SD-Z2 – co to za formularz i jak go wypełnić?

● Formularz SD-Z2 dotyczy spadków i darowizn w obrębie tzw. zerowej grupy podatkowej, których wartość przekracza kwotę wolną od podatku 9637 zł. ● Formularza SD-Z2 nie trzeba składać, jeżeli spadek lub darowizna miały miejsce w oparciu o umowę spisaną notarialnie. ● SD-Z2 złożyć można osobiście w urzędzie skarbowym, listownie lub przez Internet. ● Niezłożenie SD-Z2 w terminie traktowane jest jako oszustwo i grozi wysokimi karami.

Podatek od spadków i darowizn uregulowany został ustawą z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn. Z ustawy tej wynika zasadność składania formularza SD-Z2 w określonych sytuacjach.

Wzór formularza SD-Z2 określa natomiast odrębne rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 20 listopada 2015 r. w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych.

Otrzymanie spadku lub darowizny co do zasady wiąże się z koniecznością zapłacenia podatku od takiej formy wzbogacenia się. Wysokość tego podatku zależy od wartości otrzymanego majątku oraz od stopnia pokrewieństwa ze spadkodawcą lub darczyńcą. 

W przypadku otrzymania spadku lub darowizny od najbliższej rodziny możliwe jest jednak uniknięcie zapłaty podatku. Zwolnieniu z podatku podlegają spadki i darowizny:

– od małżonka, dzieci, wnuków, rodziców, dziadków, rodzeństwa, pasierba, macochy i ojczyma, czyli tzw. zerowej grupy podatkowej, – których wartość nie przekracza kwoty wolnej od podatku dla danej grupy podatkowej.

Kwota wolna od podatku liczona jest przy tym jako suma spadków i darowizn otrzymanych od danej osoby w ciągu ostatnich pięciu lat. Jeżeli suma ta przekroczy kwotę wolną od podatku, podatek nalicza się wówczas od nadwyżki wartości ponad kwotę wolną.

W przypadku spadków i darowizn w obrębie najbliższej rodziny i podlegających z tego tytułu pod zwolnienie z podatku, należy złożyć do urzędu skarbowego formularz SD-Z2. Zgłasza się w ten sposób urzędowi fakt otrzymania określonego spadku lub darowizny. 

Obowiązek ten dotyczy wszystkich darowizn i spadków:

– otrzymanych od małżonka, dzieci, wnuków, rodziców, dziadków, rodzeństwa, pasierba, macochy i ojczyma, czyli tzw. zerowej grupy podatkowej, oraz – których wartość przekracza kwotę wolną od podatku wynoszącą 9637 zł.

Formularz SD-Z2 należy złożyć w ciągu sześciu miesięcy od otrzymania danego majątku. Niezłożenie w terminie tego zgłoszenia jest traktowane przez urząd skarbowy jak oszustwo. W przypadku wykrycia braku złożenia SD-Z2 nie tylko traci się prawo zwolnienia danego spadku lub darowizny od podatku, ale dodatkowo zostaje ona obłożona podatkiem w maksymalnej wysokości wynoszącej 20 proc. 

Składanie formularza SD-Z2 nie jest natomiast wymagane w dwóch sytuacjach:

– gdy spadek lub darowizna zostały przekazane na mocy umowy spisanej u notariusza - w takim przypadku to notariusz zajmuje się zawiadomieniem urzędu skarbowego,

– gdy wartość otrzymanej darowizny nie przekracza kwoty wolnej od podatku dla danej grupy podatkowej.

Druk SD-Z2 można złożyć osobiście w urzędzie skarbowym, wysłać go do urzędu listem poleconym, lub zrobić to online nie wychodząc z domu. Gotowe formularze do druku dostępne są na stronie gov.pl, zaś formularze do wypełnienia i złożenia online w systemie e-Deklaracje. Do złożenia formularza SD-Z2 przez Internet konieczne jest posiadanie zaawansowanego podpisu elektronicznego.

Jeżeli wartość danego spadku lub darowizny przekracza kwotę wolną od podatku, ale ma ona miejsce poza zerową grupą podatkową, następuje obowiązek zapłaty podatku. Wówczas również konieczne jest zawiadomienie urzędu skarbowego, jednak w tym przypadku na specjalnym formularzu SD-3.

Zawiadomienie urzędu skarbowego to obowiązek osoby, która otrzymała spadek lub darowiznę. Prawidłowe wypełnienie i złożenie formularza SD-Z2 wymaga podania w nim szeregu informacji, m.in.:

– swojego numeru PESEL lub NIP, – daty nabycia darowizny i daty powstania obowiązku podatkowego, – danych swojego urzędu skarbowego, – własnych danych osobowych, – danych osobowych darczyńcy,  – tytułu otrzymania danych praw majątkowych, np. dziedziczenie, darowizna, – dowodu otrzymania określonego majątku, np. umowy, wyciągu bankowego (dowód ten nie musi być załączany do formularza), – wskazania otrzymanych rzeczy i praw majątkowych oraz ich wartości rynkowej, – stopnia pokrewieństwa ze spadkodawcą/darczyńcą, – sposobu przekazania darowizny, jeżeli były nią środki pieniężne.

Jedną z najczęściej spotykanych rodzajów spadków i darowizn są te przekazywane przez rodziców dzieciom. Są to spadki i darowizny dokonywane w obrębie tzw. zerowej grupy podatkowej, co oznacza, że podlegają one zwolnieniu od podatku niezależnie od swojej wartości.

Zarazem jednak jeżeli wartość spadku lub darowizny od rodziców przekraczać będzie kwotę wolną od podatku wynoszącą 9637 zł, powstanie obowiązek złożenia do urzędu skarbowego formularza SD-Z2.

Akty prawne: Ustawa z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn; Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 20 listopada 2015 r. w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych.