Pracują, ale grozi im ubóstwo. Takich osób w Polsce przybywa

b5c80dac-ba4b-11e3-9193-0025b511226eTVN24 Biznes i Świat

W Polsce od 2010 r. przybywa osób, które pomimo że pracują, są zagrożone ubóstwem. To pożywka dla ruchów populistycznych, niechętnych gospodarce rynkowej - przestrzegała prof. Urszula Sztandar-Sztanderska z UW podczas czwartkowej debaty na temat funkcjonowania rynku pracy.

- W grupie osób zagrożonych ryzykiem ubóstwa znajduje się coraz więcej osób pracujących. Do 2010 r. głównym zagrożeniem z tytułu ubóstwa było to, że człowiek nie pracuje, jest bezrobotny, teraz wśród pracujących zagrożonych ubóstwem jest znacznie więcej - podkreśliła prof. Sztandar-Sztanderska, z Wydziału Nauk Ekonomicznych Uniwersytetu Warszawskiego podczas debaty na temat funkcjonowania rynku pracy zorganizowanej przez Towarzystwo Ekonomistów Polskich i Szkołę Główną Handlową.

Pożywka dla ruchów populistycznych

Jak podkreśliła, "trzeba sobie zdawać sprawę, że to jest pożywka dla wszystkich ruchów populistycznych". "Duże zagrożenie ubóstwem mimo pracy wywołuje skutek odwrotny od poparcia dla rynkowej gospodarki - to nie jest korzystny proces" - oceniła profesor. Według niej jednym z problemów polskiego rynku pracy jest m.in. to, że tzw. umowy śmieciowe nie stanowią drogi do długotrwałego zatrudnienia. - W wielu krajach istnieją umowy na czas określony, po czym one przekształcają się - jeśli się pracownik sprawdza - w umowy na czas nieokreślony. W Polsce stopa tych przekształceń jest bardzo niewielka, czyli jest to dosyć trwała cecha rynku pracy. Ma ona ujemne cechy dla pracowników polegające na niepewności jutra, wyrażone chociażby niemożnością zaciągania kredytów czy stabilizacji swojej sytuacji finansowej - oceniła ekonomistka. Jak dodała, polski rynek pracy charakteryzuje też duża niepewność i niechęć ze strony pracodawców do ponoszenia długotrwałego kosztu zatrudnienia, gdy pracownik przestaje być potrzebny. - Mamy bardzo słabych przedsiębiorców i niepewnych jutro. Ta niepewność skłania do takich kontraktów. (...) Jest taki trend, że pracodawcy nie potrafią udźwignąć ciężaru zapewnienia równowagi pomiędzy zmiennym popytem dla swoich towarów a zapewnieniem jakiejś stabilizacji dla czynnika produkcji, jakim jest pracownik, czyli zatrudnienia ludzi i brania za to pewnej odpowiedzialności - podkreśliła profesor.

Ciężar elastyczności

Zauważyła, że w badaniach widać wyraźnie, że zwłaszcza w małych przedsiębiorstwach, przedsiębiorca przestaje być tym, który zapewnia pracę. - Oczekuje, że elastyczność, czy ciężar elastyczności, mobilności wezmą na siebie pracownicy. Nie jest to specyficznie polskie (zjawisko), ale czy to jest politycznie i społecznie do zaakceptowania - wątpię - zaznaczyła. Według prof. Sztandar-Sztanderskiej, badania pokazują, że przez ostatni kryzys gospodarczy lepiej przechodziły te kraje gospodarki rynkowej, które miały rynek pracy nieco bardziej regulowany, aniżeli te, które miały więcej liberalnych rozwiązań. - Nie jestem pewna, czy możemy zdać się na sytuację, że każdy będzie sobie zapewniał zatrudnienie i będzie bardzo mobilny. Po prostu takich zasobów pracy: mobilnych, przedsiębiorczych, elastycznych, z zasobami do przetrzymania okresów bezrobocia w jakiejś godziwej kondycji nie mamy - podkreśliła ekspertka. Także dr Łukasz Sienkiewicz z SGH ocenił, iż problemem sprawności rynku pracy nie jest tylko strona podażowa, czyli niedopasowanie kwalifikacji i edukacji (pracowników), ale również "znaczące problemy po stronie popytowej", czyli ze strony pracodawców.

