Setki ludzi obrzuciły w piątek kamieniami biura spółki, do której należy kopalnia złota w Kumtorze, na południowym wschodzie Kirgistanu. Protestujący, którzy starli się z policją, domagają się nacjonalizacji kopalni. Władze ogłosiły stan wyjątkowy w regionie.
W starciach z siłami bezpieczeństwa 50 osób zostało rannych, a 80 zatrzymano - poinformowały kirgiskie władze. Demonstranci chcą nacjonalizacji kopalni, która była dotąd sztandarową kanadyjsko-kirgiską inwestycją, licząc na to, że zacznie ona przynosić korzyści ich regionowi. Protesty zwolenników nacjonalizacji wywołały też zamieszki w położonym na południu Kirgistanu Dżalalabadzie, gdzie setki demonstrantów obległy siedzibę gubernatora całego obwodu dżalalabadzkiego.
Zapowiedź wrzenia w całym kraju?
Według agencji AP skala piątkowych protestów może być zapowiedzią wrzenia w całym Krigistanie - 5,5-milionowym muzułmańskim kraju, gdzie swoje bazy wojskowe mają USA i Rosja. Kopalnia w Kumtorze, największa w Azji, rozpoczęła działalność w 1997 roku. Jest to jedna z najwyżej położonych kopalni świata - leży w górach Tien-Szan na wysokości ponad 4000 metrów n.p.m. Firma wydobywcza, której udziałowcami są kanadyjski koncern Centerra Gold oraz kirgiski rząd, to największe przedsiębiorstwo w Kirgistanie.
Niszczenie środowiska
Opozycja domaga się od dłuższego czasu nacjonalizacji przedsiębiorstwa, zarzucając jego władzom niszczenie środowiska naturalnego i prowadzenie kreatywnej księgowości w celu zaniżenia podatków. Państwowa komisja ustaliła, że firma Centerra z siedzibą w Toronto jest winna Kirgistanowi 457 mln dolarów grzywny za zatrucie środowiska. Sytuacja w kopalni jest obecnie bardzo trudna, gdyż długa zima zmniejszyła produkcję w odkrywkowej kopalni złota o 46 procent. Choć PKB na osobę jest 10 razy mniejszy niż w sąsiednim, bogatym w ropę Kazachstanie, w Kirgistanie są bogate złoża cennych i rzadkich metali oraz rtęci. Jednak interesy lokalnych klanów, nierzadko sprzeczne z interesem kraju, odstraszają inwestorów strategicznych.
Autor: ms/tr / Źródło: PAP