Arktyka cieplejsza, Amazonia bardziej sucha. WMO: ryzyko wzrostu średniej temperatury o 1,5 stopnia sprzed ery industrialnej sięga 50 procent

Źródło:
IMGW, WMO, tvnmeteo.pl
Anomalie temperatury powietrza od początku roku 1960 do września 2023
Anomalie temperatury powietrza od początku roku 1960 do września 2023NASA/Peter Jacobs
wideo 2/10
Zmiany klimatu

Światowa Organizacja Meteorologiczna (WMO) opublikowała raport, według którego w ciągu najbliższych pięciu lat ryzyko, że średnia globalna temperatura przekroczy 1,5 stopnia Celsjusza powyżej średniej sprzed epoki przemysłowej, sięga 50 procent. Taki wzrost temperatury pociągnąć może za sobą szereg groźnych konsekwencji, jak ocieplenie Arktyki czy coraz bardziej dotkliwe susze w Europie i Amazonii.

Według najnowszego raportu Światowej Organizacji Meteorologicznej (WMO), ryzyko, że w ciągu kolejnych pięciu lat średnia globalna temperatura w ciągu roku przekroczy 1,5 stopnia sprzed ery industrialnej, sięga 50 procent. Wnioski te opublikowano w najnowszym raporcie "Global Annual to Decadal Climate Update Target years: 2022 and 2022-2026".

- Nasze najnowsze prognozy wskazują na kontynuację globalnego wzrostu temperatury powietrza - stwierdził jeden z autorów raportu dr Leon Hermanson z brytyjskiej agencji meteorologicznej. - Prawdopodobieństwo, że w latach 2022-2026 średnia roczna temperatura przekroczy przynajmniej raz próg porozumienia paryskiego, wynosi 50 na 50. Niestety coraz bardziej zbliżamy się do sytuacji, w której 1,5 stopnia Celsjusza możemy osiągnąć trwale lub przynajmniej na kilka lat - powiedział ekspert.

Jak wskazano w analizie, jeszcze w 2015 roku ryzyko przekroczenia pułapu sprzed ery industrialnej było bliskie zeru. W latach 2017-2021 niebezpieczeństwo wzrosło do 10 procent.

Eksperci WMO wskazali także, że w latach 2022-2026 średnia roczna globalna temperatura powietrza może być od 1,1 do nawet 1,7 st. C wyższa niż w epoki przedindustrialnej. Ryzyko, że w tym okresie wartość temperatury w co najmniej jednym roku przekroczy wartość sprzed tej epoki określono na 48 procent. Z kolei szansa na to, że się tak nie wydarzy, sięga zaledwie 10 procent.

Maciej Zieliński/PAP

Czy pojawi się El Nino?

Badacze skupili się także na kwestii pogody w poszczególnych regionach świata. Jak podali w raporcie, w okresie od grudnia do lutego 2022-2023 nie prognozuje się pojawienia El Nino na Oceanie Spokojnym. Zjawisko to jest anomalią, która polega na utrzymywaniu się ponadprzeciętnie wysokiej temperatury na powierzchni wody w strefie równikowej Pacyfiku. Powstaniu zjawiska sprzyja słabnięcie pasatów (stałych wiatrów strefy międzyzwrotnikowej), wiejących ze wschodu i zahamowanie upwellingu, czyli wynoszenia ku powierzchni oceanu chłodnych wód głębinowych.

Zjawisko wpływa na pogodę w wielu regionach kraju. Na przykład wybrzeża Ameryki Południowej są wtedy częściej nawiedzane przez ulewne opady deszczu. Z kolei wilgotne zazwyczaj regiony Azji Południowo-Wschodniej i Australii Południowej zmagają się z suszami.

Przeciwieństwem El Nino jest La Nina.

