Kryzys krymski zbliży Rosję i Chiny? USA mogą "pożegnać" Azję

Kryzys krymski zbliży Rosję i Chiny?
Kryzys krymski zbliży Rosję i Chiny?
Reuter/ENEX
Kryzys krymski zbliży Rosję i Chiny?Reuter/ENEX

Mimo zabiegów obu stron: Rosji i Zachodu, aby w ukraińskim kryzysie Chiny poparły ich stanowisko, Pekin zajmuje postawę dwuznaczną. Na dłuższą metę będzie się solidaryzował z Rosją, a ewentualna nowa zimna wojna jeszcze bardziej zbliży do siebie oba mocarstwa.

W ostatnią niedzielę prezydent USA Barack Obama rozmawiał telefonicznie o kryzysie ukraińskim z chińskim prezydentem Xi Jinpingiem. Był to element starań Waszyngtonu, aby politycznie izolować Rosję na arenie międzynarodowej za inwazję Krymu. Jak uważa m.in. Aleksander Smolar, poparcie Chin w tej sprawie byłoby ważne w sytuacji, gdy ewentualne sankcje pozostają na razie na papierze i, zdaniem polskiego politologa, miałyby znaczenie raczej symboliczne.

USA liczą tu na oczekiwane głosowanie w Radzie Bezpieczeństwa ONZ w sprawie kryzysu ukraińskiego. Uchwalenie rezolucji potępiającej Rosję jest tam wykluczone, gdyż spotka się ona z wetem rosyjskim, ale Amerykanie mają nadzieję, że Chiny przynajmniej wstrzymają się od głosu, co byłoby wyraźnym sygnałem zdystansowania się od Rosji.

Chiny boją się spirali

Rząd chiński zasugerował jednak, że zajmuje stanowisko neutralne. Jego przedstawiciele oświadczyli, że Chiny obstają przy zasadzie terytorialnej integralności państw i nienaruszalności ich granic, ale nie potępili Moskwy za wkroczenie z wojskami na Krym. Wezwali tylko obie strony do wykazania „spokoju i powściągliwości” i „pokojowego rozwiązania” konfliktu.

Chiny skrytykowały też pomysły uchwalenia sankcji ekonomicznych i wizowych wobec oficjeli rządu rosyjskiego. Według ambasadora chińskiego w Niemczech, Shi Mingde, „mogą one prowadzić do akcji odwetowej, co uruchomiłoby spiralę trudnych do przewidzenia konsekwencji”.

Postawa Pekinu zgodna jest z jego tradycyjną polityką trzymania się zdala od sporów międzynarodowych nie dotyczących bezpośrednio interesów Chin. Opiera się ona na zasadzie nie wtrącania się w sprawy innych krajów, aby nie mnożyć precedensów służących za uzasadnienie ingerencji w sprawy Chin – na przykład łamanie przez nich praw człowieka i agresywne roszczenia terytorialne na wodach zachodniego Pacyfiku.

Dziś Krym, jutro Tybet

W wypadku kryzysu ukraińskiego, Chiny są w szczególnie delikatnej sytuacji. Z jednej strony, zwykle solidaryzują się z Rosją, kiedy USA i cały Zachód oskarża ją o naruszanie zasad demokracji albo krytykuje popieranie reżimów dyktatorskich, jak ostatnio w Syrii.

Z drugiej strony, głośna aprobata aneksji Krymu pod pretekstem obrony rzekomo zagrożonej tam ludności rosyjskiej mogłaby dostarczyć dodatkowych argumentów separatystycznym ruchom w Chinach. Chiny od tysiącleci borykają się z tendencjami odśrodkowymi osłabiającymi jedność kraju, a w ostatnich dekadach walczą z separatyzmem muzułmańskich Ujgurów w zachodniej prowincji Sinciang i dążeniami wyzwoleńczymi Tybetańczyków.

