgroźniejsze to borelioza, wywoływana przez bakterie należące do krętków (z rodzaju Borellia) oraz kleszczowe zapalenie mózgu (KZM) wywoływane przez wirusa z rodziny flawiwirusów (Flaviviridae).

Do zakażenia dochodzi w czasie wysysania krwi. Dzieje się to w ciągu pierwszych 48 godzin - tyle czasu zajmuje bakteriom uwolnienie się z jelit kleszcza i przeniknięcie do jego ślinianek, skąd wraz ze śliną przechodzą do organizmu żywiciela.

Początkowo zakażenie przebiega bezobjawowo. Pierwsze objawy mogą pojawić się w ciągu 1-6 tygodni od ugryzienia.

Fakty i mity o ukąszeniu kleszczyLasy Państwowe

Groźna borelioza

Borelioza występuje częściej niż KZM. Opowieści pacjentów dają pojęcie o przebiegu choroby.

- Problemy ze stawami, straszne bóle kręgosłupa. Na tyle silne, że przestałam chodzić praktycznie z dnia na dzień. Zaczęły się problemy ze wzrokiem - opowiada Agnieszka Rochowiak. Na początku pojawiły się na jej skórze plamy, ale charakterystyczny rumień nie występuje zawsze.

- Problemy związane z mostkiem, wyrostkiem mieczykowatym, z jakimś stawem, który się tam pojawia w tej historii mojej życiowej. Ja nie wiedziałem, co to jest - opowiada inny pacjent, Grzegorz Finowski. - Do tego doszło - zaznacza - zwyrodnienie kręgosłupa i rozwarstwienie tętnicy, a w efekcie udar.

Historię swej choroby opisuje też Rafał Reinfuss ze Stowarzyszenia Chorych na Boreliozę. - Bardzo przykre objawy neurologiczne z zaburzeniami równowagi, z bólami głowy, silnymi i nieustępującymi, zaburzeniami pamięci, zaburzeniami koordynacji ruchowej - wylicza.

Boreliozę wykrytą na czas można leczyć antybiotykami. Trzeba to jednak zrobić jak najszybciej, ponieważ choroba "przechodzona" jest trudna do wyleczenia. Z tego powodu warto jest się badać. Podstawowy test na antyciała, tzw. ELISA, można zrobić szybko, jednak nie jest dokładny. O wiele większą pewność daje "western blot". Na wyniki czeka się jednak dłużej i można go zrobić tylko w niektórych placówkach.

Uważajcie na kleszcze
Uważajcie na kleszcze

Kleszczowe zapalenie mózgu

Prof. Joanna Zajkowska z Kliniki Chorób Zakaźnych i Neuroinfekcji Uniwersyteckiego Szpitala Zakaźnego w Białymstoku zaznacza, że w mediach dużo mówi się i pisze o boreliozie, tymczasem kleszczowe zapalenie mózgu, choć występuje rzadziej, z medycznego punktu widzenia może być groźniejsze. Boreliozę można skutecznie leczyć przy pomocy antybiotyków, natomiast w przypadku KZM nie ma leczenia przyczynowego, a jedynie objawowe - tłumaczy.

W badaniach cytowanych przez dr Hajdul-Marwicz ustalono, że nawet co szósty kleszcz może przenosić wirusa KZM.

Według prof. Zajkowskiej. w większości przypadków układ odpornościowy człowieka szybko wyeliminuje wirusa. U części osób infekcja zatrzyma się w pierwszej fazie rozwoju, która charakteryzuje się objawami grypopodobnymi. Jednak u ludzi z osłabioną odpornością, na przykład w starszym wieku, chorych na nowotwory, po transplantacjach, czy u pacjentów leczonych na choroby autoimmunologiczne, jest duże prawdopodobieństwo przedostania się wirusa do układu nerwowego. Wtedy może dojść do rozwoju zapalenia mózgu, zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenia rdzenia kręgowego lub zapalenia korzeni nerwowych.

U osób z osłabieniem odporności konsekwencje KZM są poważniejsze. - Jeżeli już dojdzie do zapalenia mózgu, to jego przebieg bywa bardzo dramatyczny - zaznacza prof. Zajkowska. Podkreśla, że najczęstszym powikłaniem - zarówno u starszych, jak i młodszych pacjentów - są porażenia splotów barkowych, które mogą prowadzić do zaników mięśni. Chory nie może wówczas dźwignąć głowy, poruszać rękoma. - I mimo rehabilitacji chorzy nie odzyskują już pełnej sprawności - tłumaczy specjalistka.

