Glapiński: RPP nie podjęła decyzji o formalnym zakończeniu cyklu podwyżek

Podczas środowego posiedzenia RPP utrzymała stopy procentowe NBP na niezmienionym poziomie. To pierwsza taka decyzja od października 2021 roku, kiedy rozpoczął się cykl podwyżek stóp. Większość ekonomistów spodziewała się podwyżki o 25 punktów bazowych. Główna, referencyjna stopa procentowa wynosi 6,75 procent.

Miesiąc temu, podczas wrześniowego posiedzenia, Rada Polityki Pieniężnej podniosła wszystkie stopy procentowe o 25 punktów bazowych. Stopa referencyjna wzrosła wówczas z 6,50 do 6,75 proc. Pierwsza z obecnego cyklu podwyżek nastąpiła w październiku 2021 roku. Od tego czasu RPP podnosiła stopy co miesiąc, z wyjątkiem sierpnia, kiedy nie było posiedzenia decyzyjnego.

- To zatrzymanie cyklu podwyżek, a nie formalny koniec podwyżek. Rada nie podjęła decyzji o formalnym zakończeniu cyklu podwyżek - powiedział w czwartek Glapiński.

- To cały czas jest otwarty formalnie cykl. Zatrzymujemy wzrost cen, wzrost stóp procentowych, przyglądamy się sytuacji. Przyglądamy się do listopada. W listopadzie będzie opublikowany kolejny raport o inflacji, który dla NBP, dla wszystkich obserwatorów jest najważniejszym dokumentem, pozwalającym w najlepszy sposób przyjrzeć się najbliższym kwartałom - wyjaśnił Glapiński.

- Zakładając, że wszystkie podstawowe czynniki kształtują się tak jak w tej chwili, to ten raport o inflacji przedstawi nam najbliższą rzeczywistość i najbardziej prawdopodobną, przewidywaną, projektowaną przyszłość w kilku następnych kwartałach - powiedział Glapiński.

Wskazał, że najbliższe kwartały będą najważniejsze. - W tej chwili mamy te dane, jakie mamy. Upoważniają nas one, żeby przerwać cykl podwyżek, poczekać na listopadową projekcję, zobaczyć, jakie będą dane GUS-u i ponownie pochylić się nad tym zagadnieniem. Nie mówimy, że na dobre przestaliśmy podwyższać stopy procentowe - podkreślił Glapiński.

Prezes NBP zwrócił uwagę, że dotychczasowe działania RPP, 11 kolejnych podwyżek - najdłuższy cykl podwyżek w historii funkcjonowania RPP - w znaczący sposób ograniczyły popyt na kredyt ze strony sektora prywatnego, a szczególnie gospodarstw domowych.

- Mówię o czymś, co jest korzystne z punktu widzenia walki z inflacją, a co dla gospodarstw domowych jest przykre i bolesne. Bez trwałego wzrostu kredytów trudno oczekiwać utrzymania się wysokiej inflacji w średnim okresie - podsumował Glapiński.

Szef NBP podczas czwartkowej konferencji prasowej zauważył, że "wszystkie napływające dane potwierdzają scenariusz stopniowego spowolnienia wzrostu naszej gospodarki".

Wpływają na to, jak tłumaczył, negatywne uwarunkowania zewnętrzne. - Przede wszystkim wojna w Ukrainie, Rosja podejmuje kolejne akty agresji, w otoczeniu polskiej gospodarki następuje znaczące spowolnienie aktywności, w szczególności spada aktywność gospodarcza w Niemczech - u naszego głównego partnera handlowego - powiedział prezes NBP.

W ocenie Glapińskiego wszystko to wskazuje, że "dynamika gospodarcza będzie się pogarszać, co będzie wpływać korzystnie na inflację; tempo wzrostu będzie maleć". To samo, zdaniem prezesa NBP, będzie się dokonywać u naszych sąsiadów, w globalnej gospodarce, u głównych potęg gospodarczych świata.

- Wszystko razem będzie zmierzać do zmniejszenia inflacji - ocenił. 

Glapiński wskazał, że główną przyczyną wysokiej inflacji są "szoki surowcowe". - Powtórzę to jeszcze raz, podobnie jak prezesi wszystkich innych banków centralnych na świecie - szoki surowcowe, przede wszystkim surowców energetycznych, to główny czynnik podbijający inflację - powiedział.

Jak mówił, "przyczyna inflacji - abstrahując od COVID-u, to, co było wcześniej, z czego jeszcze nie wyszliśmy - z podwyższonej inflacji jeszcze po COVID, a już weszliśmy w tę nową sytuację, o której teraz mówimy".

Szef NBP wskazał, że w wielu gospodarkach inflacja kształtuje się na poziomach najwyższych od dekad. - W Niemczech mamy poziom inflacji najwyższy od 70 lat - dodał. Zdaniem Glapińskiego wysoka inflacja jest problemem globalnym.

- Pojawiają się jednak powoli sygnały wskazujące, że skala szoku, które doprowadziły do wzrostu inflacji, stopniowo zmniejsza się. Wszystko ma swój początek i koniec oczywiście. W szczególności w ostatnich miesiącach osłabły nieco zaburzenia w handlu, który się utrzymywały od czasów COVID. To jest bardzo ważny czynnik - powiedział Glapiński. Zauważył, że potaniała także ropa naftowa.

- Generalnie w Stanach Zjednoczonych i w Europie nadal rośnie jednak inflacja bazowa. To jest ten nowy, bardzo ważny element. Inflacja bazowa rośnie, bo odzwierciedla przenoszenie przez firmy wzrostu kosztów na ceny ich produktów - przyznał szef NBP.

Szef banku centralnego podkreślił, że mimo obserwowanego spowolnienia gospodarczego nie grozi nam recesja i znaczący wzrost bezrobocia.

- Jest spowolnienie bardzo szybkiego wzrostu, ale nie ma recesji. To oczekiwane spowolnienie powinno być na tyle silne, by wyraźnie stłumić krajową presję popytową, a tym samym inflację. Obniżenie aktywności na zewnątrz Polski i wewnątrz powinno osłabić wzrost inflacji bazowej i cały proces inflacyjny sprowadzić do rozsądnego poziomu - ocenił Glapiński.

Dodał, że ograniczenie presji popytowej utrudni przedsiębiorcom przerzucanie wyższych kosztów na ceny.

Zaznaczył, że obecnie dynamika inflacji jest silnie podbijana przez ceny energii i żywności. - Wzrost tych dwóch kategorii cen, według naszych szacunków, odpowiada za około 2/3 bieżącej inflacji - stwierdził prezes NBP.

Wskazał, że w przyszłym roku poziom inflacji będzie mocno zależał od decyzji rządu w sprawie tarcz antyinflacyjnych i zmian cen regulowanych. - Ale jeśli chodzi o tendencję, z pewnością zobaczymy stopniowy spadek dynamiki cen w kierunku celu inflacyjnego NBP. Najkorzystniej by to się układało, to zależy od rządu, by utrzymać tarczę antyinflacyjną i ceny regulowane w ryzach. Wtedy ta inflacja będzie szybko spadać - powiedział prezes NBP.

Czytaj więcej: Stopy procentowe. Pierwsza taka decyzja od października