Pułapka średniego dochodu

- Ten popyt na pracę jest zatomizowany, oparty głównie ciągle i w dużej mierze na przewagach niskokosztowych, w związku z czym - co podkreśla wielu ekonomistów - jesteśmy zagrożeni, czy wchodzimy już w zasadzie na ścieżkę pułapki średniego dochodu i związanych z tym konsekwencji negatywnych. Więc wydaje się, że po stronie pracodawców przyjęcie pewnej formuły funkcjonowania sprawia, że ta sytuacja na rynku pracy jest utrwalona - podkreślił Sienkiewicz. Jego zdaniem, największe pozytywne zmiany na rynku pracy, jeśli chodzi o stopę zatrudnienia, stopę bezrobocia, bezrobocia długoterminowego, dokonały się do 2007 r. Jak powiedział, po tym czasie, a szczególnie w latach 2009-2013 ta sytuacja się pogarsza i utrwala. - Podkreślamy te argumenty dotyczące ograniczenia kosztów, uelastycznienia relacji (pracodawca-pracownik), ale w większości przypadków kluczowym problemem jest jednostronne przeniesienie ryzyka na drugą stronę tej relacji, czyli na samego pracownika - powiedział ekspert. Z kolei dr Małgorzata Starczewska-Krzysztoszek z Konfederacji Pracodawców Prywatnych Lewiatan zaznaczyła, że problemem polskiego rynku pracy jest "niedopasowanie regulacyjne" i przepisy niekorzystne dla pracodawców.

Ciemiężeni pracodawcy?

- Przedsiębiorcy mówią, że regulacja minimalnego wynagrodzenia jest OK, natomiast żądania, by płaca minimalna stanowiła co najmniej 50 proc. minimalnego wynagrodzenia przekracza możliwości akceptacji takich zapisów i wdrożenia ich w praktykę - zauważyła przedstawicielka Lewiatana. Jak powiedziała, z prowadzonych przez nią od 12 lat badań wynika, że "siła oddziaływania różnego rodzaju regulacji dot. rynku pracy jest tym większa, im większy ma to związek z finansowaniem, z koniecznością ponoszenia dodatkowych kosztów." - Najbardziej uciążliwe z punktu widzenia małych i średnich przedsiębiorstw jest wynagrodzenie pracownika za czas choroby, następnie wynagrodzenie za dni wolne od pracy, tj. urlopy, urlopy macierzyńskie, etc. - wyliczała. Według Starczewskiej-Krzysztoszek, pracodawców obciąża także wysokość opłat za godziny nadliczbowe. - Nie chodzi o to, żeby płacić za godziny nadliczbowe, bo z tym firmy nie mają problemu, ale to, że są one po prostu za wysokie i za bardzo obciążają - podkreśliła.

Autor: pp / Źródło: PAP

Źródło zdjęcia głównego: TVN24 Biznes i Świat

Pozostałe wiadomości

Rząd Indii oświadczył, że wprowadzenie nowej opłaty w wysokości 100 tysięcy dolarów dla osób ubiegających się o amerykańskie wizy pracownicze może mieć konsekwencje humanitarne i zakłócić życie wielu rodzin - poinformował portal stacji BBC.

Decyzja Trumpa ich zabolała najbardziej. "Konsekwencje humanitarne"

Decyzja Trumpa ich zabolała najbardziej. "Konsekwencje humanitarne"

Źródło:
BBC

Na aukcję domu Bonhams trafiło niepublikowane wcześniej nagranie wideo z koncertu Nirvany i Kurta Cobaina z 1990 roku. Materiał wyceniany jest na kwotę od 100 do 150 tysięcy dolarów. Licytacja potrwa do 25 września.

"Kultowy moment w historii muzyki". Wyjątkowe nagranie na aukcji

"Kultowy moment w historii muzyki". Wyjątkowe nagranie na aukcji

Źródło:
PAP

Sztuczna inteligencja (AI) może prowadzić do zaniku cennych umiejętności pracowników - ocenił doktor Piotr Gaczek z Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu. Jak wyjaśnił, regularne delegowanie zadań na maszyny sprawia, że człowiek traci wprawę lub zapomina, jak je wykonywać.

"Alarmujący przykład". Ekspert o najpoważniejszych zagrożeniach dla pracowników

"Alarmujący przykład". Ekspert o najpoważniejszych zagrożeniach dla pracowników

Źródło:
PAP

Administracja Białego Domu wyjaśniła, że opłata 100 tysięcy dolarów za wizę pracowniczą ma charakter jednorazowy. W oficjalnym komunikacie podkreślono, że nie dotyczy osób, które już posiadają wizy.

Wiza 100 razy droższa. Biały Dom tłumaczy

Wiza 100 razy droższa. Biały Dom tłumaczy

Źródło:
PAP

Dyrekcja lotniska w Brukseli poinformowała, że z powodu zakłóceń w funkcjonowaniu połowa lotów zaplanowanych na niedzielę zostanie odwołana - podała Agencja Reutera.

Połowa lotów odwołana. Lotnisko prosi przewoźników

Połowa lotów odwołana. Lotnisko prosi przewoźników

Źródło:
PAP

Dwa największe banki w Polsce - PKO BP i Pekao - ostrzegają klientów przed utrudnieniami w niedzielę. Mogą wystąpić trudności z blikiem, aplikacją, przelewami czy wypłatą pieniędzy z bankomatu.

Dwa największe banki ostrzegają. "Nie skorzystasz z aplikacji"

Dwa największe banki ostrzegają. "Nie skorzystasz z aplikacji"

Źródło:
tvn24.pl

Agencja Moody's zasygnalizowała, że konflikt między rządem a prezydentem negatywnie wpływa na gospodarkę i stabilność kraju - ocenił główny ekonomista ING Banku Śląskiego Rafał Benecki. Z kolei Piotr Kuczyński z Domu Inwestycyjnego Xelion ostrzegł, że bez ograniczenia deficytu i długu publicznego Polsce grozi obniżka ratingu już w przyszłym roku.

"Agencja wysłała mocny sygnał do polityków"

"Agencja wysłała mocny sygnał do polityków"

Źródło:
PAP

W sobotnim losowaniu Lotto żaden z graczy nie wytypował poprawnie wszystkich sześciu liczb. Oznacza to, że we wtorek główna wygrana wyniesie sześć milionów złotych. Oto wyniki Lotto i Lotto Plus z 20 września 2025 roku.

Kumulacja w Lotto rośnie

Kumulacja w Lotto rośnie

Źródło:
tvn24.pl

Donald Trump podpisał memorandum, które nakłada roczną opłatę w wysokości 100 tysięcy dolarów za wizę pracowniczą dla specjalistów. Prezydent USA zatwierdził także program "złotych kart", który pozwala na stały pobyt za milion dolarów.

100 razy droższe wizy. Donald Trump złożył podpis

100 razy droższe wizy. Donald Trump złożył podpis

Źródło:
PAP

Zamiast wprowadzać trwałe strefy tylko dla pieszych, władze Sztokholmu stawiają na tymczasowe projekty, które okresowo wyłączają ulice z ruchu pojazdów - pisze Politico. Skuteczność programu potwierdza rosnąca liczba ulic objętych ograniczeniami - z dwóch w 2015 roku do ponad czterdziestu tego lata.

Mieszkańcy na ten pomysł reagują oburzeniem. Ta stolica "przełamuje trend"

Mieszkańcy na ten pomysł reagują oburzeniem. Ta stolica "przełamuje trend"

Źródło:
Politico

Nad Jeziorem Żarnowieckim powstaje największy w Europie magazyn energii - przekazał premier Donald Tusk w mediach społecznościowych. Jak podkreślił, podobne inwestycje w przyszłości przyczynią się do obniżek cen prądu.

Tusk: to największa tego typu inwestycja w Europie

Tusk: to największa tego typu inwestycja w Europie

Źródło:
tvn24.pl, PAP

Nowe założenia w zakresie Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta (ROP) zaszkodzą gospodarce, obniżą skuteczność zbiórki i recyklingu odpadów oraz doprowadzą do podwyżek cen produktów - uważa Konfederacja Lewiatan.

