Przez dziewi臋膰 tygodni naukowcy badali niedawno odkryty si贸dmy kontynent. Dzi臋ki wwiercaniu si臋 w jego po艂o偶on膮 pod wod膮 powierzchni臋, odpowiedzieli na wiele pyta艅. Dotyczy艂y one mi臋dzy innymi przesz艂o艣ci geologicznej regionu.
Zelandia, odkryta w 2017 roku, to kontynent w ponad 90 procentach po艂o偶ony pod wod膮. Szacuje si臋, 偶e zajmuje obszar oko艂o pi臋ciu milion贸w kilometr贸w kwadratowych. Nad jej powierzchni膮 znajduj膮 si臋 Nowa Zelandia i Nowa Kaledonia, a tak偶e kilka mniejszych wysp. Naukowcy przypuszczaj膮, 偶e Zelandia oderwa艂a si臋 od Australii i Antarktydy oko艂o 80 milion贸w lat temu. Spowodowa艂o to reakcj臋 艂a艅cuchow膮, kt贸rej kulminacj膮 by艂o powolne toni臋cie.
Pomimo 偶e powszechnie uznaje si臋, 偶e istnieje siedem kontynent贸w, geolodzy wyr贸偶niaj膮 ich sze艣膰: Ameryk臋 P贸艂nocn膮, Ameryk臋 Po艂udniow膮, Australi臋, Antarktyd臋, Afryk臋 i Eurazj臋. W takim przypadku Zelandi臋 uznajemy za si贸dmy z kontynent贸w.
Na wypraw臋 maj膮c膮 na celu dok艂adniejsze zbadanie kontynentu ruszyli naukowcy zwi膮zani z Mi臋dzynarodowym Programem Bada艅 Oceanu (International Ocean Discovery Program).
Jamie Allan, dyrektor projektu ekspedycji, powiedzia艂, 偶e dzi臋ki wierceniom kontynent odkry艂 swoje tajemnice. Stwierdzi艂, 偶e wyprawa pozwoli艂a lepiej zrozumie膰 histori臋 Ziemi - ruchy g贸rotw贸rcze i p艂yt tektonicznych w regionie, zmiany w cyrkulacji oceanicznej i zmiany klimatu.
Prawie dwa miesi膮ce bada艅
Podczas dziewi臋ciotygodniowej podr贸偶y badacze wwiercili si臋 w dno oceanu w celu zebrania pr贸bek ska艂 buduj膮cych Zelandi臋. Z sze艣ciu miejsc po艂o偶onych na g艂臋boko艣ci 1250 metr贸w wydobyli 2500 metr贸w pr贸bek ska艂 i osad贸w. Pokaza艂o to, jak zmienia艂 si臋 m.in. wulkanizm i klimat na kontynencie w ci膮gu ostatnich kilkudziesi臋ciu milion贸w lat.
Badaj膮c pr贸bki, naukowcy odkryli co艣 znacz膮cego - setki skamienia艂o艣ci r贸偶nych gatunk贸w, pocz膮wszy od mikroskopijnych muszli istot preferuj膮cych ciep艂e, p艂ytkie wody po zarodniki ro艣lin l膮dowych.
Wydaje si臋 wi臋c, 偶e kontynent wystawa艂 ponad powierzchni臋 wody. Nie ma za艣 w膮tpliwo艣ci, 偶e 偶y艂y na nim ro艣liny i zwierz臋ta.
W臋dr贸wka ro艣lin i zwierz膮t
- Wielkie zmiany geograficzne na p贸艂nocnej Zelandii, maj膮cej powierzchni臋 zbli偶on膮 do Indii, mog膮 pom贸c odpowiedzie膰 na wiele pyta艅 na temat sposobu, w jakiro艣liny i zwierz臋ta rozproszy艂y si臋 i ewoluowa艂y na po艂udniowym Pacyfiku - zauwa偶a Rupert Sutherland, wsp贸艂autor bada艅 opublikowanych na stronie internetowej Ameryka艅skiego Stowarzyszenia Geologicznego (Geological Society of America).
Badacze b臋d膮 teraz skupia膰 si臋 na tym, jak porusza艂y si臋 p艂yty tektoniczne. W艂a艣nie ich przemieszczanie si臋 spowodowa艂o zatoni臋cie kontynentu.
Autor: ao/map / 殴r贸d艂o: iflscience.com