Szefowie państw i rządów państw NATO, goście z innych krajów oraz przedstawiciele największych międzynarodowych instytucji. Wieczorem inauguracja szczytu Sojuszu Północnoatlantyckiego. Stolica Rumunii zamieni się na trzy dni w polityczną stolicę świata. Pod względem liczby zaproszonych gości, będzie to największy w historii szczyt Sojuszu Północnoatlantyckiego. Główne tematy obrad? Rozszerzenie NATO i losy operacji ISAF w Afganistanie.
Na szczycie w Bukareszcie będzie miejsce i czas zarówno na oficjalne, jak i nieformalne konsultacje pomiędzy szefami krajów członkowskich NATO, a także z zaproszonymi przywódcami innych państw. Podczas sesji Rady Północnoatlantyckiej oficjalnie głos zabiorą szefowie delegacji (prezydent lub premier, w zależności od kraju). Dużo więcej można ustalić w kuluarach, podczas roboczych kolacji i obiadów, w rozmowach w cztery oczy.
Początek w środę wieczorem, koniec w piątek
Jak będzie przebiegał szczyt w Bukareszcie? Rozpocznie się 2 kwietnia wieczorem – obiadem roboczym z udziałem przywódców państw NATO. Główne obrady zaplanowano na 3 kwietnia. Odbędą się wówczas: sesja Rady Północnoatlantyckiej (NAC); sesja Rady Północnoatlantyckiej z państwami zaproszonymi do członkostwa; roboczy lunch Rady Partnerstwa Euroatlantyckiego (EAPC) z udziałem przedstawiciela UE; odrębne spotkanie w sprawie Afganistanu z udziałem państw zaangażowanych w operację ISAF. Główny dzień szczytu zakończy wieczorem uroczyste przyjęcie (zapewne z udziałem małżonek przywódców). 4 kwietnia – to posiedzenia Komisji NATO-Ukraina oraz Rady NATO-Rosja. Szczyt zakończy się obiadem wydawanym przez Prezydenta Rumunii.
NATO na Bałkanach, Wschodzie i w Afganistanie
Na czym swoją uwagę skupią uczestnicy spotkania? Jakie będą główne tematy obrad oficjalnych i spotkań nieformalnych?
Po pierwsze – rozszerzenie NATO. Sojusz zaprosi do swych struktur państwa tzw. Trójki Adriatyckiej, czyli Albanię, Chorwację i Macedonię. Ewentualny problem może być tylko w przypadku tej ostatniej – z powodu sporu o nazwę państwa (sprzeciw Greków).
Strony zgadzają się, że zbrojna napaść na jedną lub kilka z nich w Europie lub Ameryce Północnej będzie uważana za napaść przeciwko nim wszystkim; wskutek tego zgadzają się one na to, że jeżeli taka zbrojna napaść nastąpi, każda z nich (...) udzieli pomocy Stronie lub Stronom tak napadniętym... Strony zgadzają się, że zbrojna napaść na jedną lub kilka z nich w Europie lub Ameryce Północnej będzie uważana za napaść przeciwko nim wszystkim; wskutek tego zgadzają się one na to, że jeżeli taka zbrojna napaść nastąpi, każda z nich (...) udzieli pomoc
Po trzecie – operacja NATO w Afganistanie. Głównym zadaniem szczytu będzie przyjęcie Strategicznego Planu Polityczno-Wojskowego ws. Afganistanu oraz deklaracji-przesłania do opinii publicznej dla wsparcia działań NATO. Chodzi o poprawę wizerunku zaangażowania Sojuszu w Afganistanie oraz zwrócenie uwagi na potrzebę większego wkładu ze strony wspólnoty międzynarodowej i samych sojuszników.
Przywódcy państw NATO będą też rozmawiać na temat rozwoju sytuacji w Kosowie, o konieczności poprawy współpracy z UE, na temat zaangażowania się NATO w tworzenie systemu obrony przeciwrakietowej. Rumuńscy gospodarze naciskali na podjęcie tematu bezpieczeństwa energetycznego – niewykluczone, że zostanie przyjęta deklaracja polityczna w sprawie roli NATO w tym obszarze. Część członków Sojuszu oraz sekretarz generalny NATO mogą usiłować przekonać resztę uczestników szczytu do dyskusji na temat nowej koncepcji strategicznej Sojuszu.
Wśród gości Putin, Karzaj i Ban Ki-Moon
Podczas obrad na temat operacji NATO w Afganistanie, do szefów państw i rządów krajów NATO i państw partnerskich uczestniczących w siłach ISAF, dołączą prezydent Afganistanu Hamid Karzaj, sekretarz generalny ONZ Ban Ki-Moon i przedstawiciele dużych międzynarodowych organizacji działających w Afganistanie, m.in. UE i Banku Światowego. Ma to pokazać poparcie społeczności międzynarodowej dla Afganistanu, nie tylko na płaszczyźnie wojskowej, ale także ekonomicznej i politycznej.
Bardzo ważnym punktem szczytu będzie spotkanie Rady NATO-Rosja. Po raz pierwszy na najwyższym szczeblu, bo z udziałem prezydenta rosyjskiego. Sojusznicy spodziewają się, że Putin swoją obecność w Rumunii zechce wykorzystać jako okazję do wpływania na decyzje NATO w sprawie obrony przeciwrakietowej oraz Ukrainy i Gruzji.
Rekordowy szczyt NATO
Takie spotkania z udziałem przywódców państw NATO w ostatniej dekadzie odbywały się co dwa lata. Po raz trzeci z rzędu Sojusz za miejsce obrad obrał stolicę byłego państwa komunistycznego w Europie Środkowo-Wschodniej. Ostatni szczyt NATO odbył się w stolicy Łotwy, Rydze w listopadzie 2006. Następne spotkanie, szczególnie uroczyste, bo w 60. rocznicę podpisania Traktatu Północnoatlantyckiego, zaplanowano już na wiosnę 2009 r. Odbędzie się w Niemczech (Berlin) lub Francji (Paryż lub Strasbourg).
Obrady w Bukareszcie będą pod kilkoma względami rekordowe. Na szczyt zaproszono rekordową liczbę gości - 6500 delegatów i dziennikarzy. W organizację spotkania zaangażowano rekordową liczbę personelu - 30 000 ludzi. Wreszcie kompleks budynków, w którym dojdzie do obrad (Parliament Palace, dawniej rezydencja Nicolae Ceausescu), jest drugim pod względem wielkości, po Pentagonie, miejscem szczytu NATO.
Obrady w stolicy Rumunii zapiszą się w historii Sojuszu także z innego powodu. NATO oficjalnie uruchomi własny kanał telewizyjny w internecie. Jego celem ma być poprawa wizerunku Sojuszu wśród opinii międzynarodowej, większe zrozumienie roli NATO, jego operacji i misji. Telewizja NATO to rezultat bliskiej współpracy pomiędzy strukturami Sojuszu a rządem Danii.
Grzegorz Kuczyński, Maciej Tomaszewski
Źródło: tvn24.pl