Koniec z "domem bez rachunków". "Firmy nie wyrabiały ze zleceniami"

Widok takich paneli fotowoltaicznych na dachach już raczej nikogo nie dziwi. Na stałe wpisały się w nasz krajobraz i wielu z nas ma świadomość, że chociaż tak możemy pomóc środowisku. - Już w tym roku będziemy mieli około miliona osób, które zainwestowały w domową fotowoltaikę – powiedziała dziennikarka portalu wysokienapiecie.pl Magdalena Skłodowska.

Fotowoltaikę czekają jednak duże zmiany, które wchodzą w życie 1 kwietnia. - Szykuję się naprawdę rewolucja – oceniła Skłodowska. - Od jutra prosument zostaje zderzony z rynkiem energii – wyjaśniła prezes Polskiego Stowarzyszenia Magazynowania Energii Barbara Adamska.

Zacznijmy od początku. Prosument to osoba, która jest jednocześnie producentem i konsumentem. Wytwarza energię za pomocą należącej do niego instalacji. Taka osoba rozlicza się w tak zwanym systemie opustów.

- Do tej pory montując instalację do 10 kW pików mocy, nadwyżki energii oddawaliśmy do sieci i mogliśmy odebrać 80 proc. tej energii w ciągu roku – tłumaczył  Marcin Sobechowicz z Teplo-Fotowoltaika.

Wszyscy, którzy złożyli do 31 marca wniosek o przyłączenie paneli do sieci, nadal będą mogli rozliczać się według tych zasad przez 15 lat. A co po 31 marca?

- Prosumenci, którzy wejdą do systemu odpustów od jutra, będą z niego korzystali tylko do lipca tego roku, a później będą rozliczali się w nowym systemie – mówiła Barbara Adamska. A ten nowy system to net-billing. Energia, której prosument nie zużyje nadal trafi do sieci. Tu pojawia się "ale".

- Teraz trzeba będzie ponieść wszystkie koszty tej zakupionej z sieci energii. To jest ten minus dla prosumenta – oceniła dziennikarka portalu wysokienapiecie.pl Magdalena Skłodowska. - Sprzedają po cenie hurtowej, natomiast kupować będą po normalnej taryfie przewidzianej dla gospodarstw domowych. Uproszczając - będą sprzedawać taniej, a kupować drożej – wyjaśniała Adamska. A to oznacza po prostu nowe zasady rozliczeń, które są mniej korzystne. Niektórzy chcieli tego uniknąć.

- Zmienność i niepewność regulacji prawnych w Polsce sprawiła, że osoby, które chciałyby zainwestować w instalacje fotowoltaiczne, chciałyby skorzystać ze starych zasad prosumenckich, czyli bilansowania w sieci (było na tyle dużo - red.), jednak to sprawiło, że ruch był na tyle duży, że firmy nie wyrabiały ze zleceniami – mówił prezes firmy Siliton Arkadiusz Włodarczyk.

O powody zmian pytamy rzecznika klimatu i środowiska. Zwraca uwagę, że sieci są obciążone.

- Gdybyśmy tych zmian nie wprowadzili, to byśmy mieli taką sytuację, że za dwa, trzy lata nowe osoby nie miałyby po prostu możliwości przyłączenia się do tego systemu – powiedział rzecznik ministerstwa klimatu i środowiska Aleksander Brzóska.

Fotowoltaika to inwestycja zwracająca się latami. Mimo tego przyciągała niskimi rachunkami za prąd. Pytanie, jak będzie teraz. - Tutaj nie będzie już tak fajnie, jak na przykład kiedyś reklamowano, że będzie "dom bez rachunków". Teraz rzeczywiście, w nowym systemie, rachunki będą mniejsze, ale już nie tak atrakcyjne, jak w systemie opustów – wyjaśniała Magdalena Składowska.

Rząd zapewnia o wsparciu. - Dzięki inteligentnym urządzeniom, który będziemy finansować z programu Mój Prąd, magazyny, inteligentne systemy, ta energia będzie mogła być wykorzystywana w najbardziej efektywny sposób – stwierdził Brzóska.

Nabór do rządowego programu ruszy w połowie kwietnia.

Nowe regulacje od piątku, 1 kwietnia 2022 roku wprowadzają rozwiązanie polegające na wartościowym rozliczeniu energii wyprodukowanej przez prosumenta w oparciu o wartość energii ustaloną docelowo według ceny z Rynku Dnia Następnego (RDN), czyli tzw. net billing. Oznacza to, że prosumenci będą mogli sprzedawać nadwyżki energii wprowadzone do sieci po określonej, hurtowej cenie, a za energię pobraną będą płacić jak inni odbiorcy.

Zmiany wprowadza ustawa z 29 października 2021 roku o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw. Zgodnie z nowelizacją dotychczasowi prosumenci, jak również ci, którzy do 31 marca 2022 roku złożyli kompletne i poprawne zgłoszenie do Operatora Sieci Dystrybucyjnej (OSD) o przyłączenie mikroinstalacji do sieci, pozostają w systemie opustów. Mogą z niego korzystać przez okres kolejnych 15 lat.

Obecnie prosumenci produkujący energię w instalacjach do 10 kWp rozliczają się w stosunku 1 do 0,8. Za jedną jednostkę energii wprowadzoną do sieci mogą pobrać darmo 0,8. Przy większych instalacjach (powyżej 10 kWp) ten stosunek wynosi 1 do 0,7. To system net meteringu wykorzystujący mechanizm opustów. Rozliczanie następuje w okresach półrocznych. Prosumenci nie płacą części opłat dystrybucyjnych za użytkowanie sieci.

TVN24 na żywo - oglądaj w TVN24 GO: