El Nino a zmiany klimatu. Meteorolodzy z niepokojem patrzą na kolejny rok

Źródło:
Reuters, tvnmeteo.pl
Na czym polegają zjawiska La Nina i El Nino
Na czym polegają zjawiska La Nina i El NinoNOAA
wideo 2/9
La Nina i El Nino

El Nino pojawiło się na Pacyfiku i prawdopodobnie pozostanie z nami co najmniej do jesieni. Jak ostrzega amerykańska Narodowa Administracja Oceaniczna i Atmosferyczna (NOAA), anomalia przyniesie ze sobą zmiany, które przez długi czas będą kształtowały warunki na świecie. Naukowcy obawiają się, że tegoroczne zjawisko okaże się szczególnie tragiczne w skutkach.

Amerykańskie Centrum Prognozowania Klimatu (CPC) przekazało w czwartek, że na Pacyfiku pojawiło się pierwsze od siedmiu lat El Nino i najprawdopodobniej będzie ono silne. Zgodnie z najnowszymi prognozami japońskiego biura meteorologicznego istnieje 90 procentowe prawdopodobieństwo, że zjawisko to utrzyma się do jesieni na półkuli północnej. Wszystko wskazuje na to, że czekają nas spore zmiany pogodowe - przez ostatnie trzy lata wzorce pogodowe na kuli ziemskiej zdominowane były przez jego przeciwieństwo, czyli La Ninę.

CZYTAJ DALEJ: El Nino powróciło. To nie jest dobra wiadomość

"To nie burza, która uderzy we wtorek"

El Nino to naturalna anomalia pogodowa, związana z ociepleniem wód we wschodniej części Pacyfiku. Powstaje, gdy wiejące w strefie międzyzwrotnikowej pasaty ulegają osłabieniu. Słabsze podmuchy mniej skutecznie wprawiają nagrzane wody oceanu w ruch, co prowadzi do nagromadzenia ciepła w okolicach równika i oddawania go do atmosfery. Wpływa to nie tylko na warunki panujące w morzu, ale także na cyrkulację powietrza. Zmiany, jakie zachodzą na skutek anomalii, utrzymują się przez długi czas.

- El Nino to nie burza, która uderzy we wtorek, ale polega na zmianie wzorców pogodowych - wyjaśnił w rozmowie z agencją Reutera meteorolog Tom DiLiberto z Narodowej Administracji Oceanicznej i Atmosferycznej (NOAA). - Kiedy mówimy o umiarkowanym lub silnym wydarzeniu, oznacza to, że El Nino ma większy wpływ na tworzenie wzorców atmosferycznych, które mogą utrzymywać się przez pewien czas. Im silniejsze El Nino, tym bardziej wyraźne jego skutki - dodał.

W zależności od miejsca na kuli ziemskiej, zjawisko przynosi ze sobą nieco inne wzorce pogodowe. Przykładowo, na zachodnich wybrzeżach Ameryki Południowej i Środkowej występują obfite opady, powodzie i osuwiska, ale w Australii jest ekstremalnie sucho, co zwiększa ryzyko pożarów buszu. Cyrkulacja osłabia huragany na Atlantyku, wzmacnia natomiast pacyficzne cyklony. Chociaż samo zjawisko El Nino nie zawsze przynosi ze sobą ekstremalne zjawiska pogodowe, daje on nam lepsze wyobrażenie o tym, gdzie może do nich dojść.

- Możemy przewidzieć El Nino z wielomiesięcznym wyprzedzeniem, czasami nawet na sześć miesięcy do przodu. Wtedy wiemy, gdzie mogą pojawić się ekstremalne zjawiska, co pozwala na znacznie dokładniejsze planowanie - dodał DiLiberto.

