Przed nami "męcząca przeplatanka". Jaka czeka nas zima?

Prognoza pogody na dziś: wszędzie pochmurno, na południu z deszczem - 09-11-2017

Czwartek przyniesie zachmurzenie i - tu i ówdzie - opady deszczu. Termometry pokażą maksymalnie 11 stopni. czytaj dalej

Pamiętacie jeszcze Państwo, jak Tove Jansson, skandynawska autorka książek i ilustratorka, oddała urok i wartość przytulnego domu w świecie spowitym chłodem? Muminki przetrwały zimę dzięki kochającej Mamie, napełniającej wszystkie brzuszki sosnowym igliwiem.

"Jeszcze cztery miesiące i wiosna"

Miłość i troska wciąż najlepiej pomagają przetrwać coraz zimniejszą aurę. A temperatura z każdym tygodniem jest w Polsce niższa, nastroje coraz gorsze. Podsłuchałam w pociągu rozmowę kilku panów zmęczonych szarugą. Koledzy serdecznie pocieszali się "jeszcze tylko cztery miesiące i będzie wiosna!". Do marca trzeba przetrwać ponad 100 dni. A jakie będą te dni? Jako że nie możemy ich przespać, odpowiedzi szukałam po najlepszych ośrodkach naukowo-badawczych na świecie opracowujących prognozy długoterminowe.

Wideo

W Tatrach spadł śnieg. Przed wyjściem w góry warto to wziąć pod uwagę (”Fakty po południu”)

Zagrzały się superkomputery

Amerykańska prognoza pogody na zimę. Co czeka Polskę? - 19-10-2017

Amerykańscy meteorolodzy przygotowali już prognozę pogody dla Europy na nadchodzącą zimę. Sprawdź, co to oznacza dla mieszkańców Polski. czytaj dalej

Według modeli doświadczyć mamy męczącej przeplatanki ciepłych i zimnych mas powietrza, z przewagą tych z sektora atlantyckiego. Dlatego, że nad dużo cieplejszym niż zwykle Atlantykiem, rządzą twardo, niczym rodzina Corleone, potężne rodziny niżów atmosferycznych. Wiry te wciskają się głęboko nad Europę i Arktykę. Sytuacja jest wyjątkowa, gdyż w polarnych szerokościach temperatura okresami bywa o nawet 20 stopni wyższa niż zwykle o tej porze! Cyklony wpychają do Arktyki wielkie masy ciepłego powietrza z południa, a nad Europę pompują polarno-morskie masy, obniżające temperaturę latem, ale podnoszące ją zimą. Badania naukowe pokazały niepokojącą tendencję, że im cieplej w Arktyce, tym konkretniejsze zimy w naszych umiarkowanych szerokościach geograficznych.

Dobra passa rodzin niżowych trwa za sprawą wód powierzchniowych Oceanu Atlantyckiego wyjątkowo "podgrzanych" w rejonie Labradoru, w miejscu narodzin wirów powietrza. Wody są o około 6 st. cieplejsze niż zwykle. A im wyższa temperatura wody tym cyklony silniejsze. Gdy ze swej kolebki wędrują na wschód, w rejon Islandii, dojrzewają i "sieją zamieszanie" w naszej strefie klimatycznej.

Wideo

Spadło naprawdę dużo śniegu

Coraz silniejsza La Nina

Na uwagę zasługuje również temperatura wód powierzchniowych okołorównikowego Pacyfiku, niższa niż zwykle. Nasila się tam zjawisko La Nina, czyli chłodna faza Oscylacji Południowej. To odwrotność El Nino, która obniża temperaturę globalną i powoduje między innymi nad Ameryką Północną przesunięcie na południe polarnego prądu strumieniowego, znad Kanady nad Stany Zjednoczone.

Tym samym formuje się więcej mroźnych wirów polarnych, wzrasta częstość spływu nad USA mas powietrza z Arktyki. Zaobserwowano, że gdy zima w Stanach jest bardzo surowa, w Europie bywa łagodniejsza. Uważa się, że z La Niną mogą wiązać się deszczowe i chłodne okresy lata oraz cieplejsze, atlantyckie zimy. Badania nad tym zjawiskiem wciąż trwają.