Nowy plan rządu. Przedsiębiorcy ostrzegają

Nowy plan rządu. Przedsiębiorcy ostrzegają

Źródło:
PAP

Decyzja agencji Moody's o zmianie perspektywy na negatywną odzwierciedla słabszą perspektywę wskaźników fiskalnych i długu publicznego w porównaniu z wcześniejszymi oczekiwaniami - wyjaśnił resort finansów.

Resort komentuje negatywną perspektywę ratingu Polski

Resort komentuje negatywną perspektywę ratingu Polski

Źródło:
PAP

37 procent wszystkich mieszkań w Chorwacji kupują obcokrajowcy. Według eksperta branży nieruchomości Boro Vujovicia najczęściej inwestują Niemcy, Austriacy i Słoweńcy, ale coraz częściej pojawiają się nabywcy z Polski.

Obcokrajowcy kupują coraz więcej. "Głównie za gotówkę"

Obcokrajowcy kupują coraz więcej. "Głównie za gotówkę"

Źródło:
PAP

Komisja Europejska zaproponowała państwom Unii Europejskiej 19. pakiet sankcji wobec Rosji. Wśród tych propozycji znajduje się między innymi całkowity zakaz transakcji dla rosyjskich banków, objęcie Rosnieftu i Gazprom Nieftu zakazem transakcji, całkowity zakaz importu rosyjskiego LNG od 1 stycznia 2027 roku oraz rozszerzone restrykcje wobec tak zwanej rosyjskiej floty cieni.

Banki, karty kredytowe, gaz, statki. KE: idziemy po rosyjskie pieniądze

Banki, karty kredytowe, gaz, statki. KE: idziemy po rosyjskie pieniądze

Źródło:
PAP

Agencja Moody’s zmieniła perspektywę ratingu Polski ze stabilnej na negatywną. Jednocześnie utrzymała długoterminowe ratingi Polski na poziomie A2. Moody's to jedna z tzw. wielkiej trójki agencji ratingowych. Wcześniej perspektywę ratingu zmieniła również agencja Fitch.

Czołowa agencja zmienia perspektywę ratingu Polski

Czołowa agencja zmienia perspektywę ratingu Polski

Źródło:
PAP

W piątek rząd ogłosił swoje priorytety, wśród których znalazły się: poprawa konkurencyjności gospodarki, wsparcie rozwoju sztucznej inteligencji, bezpieczeństwo dostaw energii i stabilizacja jej cen, rozwój Centralnego Portu Komunikacyjnego, renesans kolei, deregulacja oraz ochrona ziemi rolnej i funkcji produkcyjnych wsi.

Plan rządu dla polskiej gospodarki. Znamy priorytety

Plan rządu dla polskiej gospodarki. Znamy priorytety

Źródło:
PAP

Piątkowe losowanie Eurojackpot nie przyniosło głównej wygranej. W Polsce odnotowano wygraną trzeciego stopnia w wysokości niemal 2,4 miliona złotych. Oto liczby, które wylosowano 19 września 2025 roku.

Ponad dwa miliony złotych w Eurojackpot w Polsce

Ponad dwa miliony złotych w Eurojackpot w Polsce

Źródło:
tvn24.pl

W nadchodzącym tygodniu podwyżki cen paliw na stacjach będą kontynuowane - prognozują w piątek analitycy portalu e-petrol.pl. Ich zdaniem na razie nie ma ryzyka, że ceny paliw osiągną sześciozłotowe poziomy.

Podwyżki dla kierowców. Czy znów pojawi się "6" z przodu?

Podwyżki dla kierowców. Czy znów pojawi się "6" z przodu?

Źródło:
PAP

Władze Bali zakazują budowy nowych hoteli i restauracji na rolniczych terenach wyspy. To skutek ostatnich powodzi, w których życie straciło 18 osób. Eksperci uważają, że do tak tragicznych skutków kataklizmu przyczyniła się masowa turystyka.

Bali zakazuje budowy hoteli i restauracji

Bali zakazuje budowy hoteli i restauracji

Źródło:
"Guardian", tvn24.pl