Pożar australijskiego buszuJohn Crux/Shutterstock

O krok od rekordu

Jak wynika z danych, w latach, kiedy występuje silne zjawisko El Nino, średnia temperatura powietrza na świecie jest wyższa niż w latach, gdy go nie obserwujemy - najcieplejszym rokiem w historii był 2016, kiedy to zaobserwowano największą anomalię na Pacyfiku. Naukowcy obawiają się jednak, że przyniesione przez zjawisko ocieplenie nałoży się na to spowodowane przez postępujące zmiany klimatyczne.

- To coś niezwykłego, El Nino w momencie, gdy oceany na całym świecie są cieplejsze niż zazwyczaj - powiedział DiLiberto. - Zwykle anomalia dotyczy tylko Oceanu Spokojnego, powodując ocieplenie głównie w tropikach, z mniejszym wpływem na wody na północy i południu. Teraz jednak oceany są naprawdę ciepłe: Atlantyk, zachodni Pacyfik, Ocean Indyjski - dodał.

Jak wyjaśnił meteorolog, w takich warunkach nawet bez anomalii istnieje zwiększone ryzyko blaknięcia koralowców. Skutki nakładających się na siebie zjawisk mogą być tragiczne dla ekosystemów - podczas El Nino w latach 2015-2016 obumarła prawie jedna trzecia koralowców na australijskiej Wielkiej Rafie Koralowej. Na dodatek schłodzone przez La Ninę wody oceaniczne pochłaniały ciepło z atmosfery - teraz, gdy ocean zacznie dodatkowo ogrzewać powietrze, średnia temperatura powietrza może wzrosnąć o ponad 1,5 stopnia Celsjusza ponad poziom z epoki przedindustrialnej.

- Myślę, że rok 2024 jest tym, w którym możemy pobić globalny rekord pod względem temperatury - przekazał DiLiberto. - To oczywiście nie jest gwarantowane, bo wciąż powinniśmy brać pod uwagę pogodę i losową zmienność atmosfery. Większość najcieplejszych lat w historii wydarzyła się pod wpływem El Nino, który daje impuls do wzrostu globalnych temperatur obok tych spowodowanych zmianami klimatu - dodał.

El NinoMaciej Zieliński/PAP/Reuters

Krucha równowaga

W przeszłości zarówno El Nino, jak i La Nina pojawiały się średnio co dwa do siedmiu lat, przy czym El Nino trwało od 9 do 12 miesięcy. To, w jaki sposób zmiany klimatyczne mogą wpływać na częstotliwość występowania anomalii, jest "ważną kwestią badawczą" - powiedział DiLiberto. Zmiany klimatu zaostrzają skutki El Nino, jednak mniej jasne jest, czy zmiany klimatu wpływają na samo zjawisko.

Naukowcy nie są pewni, czy zmiany klimatyczne przesuną równowagę między El Nino i La Niną, sprawiając, że jeden wzorzec pogodowy będzie występował częściej lub rzadziej. Jeśli temperatury oceanów wzrosną na całym świecie w jednakowym tempie, jest mało prawdopodobne, że zmieni to mechanikę całej cyrkulacji. Jeśli jednak niektóre części oceanu będą ocieplały się szybciej niż inne, może to wpłynąć na przebieg El Nino poprzez zwiększenie różnic temperatury.

Autorka/Autor:as/dd

Źródło: Reuters, tvnmeteo.pl

Źródło zdjęcia głównego: Adobe Stock

Pozostałe wiadomości

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej ostrzega przed silnym mrozem. Na południu Polski temperatura w ciągu najbliższej nocy może spaść do -17 stopni Celsjusza. Z kolei nad Bałtykiem wydano alarmy w związku z porywistym wiatrem.

Nawet -17 stopni i silny wiatr. IMGW ostrzega

Nawet -17 stopni i silny wiatr. IMGW ostrzega

Źródło:
IMGW

Silne trzęsienie ziemi nawiedziło w poniedziałek wieczorem czasu lokalnego prefekturę Miyazaki na południowym zachodzie Japonii. Służby ogłosiły ostrzeżenie przed tsunami dla tego regionu oraz prefektury Kochi.