Na czym polegają zjawiska La Nina i El Nino
Na czym polegają zjawiska La Nina i El NinoLa Nina, z hiszpańskiego "dziewczynka". Brzmi niewinnie, ale jest nieprzewidywalna, pojawia się znienacka, a szkody - jakie wyrządza - podobne są do tych, wyrządzonych przez El Nino. Według naukowców La Nina pojawi się jesienią tego roku. Pierwszy raz od czterech lat. NOAA

Gdzie będzie sucho, gdzie będzie silniej padać

Badacze WMO przewidują także wzmocnienie niekorzystnych zjawisk pogodowych w Arktyce. Jak podali, przez pięć najbliższych zim na półkuli północnej trend wzrostu globalnej temperatury w tym regionie może być nawet trzy razy silniejszy niż w ostatnich latach.

W ciągu najbliższych pięciu lat w południowo-zachodniej Europie oraz południowo-zachodniej Ameryce Północnej może wzmagać się susza. Z kolei w północnych regionach Europy, afrykańskim regionie geograficznym Sahel, północno-wschodnich stronach Brazylii i Australii będzie coraz bardziej wilgotno.

Raport wskazał także, że w okresach od maja do września lat 2022-2026 w Sahelu, północnej Europie, na Alasce i północnej Syberii pojawić się mogą większe opady, niż wskazuje średnia z lat 1991-2020 dla tych miesięcy. Bardziej sucho może natomiast zrobić się w Amazonii.

Według przewidywanych wzorców w okresie od listopada do marca 2022-2027 w regionach tropikalnych spodziewane są większe opady. Mniej deszczu padać może za to w strefach podzwrotnikowych.

PAP/Adam Ziemienowicz

Punkt zwrotny

Najnowszy raport WMO dowodzi, że jesteśmy bardzo blisko niespełnienia warunków ustalonych w porozumieniu paryskim - dokumencie podpisanym w 2015 roku podczas 21. Konferencji ONZ w sprawie zmian klimatu. W celach porozumienia wpisano takie postulaty, jak długofalowe ograniczenie wzrostu średniej globalnej temperatury na poziomie znacznie niższym niż 2 st. C sprzed ery przedindustrialnej (docelowo do 1,5 st. C), ograniczenie skutków zmian klimatu oraz działania adaptacyjne do zmian, które już zaszły.

- 1,5 stopnia Celsjusza nie jest przypadkową wartością. To punkt, po przekroczeniu którego wpływ klimatu będzie coraz bardziej szkodliwy dla ludzi, a nawet całej planety. Dopóki będziemy emitować gazy cieplarniane, temperatura będzie rosła, a wraz z nimi cieplejsze i bardziej kwaśne stawać się będą oceany. Ocieplanie się Arktyki jest nieproporcjonalnie duże, a to, co dzieje się w Arktyce, dotyka nas wszystkich - powiedział sekretarz generalny WMO prof. Petteri Taalas.

Naukowcy wspomnieli, że według ostatniego raportu podsumowującego wzrost średniej globalnej temperatury, w roku 2020 wzrosła ona o 1,1 st. C powyżej poziomu sprzed ery industrialnej. Dokument podsumowujący ubiegłoroczne trendy ma ukazać się w środę, 18 maja.

PAP/Reuters

Autorka/Autor:kw//rzw

Źródło: IMGW, WMO, tvnmeteo.pl

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Fala wezbraniowa na Odrze zbliża się do Wrocławia. Z prognozy IMGW wynika, że kulminacji we Wrocławiu należy spodziewać się w nocy ze środy na czwartek.

Tej nocy fala wezbraniowa ma dotrzeć do Wrocławia

Tej nocy fala wezbraniowa ma dotrzeć do Wrocławia

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl, IMGW, PAP

Poziom wody w rzekach na południu i południowym zachodzie Polski pozostaje bardzo wysoki. Stan alarmowy jest przekroczony na prawie 60 stacjach. Obowiązują też ostrzeżenia hydrologiczne IMGW.

