"Jesteśmy sfrustrowani i rozgoryczeni", "zaufaliśmy, że pieniądze będą lada dzień"

Źródło:
TVN24 Biznes
Szynkowski vel Sęk o NCBR: siłą rzeczy OLAF mógłby się sam tą sprawą zainteresować
Szynkowski vel Sęk o NCBR: siłą rzeczy OLAF mógłby się sam tą sprawą zainteresowaćTVN24
wideo 2/4
Szynkowski vel Sęk o NCBR: siłą rzeczy OLAF mógłby się sam tą sprawą zainteresowaćTVN24

Nigdy nie doświadczyłem przez 15 lat w biznesie czegoś o podobnej skali absurdu - stwierdził w rozmowie z TVN24 Biznes Marek Ostrowski, szef firmy Prosoma rekomendowanej do wypłaty środków w ramach konkursu Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. Dotacje dla wszystkich zostały wstrzymane po informacjach o możliwych nieprawidłowościach przy udzieleniu dofinansowania dla dwóch przedsiębiorstw. - Tracimy zaufanie do tego typu mechanizmów finansowych, szczególnie w Polsce - komentuje Lucyna Szaszkiewicz, założycielka 1Strike - firmy, która także znalazła się na liście podmiotów z przyznanym dofinansowaniem.

Kontrolerzy NIK rozpoczęli w ubiegłym tygodniu działania sprawdzające w Narodowym Centrum Badań i Rozwoju, wcześniej kontrolę rozpoczęło Centralne Biuro Antykorupcyjne. Chodzi o konkurs "Szybka ścieżka - Innowacje cyfrowe". Spośród 434 złożonych wniosków 117 projektów zostało wybranych do dofinansowania na łączną kwotę 801 404 486,13 zł .

Czytaj więcej: Bielan o aferze w NCBR: nie jestem aniołem stróżem Jacka Żalka

Jednak wszystkie firmy biorące udział w konkursie, które otrzymały status "rekomendowany do dofinansowania", dostały taką wiadomość:

"W związku z kontrolą Instytucji Zarządzającej POIR informujemy o zawieszeniu podpisywania umów o dofinansowanie w konkursie 1/1.1.1/2022 Szybka ścieżka – Innowacje cyfrowe do momentu jej zakończenia. Zgodnie z zawiadomieniem Instytucji Zarządzającej kontrola może potrwać do 28 kwietnia br. Termin ten może ulec zmianie. NCBR dołoży wszelkich starań, aby proces podpisywania umów o dofinansowanie został wznowiony w możliwie jak najszybszym terminie".

Kontrole NIK i CBA mają związek ze sprawą dwóch dotacji, których szczegóły ujawnili posłowie Koalicji Obywatelskiej Dariusz Joński i Michał Szczerba. Pierwsza, w wysokości 55 milionów złotych, miała zostać przekazana 26-latkowi, który firmę założył już po ogłoszeniu naboru do konkursu na dodatek z kapitałem zakładowym wynoszącym 5 tysięcy złotych. Druga - w wysokości 123 miliony złotych - firmie z Białegostoku, która - jak ustalili posłowie - od czasu założenia w 2020 roku, co roku przynosiła straty. Dariusz Joński i Michał Szczerba przedstawili też sieć powiązań między tymi spółkami a Partią Republikańską.

13 lutego minister funduszy i polityki regionalnej Grzegorz Puda odwołał p.o. dyrektora NCBR Pawła Kucha, który kierował instytucją od sierpnia 2022 r. W czwartek o swojej dymisji poinformował wiceminister funduszy Jacek Żalek, który NCBR nadzorował. Żalek jest członkiem Partii Republikańskiej.

"Musieliśmy rozwiązać umowy o pracę, bo nie wiem, czy będę miał pieniądze"

Wstrzymane dotacje to cios w firmy. - Jestem daleko od tego, aby radykalnie i gorzko to oceniać. Robiąc fajne, uczciwe i rzetelne projekty, dostawaliśmy środki i mogliśmy realizować projekty. Co nie zmienia faktu, że to, co dziś dzieje się w NCBR, to ogromny cios - podsumował w rozmowie z TVN24 Biznes Marek Ostrowski, założyciel firmy Prosoma, której projekt jest na liście rekomendowanych do podpisania umowy i wypłaty środków. 

