Kanadyjczycy też chcą reformować emerytury

Na kanadyjskim systemie emerytalnym oparli się eksperci z Centrum im. Adama Smitha, którzy przygotowali na zamówienie polskiego rządu opracowanie dotyczące reformy naszego systemu emerytalnego. Propozycje sprowadzają się tego, że państwo wypłacałoby każdemu tylko emeryturę minimalną. Jej wysokość byłaby taka sama dla wszystkich, niezależnie od liczby lat pracy i wysokości zarobków. Na wyższą emeryturę, każdy musiałby odłożyć sobie sam, w dowolny sposób.

Kanadyjczycy chcą jednak zmian

Tymczasem minister finansów Kanady Jim Flaherty rozpoczął konsultacje przed dokonaniem zmian w systemie. Jak podał na swoich stronach internetowych dziennik "The National Post", Flaherty powiedział, że Kanada ma względnie silny system emerytalny, jednak rząd chce jego ulepszenia.

Flaherty wyjaśnił, że rząd chce przeprowadzić konsultacje przede wszystkim na temat kanadyjskiego "drugiego filaru", czyli rządowego Canada Pension Plan (CPP). Chodzi m.in. o dodanie możliwości dobrowolnego oszczędzania w CPP oraz poszerzenie dostępu prywatnego sektora do zarządzania indywidualnymi oszczędnościami emerytalnymi.

Pierwszy filar dla każdego

Kanadyjski "pierwszy filar" to część emerytury w ramach Old Age Security (OAS), wypłacana co miesiąc Kanadyjczykom po 65. roku życia (wiek emerytalny jest taki sam dla kobiet i mężczyzn), nawet wówczas, gdy ktoś jeszcze pracuje lub nigdy nie pracował. Jest jednak kilka warunków, które trzeba spełnić poza wymaganym wiekiem - trzeba mieć obywatelstwo kanadyjskie lub prawo pobytu oraz mieszkać w Kanadzie w chwili akceptacji wniosku oraz mieć za sobą przynajmniej 10 lat pobytu na terenie Kanady po skończeniu 18. roku życia.

OAS jest dostępny także dla Kanadyjczyków mieszkających poza granicami kraju, ale pod warunkiem, że przemieszkali przynajmniej 20 lat w Kanadzie.

Drugi filar - jak kto chce

Kanadyjski "drugi filar" również jest rządowy. Istniejący od 1966 r. CPP (dla prowincji Quebec jest to odrębny Quebec Pension Plan) powstaje z comiesięcznych składek, wnoszonych przez pracodawców, pracowników oraz osoby samozatrudnione. Dochody CPP są powiększane zyskami z zarządzania. Założenie jest takie, że wypływy z CPP mają odpowiadać około jednej czwartej zarobków będących podstawą obliczanych składek. Wypłaty rozpoczynają się na wniosek ubezpieczonego w zasadzie od 65. roku życia (w niektórych przypadkach mogą rozpocząć się po 60. roku życia, ale wówczas są mniejsze). Im później składa się wniosek o wypłatę, tym jest ona wyższa (rośnie co miesiąc o 0,5 proc. do 70. roku życia). Przed złożeniem wniosku można zwrócić się do CPP o przeprowadzenie symulacji, jaką wypłatę będzie się otrzymywać. Wypłaty z "drugiego filaru" zależą od czasu, przez jaki opłacano składki oraz ich wysokości.

Rozpoczęcie wypłat nie oznacza, że ubezpieczony nie może pracować. Nie może natomiast dopłacać już do CPP. Jak podaje Service Canada (odpowiednik ZUS) na swoich stronach internetowych, dwa lata temu średnia wypłata wynosiła niecałe 500 dolarów kanadyjskich miesięcznie (1 dolar kanadyjski to ok. 2,8 zł). Maksymalna wypłata to obecnie 934 CAD. Wypłaty są indeksowane wskaźnikiem inflacji, a zmiany w razie potrzeby są przeprowadzane raz do roku. Minimalny poziom zarobków, od którego obliczane są składki to - rocznie - 3,5 tys. dolarów kanadyjskich. Średnia płaca w Kanadzie to obecnie ok. 41 tys. dolarów rocznie. Również dochody z CPP są opodatkowane.

Zgromadzone oszczędności są dziedziczone: mogą z nich korzystać małżonkowie (według kanadyjskiego prawa są nimi małżonkowie niezależnie od płci) oraz partnerzy ze stałych związków (common-law). Osoby z bardzo niskimi dochodami mogą również otrzymywać środki z Guaranteed Income Supplement. Istnieją ponadto specjalne emerytury dla weteranów wojennych.

Ponadto istnieją dodatkowe formy oszczędzania na emeryturę w kanadyjskim "trzecim filarze". Są to fundusze emerytalne, na które składki wpłacają pracodawcy, a także oszczędności w ramach planów indywidualnych.

Źródło: PAP, tvn24.pl