Lista i mapa rzek, na których jest przekroczony stan alarmowy

Lista i mapa rzek, na których jest przekroczony stan alarmowy

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW, PAP

Pogoda na jutro, czwartek 19.09. Do Polski dotarł antycyklon Serkan, który przyniósł słoneczną oraz ciepłą pogodę. Właśnie takiej aury możemy spodziewać się jutro. W nocy mogą pojawić się mgły i zamglenia, a także lokalne przelotne opady deszczu.

Pogoda na jutro, czyli na czwartek 19.09. W nocy miejscami popada

Pogoda na jutro, czyli na czwartek 19.09. W nocy miejscami popada

Źródło:
tvnmeteo.pl

Czeska policja poinformowała w środę, że odnaleziono ciało zaginionej 70-letniej kobiety z miejscowości Kobyla nad Vidnavkou w regionie Jesionika. To już czwarta śmiertelna ofiara powodzi. Po raz pierwszy od czterech dni liczba zagrożonych powodzią terenów jest niższa niż sto. W 23 miejscach obowiązuje najwyższy poziom alarmu powodziowego.

Wróciła do domu z centrum ewakuacyjnego. Jej ciało znaleziono zaplątane w ogrodzenie

Wróciła do domu z centrum ewakuacyjnego. Jej ciało znaleziono zaplątane w ogrodzenie

Źródło:
PAP, Reuters

IMGW wydał ostrzeżenia pierwszego stopnia. Obowiązują alarmy przed gęstymi mgłami. Sprawdź, gdzie należy zachować ostrożność.

Żółte ostrzeżenia IMGW. Sprawdź, gdzie należy zachować ostrożność

Żółte ostrzeżenia IMGW. Sprawdź, gdzie należy zachować ostrożność

Źródło:
IMGW

Sytuacja powodziowa w środkowej Europie poprawia się, ale wciąż jest trudna. W Austrii potwierdzono piątą ofiarę śmiertelną żywiołu. Niektóre akweny w Czechach wciąż grożą wylaniem. Fala powodziowa na Dunaju przechodzi przez Węgry, szykuje się na nią Budapeszt.

Wiele ofiar śmiertelnych, ogromne zniszczenia, a to jeszcze nie koniec

Wiele ofiar śmiertelnych, ogromne zniszczenia, a to jeszcze nie koniec

Źródło:
Reuters, PAP, tvnmeteo.pl

Stery nad pogodą w Polsce przejął antycyklon Serkan. Wyż sprawi, że w najbliższych dniach czekać nas będzie piękna, spokojna i słoneczna aura. Temperatura powietrza przekroczy 20 stopni Celsjusza.

Antycyklon Serkan nad Polską. Jaką pogodę przyniesie

Antycyklon Serkan nad Polską. Jaką pogodę przyniesie

Źródło:
tvnmeteo.pl

Dzięki zaangażowaniu strażaków i służb leśnych udało się uratować życie sarenki poszkodowanej w powodzi. Niszczycielska siła żywiołu nie pozostaje bez wpływu na lasy i mieszkające w nich zwierzęta. Jednak - jak podkreślają eksperci - natura szybciej zabliźnia rany związane z kataklizmem.

Sarenka w ręczniku. Zwierzęta wyczuwają zagrożenia, ale czasem i one nie zdążą uciec

Sarenka w ręczniku. Zwierzęta wyczuwają zagrożenia, ale czasem i one nie zdążą uciec

Źródło:
tvnmeteo.pl. RDLP w Zielonej Górze

Płacimy za 100-200 lat zaniedbań polegających na masowym obsadzeniu świerkiem naszych gór - mówi prof. Krzysztof Świerkosz z wydziału nauk biologicznych Uniwersytetu Wrocławskiego w rozmowie z "Gazetą Wyborczą". Na duże znaczenie lasów w retencji wód wskazuje również dr Antoni Kostka z Centrum Strategii Środowiskowych. "Nie istnieje żadna sprzeczność pomiędzy rolą lasów a koniecznością budowania instalacji hydrotechnicznych. Jedno nie wyklucza drugiego", podkreślił.