Firma Prosoma działa od pięciu lat i otrzymała rekomendację do dofinansowania na poziomie ponad 7 mln złotych. - Dostaliśmy te środki, aby rozbudować aplikację dla pacjentów chorych na raka. Aplikacja, która ma udowodniony efekt terapeutyczny, ma pomagać pacjentom chorym na raka poradzić sobie z lękiem, stresem i depresją - wyjaśnił. 

Zaznaczył, że w związku z tym projektem od początku roku 2023 zwiększył skład zespołu. - Zatrudniliśmy projektantów gier, programistów, psychologów. Zwiększyłem zespół o jedenaście osób oraz zatrudniłem szereg podwykonawców, co kosztuje mnie milion złotych miesięcznie - podał. 

Na pytanie dlaczego zdecydował się rozpocząć inwestycję przed podpisaniem umowy, odpowiada, że "zaczęliśmy realizować ten projekt od początku stycznia, bo harmonogram jest ciasny. Komunikat z NCBR nawiązujący do harmonogramu był taki, że projekt musi zamknąć się do końca roku. Nie można go przedłużać".

Dodał, że "jak projekt jest rekomendowany do finansowania, spełnia swoje wymogi, to się podpisuje umowy. To jest normalna praktyka".

- Dlatego zaczęliśmy wydawać swoje własne środki w nadziei, że NCBR nam je zwróci. Teraz zaciągnęliśmy parę hamulców. Musieliśmy rozwiązać umowy o prace z ludźmi, bo nie wiem, czy będę miał pieniądze. Jedna pani, jak dostała informację, że witamy ją na pokładzie, to się popłakała, bo chciała robić ten projekt, aby pomóc chorym na raka. A dzień później dostała informacje, że wszystko jest pod znakiem zapytania i być może nie będzie pracy - opowiedział. 

Jego zdaniem "gdyby była jeszcze taka informacja, że nie ma pieniędzy z NCBR, to wtedy wykładamy prywatne pieniądze, idziemy do inwestorów, coś kombinujemy". 

- A my dziś nic nie wiemy. Dlatego sytuacja jest koszmarna - podkreśla zaznaczając, że "mamy kilkanaście osób, które są w zawieszeniu. Przypuszczam, że takich firm jest z osiemdziesiąt. I oni nie wiedzą, czy będzie praca czy nie?".

Sfrustrowani i rozgoryczeni

Marek Ostrowski nie chce wpisywać się w nurt maruderów, jak zaznaczył. - Mamy bardzo dobre doświadczenia z różnego rodzaju finansowaniem w Polsce. Zbudowaliśmy biznes, który stworzył aplikację dla pacjentów onkologicznych, w siedemdziesięciu procentach finansując go z różnego rodzaju pieniędzy publicznych w Polsce. Zrobiliśmy produkt, który jest w Niemczech przepisywany na receptę. Takich aplikacji jest obecnie ponad czterdzieści na świecie i dotyczą różnych obszarów zdrowia: od bólu pleców, przez depresje, po onkologię - tłumaczył. 

Zauważył, że wśród polskich technologicznych firm jest rozgoryczenie, że nie ma u nas takich pieniędzy jak w Stanach czy w Szwajcarii, bo tam "jak masz fajny pomysł, to dostajesz na start milion dolarów".

- Jesteśmy przykładem organizacji, która dobrze potrafiła się odnaleźć w polskiej rzeczywistości finansowej i zrobiła tutaj wartościowy i potrzebny produkt. Co nie zmienia faktu, że przy tym ostatnim programie "Szybka ścieżka - Innowacje cyfrowe" jesteśmy sfrustrowani i rozgoryczeni. Nigdy nie doświadczyłem przez 15 lat w biznesie czegoś w podobnej skali absurdu - zaznaczył.