Dodatkowo mogą wystąpić zaburzenia równowagi, wzroku, słuchu. Najgroźniejsze jednak jest upośledzenie ośrodka oddechowego albo mięśni oddechowych. Wtedy pacjent może nie odzyskać zdolności samodzielnego oddychania.

Prof. Zajkowska przypomina, że przed KZM najskuteczniej chroni nas szczepienie. Dotychczas nie opracowano natomiast szczepionki przeciwko boreliozie, dlatego ochrona przed kleszczami (odpowiedni ubiór, środki odstraszające) obowiązuje nawet osoby zaszczepione na KZM.

- Szczepionka zabezpiecza w 99 procentach przed KZM, jest więc bardzo skuteczna - powiedziała specjalistka. O jej efektywności świadczy m.in. to, że leśnicy w Polsce przestali chorować na KZM dzięki szczepieniom, którym są poddawani od 1993 roku.

Uwaga na kleszcze (PAP/Maria Samczuk, Maciej Zieliński)PAP/Maria Samczuk, Maciej Zieliński

Autor: aw//rzw / Źródło: TVN Meteo, PAP

Pozostałe wiadomości

Ciepło w święta i jeszcze chwilę po nich to ostatni etap kwietniowego lata. Co później czeka nas w pogodzie? Sprawdź autorską, długoterminową prognozę pogody na 16 dni przygotowaną przez Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni: możliwy powrót przymrozków

Pogoda na 16 dni: możliwy powrót przymrozków

Źródło:
tvnmeteo.pl

IMGW wydał prognozę zagrożeń meteorologicznych. Nadchodzące dni przyniosą nam powrót burz. Niebezpieczne wyładowania mogą pojawić się nad częścią Polski już w poniedziałek.

Powrót burz. Gdzie IMGW może wydać ostrzeżenia

Powrót burz. Gdzie IMGW może wydać ostrzeżenia

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Dwie osoby zginęły na skutek ulewnych deszczy, jakie nawiedziły Oklahomę w nocy z soboty na niedzielę. Jak podał lokalny departament policji, samochód został porwany przez wezbraną wodę podczas akcji ratunkowej. Niebezpieczne warunki pogodowe panują tam także w niedzielę.

Woda porwała auto podczas akcji ratunkowej. Pasażerowie nie żyją

Woda porwała auto podczas akcji ratunkowej. Pasażerowie nie żyją

Źródło:
Reuters, ABC News

Pogoda na jutro, czyli na poniedziałek 21.04. Noc w całym kraju będzie pogodna i spokojna, jedynie na wybrzeżu mogą snuć się mgły i zamglenia. Podobnie zacznie się również dzień, jednak po południu aura na zachodzie kraju zacznie się pogarszać. Miejscami zagrzmi, wystąpią również ulewy i opady gradu.

Pogoda na jutro - Poniedziałek Wielkanocny, 21.04. Spokojna noc, w dzień może zagrzmieć

Pogoda na jutro - Poniedziałek Wielkanocny, 21.04. Spokojna noc, w dzień może zagrzmieć

Źródło:
tvnmeteo.pl

Chińscy naukowcy przeanalizowali genom różnych odmian roślin, by określić ich wspólnego przodka. Kwiat, od którego wywodzą się dzisiejsze róże, wyglądał zupełnie inaczej niż rośliny dostępne w kwiaciarniach.

Naukowcy odkryli, jak wyglądał przodek róż

Naukowcy odkryli, jak wyglądał przodek róż

Źródło:
Science X Network

2025 rok już teraz może okazać się jednym z najgorszych sezonów pod względem pożarów Wielkiej Brytanii - alarmują organizacje ochrony przyrody. Bezwzględny żywioł przyczynia się do wyginięcia najrzadszych gatunków zwierząt.

Wielka Brytania. Cenne gatunki płonęły żywcem

Wielka Brytania. Cenne gatunki płonęły żywcem

Źródło:
BBC, National Trust

Pogoda na Wielkanoc. Święta przyniosą zarówno słońce, jak i deszcz. Lokalnie mogą pojawić się też burze. A czego możemy spodziewać się po świętach? Sprawdź naszą najnowszą prognozę.