Silne trzęsienie ziemi. Wydano ostrzeżenie przed tsunami

Silne trzęsienie ziemi. Wydano ostrzeżenie przed tsunami

Źródło:
PAP

Warunki sprzyjające rozwojowi pożarów będą rozwijać się w południowej Kalifornii do wtorku, jak wynika z najnowszych danych. Oznacza to, że walka z pożarami trawiącymi od niemal tygodnia Los Angeles będzie bardzo trudna. Do tej pory ogień pochłonął już około 15600 hektarów terenu. Dwa największe pożary - Palisades oraz Eaton - są opanowane w niewielkim stopniu. Skalę ognia widać na mapach.

Tak płonie Los Angeles. Prognozy nie są optymistyczne

Tak płonie Los Angeles. Prognozy nie są optymistyczne

Źródło:
TVN24, Reuters, CNN

Pogoda w poniedziałek się poprawi. Śnieg będzie padać słabo już tylko w południowo-wschodniej Polsce. Termometry wskażą od -3 do 2 stopni Celsjusza.

Pogoda na dziś - poniedziałek 13.01. Opady w części kraju, od -3 do 2 stopni

Pogoda na dziś - poniedziałek 13.01. Opady w części kraju, od -3 do 2 stopni

Źródło:
tvnmeteo.pl

W Kalifornii od niemal tygodnia trwa walka z tragiczną falą pożarów. Jak podała telewizja CNN, całkowity obszar spalony przez ogień wynosi około 15600 hektarów i jest już większy niż stolica Francji. Żywioł zostawia po sobie zgliszcza. W pogrążonej w bólu Kalifornii rozpoczęły się zbiórki pomocy dla poszkodowanych. O tym, jak wygląda sytuacja na miejscu, opowiadają nam Polki - Sylwia Knutel i Alicja Bachleda-Curuś.

Alicja Bachleda-Curuś o pożarach w Los Angeles: każdy tu jest strażakiem

Alicja Bachleda-Curuś o pożarach w Los Angeles: każdy tu jest strażakiem

Źródło:
TVN24, Reuters

Z powodu cofki zalana została droga z Kamienia Pomorskiego do Wyspy Chrząszczewskiej, na której w nocy z piątku na sobotę uwięzionych zostało około 200 mieszkańców. W poniedziałek rano Ochotnicza Straż Pożarna zorganizowała dla nich transport. Sytuacja powoli normuje się.

Mieszkańcy odcięci przez zalaną drogę. Strażacy zorganizowali transport

Mieszkańcy odcięci przez zalaną drogę. Strażacy zorganizowali transport

Aktualizacja:
Źródło:
TVN24

Trzy osoby zginęły, a dwie zostały ranne w wyniku zejścia lawiny w Piemoncie na północy Włoch. Poszkodowani zostali przetransportowani do szpitala za pomocą helikoptera.

Lawina porwała narciarzy. Nie żyją trzy osoby

Lawina porwała narciarzy. Nie żyją trzy osoby

Źródło:
PAP, Euronews, Reuters

Do 24 wzrosła liczba ofiar katastrofalnych pożarów, jakie od kilku dni trawią okolice Los Angeles. Walka z ogniem trwa od ubiegłego wtorku, a do tej pory spłonęło już co najmniej 15 300 hektarów terenu. Z powodu zagrożenia życia ponad 100 tysięcy osób zostało zmuszonych do ewakuacji. Według gubernatora Kalifornii obecna fala pożarów może być najbardziej niszczycielską katastrofą naturalną w historii USA.

"Hrabstwo Los Angeles przeżyło kolejną noc niewyobrażalnego horroru"

"Hrabstwo Los Angeles przeżyło kolejną noc niewyobrażalnego horroru"

Źródło:
PAP, Reuters

Po raz pierwszy w tym sezonie w czeskiej części Karkonoszy ogłoszono trzeci stopień zagrożenia lawinowego. Trudne warunki występują także po słowackiej i polskiej stronie Tatr, gdzie również obowiązują alarmy. Ratownicy apelują o ostrożność.