Co górskie lasy mają wspólnego z powodziami? "Konieczna jest ich szybka przebudowa"

Co górskie lasy mają wspólnego z powodziami? "Konieczna jest ich szybka przebudowa"

Źródło:
PAP, Gazeta Wyborcza, tvn24.pl

Po ekstremalnych opadach deszczu w ostatnich dniach gwałtownie podniósł się poziom rzek w południowej i południowo-wschodniej Polsce, powodując powodzie. Na niektórych stacjach hydrologicznych zanotowano najwyższy poziom wody od początku prowadzenia pomiarów.

Powódź 2024. Na tych rzekach padły historyczne rekordy

Powódź 2024. Na tych rzekach padły historyczne rekordy

Źródło:
IMGW

Wrocław przygotowuje się na nadejście kulminacyjnej fali, która spodziewana jest między północą a 2 w nocy. Na wrocławskim osiedlu Stabłowice mieszkańcy umacniają wały i przerzucają worki z piaskiem. Jak relacjonował reporter TVN24 Tomasz Kanik, widać wśród nich "pełne zaangażowanie". Wcześniej, około godziny 21 Wody Polskie informowały, że czoło fali wezbraniowej minęło Opole, nie wyrządzając szkód w mieście.

Umacniają wały, przerzucają worki. "Pełne zaangażowanie" przed nadejściem fali

Umacniają wały, przerzucają worki. "Pełne zaangażowanie" przed nadejściem fali

Aktualizacja:
Źródło:
tvn24.pl, TVN24., PAP

Tempo przyrostu jest bardzo duże, widać je wręcz gołym. Spodziewamy się, że w weekend będzie około dwóch metrów - mówi Jan Piotrowski, pełnomocnik prezydenta Warszawy do spraw Wisły, pytany o sytuację na stołecznym odcinku rzeki.

Rośnie poziom Wisły w Warszawie. "Tempo przyrostu jest bardzo duże"

Rośnie poziom Wisły w Warszawie. "Tempo przyrostu jest bardzo duże"

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Po intensywnych opadach śniegu w Alpach nadal obowiązuje stan zagrożenia lawinowego. We wtorek lawina, która zeszła w środkowej Austrii, porwała kilka osób, jedna z nich została poważnie ranna - podały służby. Kraj zmaga się ze skutkami powodzi, choć sytuacja zaczęła się poprawiać. We wtorek poinformowano o piątej ofierze śmiertelnej, ponad 20 miejscowości jest odciętych od świata.

Lawina w Austrii porwała kilka osób. Turystka poważnie ranna

Lawina w Austrii porwała kilka osób. Turystka poważnie ranna

Źródło:
PAP, bergrettung-salzburg.at, tvnmeteo.pl

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej uspokaja: Warszawa nie jest zagrożona powodzią. Fala wezbraniowa na Wiśle dotrze do stolicy w piątek.

Kiedy fala wezbraniowa na Wiśle dotrze do Warszawy?

Kiedy fala wezbraniowa na Wiśle dotrze do Warszawy?

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji opublikowało instrukcję, jak należy zachować się, gdy utkniemy w domu w trakcie powodzi. Nasze życie mogą nam uratować konkretne gesty i kolory, które pomogą przekazać cenne informacje ratownikom.

Jak wezwać pomoc w trakcie powodzi

Jak wezwać pomoc w trakcie powodzi

Źródło:
MSWiA, TVN24

Ogień szaleje w Portugalii. Co najmniej siedem osób zginęło w trawiących kraj od niedzieli pożarach lasów i nieużytków rolnych. Wśród zabitych jest trzech strażaków.

Ponad pięć tysięcy strażaków walczy z pożarami

Ponad pięć tysięcy strażaków walczy z pożarami

Źródło:
PAP, Reuters

Niemiecka turystka, która straciła nogę w wyniku ataku rekina około 500 kilometrów od Wysp Kanaryjskich, zmarła kilka godzin później na pokładzie śmigłowca ratunkowego – podała agencja EFE.