"Zaufaliśmy, że pieniądze będą lada dzień"

Lucyna Szaszkiewicz założycielka 1Strike - firmy, która otrzymała finansowanie ponad 4 mln złotych w rozmowie z TVN24 Biznes również wskazała, że najtrudniejsza jest niepewność, czy te pieniądze w ogóle będą wypłacone. Pojawiają się kolejne pytania: jak aktualna sytuacja wpłynie na wydłużenie okresu realizacji projektu oraz na współczynniki, z których firmy będą rozliczane.

-  Wiązaliśmy spore plany w związku z rozwojem tej części naszej technologii i komercjalizacji produktu. Tracimy jednak zaufanie do tego typu mechanizmów finansowych, szczególnie w Polsce. Zdecydowaliśmy się na rozpoczęcie rozmów z inwestorami i pozyskanie kolejnej rundy finansowania - przekazała. 

Zgłoszony przez nią projekt w ramach programu "Szybka Ścieżka - Innowacje Cyfrowe" ma na celu opracowanie prototypu innowacyjnego modułu sztucznej inteligencji dla już istniejącej platformy informatycznej 1Strike. Firma powstała w 2021 roku.

- Moduł ten będzie zawierał w głównej mierze algorytmy sztucznej inteligencji do oszacowania ryzyka zagrożeń przed cyberatakami dla wybranych typów cyberataków w aspekcie ich wykonywania oraz obrony przed nimi. System będzie wykorzystywał modele sztucznej inteligencji, uczenia maszynowego i uczenia głębokiego, oraz posiłkował się dodatkowymi regułami wiedzy eksperckiej w celu oszacowania ryzyka zagrożeń przed cyberatakami - wyjaśniła.

Jakie jej firma już poniosła koszty? - Nasze obecne zobowiązania to ponad pół miliona złotych - wyliczyła.

- Ze względu na ekstremalnie krótki, z góry narzucony okres realizacji projektu, bo tylko do grudnia 2023 roku zdecydowaliśmy się zaufać naszemu opiekunowi w Narodowym Centrum Badań i Rozwoju, że pieniądze będą lada dzień i podobnie jak zdecydowana większość przedsiębiorców zacząć realizację, nie czekając na podpisanie umowy - wytłumaczyła. 

Oceniła, że największe koszty ponieśli w związku ze znalezieniem i zatrudnieniem specjalistycznego zespołu z kompetencjami związanymi ze sztuczną inteligencją, programistów oraz ekspertów cyberbezpieczeństwa. 

- Udało nam się zebrać fenomenalną ekipę, zaangażowanych pasjonatów o unikatowych kompetencjach. W sumie to siedemnaście osób. Bardzo zależy nam, aby zapał nie opadł. Niestety ta sytuacja spowodowała ogromny stres, długotrwała niepewność nie dla wszystkich jest do zniesienia - podkreśliła. 

Wspomniała też o perspektywie doradców, którzy wspierali firmy w pisaniu wniosków. - Oni otrzymują przecież wynagrodzenie typu success fee (wynagrodzenie wypłacane zleceniobiorcom za osiągnięcie określonego celu - przyp. red). Oczywiście wykazują się dużą wyrozumiałością, ale też i ja rozumiem, że praktycznie wszyscy ich klienci są w tej samej sytuacji, a zatrudnieni przez nich wysoko wykwalifikowani eksperci piszący wnioski do NCBR włożyli masę pracy i zaangażowania, aby przygotować i nasz wniosek - stwierdziła i dodała "to również ich sukces, który powinien być należycie wynagrodzony, bo z pewnością każdy z nich ma swoje wydatki, inflacja nie wybiera".

Sytuacja firm: mamy parę nieprzespanych nocy

Część firm, które skontaktowały się z redakcją TVN24 Biznes, zastrzegało sobie anonimowość wypowiedzi. Wskazywano, że jeśli NCBR anuluje konkurs, to wiele firm nie będzie w stanie dokończyć swoich projektów z własnych środków. - Bo jeśli już ponieśli koszty, tak jak my, to będą pieniądze wyrzucone na śmietnik. Do końca kwietnia to dwa miliony złotych - stwierdził jeden z rozmówców.

Powtarzały się opinie, że w przypadku NCBR nie bierze się pod uwagę, że w firmach, które starały się o dotację, w związku z projektami mogli być zatrudnieni dodatkowi ludzie.

