"NYT": Senat USA jak polski Sejm szlachecki

Aktualizacja:
 
Paul Krugman znalazł analogię sytuacji w amerykańskim Senacie do polskiego Sejmu"Rejtan" Jana Matejki / Zamek Królewski w Warszawie

Amerykańska nieznajomość historii reszty świata jest legendarna, dlatego polska analogia w artykule noblisty Paula Krugmana na łamach "New York Timesa" jest prawdziwym rodzynkiem. Niestety gorzkim, bo autor porównał amerykański Senat do szlacheckiego Sejmu w Polsce XVII i XVIII w., aby zaprezentować nieudolność tego pierwszego.

Paul Krugman zatytułował swój felieton znajomo: "Jeszcze Ameryka nie zginęła".

Liberum veto

"W XVII i XVIII wieku polski parlament - Sejm, działał w oparciu o zasadę jednomyślności - każdy z deputowanych mógł wstać i krzyknąć 'Nie pozwalam!' To uniemożliwiło sprawne zarządzanie krajem, a ościenne państwa zaczęły odrywać jego terytoria kawałek po kawałku" - pisze Krugman. - "W 1795 roku Polska znikła i nie powróciła przez ponad wiek" - dodaje.

I wieszczy, że podobny upadek stać się może udziałem USA, z powodu procedur działających dzisiaj w Senacie.

Jak to działa w Senacie?

"Trudno jest zrobić cokolwiek, dopóki wszyscy nie zgodzą się co do procedury" - opisuje amerykańską izbę. "I zrodziła się tradycja, zgodnie z którą senator w zamian za nieblokowanie wszystkiego, może zablokować nominację, która mu się nie podoba" - pisze dalej Krugman.

Przytacza przykład Marthy Johnson, która w ubiegłym tygodniu została kandydatką na stanowisko szefowej agendy zajmującej się m.in. zaopatrzeniem innych rządowych instytucji. "To pozycja w znacznej mierze apolityczna. Nikt nie zakwestionował klasyfikacji pani Johnson a w głosowaniu zdobyła 94 głosy przeciw 2" - zauważa Paul Krugman. "Senator Christopher Bond, republikanin z Missouri wstrzymał jednak jej nominację, aby zmusić rząd do przyjęcia planu budowy w Kansas City" - dodaje.

"Jeszcze Amryka nie zginęła". Ale...

To - zdaniem Krugmana - nie prognozuje dobrze dla USA. "Po rozbiorach Polski, oficer służący pod Napoleonem napisał pieśń, która po odzyskaniu niepodległości po I wojnie światowej, stała się narodowym hymnem. Zaczyna się od słów "Jeszcze Polska nie zginęła." Cóż, jeszcze Ameryka nie zginęła, ale Senat nad tym pracuje" - puentuje Paul Krugman.

Krugman jest laureatem nagrody Nobla w dziedzinie ekonomii. Otrzymał ją w 2008 roku za opracowanie Nowej Teorii Handlu Międzynarodowego. Jest profesorem ekonomii w prestiżowym Uniwersytecie Princeton.

Źródło: nytimes.com

Źródło zdjęcia głównego: "Rejtan" Jana Matejki / Zamek Królewski w Warszawie