Pogoda na Wielkanoc. W lany poniedziałek mogą pojawić się burze

Pogoda na Wielkanoc. W lany poniedziałek mogą pojawić się burze

Źródło:
tvnmeteo.pl

Pożar w Biebrzańskim Parku Narodowym się rozszerza. W niedzielę wieczorem ogień obejmował swoim zasięgiem obszar 60 hektarów i wciąż nie był opanowany. Strażacy walczą z żywiołem w skrajnie nieprzyjaznych warunkach - jest sucho i wietrznie, a na teren pożaru trudno się dostać. W trzech powiatach obowiązuje alert RCB.

Pożar nad Biebrzą coraz większy. Wydano alert RCB

Pożar nad Biebrzą coraz większy. Wydano alert RCB

Aktualizacja:
Źródło:
tvn24.pl

O fascynujących szczegółach ze świata kleszczy opowiada entomolog profesor Stanisław Ignatowicz.

Dla kur bywają przysmakiem. Tego o kleszczach mogliście nie wiedzieć

Dla kur bywają przysmakiem. Tego o kleszczach mogliście nie wiedzieć

Źródło:
PAP

Australijskie służby mierzą się z tragiczną falą utonięć w świąteczny weekend. Na wschodnim wybrzeżu szaleje silny wiatr powodujący powstawanie kilkumetrowych fal. W sumie od piątku w Nowej Południowej Walii oraz w pobliżu Melbourne zmarło sześć osób.

Kilkumetrowe fale porywają ludzi. Sześć osób nie żyje

Kilkumetrowe fale porywają ludzi. Sześć osób nie żyje

Źródło:
ABC, PAP, Reuters

Najstarszy czynny amerykański astronauta Don Pettit, wraz z dwoma rosyjskimi kosmonautami, wrócił na Ziemię. Mężczyźni bezpiecznie wylądowali na pokładzie kapsuły kosmicznej Sojuz MS-26. Pettit w dniu powrotu na naszą planetę obchodził 70. urodziny.

Wrócił na Ziemię w dniu swoich 70. urodzin

Wrócił na Ziemię w dniu swoich 70. urodzin

Źródło:
PAP, Reuters

Właściciel farmy w amerykańskim stanie Iowa rzucił się na pomoc zwierzętom po tym, jak w jego stodołę uderzyło tornado. Żywioł niemal zrównał z ziemią budynek, w którym znajdowało się kilkadziesiąt jagniąt i maciorek. Dzięki bohaterskiej postawie mężczyzny udało uratować się większość z nich.

Tornado zrównało stodołę z ziemią. Rolnik rzucił się na pomoc zwierzętom

Tornado zrównało stodołę z ziemią. Rolnik rzucił się na pomoc zwierzętom

Źródło:
CNN

Nawałnica przeszła przez podkarpacką gminę Pawłosiów. Obfite opady spowodowały, że wylał tam niewielki potok. Zalanych zostało ponad 150 budynków. - Straty są ogromne, mieszkańcy mówią, również ci najstarsi, że tak wielkich opadów deszczu sobie nie przypominają - relacjonował Marcin Kwaśny, reporter TVN24.

"To nie była zwykła burza". Ogromne straty w gminie na Podkarpaciu

"To nie była zwykła burza". Ogromne straty w gminie na Podkarpaciu

Źródło:
TVN24, PAP, tvnmeteo.pl

Rozpoczyna się kolejny piękny, wiosenny dzień, a przyroda tętni życiem. Niestety, ty już wiesz, że ból zatok, łzawiące oczy i alergiczny katar mogą zepsuć Ci ten czas. Sięgnij po OtriAllergy Control, pierwszy spray z flutykazonem dostępny bez recepty, produkowany przez markę Otrivin - ekspertów w walce z katarem. Dzięki niemu poczujesz ulgę na długie godziny i znów będziesz cieszyć się życiem bez przeszkód. Dowiedz się, w jaki sposób może pomóc Ci w opanowaniu objawów alergii!

Alergia nie ułatwia Ci życia? Przejmij nad nią kontrolę!

