Geologowie zauważyli, że Stany Zjednoczone kapią w głąb Ziemi

Duża część Ameryki Północnej leży na kratonie laurentyńskim - starej nawet w skali geologicznej, twardej części skorupy ziemskiej. Budujące go skały są stabilne i mogą przetrwać miliardy lat we właściwie niezmienionej formie. Jak wynika z badania opublikowanego na łamach czasopisma "Nature Geoscience", obecnie w kratonie zachodzi szereg zmian, przez które zaczyna on... kapać.

Badacze z Uniwersytetu Teksańskiego w Austin zauważyli cieknięcie kratonu w ramach projektu, którego celem było opracowanie nowego modelu badań sejsmologicznych dla Ameryki Północnej. Model komputerowy, wykorzystujący dane sejsmiczne zebrane w ramach projektu EarthScope, ujawnił szczegóły procesów geologicznych w skorupie i płaszczu. Głęboko pod Środkowym Zachodem - obszarem rozciągającym się od centrum kraju po region Wielkich Jezior - badacze zauważyli krople stopionych skał kapiące z kratonu w głąb płaszcza.

Model pomógł również naukowcom odkryć, co napędza ten proces. Przyczyną cieknięcia najprawdopodobniej jest Płyta Farallon, oceaniczna płyta tektoniczna, która wsunęła się pod Amerykę Północną setki milionów lat temu. Gigantyczna skalna masa niszczy kontynent od dołu, przekierowując przepływ rozgrzanych skał w płaszczu Ziemi, tak aby ścinały dno kratonu. Ponadto płyta uwalnia związki, które osłabiają jego podstawę.

Jak wyjaśnił główny autor badania Junlin Hua, chociaż kapanie koncentruje się w jednym obszarze kratonu, płyta wchodzi w interakcje z całą strukturą, którą obejmuje większość Stanów Zjednoczonych i Kanady, jak również Grenlandię.

Współautor analizy Thorsten Becker przekazał, że odkrycie jest najważniejsze dla geologów, którzy badają kontynenty przez cały okres ich istnienia. "Tego rodzaju kwestie są ważne, jeśli chcemy zrozumieć, jak ewoluowała planeta przez długi czas" - powiedział Becker. - "Pomaga nam to zrozumieć, jak powstają kontynenty, jak się rozpadają i co się ponownie dzieje z materiałem, które straciły".

Kratony, choć stare i niezwykle wytrzymałe, również ulegają zmianom. Miliony lat temu swoją najgłębszą warstwę straciła część kratonu pod północnymi Chinami. Naukowcy podkreślili, że odkrycie pod Stanami Zjednoczonymi da nam wyjątkowa okazję do obserwacji samego procesu kapania, a nie tylko jego skutków.