- Chodzi o brak przewidywalności, o to, że zmieniają się reguły gry w jej trakcie. Jeszcze ten totalny chaos, brak spójności nie pozwala się skupić na robocie. Robimy wszystko, żeby zorganizować pieniądze, żeby nie zwalniać ludzi - zaznaczył inny z rozmówców TVN24 Biznes. 

Do dnia publikacji artykułu NCBR nie przesłał odpowiedzi na pytania redakcji TVN24 Biznes.

Czytaj więcej: Kontrolerzy NIK w siedzibie NCBR. Joński: trzeba rozliczyć polityków, którzy stworzyli cały system

Autorka/Autor:

Źródło: TVN24 Biznes

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

W związku z cłami w Ameryce rośnie liczba zamówień u małych i średnich producentów - pisze "Wall Street Journal". Dziennik podkreśla jednak, że firmy mają duży problem ze znalezieniem pracowników, co stawia pod znakiem zapytania realizację zapowiedzi Donalda Trumpa dotyczących powrotu fabryk i miejsc pracy do USA. Liczba wakatów w zakładach produkcyjnych sięga obecnie ponad pół miliona.

Setki tysięcy wakatów. "Czy ktoś podejmie pracę?"

Setki tysięcy wakatów. "Czy ktoś podejmie pracę?"

Źródło:
PAP

Hiszpania nakazała platformie Airbnb usunięcie ponad 65 tysięcy ofert wynajmu wakacyjnego, które naruszały obowiązujące przepisy - podaje Reuters. To część szeroko zakrojonych działań wymierzonych w sektor najmu krótkoterminowego, który jest obwiniany o pogłębianie kryzysu mieszkaniowego w kraju.

"Dość wymówek". Rząd reaguje, oferty mają zniknąć z sieci

"Dość wymówek". Rząd reaguje, oferty mają zniknąć z sieci

Źródło:
tvn24.pl

- Każdy powinien mieć możliwość zapłacenia za żywność, opiekę zdrowotną i leki zarówno za pomocą płatności cyfrowych, jak i gotówką - powiedział prezes Riksbanku Erik Thedéen. Szef szwedzkiego banku centralnego zwrócił uwagę na coraz bardziej niestabilną sytuację na świecie, w tym na groźby cyberataków i awarii.

Szef banku zabiera głos. "Każdy powinien mieć taką możliwość"

Szef banku zabiera głos. "Każdy powinien mieć taką możliwość"

Źródło:
tvn24.pl

Miliarder Elon Musk zaczął schodzić na dalszy plan - zauważa w poniedziałek portal Politico. Mimo że bliski współpracownik prezydenta USA Donalda Trumpa nie zniknął całkowicie z życia politycznego, to republikanie przestali o nim wspominać.

"Znacząca zmiana" dla Elona Muska

"Znacząca zmiana" dla Elona Muska

Źródło:
PAP

W poniedziałek weszły w życie cła antydumpingowe w wysokości do 74,9 procent na import polioksymetylenu (POM), tworzywa sztucznego wykorzystywanego między innymi w podzespołach samochodowych i urządzeniach AGD - przekazało chińskie ministerstwo handlu. Są one następstwem dochodzenia w sprawie domniemanych praktyk dumpingowych.

Odwet drugiej gospodarki świata

Odwet drugiej gospodarki świata

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Przedsiębiorcy, którzy korzystali z maksymalnej ceny energii w drugiej połowie 2024 roku, mają czas do 30 czerwca, by złożyć odpowiednie oświadczenie u swojego sprzedawcy energii - przypomniał resort klimatu. Brak dokumentu grozi korektą rozliczeń oraz naliczeniem odsetek.

Brak tego dokumentu grozi korektą rachunku za prąd i odsetkami

Brak tego dokumentu grozi korektą rachunku za prąd i odsetkami

Źródło:
PAP

Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów wszczął postępowanie antymonopolowe przeciwko spółce Decora, podejrzewając, że producent paneli podłogowych naruszał konkurencję poprzez ustalanie cen produktów oraz podział rynku sprzedaży - przekazała firma w komunikacie. Zdaniem spółki postępowanie "jest nieuzasadnione".