Alergia nie ułatwia Ci życia? Przejmij nad nią kontrolę!

Źródło:
Materiał promocyjny

W sobotę w Tatrach doszło do dwóch groźnych wypadków. Jak przekazało Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe, mimo pogodnej aury warunki w górach są trudne. Podczas wycieczek powinniśmy zachować ostrożność i mieć przy sobie niezbędny sprzęt.

Dwa niebezpieczne wypadki w Tatrach

Dwa niebezpieczne wypadki w Tatrach

Źródło:
PAP, TOPR

Uderzenie pioruna było prawdopodobnie przyczyną spłonięcia dzwonnicy w ponad stuletnim kościele w Minnesocie. Do zdarzenia doszło w czwartek, gdy nad regionem przechodziły burze i ulewy. To nie jedyny przypadek pożaru, do jakiego doszło podczas gwałtownych zjawisk atmosferycznych.

Zabytkowy kościół zapalił się podczas burzy

Zabytkowy kościół zapalił się podczas burzy

Źródło:
CBS News, MPR News

Donald Trump podpisał rozporządzenia umożliwiające prowadzenie komercyjnych połowów na chronionym obszarze Pacyfiku. Według organizacji ekologicznych, decyzja ta zagraża bezpieczeństwu wielu morskich gatunków. Może ona również negatywnie wpłynąć na produktywność lokalnego rybołówstwa.

Decyzja Trumpa ma pomóc rybakom. Naukowcy ostrzegają, że tylko im przeszkodzi

Decyzja Trumpa ma pomóc rybakom. Naukowcy ostrzegają, że tylko im przeszkodzi

Źródło:
Spectrum News, Oceana

W piątek gwałtowne burze przetoczyły się nad częścią Polski. Najtrudniejsza sytuacja była na Podkarpaciu i Lubelszczyźnie. Jak poinformował starszy brygadier Karol Kierzkowski, rzecznik prasowy Komendanta Głównego PSP, strażacy przeprowadzili blisko 700 interwencji. Ich działania polegały głównie na usuwaniu powalonych drzew i gałęzi oraz wypompowywaniu wody z zalanych piwnic i posesji.

Zalane domy, powalone drzewa. Prawie 700 interwencji strażaków

Zalane domy, powalone drzewa. Prawie 700 interwencji strażaków

Aktualizacja:
Źródło:
Kontakt24, TVN24, tvnmeteo.pl

Zmarł turysta, którego w czwartek porwała lawina w Alpach Francuskich. Do wypadku doszło w popularnym kurorcie Val Thorens. Jak podały lokalne media, tego dnia nad Alpami przechodziła intensywna burza śnieżna, która zatrzymała ruch w części Francji, Włoch i Szwajcarii.

Lawina porwała turystę w popularnym kurorcie. Zmarł w szpitalu

Lawina porwała turystę w popularnym kurorcie. Zmarł w szpitalu

Źródło:
BBC, France24

Pirania w Sanie, bambus na Podkarpaciu - w Polsce coraz częściej pojawiają się nowe gatunki inwazyjne. Eksperci wyjaśniają, że do ich "ucieczki" często dochodzi przez przypadek lub nieuwagę hodowców. Inwazja obcych gatunków jest łatwiejsza do zatrzymania, jeśli wystarczająco wcześnie się ją wykryje.

"Biegnący" bambus i pirania. W Polsce

"Biegnący" bambus i pirania. W Polsce

Źródło:
PAP, Scientific Reports

Silna burza przeszła przez stan Nebraska. Podczas wyładowań mocno sypnęło gradem. Lokalne media podały, że w mieście Fremont lodowe kule powybijały okna w budynkach i samochodach.

Grad walił jak oszalały. Lodowe kule wybiły okna w autach i hotelu

Grad walił jak oszalały. Lodowe kule wybiły okna w autach i hotelu

Źródło:
Reuters, BBC

Ciepłe i bezśnieżne zimy sprawiają, że kleszcze stanowią większe zagrożenie zdrowotne, roznosząc groźne choroby. Kontakt z nimi może mieć każdy, kto przebywa w parkach, lasach lub obszarach, gdzie trawa jest wysoka. Warto znać skuteczne metody ochrony przed tymi pajęczakami.