- To, co robi Putin w sprawie Ukrainy, nie jest dobrze widziane w Chinach. Pomysł referendum na Krymie stwarza niebezpieczny dla nich precedens – jeśli wolno na Krymie, to dlaczego nie w Sinciang, albo w Tybecie? - mówi ekspert ds. Azji w waszyngtońskim Brookings Institution, Jonathan Pollack.

Chiny drugie w kolejce

Chiny nawiązały z Ukrainą intensywne stosunki gospodarcze i militarne. W grudniu ub. roku Xi Jinping i ówczesny prezydent Wiktor Janukowycz podpisali umowę o współpracy ekonomicznej wartości 10 miliardów dolarów. Chiny stały się drugim największym, po Rosji, partnerem handlowym Ukrainy. Zaoferowały nawet Ukrainie swoje gwarancje bezpieczeństwa - parasol nuklearny - w razie agresji (co wszakże było głównie działaniem na pokaz – demonstracją siły wobec skonfliktowanej z Chinami Japonii).

Chociaż Pekin dał do zrozumienia, że nie jest zadowolony z inwazji Krymu i dystansuje się od Rosji, na dłuższą metę jej imperialne dążenia w Europie są Chinom na rękę. W razie rozpoczęcia nowej zimnej wojny, Chiny będą jej pierwszym zwycięzcą.

Ukraina odwróci uwagę od Azji

Agresja Putina zmusza bowiem USA do ponownego skierowania uwagi na Europę, co stawia pod znakiem zapytania dalszy ciąg ogłoszonego przez Obamę dwa lata temu „zwrotu ku Azji”. Waszyngton nazywa tak swoją strategię zapewnienia stabilizacji i pokoju w Azji wschodniej w obliczu coraz bardziej asertywnej polityki roszczeń terytorialnych Chin w tym regionie.

„Zwrot ku Azji” skłonił już wcześniej Pekin i Moskwę do zacieśnienia związków ekonomicznych i militarnych. Prezydent Xi ze swoją pierwszą podróżą zagraniczną udał się do Rosji, a potem zawarł z nią umowę na dostawy ropy naftowej wartości 85 miliardów dolarów. Obie strony bliskie są też uzgodnienia budowy nowego gazociągu. Rosja od dłuższego czasu jest głównym dostawcą do Chin broni i technologii kosmicznych.

Zaostrzenie kryzysu ukraińskiego najprawdopodobniej jeszcze bardziej zbliży do siebie oba państwa. - "Kampania Obamy, by izolować Rosję ekonomicznie i dyplomatycznie niemal na pewno zachęci Putina, by szukać w Pekinie politycznego wsparcia” - pisze w „Foreign Policy” Geoff Dyer. Przytacza on opinię czołowego eksperta ds. Rosji, Dimitri Simesa z waszyngtońskiego Nixon Center, zdaniem którego obecny kryzys może nawet skłonić Chiny i Rosję do zawarcia układu o wzajemnych gwarancjach bezpieczeństwa.

Amerykańska polityka wspierania demokracji na świecie od dawna w sposób naturalny zbliża do siebie dwa autokratyczne mocarstwa: Chiny i Rosję. Jednak według ekspertów, zbliżenie to ma swoje granice. Przyczyną są różnice interesów obu państw – głównie rywalizacja o wpływy w Azji Środkowej, gdzie Chiny wzmocniły swoją obecność w miarę wzrostu swej potęgi – a także tradycyjna niechęć Pekinu do wiązania się sojuszami.

- Chiny nie chcą wybierać żadnej strony i nie sądzę, by zdecydowanie skierowały się przeciw USA, a zwłaszcza Europie. Konfrontacja USA z Rosją mogłaby ich prowadzić do zerwania z Zachodem, czego nie chcą - mówi Jonathan Pollack.

W wypadku nowej zimnej wojny pozostawiałoby to USA znowu możliwość „wygrywania chińskiej karty”, jak w czasach dawnego ZSRR.

