Nagroda Nobla w medycynie i fizjologii 1998-2008

 
Nagrody Nobla w dziedzinie medycyny przyznaneTVN24

14 Amerykanów, 10 Europejczyków i dwóch Australijczyków uhonorowanych zostało, wartą 10 mln szwedzkich koron Nagrodą Nobla w dziedzinie medycyny i fizjologii od 1998 roku.

Nagroda Nobla w dziedzinie medycyny i fizjologii - chronologia

2008 - nagrodę otrzymują: Niemiec Herald zur Hausen i Francuzi: Barre-Sinoussi i Luc Montagnier, za badania nad przyczynami raka szyjki macicy i odkrycie wirusa HIV.

2007 - nagrodą podzielili się Amerykanin włoskiego pochodzenia Mario Capecchi, Brytyjczyk Martin Evans i Amerykanin Oliver Smithies. Nagrodę przyznano "za wykorzystanie zarodkowych komórek macierzystych do modyfikacji genetycznych myszy, co pomogło zrozumieć udział genów w rozwoju zarodków, rozwoju organizmów dorosłych oraz w procesie starzenia się. Badania noblistów pozwoliły też wyjaśnić podstawy rozwoju niektórych chorób o podłożu genetycznym, a także poznać wrodzone skłonności do zapadania m.in. na choroby nowotworowe, układu krążenia, cukrzycę.

2006 - nagrodę otrzymali Amerykanie: 47-letni Andrew Z. Fire i 46-letni Craig C. Mello, za odkrycie mechanizmu interferencji RNA, które może mieć zastosowanie w terapii genowej i biotechnologii Zjawisko interferencji RNA występuje w komórkach roślin, zwierząt i ludzi. Stanowi naturalny mechanizm obrony przed wirusami, reguluje aktywność genów.

2005 - laureatami dwóch Australijczyków: Barry J. Marshall, J. Robin. Instytut Karolinska przyznał nagrodę za odkrycie bakterii Helicobacter pylori i jej roli w rozwoju choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy.

2004 - Nobel trafił do Riczarda Axela i Lindy B. Buck z USA. Dzięki serii pionierskich badań wyjaśnili, jak działa zmysł węchu.

2003 - nagrodzono Brytyjczyka i Amerykanina: Paula C. Lauterbura i Sir Petera Mansfielda, za wykorzystanie rezonansu magnetycznego w medycynie.

2002 - wyróżnienie przyznano H. Robertowi Horvitzowi z USA i dwóm Brytyjczykom: Sydneyowi Brennerowi i Johnowi E. Sulstonowi, za badania nad udziałem genów w procesach rozwoju organów oraz za odkrycia związane z procesem zaprogramowanej śmierci komórek - apoptozy.

2001 - laureatami zostali: Amerykanin Leland H. Hartwell oraz R. Timothy (Tim) Hunt i Paul M. Nurse z Wielkiej Brytanii, za badania nad białkami biorącymi udział w regulacji cyklu komórkowego. W perspektywie odkrycia te mogą otworzyć nowe możliwości w terapii raka - głosi uzasadnienie nagrody.

2000 - Nobla otrzymał Arvid Carlsson, urodzony w Szwecji, profesor farmakologii za odkrycie, że dopamina jest bardzo ważnym przekaźnikiem w centralnym układzie nerwowym i bierze m.in. udział w regulacji aktywności ruchowej człowieka.

Drugim laureatem był Paul Greengard, Amerykanin, prof. farmakologii i psychiatrii. Nagrodzono go za odkrycie, w jaki sposób neuroprzekaźniki (jak dopamina, noradrenalina i serotonina) działają na synapsy, tj. połączenia służące komórkom nerwowym do komunikacji.

Trzeci nagrodzony - Eric R. Kandel, urodzony w Wiedniu, neurobiolog opisał z kolei rolę synaps w procesach uczenia się i zapamiętywania oraz mechanizm ich regulacji.

1999 - nagrodzono Guentera Blobela (Niemcy, USA), biochemika urodzonego w Niegosławicach (dawniej: Waltersdorf) w obecnym województwie lubuskim w Polsce. Odkrył on, że białka posiadają system wewnętrznej sygnalizacji regulujący ich transport i lokalizację wewnątrz komórki.

Źródło zdjęcia głównego: TVN24