Po bezśnieżnej zimie kleszcze są groźniejsze

Po bezśnieżnej zimie kleszcze są groźniejsze

Źródło:
PAP

Część koryta Wisły pod Wadowicami kilka dni temu prawie całkowicie wyschła, a sieć obiegły zatrważające zdjęcia. Na niski stan wody nałożył się remont elektrowni wodnej i brak odpowiedniej komunikacji. Wędkarze obawiają się "zachwiania równowagi biologicznej rzeki", a posłanka Daria Gosek-Popiołek pisze w interwencji o "katastrofie całego ekosystemu".

"Wisła zniknęła". Woda uciekła wędkarzom spod stóp, jest interwencja posłanki

"Wisła zniknęła". Woda uciekła wędkarzom spod stóp, jest interwencja posłanki

Źródło:
tvn24.pl

Meksykańskie władze potwierdziły w piątek pierwszy w kraju przypadek zakażenia człowieka larwami muchy śrubowej. Ten groźny pasożyt składa jaja w ciele żywych zwierząt, najczęściej bydła, ale również ludzi. Zakres jego występowania w ostatnich latach rośnie.

Zakażenie larwami muchy śrubowej. Pierwszy taki przypadek u człowieka

Zakażenie larwami muchy śrubowej. Pierwszy taki przypadek u człowieka

Źródło:
PAP

Na północy Włoch panuje trudna sytuacja po intensywnych opadach deszczu. Mieszkańcy kilku regionów zmagają się powodziami oraz osuwiskami ziemi. Tysiące gospodarstw domowych nie mają prądu. Pojawiają się informacje o ofiarach śmiertelnych.

Północne Włochy pod wodą. Nie żyją ojciec z synem

Północne Włochy pod wodą. Nie żyją ojciec z synem

Źródło:
Meteo.it, ANSA, ENEX

Fala tornad przetoczyła się przez amerykańskie stany Nebraska oraz Iowa. W czwartek krajowe służby odnotowały co najmniej 11 takich zjawisk. Jedno z nich udało się uchwycić na nagraniu.

Tornado uchwycone na nagraniu

Tornado uchwycone na nagraniu

Źródło:
CNN, FOX Weather, NWS

Parlament Japonii zezwolił na używanie broni myśliwskiej do odstrzału niedźwiedzi w miastach. Jest to związane z rosnącą liczbą ataków tych zwierząt na ludzi. Lokalne media podkreśliły, że prawo obejmować będzie tylko osobniki, które stanowią bezpośrednie zagrożenie dla mieszkańców miast.

Poluźnili przepisy dotyczące odstrzału niedźwiedzi

Poluźnili przepisy dotyczące odstrzału niedźwiedzi

Źródło:
PAP, The Japan Times

W piątek aura w Polsce będzie groźna. Jak powinniśmy zachować się podczas burzy? Zobacz specjalną animację, którą w wirtualnym studiu zaprezentował reporter TVN24 Artur Molęda.

Jak przygotować się na burzę? Zobacz animację

Jak przygotować się na burzę? Zobacz animację

Źródło:
TVN24

Zmiany klimatu sprawiają, że alergie na użądlenia owadów mogą stać się coraz bardziej powszechne - alarmują eksperci. Cieplejsze zimy i wcześniejsze wiosny powodują, że owadów może być więcej, a wokół nas pojawią się gatunki, które wcześniej zamieszkiwały inne rejony świata. U części osób użądlenie może prowadzić do zagrażającego życiu wstrząsu anafilaktycznego.

Alergia na ukąszenia owadów może być coraz częstsza

Alergia na ukąszenia owadów może być coraz częstsza

Źródło:
vox.com, diag.pl

Astronomowie wykryli najbardziej obiecujące jak dotąd oznaki życia poza Układem Słonecznym. W atmosferze planety K2-18b wykryto ślady związków siarki, które na Ziemi produkowane są jedynie w procesach biologicznych. Badacze wyjaśnili, że dotychczasowe obserwacje nie wystarczą jednak, by w stu procentach potwierdzić pochodzenie związku.

Dostrzegli możliwy ślad pozaziemskiego życia. "Sygnał był silny i wyraźny"

Dostrzegli możliwy ślad pozaziemskiego życia. "Sygnał był silny i wyraźny"

Źródło:
University of Cambridge, BBC