Autor: rf//gry / Źródło: PAP

Pozostałe wiadomości

Mieszkanie i każde pomieszczenie między innymi z piecem na węgiel lub piecykiem gazowym od 1 stycznia 2030 roku obowiązkowo będzie musiało mieć czujkę dymu i czadu - zakłada rozporządzenie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, które weszło w życie w poniedziałek.

Nowy obowiązek dla właścicieli mieszkań

Nowy obowiązek dla właścicieli mieszkań

Źródło:
PAP

Ustawa ustanawiająca Wigilię dniem wolnym od pracy w ogóle nie dotyczy tego roku. Jest trochę czasu na ewentualne rozstrzygnięcie wątpliwości - powiedział w poniedziałek prezydent Andrzej Duda.

Czy Wigilia będzie dniem wolnym od pracy? Prezydent wyjaśnia

Czy Wigilia będzie dniem wolnym od pracy? Prezydent wyjaśnia

Źródło:
PAP

Od 1 stycznia 2025 roku osoby uprawnione mogą składać wnioski o rentę wdowią, przy czym prawo do tego świadczenia zostanie im przyznane od miesiąca, w którym złożyły wniosek, ale nie wcześniej niż od 1 lipca 2025 roku.

Nowe świadczenie z ZUS. Od stycznia można składać wnioski

Nowe świadczenie z ZUS. Od stycznia można składać wnioski

Źródło:
PAP

"Jeśli chodzi o oskładkowanie umów-zleceń, jest decyzja premiera, że ta reforma nie będzie realizowana" - wskazała w rozmowie z "Faktem" minister funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz.

"Ta reforma nie będzie realizowana"

"Ta reforma nie będzie realizowana"

Źródło:
PAP

Honda i Nissan oficjalnie rozpoczynają rozmowy w sprawie fuzji. Producenci chcą zakończyć negocjacje w okolicach czerwca 2025 roku, a nowa spółka holdingowa ma powstać w sierpniu 2026 roku. W wyniku fuzji może powstać trzecia co do wielkości grupa motoryzacyjna na świecie pod względem sprzedaży pojazdów po Toyocie i Volkswagenie.

Wielka fuzja na horyzoncie. Może powstać motoryzacyjny gigant

Wielka fuzja na horyzoncie. Może powstać motoryzacyjny gigant

Źródło:
Reuters, CNN

Sieć Action poinformowała o wycofaniu ze sprzedaży pudru dla dzieci Nuagé oraz zestawu do karmienia lalek. Jak zaapelowano w komunikacie, "w przypadku zakupu wskazanych artykułów należy natychmiast zaprzestać ich używania i zwrócić do sklepu".

Duża sieć wycofuje dwa produkty

Duża sieć wycofuje dwa produkty

Źródło:
tvn24.pl

Turystyka kulinarna od lat jest ważnym trendem. Smakosze powinni mieć na oku Neapol, który znalazł się na szczycie listy Taste Atlas z najlepszymi kulinarnymi miastami na świecie.

Najlepsze kulinarne miasta świata

Najlepsze kulinarne miasta świata

Źródło:
PAP

Premier Albanii Edi Rama zapowiedział wprowadzenie blokady na popularną aplikację TikTok - poinformował Reuters. Nowe przepisy mają zacząć obowiązywać od stycznia 2025 roku. TikTok domaga się wyjaśnień od albańskich władz.

Zapowiedź zakazu popularnej aplikacji. "Zablokujemy dla wszystkich"

Zapowiedź zakazu popularnej aplikacji. "Zablokujemy dla wszystkich"

Źródło:
Reuters

W poniedziałek oddamy do użytku odcinek drogi ekspresowej S7, dzięki czemu Warszawa i Kraków uzyskają bezpośrednie połączenie - informuje Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA). Podróż między miastami ma trwać około 2,5 godziny, czyli prawie o połowę krócej niż gdy jeżdżono starą krajową "siódemką" przez Radom i Kielce.

Odejście od XIX-wiecznego traktu. Podróż do stolicy niemal o połowę krótsza

Odejście od XIX-wiecznego traktu. Podróż do stolicy niemal o połowę krótsza

Źródło:
PAP, GDDKiA

Niemal miliard dolarów będzie można wygrać we wtorkowym losowaniu amerykańskiej loterii Mega Millions - podał portal stacji CNN. Wyjaśnił też, że to efekt kilkumiesięcznej kumulacji.

Potężna kumulacja. "Najbardziej niezwykły rok"

Potężna kumulacja. "Najbardziej niezwykły rok"

Źródło:
CNN, tvn24.pl

Za pracę w niedzielę i święta pracownikowi przysługuje dzień wolny lub dodatek do wynagrodzenia w wysokości 100 procent za każdą godzinę pracy - podkreśliła radca prawny doktor Monika Wieczorek. Wskazała też, że w niektórych przypadkach pracownik może odmówić pracy w święta.

Dzień wolny lub dodatek do pensji. Wyjątki w Kodeksie pracy

Dzień wolny lub dodatek do pensji. Wyjątki w Kodeksie pracy

Źródło:
PAP

Nasza gospodarka przygotowuje się do kolejnych sankcji po objęciu władzy przez Donalda Trumpa - przekazał prezydent Kuby Miguel Diaz-Canel. W przemówieniu zaznaczył, że kończący się rok był "jednym z najgorszych w ostatnim dziesięcioleciu".

"Praktycznie żyjemy z dnia na dzień"

"Praktycznie żyjemy z dnia na dzień"

Źródło:
PAP

Sztuka ręcznej produkcji oraz zdobienia bombek powoli zanika - stwierdził Zbigniew Bartuzi, szef firmy produkującej bombki choinkowe Szkła-Dekor. Dodał, że "rynek i sieci handlowe zostały zdominowane przez ozdoby z Chin".

Branża zanika. "To wszystko jest już chińskie"

Branża zanika. "To wszystko jest już chińskie"

Źródło:
PAP

W trakcie spotkania unijnych przywódców kanclerz Niemiec Olaf Scholz z irytacją zareagował na propozycję prezydenta Andrzeja Dudy dotyczącą rosyjskich aktywów - podał "Financial Times". Według relacji dziennika niemiecki polityk "warknął" na polskiego prezydenta, zaskakując tym pozostałych przywódców.

Media: Scholz "warknął" na Dudę. "Nawet nie używacie euro!"

Media: Scholz "warknął" na Dudę. "Nawet nie używacie euro!"

Źródło:
"Financial Times", PAP

Podwyższenie wieku emerytalnego to jedno z podstawowych działań - uważa dyrektorka Instytutu Statystyki i Demografii Szkoły Głównej Handlowej (SGH) profesor Agnieszka Chłoń-Domińczak. Według niej niski wiek emerytalny jest dyskryminujący szczególnie dla kobiet, które ze względu na krótszy czas pracy, otrzymują później niższe świadczenia.

Polska w obliczu kryzysu. "Już naprawdę jesteśmy w ogonie Europy"

Polska w obliczu kryzysu. "Już naprawdę jesteśmy w ogonie Europy"

Źródło:
PAP

Średnie wydatki na święta Bożego Narodzenia w 2024 roku wyniosą 1460 złotych - wynika z badania BIG InfoMonitor. Dodano, że mimo inflacji i tak 47 procent badanych nie zamierza rezygnować z żadnych wydatków świątecznych.

Tyle wydamy na święta

Tyle wydamy na święta

Źródło:
PAP

2,2 miliona turystów przybyło na Kubę w 2024 roku. To o milion urlopowiczów mniej, niż spodziewał się rząd w Hawanie. Od kilku lat w kubańskiej turystyce widoczny jest kryzys.

Turystyczna zapaść na popularnej wyspie

Turystyczna zapaść na popularnej wyspie

Źródło:
PAP

Ekonomia jest bolesnym nauczycielem i to widać w różnych naszych badaniach, w których Polacy deklarują kupowanie mniejszej ilości żywności - stwierdził na antenie TVN24 dyrektor biura Federacji Polskich Banków Żywności Norbert Konarzewski. Dodał, że wśród społeczeństwa rośnie świadomość w kwestii marnowania żywności.

"W koszu na śmieci ląduje około 4-5 tysięcy złotych"

"W koszu na śmieci ląduje około 4-5 tysięcy złotych"

Źródło:
tvn24.pl

Kapusta kwaszona jest równie dobra co kiszona, a owoce na susz mogą zawierać konserwanty - ostrzegają eksperci. Radzą też klientom, by nie kupowali produktów na Wigilię w pośpiechu i starannie czytali etykiety na opakowaniach.

Jak kupić dobre produkty na Wigilię? "Dwutlenek siarki jest stosowany w celu zachowania jasnej barwy"

Jak kupić dobre produkty na Wigilię? "Dwutlenek siarki jest stosowany w celu zachowania jasnej barwy"

Źródło:
PAP

- Przyszłoroczny deficyt wynika chociażby z tego, że na obronę wydamy w przyszłym roku 4,7 procent PKB. Wiemy, że jesteśmy w takim miejscu w historii i w takim miejscu na mapie, że te wydatki na obronę muszą być wysokie albo nawet bardzo wysokie - powiedział w czwartek w "Faktach po Faktach" minister finansów Andrzej Domański.

Gigantyczna dziura w budżecie. Minister tłumaczy

Gigantyczna dziura w budżecie. Minister tłumaczy

Źródło:
tvn24.pl

W weekend ruszają na terenie całego kraju wzmożone kontrole policji - przekazał komisarz Antoni Rzeczkowski z Biura Ruchu Drogowego Komendy Głównej Policji. Policjanci będą sprawdzać między innymi trzeźwość, prędkość, a także sposób przewożenia dzieci i stan techniczny pojazdów.

Wzmożone kontrole na drogach. Apel policji

Wzmożone kontrole na drogach. Apel policji

Źródło:
PAP

Od 1 stycznia 2025 roku wzrośnie płaca minimalna. Ostateczna stawka najniższej krajowej ustalona przez rząd jest wyższa niż wynagrodzenie zaproponowane pierwotnie na Radzie Dialogu Społecznego.

Tysiące Polaków z podwyżką od stycznia

Tysiące Polaków z podwyżką od stycznia

Źródło:
tvn24.pl

Prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację likwidującą obowiązek naliczania składki zdrowotnej od zbycia środków trwałych. Nowela obniża też minimalną podstawę wymiaru składki płaconej przez przedsiębiorców. Nowe przepisy mają obowiązywać od 2025 roku.

Zmiany w składce zdrowotnej. Jest decyzja prezydenta

Zmiany w składce zdrowotnej. Jest decyzja prezydenta

Źródło:
PAP
Jak zapłacić niższy podatek

Jak zapłacić niższy podatek

Źródło:
tvn24.pl

System rozliczeniowy Elixir, obsługujący przelewy międzybankowe w złotych przez kilka najbliższych dni będzie miał przerwę w standardowym funkcjonowaniu - poinformowała Krajowa Izba Rozliczeniowa. Chodzi o dni ustawowo wolne od pracy - 25 i 26 grudnia oraz 1 stycznia. Realizacja przelewów będzie działać także nieco inaczej 24 i 31 grudnia.

Na przelew trzeba będzie poczekać. Ważny komunikat

Na przelew trzeba będzie poczekać. Ważny komunikat

Źródło:
tvn24.pl