Znany producent pod lupą urzędu

Znany producent pod lupą urzędu

Źródło:
PAP

Obniżka podatków, podniesienie drugiego progu podatkowego, duże fundusze inwestycyjne czy zmiany w popularnych świadczeniach - to miedzy innymi proponują kandydaci na prezydenta, którzy zmierzą się w drugiej turze wyborów. Przypominamy, jakie gospodarcze obietnice złożyli Rafał Trzaskowski i Karol Nawrocki.

Gospodarcze obietnice Rafała Trzaskowskiego i Karola Nawrockiego

Gospodarcze obietnice Rafała Trzaskowskiego i Karola Nawrockiego

Źródło:
tvn24.pl, PAP

Stacje TVN24 i TVN, należące do globalnego koncernu medialnego Warner Bros. Discovery, były w trakcie ogłaszania sondażowych wyników pierwszej tury wyborów prezydenckich najchętniej oglądanymi w Polsce. W grupie widzów powyżej czwartego roku życia odnotowały łącznie prawie 22 procent udziału w rynku - wynika z danych Nielsen TV Audience Measurement. Rewelacyjne wyniki osiągnął także portal tvn24.pl.

Rewelacyjne wyniki TVN24, TVN i tvn24.pl. Dziękujemy!

Rewelacyjne wyniki TVN24, TVN i tvn24.pl. Dziękujemy!

Źródło:
tvn24.pl

Komisja Europejska obniżyła prognozę wzrostu PKB Polski na 2025 rok z 3,6 do 3,3 procent. Szacuje również, że w 2026 roku wzrost gospodarczy w Polsce wyniesie 3 procent. Jednocześnie KE przewiduje wyhamowanie inflacji i utrzymanie się stopy bezrobocia na poziomie 2,8 procent.

Bruksela zmienia prognozy dla Polski

Bruksela zmienia prognozy dla Polski

Źródło:
PAP

Od marca 2024 do marca 2025 roku z rejestru podatkowego urzędy skarbowe wykreśliły prawie 132,5 tysiąca firm. Aż 9,3 tysiąca dlatego, że nie można było się z nimi w żaden sposób skontaktować. Co ciekawe, jak informuje w poniedziałek "Dziennik Gazeta Prawna", ewidentnych oszustów nakryto stosunkowo mało.

"Groźny automatyzm" fiskusa. Wykreślono tysiące firm

"Groźny automatyzm" fiskusa. Wykreślono tysiące firm

Źródło:
PAP

Gospodarka Niemiec znajduje się pod coraz większą presją ze strony importu z Chin, co - jak wskazują analitycy - może mieć negatywne skutki również dla Polski. Według analizy przeprowadzonej przez firmę Allianz Trade, niemieckie straty handlowe mogą osiągnąć wartość 10,5 miliarda dolarów, a w ciągu najbliższych trzech lat Produkt Krajowy Brutto Niemiec może obniżyć się o 0,26 punktu procentowego.

Ciemne chmury nad największą gospodarką Europy

Ciemne chmury nad największą gospodarką Europy

Źródło:
PAP

W pierwszym kwartale 2025 roku ceny transakcyjne mieszkań na rynku wtórnym wzrosły w ujęciu rocznym w większości dużych miast. Jednocześnie w porównaniu z czwartym kwartałem 2024 roku w sześciu z siedmiu analizowanych aglomeracji odnotowano natomiast spadki - wynika z danych Narodowego Banku Polskiego.

Tyle trzeba zapłacić za metr mieszkania w dużych miastach

Tyle trzeba zapłacić za metr mieszkania w dużych miastach

Źródło:
PAP

Donald Trump skrytykował Walmart, twierdząc, że sieć powinna sama pokryć koszty ceł, zamiast przerzucać je na klientów i tłumaczyć nimi podwyżki cen.

Gigant na celowniku Trumpa. "Będę was obserwował"

Gigant na celowniku Trumpa. "Będę was obserwował"

Źródło:
PAP

Główny Inspektor Farmaceutyczny zdecydował o natychmiastowym wycofaniu z obrotu jednej serii popularnego leku przeciwbólowego Apap Extra. Powodem - jak przekazano w komunikacie - jest zanieczyszczenie "ciałem obcym" podczas produkcji wskazanej partii.