Zagrożenie lawinowe w górach. "Zdradliwa sytuacja"

Zagrożenie lawinowe w górach. "Zdradliwa sytuacja"

Źródło:
PAP, TOPR, Horska Sluzba

Po śnieżnym i zimnym weekendzie wkrótce czeka nas duże ocieplenie. Sprawdź, co przyniesie pogoda w kolejnych 16 dniach w długoterminowej prognozie temperatury, przygotowanej przez prezentera i synoptyka tvnmeteo.pl Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni: zima wpadła do nas na krótko

Pogoda na 16 dni: zima wpadła do nas na krótko

Źródło:
tvnmeteo.pl

Lód z przejeżdżającego auta uszkodził szybę innego pojazdu. Zdarzenie, do którego doszło w jednym z amerykańskich miast w stanie Kansas, zostało uchwycone przez kamerkę samochodową.

Kawałek lodu leciał w jego kierunku. Nagranie

Kawałek lodu leciał w jego kierunku. Nagranie

Źródło:
CNN, KCTV

Szalejący nad Bałtykiem sztorm spowodował cofkę w kilku miejscowościach, m.in. w Sztutowie, Kątach Rybackich, Świerznicy, Rewie i Mechelinkach. W portach w Ustce i Mrzeżynie woda zalała bulwary oraz znajdujące się tam lokale usługowe.

Cofka nad Bałtykiem. Zalane ulice i bulwary, przesiąkające wały w kilku miejscowościach

Cofka nad Bałtykiem. Zalane ulice i bulwary, przesiąkające wały w kilku miejscowościach

Aktualizacja:
Źródło:
tvn24.pl, PAP

Północ Grecji przygotowuje się na intensywne opady śniegu. W niektórych regionach w poniedziałek szkoły będą zamknięte, kierowcy mają używać łańcuchów śniegowych na koła, wprowadzono zakaz ruchu ciężarówek.

Uderzenie zimy w Grecji. Zamknięto szkoły

Uderzenie zimy w Grecji. Zamknięto szkoły

Źródło:
PAP

Pod naporem mokrego śniegu w miejscowości Łobez (województwo zachodniopomorskie) zawaliły się dach i ściana w hurtowni materiałów budowlanych. Straż pożarna poinformowała, że nie ma osób rannych.

Pod naporem śniegu zawalił się dach magazynu

Pod naporem śniegu zawalił się dach magazynu

Źródło:
TVN24

Ratownicy TOPR ogłosili w niedzielę drugi stopień zagrożenia lawinowego. Z powodu intensywnych opadów śniegu i silnego wiatru panują bardzo niekorzystne warunki turystyczne.

"Gwałtowne pogorszenie sytuacji" w Tatrach

"Gwałtowne pogorszenie sytuacji" w Tatrach

Źródło:
PAP

Sobotni atak zimy zakończył się prawie tysiącem interwencji strażaków, głównie na Pomorzu. W dzień doszło do wielu kolizji i wypadków. Mokry, ciężki śnieg łamał konary i przewracał drzewa, uszkadzał linie energetyczne i utrudniał podróżowanie.

Prawie tysiąc interwencji po ataku zimy. Kolizje, nieprzejezdne drogi, podtopienia

Prawie tysiąc interwencji po ataku zimy. Kolizje, nieprzejezdne drogi, podtopienia

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl, Kontakt24, PAP, TVN24

"Wyspa widmo" pojawiła się na Morzu Kaspijskim - i bardzo szybko zniknęła. Do powstania niewielkiego skrawka lądu doszło w 2023 roku po wybuchu wulkanu błotnego. Wystarczyło jednak kilkanaście miesięcy, by wyspa się rozmyła.

Satelita wykrył "wyspę widmo"

Satelita wykrył "wyspę widmo"

Źródło:
NASA Earth Observatory, anl.az

Do silnego trzęsienia ziemi doszło w nocy z soboty na niedzielę w Meksyku. Wstrząsy o magnitudzie 6,2 spowodowały panikę wśród mieszkańców kilku stanów, którzy w środku nocy wybiegli na ulice.

