Zwolnienia grupowe w spółce Orlenu. Minister Budka o szczegółach

Orlen w październiku 2023 roku przejął właściciela polskiego odcinka gazociągu jamalskiego, spółkę Europol Gaz. W ostatnich tygodniach interpelację do ministra aktywów państwowych w sprawie planowanych zwolnień grupowych w Europol Gaz skierował Jakub Rutnicki z Koalicji Obywatelskiej.

Odpowiedzi udzielił minister aktywów państwowych Borys Budka. Szef MAP przekazał informacje jakie uzyskał od Orlenu. Płocki koncern zapewnił, że restrukturyzacja Europol Gaz i związana z tym redukcja zatrudnienia, "jest wynikiem okoliczności niezwiązanych i niezależnych od spółki".

"Jak poinformował Orlen, restrukturyzacja zatrudnienia w Europol Gaz jest skutkiem zmian wynikających z nowelizacji prawa energetycznego, decyzji administracyjnych oraz zmian kierunków dostaw gazu do Polski w związku z sankcjami nałożonymi na dostawców nośników energii z Rosji, a także sankcjami rosyjskimi nałożonymi na spółkę Europol Gaz" - czytamy w odpowiedzi na interpelację.

Szef MAP podał - powołując się na wyjaśnienia płockiego koncernu - że powyższe spowodowało, że świadczenie usług przesyłowych na polskim odcinku gazociągu tranzytowego Jamał-Europa Zachodnia (System Gazociągów Tranzytowych), w tym wykorzystania tłoczni zgodnie z zaprojektowanym przeznaczeniem nie jest obecnie możliwe. "Nie ma też przesłanek, aby przypuszczać, że sytuacja w najbliższym czasie ulegnie zmianie" - dodał Budka.

Jak przypomniano, tranzyt gazu oraz dostawy gazu do Polski z wykorzystaniem gazociągu tranzytowego Jamał-Europa Zachodnia nie są realizowane od 11 maja 2022 roku. Minister aktywów przekazał, że m.in. ze względu na wysokie koszty utrzymania niewykorzystywanych tłoczni, Orlen poinformował, że w najbliższym czasie nie widzi możliwości zmiany sytuacji w tym obszarze swojej działalności.

W efekcie spółka Europol Gaz podjęła decyzję o zmianie dotychczasowego sposobu eksploatacji tłoczni. "Zmiany sposobu eksploatacji dotyczą ograniczenia zakresu i częstotliwości wykonywanych obsług serwisowych, pozostawiając w normalnej pracy (eksploatacji) jedynie systemy odpowiadające za bezpieczeństwo obiektu. W przypadku pozostałych systemów, urządzeń i instalacji przyjęto założenie, że zakres czynności obsługowych ma zapewnić utrzymanie stanu technicznego urządzeń i instalacji. Jednym z efektów przyjętych zmian jest konieczność ograniczenia zatrudnienia na tłoczniach" - wyjaśnił minister Budka.

Jak dodał, "wyliczono przy wsparciu generalnego projektanta systemu – spółki PGNiG Gazoprojekt S.A., że dla zrealizowania czynności obsługowych w ograniczonym zakresie wystarczająca jest 11 osobowa obsługa tłoczni, natomiast obsługa zmianowa nie jest konieczna". "Na tej podstawie ustalono założenia do restrukturyzacji zatrudnienia" - czytamy w odpowiedzi na interpelację.

Z przekazanych informacji wynika, że restrukturyzacja zatrudnienia w Europol Gaz rozpoczęła się w listopadzie 2023 roku i ma potrwać do marca 2024 roku. "Umowy o pracę, w ramach zwolnień grupowych, rozwiązane zostały w większości przypadków w trybie porozumienia stron, na warunkach, które wcześniej zostały wynegocjowane i zaakceptowane przez Zakładowe Organizacje Związkowe" - zapewniono.

Orlen podał, że w ramach tych zmian m.in. w Tłoczni Gazu Szamotuły rozwiązano umowę o pracę z 12 pracownikami, z czego jeden z nich przeszedł na emeryturę. "Część pracowników zatrudnionych z likwidowanych stanowisk została zatrudniona na innych stanowiskach natomiast z częścią zostały rozwiązane umowy zatrudnienia, w większości przypadków za porozumieniem stron" - poinformował Borys Budka.

Nie wiadomo, ilu pracowników łącznie obejmą zwolnienia grupowe.

Według zapewnień Orlenu, "procedura zwolnień grupowych jest przeprowadzana zgodnie z przepisami obowiązującego prawa, a pracownicy, z którymi pracodawca rozwiązuje stosunek pracy, są objęci wieloaspektową pomocą pracodawcy w zakresie poszukiwania nowego zatrudnienia".

W szczególności - jak podkreślono - "pracodawca wywiązał się z obowiązków wskazanych w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy". Miało to nastąpić poprzez: wypłatę każdemu pracownikowi świadczenia w wysokości 8 tys. zł netto na cele szkolenia i przysposobienia zawodowego; wypłatę każdemu pracownikowi dodatkowej rekompensaty w wysokości siedmiokrotności wynagrodzenia zasadniczego brutto oraz przeprowadzenie szkolenia z zakresu poradnictwa zawodowego dla zwalnianych pracowników, które odbyło w dniu 28 grudnia 2023 roku.

Jednocześnie zwrócono uwagę, że we wrześniu ubiegłego roku podpisane zostało porozumienie z organizacjami związkowymi dotyczące wdrożenia Programu "Nowa praca", którego celem jest wsparcie pracowników Europol Gaz w procesie poszukiwania zatrudnienia w spółkach należących do Grupy Orlen. "Również we wrześniu 2023 r. na podstawie Listu intencyjnego, rozpoczęta została współpraca z OGP Gaz-System w zakresie wsparcia pracowników Europol Gaz w procesie rekrutacji w spółce Gaz-System" - poinformował minister aktywów państwowych w odpowiedzi na interpelację.

Spółka Europol Gaz jest właścicielem polskiej części systemu gazociągów tranzytowych Jamał-Europa. W jego skład wchodzi m.in. gazociąg o długości około 684 km, który może być wykorzystywany do przesyłania gazu ziemnego na potrzeby odbiorców zagranicznych oraz krajowych. Na polskim odcinku gazociągu rozmieszczonych jest pięć tłoczni gazu w: Kondratkach, Zambrowie, Ciechanowie, Włocławku i Szamotułach.

Operatorem systemu przesyłowego w polskiej części jest firma Gaz-System S.A., która odpowiada za jego prawidłowe funkcjonowanie i bezpieczeństwo, w tym za konserwację, remonty i bieżący dozór technologiczny.

Przypomnijmy, że Gazprom 27 kwietnia 2022 roku jednostronnie wstrzymał dostawy gazu do odbiorców w Polsce w ramach kontraktu jamalskiego. Według Gazpromu powodem było odrzucenie przez PGNiG płatności za gaz w rublach. Wcześniej dekret w tej sprawie podpisał prezydent Rosji Władimir Putin.