Izba Reprezentantów Kongresu USA uchwaliła sankcje przeciw przedstawicielom rządu Rosji odpowiedzialnym za naruszanie praw człowieka, jednocześnie zaś uchyliła datującą się z czasów zimnej wojny ustawę blokującą normalne stosunki handlowe między USA a Rosją.
Stosunkiem głosów 365 do 43 Izba uchwaliła tzw. ustawę Magnitskiego, nazwaną tak na cześć zmarłego w 2009 r. w więzieniu opozycyjnego rosyjskiego prawnika. Ustawa zabrania udzielania wiz wjazdowych do USA rosyjskim funkcjonariuszom rządowym współodpowiedzialnym za śmierć adwokata, a także innym urzędnikom podejrzanym o łamanie praw człowieka.
Ta sama ustawa zniosła tzw. poprawkę Jacksona-Vanika, która ogranicza handel USA z Rosją, a którą wprowadzono za czasów ZSRR z powodu restrykcji nałożonych na emigrację Żydów. Oczekuje się, że ustawa Magnitskiego zostanie wkrótce zatwierdzona przez Senat i podpisana przez prezydenta Baracka Obamę.
Spadek po Zimnej Wojnie i nowy konflikt Uchylona w piątek ustawa Jacksona-Vanika przetrwała rozpad ZSRR i zakończenie zimnej wojny i stosowana była w relacjach między USA a Rosją; zmuszała kolejne rządy amerykańskie do corocznego przedłużania klauzuli normalnych stosunków handlowych (ang. skrót PNTR) między obu krajami na zasadach wolnego handlu, obowiązujących z krajami demokratycznymi. Ustawa Magnitskiego ustanowiła permanentne normalne stosunki (PNTR) w handlu USA z Rosją. Po wejściu Rosji w sierpniu br. do Światowej Organizacji Handlu (WTO) Waszyngton był zmuszony do zniesienia ustawy Jacksona-Vanika, aby nie narazić się na odwetowe restrykcje w dostępie towarów amerykańskich na rynek rosyjski.
Wbrew Obamie Administracji Obamy zależało jednak, aby nie łączyć zniesienia ustawy Jacksona-Vanika z ustawą Magnitskiego, gdyż Rosja przeciwko niej głośno protestuje, a Waszyngton liczy na współpracę z Moskwą w takich sprawach, jak walka z terroryzmem, konflikt z Iranem na tle jego programu nuklearnego i redukcja zbrojeń atomowych. Izba Reprezentantów nie zgodziła się wszakże na odrębne uchylenie restrykcji handlowych i na niewiązanie ich z kwestią praw człowieka. Zniesienie ustawy Jacksona-Vanika uzależniono od włączenia do odpowiedniej legislacji także sankcji przeciw rosyjskim funkcjonariuszom. Jak wynika z piątkowego głosowania, stanowisko to poparła także przeważająca większość kongresmanów Partii Demokratycznej.
Autor: mtom / Źródło: PAP