W środku nocy wybiegali z domów na ulice

W środku nocy wybiegali z domów na ulice

Źródło:
USGS, El Informador

Zimowa burza przeszła nad wschodnimi i południowymi Stanami Zjednoczonymi. Intensywne opady śniegu doprowadziły do odwołania tysięcy lotów, przerwania dostaw prądu i wody pitnej oraz zamknięcia niektórych szkół. Na oblodzonych drogach dochodziło do groźnych wypadków.

Tyle śniegu nie spadło tam od lat. Auta ślizgały się na "czarnym lodzie"

Tyle śniegu nie spadło tam od lat. Auta ślizgały się na "czarnym lodzie"

Źródło:
PAP, CBS News, NWS Atlanta

Początek roku jedynie miejscami przyniósł nam powrót zimy. W wielu regionach Polski zamiast śniegu pada deszcz, a szare krajobrazy uparcie nie chcą się zabielić. To, czy w styczniu 2025 możemy spodziewać się jeszcze porządnego mrozu, sprawdza nasza synoptyk tvnmeteo.pl Arleta Unton-Pyziołek.

"Bestia ze wschodu" śpi, a co z wirem polarnym? Najnowsze prognozy na styczeń

"Bestia ze wschodu" śpi, a co z wirem polarnym? Najnowsze prognozy na styczeń

Źródło:
tvnmeteo.pl

Apokaliptyczne sceny rozgrywają się w hrabstwie Los Angeles, gdzie pożary spowodowały katastrofalne szkody i zmusiły dziesiątki tysięcy ludzi do opuszczenia swoich domów. Zdjęcia zniszczonych budynków pokazują, jak niszczycielski jest żywioł.

Tylko zgliszcza. Los Angeles po "piekielnej" pożodze

Tylko zgliszcza. Los Angeles po "piekielnej" pożodze

Źródło:
Reuters

Do Majotty zbliża się cyklon Dikeledi. Francuskie terytorium zamorskie objęte zostało pomarańczowym alarmem. Wstrzymano kursowanie promów, na stacjach benzynowych utworzyły się bardzo długie kolejki. Niemal miesiąc temu region ten został spustoszony przez cyklon Chido.

Prawie miesiąc temu spustoszył ich Chido, teraz nadciąga Dikeledi

Prawie miesiąc temu spustoszył ich Chido, teraz nadciąga Dikeledi

Źródło:
PAP

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej pokazał długoterminową eksperymentalną prognozę na najbliższe cztery miesiące. Jaka pogoda będzie w lutym i czego spodziewać się wiosną w 2025 roku? Sprawdź.

Wiosna przyjdzie wcześniej? Jest nowa długoterminowa prognoza IMGW

Wiosna przyjdzie wcześniej? Jest nowa długoterminowa prognoza IMGW

Źródło:
IMGW

Rok 2024 był najcieplejszym w historii pomiarów. Jak przekazali specjaliści z serwisu Copernicus Climate Change Service (C3S), zapisał się on w historii jako pierwszy rok kalendarzowy, w którym średnia globalna temperatura przekroczyła 1,5 stopnia Celsjusza powyżej poziomu z czasów preindustrialnych.

To już pewne. Spełnił się najczarniejszy scenariusz

To już pewne. Spełnił się najczarniejszy scenariusz

Źródło:
PAP, Copernicus Climate Change Service (C3S)

Listopad był jedynym miesiącem w 2024 roku, w którym średnia temperatura powietrza była w Polsce niższa niż zazwyczaj. Jak podaje Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, wszystkie pozostałe miesiące okazały się cieplejsze niż zwykle, a wśród nich szczególnie wyróżnił się luty.

Te mapy pokazują, jak gorący był 2024 rok w Polsce. "Luty był gamechangerem"

Te mapy pokazują, jak gorący był 2024 rok w Polsce. "Luty był gamechangerem"

Źródło:
IMGW