Turystka zaatakowana przez rekina. Zmarła na pokładzie śmigłowca ratunkowego

Turystka zaatakowana przez rekina. Zmarła na pokładzie śmigłowca ratunkowego

Źródło:
PAP

Sytuacja powodziowa w części południowo-zachodniej Polski jest bardzo trudna. Giną ludzie, woda zalewa miasta i domy. Zarządzono wiele ewakuacji. Ekohydrolożka Iwona Wagner próbowała na antenie TVN24 odpowiedzieć na pytanie, co doprowadziło do tak tragicznych skutków tego kataklizmu.

"Może to dramatyczne wydarzenie w końcu pozwoli nam wyjść z iluzji"

"Może to dramatyczne wydarzenie w końcu pozwoli nam wyjść z iluzji"

Źródło:
TVN24, tvnmeteo.pl

Dzięki eksperymentalnemu projektowi współprowadzonemu przez IMGW-PIB możemy zobaczyć zasięg zalanych terenów na mapach. Potężne rozlewiska widać koło Prudnika, w Kotlinie Kłodzkiej i w okolicach zbiornika Racibórz Dolny. Natomiast najnowsze dane, z 16 września z godziny 14, pokazują m.in. rozlewiska rzeki Bóbr w okolicach Pilchowic, Wlenia, Lwówka Śląskiego.

Powódź 2024 na mapach. "Pochodzą z satelitów radarowych obserwujących Ziemię"

Powódź 2024 na mapach. "Pochodzą z satelitów radarowych obserwujących Ziemię"

Źródło:
tvn24.pl

Pogoda w Polsce w niedzielę była dynamiczna. W Wielkopolsce odnotowano dwie trąby powietrzne. Zjawiska można zaobserwować na nagraniach.

Trąby powietrzne w Wielkopolsce

Trąby powietrzne w Wielkopolsce

Źródło:
tvnmeteo.pl, TVN24, PAP

Co przyniesie pogoda w nadchodzącym czasie? Możemy spodziewać się fali bardzo ciepłego powietrza. Sprawdź, co czeka nas w drugiej połowie września w najnowszej prognozie temperatury na 16 dni, przygotowanej przez prezentera tvnmeteo.pl Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni: niż Boris zanika, wkrótce połączą się ze sobą dwa wyże

Pogoda na 16 dni: niż Boris zanika, wkrótce połączą się ze sobą dwa wyże

Źródło:
tvnmeteo.pl

Trąba powietrzna przeszła w sobotę w powiecie radomskim na Mazowszu. Ponad 20 dachów budynków mieszalnych i gospodarczych zostało uszkodzonych. Silny wiatr zerwał dachy także w powiecie kozienickim.

Trąba powietrzna nieopodal Radomia. "Dachy zerwane częściowo lub całkowicie"

Trąba powietrzna nieopodal Radomia. "Dachy zerwane częściowo lub całkowicie"

Źródło:
tvnmeteo.pl, PAP

W czwartek na Śnieżce pojawiły się opady śniegu oraz deszczu ze śniegiem. Poinformował o nich Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej (IMGW). W Karkonoszach panują bardzo niekorzystne warunki dla turystów. Zimowe opady spodziewane są także w Tatrach.

Na Śnieżce spadł pierwszy śnieg

Na Śnieżce spadł pierwszy śnieg

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl, IMGW

Lato wielkimi krokami zbliża się do końca. Czego spodziewać się w pogodzie jesienią i jaki będzie początek zimy 2024/2025? Grudzień i styczeń to mogą być mokre miesiące - wynika ze wstępnej, długoterminowej prognozy Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej (IMGW).

Co czeka nas jesienią i jak zacznie się zima? Prognoza IMGW

Co czeka nas jesienią i jak zacznie się zima? Prognoza IMGW

Źródło:
IMGW