Zmiany w emeryturach. Jest podpis prezydenta

Nowela uchyla wygasający charakter emerytur pomostowych, zapewnia ochronę działaczy związkowych w sprawach z zakresu prawa pracy i wyłącza dodatek za szczególne warunki pracy z płacy minimalnej. Przepisy podwyższają też roczny limit odliczenia od dochodu wydatków z tytułu składek członkowskich zapłaconych na rzecz związków zawodowych.

Zapisy nowelizacji wypełniają jeden z punktów porozumienia rządu z NSZZ "Solidarność" z 7 czerwca br.

Obecnie emerytury pomostowe przysługują tylko tym osobom, które przed 1 stycznia 1999 roku wykonywały pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. To oznacza, że emerytury pomostowe mają charakter wygasający. Nowelizacja to znosi.

Prezydent Andrzej Duda mówił o dopełnieniu kolejnego, po obniżeniu wieku emerytalnego, "wielkiego postulatu". - Ta ustawa zmieniająca ustawę o emeryturach pomostowych przywraca sprawiedliwość. Osoby, które rozpoczęły pracę po 1 stycznia 1990 roku, czy to w warunkach szkodliwych dla zdrowia, czy szczególnie uciążliwych, czy w warunkach szczególnego obciążenia fizycznego, albo psychofizycznego, wykonywały pracę w zawodach takich jak górnik, hutnik, rybak, czy osoba sprawująca opiekę w domu opieki społecznej nad osobami dotkniętymi chorobą psychiczną, czy też ratownik medyczny, czy inne zawody, ale o takich właśnie cechach, osoby, które takie zawody wykonywały (...), mają określony czas pracy, a ukończyły - kobieta 55 lat, mężczyzna 60 lat, będą mogli przejść, dzięki tej ustawie, na emeryturę pomostową, czyli skorzystać z wcześniejszego wieku emerytalnego na zasadzie właśnie takiej emerytury stażowej, wynikającej ze stażu pracy, w określonych warunkach - wskazał prezydent po podpisaniu noweli.

Andrzej Duda podkreślał, że to "prospołeczna, proludzka zmiana". - To są zmiany ważne, które były przez wielu ludzi oczekiwane, nawet przez wielu ludzi żądane, które stanowią element sprawiedliwościowy - ocenił.

- Dzisiaj też podpisana została ustawa zmieniająca kartę nauczyciela, przywracająca nauczycielom prawo, które odebrano im w 2008 roku do wcześniejszej emerytury - poinformował prezydent.

Wyjaśnił, że nauczyciel, który przepracował w zawodzie nauczyciela 20 lat, a w sumie ma 30 lat okresu składkowego, niezależnie od tego czy zaczął prace przed 1 stycznia 1999 roku, czy po 1 stycznia 1999 roku, będzie mógł przejść na wcześniejszą emeryturę.       

Czytaj także: Tak zwana czternasta emerytura. Premier zapowiedział, kiedy zostanie wypłacona

W uzasadnieniu do projektu autorstwa PiS zwrócono uwagę, że postęp technologiczny, który był zakładany w momencie wprowadzania przepisów ustawy, nie poprawił warunków pracy w stopniu upoważniającym do stwierdzenia, że warunki szkodliwe zostały w całości wyeliminowane. Dlatego uznano, że potrzebne jest zniesienie wymogu wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, wykonywanej przed dniem 1 stycznia 1999 roku, jako warunku nabycia prawa do emerytury pomostowej.

Zmianie uległy także przepisy dotyczące instytucji rekompensaty. To odszkodowanie za utratę możliwości nabycia prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy o szczególnym charakterze. W nowelizacji zapisano m.in., że okres takiej pracy, który uprawnia do ustalenia rekompensaty, musi przypadać przed 1 stycznia 2009 roku.

Nowelizacja ma na celu także rozwiązanie problemu obchodzenia prawa, które reguluje kwestie zawieszania prawa do emerytury pomostowej.

Obecnie prawo do emerytury pomostowej ulega zawieszeniu, bez względu na wysokość uzyskiwanego przychodu, w razie podjęcia pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Regulacja ta pozwala na zawieszenie prawa do emerytury pomostowej tylko w sytuacji świadczenia pracy w ramach stosunku pracy.

W nowelizacji zapisano, że każda forma wykonywania tego rodzaju pracy, bez względu na jej podstawę prawną, powoduje zawieszenie prawa do emerytury pomostowej.

Nowela wprowadza też regulacje dotyczącą zabezpieczenia w sprawach z zakresu prawa pracy, która ma wzmocnić ochronę prawną związkowców. "Dzisiaj pracodawca zwalnia bezprawnie działacza związkowego, sprawa idzie do sądu, toczy się długo, a człowiek zostaje bez środków do życia. Po zmianach pracownik będzie otrzymywał wynagrodzenie do momentu rozstrzygnięcia sądowego tak, żeby nie pozostawał bez środków do życia" - tłumaczył wiceminister rodziny i polityki społecznej Stanisław Szwed podczas prac parlamentarnych.

Nowela wprowadza również podwyższenie z 500 zł do 840 zł rocznego limitu odliczenia od dochodu wydatków z tytułu składek członkowskich zapłaconych na rzecz związków zawodowych w roku podatkowym.

Kolejnym rozwiązaniem zawartym w nowelizacji jest wyłączenie dodatku za szczególne warunki pracy z płacy minimalnej. Koszt wprowadzenia tego rozwiązania to ok. 42 mln zł. Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami, do ustalania wysokości minimalnego wynagrodzenia nie wlicza się już dodatku za pracę w nadgodzinach, nagrody jubileuszowej, odprawy emerytalnej i rentowej, dodatku za pracę w nocy i dodatku stażowego.