Poniższa mapa pokazuje wyjątkowo ciepłe wody Oceanu Atlantyckiego (duże odchylenie od normy) i wyjątkowo chłodne wody Pacyfiku (chłodna La Nina):

Temperatura wód na świecie (NOAA/University of Maine)

Anglosasi prognozują śnieżyce

Prognoza na 16 dni: do zimy jeszcze daleko - 05-11-2017

Za nami bardzo ciepły pierwszy weekend listopada - w Krakowie było aż 16 stopni. czytaj dalej

Według prognoz brytyjskiej służby meteorologicznej MetOffice nadchodzące miesiące zimowe nie wyglądają groźnie. Temperatura w całej Europie miałaby być powyżej normy. Dla Polski prawdopodobieństwo dość ciepłej zimy jest spore, zależnie od regionu wynosi od 50 do 70 procent. Ostrej zimie dają zaledwie 20 pocent szans. Powyżej normy miałaby być opady, na zmianę deszczu i śniegu.

Możliwe więc, że śnieżne prognozy się sprawdzą. A pojawiły się głosy wśród brytyjskich i amerykańskich meteorologów, że opady zostaną spotęgowane przez wpływ na globalną cyrkulację właśnie zjawiska La Nina, co będzie tragiczne w skutkach. Spodziewają się wyjątkowo silnej zimy we wschodnich stanach USA oraz na Wyspach. Pamiętajmy jednak, że to co Anglicy przyzwyczajeni zimą do deszczu nazywają "Snowmagedonem" dla nas bywa codziennością.

Poniższa mapa pokazuje prawdopodobieństwo rzędu 50-70 procent odchylenia temperatury powyżej normy dla zimy według MetOffice:

Odchylenia temperatury (MetOffice)

Ciepłe prognozy Amerykanów

Prognoza pogody na weekend: IMGW wydał ostrzeżenia dla wszystkich województw - 08-11-2017

Nadchodzący weekend przyniesie nam nie tylko chłód i przelotne opady deszczu, ale też przenikliwy wiatr, który powieje z prędkością do 90 kilometrów na godzinę. Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej wydał ostrzeżenia, które w sobotę będą obowiązywały dla całego kraju. czytaj dalej

Wprawdzie w tę "średnią" można wrzucić wszystko, łącznie z silnymi skokami temperatury od syberyjskich mrozów po hiszpańskie ciepło. Ale wiemy już o wyjątkowo silnej w tym roku cyklogenezie, czyli procesie powstawania niżów, stąd mój wniosek, że wyższa temperatura będzie wynikiem kształtowania pogody w Polsce przez masy powietrza polarnego morskiego, niosącego pogodę sztormową, dużo chmur, deszczu, śniegu przy silnych podmuchach wiatru.

W takich masach temperatura jest często dodatnia, a mróz nocami lekki i nie groźny dla życia i zdrowia, nie niosący szkód w gospodarce. Warunki biometeorologiczne natomiast bywają wtedy są fatalne, na które jedynym lekarstwem jest wtulenie się w poduszkę. Silne wahania ciśnienia, niewielki dopływ promieni słonecznych i wietrzna pogoda dają się we znaki chorym i osłabionym.

Poniższa mapa pokazuje odchylenie temperatury średniej miesięcznej dla grudnia, stycznia i lutego od normy wieloletniej, czyli "ciepłą zimę" według NOAA:

Odchylenia średniej miesięcznej temperatury dla grudnia, stycznia i lutego (NOAA)

Poniższa mapa pokazuje odchylenie opadów (mm/dzień) dla grudnia, stycznia i lutego od normy wieloletniej, czyli "mokrą zimę" według NOAA:

Odchylenie opadów dla grudnia, stycznia i lutego (NOAA)

Według Uniwersytetu Columbia ciepło w Skandynawii i Rosji

Pokrywa lodowa Arktyki się kurczy - 08-11-2017

W tym roku pokrywa lodowa Arktyki najmniejszą powierzchnię osiągnęła 13 września. Duży wpływ na powierzchnię lodu mają sztormy. czytaj dalej

W jego prognozach rysuje się wyjątkowo ciepła zima w Arktyce, Subarktyce oraz na Syberii. Dla Europy wyliczenia są podobne do NOAA. Im bardziej na wschód tym zima cieplejsza niż zwykle. Według modelu IRI istnieje ponad pięćdziesięcioprocentowe prawdopodobieństwo ciepłej zimy na przeważającym obszarze Polski, a szczególnie na wschodzie.

Ciekawsze są jednak prognozy opadów, gdyż zima na wschodzie oraz na południu miałaby być również suchsza niż zwykle. A to oznaczałoby silniejszy napływ mas powietrza z południa Europy, co wcale nie jest dobre, ani dla ludzi, ani dla natury. W powietrzu grasuje wtedy mnóstwo wirusów. A przyrodzie brak mrozu potrzebnego do prawidłowego przebiegu licznych cykli życiowych. Otóż wiele nasion, na przykład dzikiej róży, żeby wykiełkować wiosną, musi zimą zmarznąć.

Poniższa mapa pokazuje prawdopodobieństwo odchylenia od normy temperatury dla grudnia, stycznia i lutego według IRI. Wynika z nich, że zima w Polsce będzie cieplejsza:

Prawdopodobieństwo odchylenia od normy temperatury dla grudnia, stycznia i lutego (IRI)

Chłodny grudzień, wiosna w lutym

Jesień pod znakiem grypy. Dużo więcej chorych niż rok temu - 06-11-2017

W październiku odnotowano 458 tysięcy zachorowań i podejrzeń zachorowań na grypę - to dane Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego - Państwowego Zakładu Higieny. To o ponad 92 tysięcy więcej niż rok wcześniej w tym samym czasie. czytaj dalej

Wyliczenia ECMWF na najbliższe miesiące opublikowała Komisja Europejska. One również pokrywają się z prognozami amerykańskiej NOAA. Otóż w grudniu, styczniu i lutym temperatura średnia miesięczna ma być na ogół powyżej normy. Najchłodniejszy wychodzi grudzień, szczególnie na zachodzie Polski, podczas gdy wschód ma być cieplejszy niż zwykle.

Prognozy na kolejne dwa miesiące cechują się coraz większymi anomaliami temperatury w porównaniu z normą. Opady zależnie od regionu miałyby być takie jak zwykle lub nieco obfitsze. Jeśli potwierdzi się ta prognoza, wiosna przyjdzie w lutym.

Poniższa mapa pokazuje odchylenie średniej miesięcznej temperatury w lutym 2018 roku o 2 stopnie od normy wieloletniej według ECMWF, co oznacza bardzo ciepły luty:

Odchylenie średniej miesięcznej temperatury w lutym (ECMWF)

Syberyjski mróz w lutym

Jedynie na Syberii temperatura okresami może spadać poniżej średniej. Przynajmniej tam zima musi być! W europejskiej części Rosji, ważnej dla nas, dopiero w lutym robi się groźnie, gdyż temperatura ma być dużo niższa niż zwykle. To oznaczałoby rozwój w lutym w tej części kontynentu potężnego rosyjskiego wyżu, ściągającego zimne masy powietrza z głębi Azji. Zapanowałby więc silny mróz w końcówce zimy, tak jak zapowiadał niedawno amerykański serwis AcuuWeather.

Poniższa mapa pokazuję prognozę odchylenia temperatury od średniej miesięcznej w lutym 2018 według rosyjskiego Gidrometcentr. Wynika z niej duże zimno blisko Polski:

Prognoza odchylenia temperatury od średniej miesięcznej w lutym (Gidrometcentr)

Z prognoz zebranych po świecie wyłania się obraz zimy zmiennej. W naszym klimacie to żadna nowość. Nie prześpimy tego jak Muminki w Finlandii, więc nadchodzące pogody pochmurne, wietrzne i śnieżne postarajmy się umilić na skandynawski sposób. Weźmy coś z ich "hygge", a przede wszystkim zwyczaj raczenia się wszędzie i zawsze gorącą kawą oraz masą czekolady w każdej postaci!