Seria popularnego leku wycofana

Seria popularnego leku wycofana

Źródło:
tvn24.pl

Nicola Grauso - włoski przedsiębiorca medialny, który budował stacje radiowe i telewizyjne nie tylko we Włoszech, ale i w Polsce - zmarł na Sardynii w wieku 76 lat. O jego śmierci poinformowała w niedzielę agencja Ansa.

Nicola Grauso nie żyje

Nicola Grauso nie żyje

Źródło:
PAP

W sobotnich losowaniach Lotto i Lotto Plus żaden z graczy nie wytypował prawidłowo wszystkich sześciu liczb. W związku z tym kumulacja rośnie do ośmiu milionów złotych. Oto wyniki losowania z 17 maja 2025 roku.

Duża kumulacja w Lotto

Duża kumulacja w Lotto

Źródło:
tvn24.pl

Prezydent Turcji Recep Tayyip Erdogan ogłosił w sobotę w Stambule, że na Morzu Czarnym odkryto złoża gazu ziemnego o wielkości 75 miliardów metrów sześciennych.

Odkryto nowe złoża gazu

Odkryto nowe złoża gazu

Źródło:
PAP

Agencja Moody's obniżyła rating USA, powołując się na niepowodzenia kolejnych administracji w powstrzymaniu rosnącej fali zadłużenia - poinformowała agencja Associated Press.

Decyzja w sprawie ratingu USA. "Ogromne deficyty"

Decyzja w sprawie ratingu USA. "Ogromne deficyty"

Źródło:
PAP

Dla 80 procent ankietowanych promocje są kluczowym czynnikiem przy wyborze sklepu stacjonarnego, a w przypadku zakupów online odsetek ten wzrasta do 82 procent – wynika z badania przeprowadzonego przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Jednocześnie aż 74 procent respondentów przyznało, że miało trudności ze zrozumieniem zasad obowiązujących promocji.

Kluczowe kryterium wyboru sklepu. "Działa jak magnes"

Kluczowe kryterium wyboru sklepu. "Działa jak magnes"

Źródło:
PAP

We Francji Dyrekcja Generalna do spraw Konkurencji, Konsumentów i Zapobiegania Nadużyciom Finansowym (DGCCRF) zapowiedziała zaostrzenie kontroli przesyłek pochodzących od chińskich nadawców, takich jak platformy Shein i Temu – poinformował dziennik "Le Figaro".

Zaostrzą kontrole przysyłek. Znane platformy pod lupą

Zaostrzą kontrole przysyłek. Znane platformy pod lupą

Źródło:
PAP

Stany Zjednoczone i Unia Europejska przełamały dotychczasowy impas dotyczący ceł i rozpoczęły zaawansowane negocjacje, by zapobiec wprowadzeniu taryf celnych, które prezydent Donald Trump miał nałożyć na europejskich partnerów - poinformował "Financial Times", powołując się na unijne dokumenty oraz źródła zbliżone do sprawy.

Media: USA i Unia przełamały impas w sprawie ceł

Media: USA i Unia przełamały impas w sprawie ceł

Źródło:
PAP

Kibice letnich igrzysk olimpijskich, które odbędą się w 2028 roku w Los Angeles, mogą mieć okazję skorzystać z latających taksówek - podaje BBC. Wprowadzenie takiego rozwiązania promują organizatorzy imprezy sportowej. Konieczne są jednak odpowiednie zgody.

Na stadion latającą taksówką. Szykują się na dużą imprezę

Na stadion latającą taksówką. Szykują się na dużą imprezę

Źródło:
BBC

Władze Tanzanii poinformowały o przeznaczeniu równowartości ponad miliona dolarów na rozpoczęcie budowy międzynarodowego lotniska w okolicy słynnego Parku Narodowego Serengeti. To jeden z najbardziej rozpoznawalnych rezerwatów przyrody w Afryce.

W okolicy słynnego parku narodowego ma powstać nowe lotnisko

W okolicy słynnego parku narodowego ma powstać nowe lotnisko

Źródło:
PAP, tvn24.pl