Rodzaje i elementy weksla. Jak funkcjonuje weksel in blanco?

● Weksel to rodzaj papieru wartościowego, będącego zabezpieczeniem umowy. ● Wyróżnia się weksel trasowany oraz weksel własny. ● Przepisy dopuszczają także wystawienie weksla in blanco. ● Dłużnicy wekslowi ponoszą odpowiedzialność solidarną.

Weksel to rodzaj papieru wartościowego, którego nazwa pochodzi od niemieckiego słowa wechsel, oznaczającego zmianę. Rodzaje weksla, jego elementy i szczegółowe regulacje zawarte zostały w Ustawie z dnia 28 kwietnia 1936 roku Prawo wekslowe. Zgodnie z przepisami wyróżnia się weksel trasowany i weksel własny. Przepisy dopuszczają także wystawienie tzw. weksla in blanco. 

Weksel trasowany, nazywany także wekslem ciągnionym, przekazanym lub tratą, to weksel,  w którym jego wystawca (tzw. trasant) wskazuje na osobę trzecią (tzw. trasata), która ma uregulować jego należność wobec określonego kontrahenta (tzw. remitenta). 

Ustawodawca w sposób szczegółowy określił, jakie elementy musi zawierać weksel trasowany. Zgodnie z art. 1 Prawa wekslowego są to:

– nazwa „weksel” w języku, w którym wystawiono dokument; – polecenie bezwarunkowego zapłacenia oznaczonej sumy pieniężnej; – nazwisko osoby, która ma zapłacić, czyli tzw. trasata;  – oznaczenie terminu płatności; – oznaczenie miejsca płatności; – nazwisko osoby, na której rzecz lub na której zlecenie ma być dokonana zapłata; – oznaczenie daty i miejsca wystawienia weksla; – podpis wystawcy.

Weksel własny (inaczej: sola, prosty lub suchy) to zobowiązanie jego wystawcy (tzw. trasanta) do zapłacenia wskazanej osobie (tzw. remitentowi) określonej kwoty w oznaczonym miejscu i czasie. 

Przepisy wskazują szczegółowo, jakie elementy musi zawierać weksel własny. Zgodnie z art. 101 Prawa wekslowego są to:

– nazwa „weksel” w języku, w jakim wystawiono dokument; – bezwarunkowe przyrzeczenie zapłacenia oznaczonej sumy pieniężnej; – oznaczenie terminu płatności;  – oznaczenie miejsca płatności; – nazwisko osoby, na rzecz której lub na zlecenie której ma zostać dokonana zapłata; – oznaczenie daty i miejsca wystawienia weksla; – podpis wystawcy.

Dłużnikiem wekslowym jest każda osoba podpisana na wekslu. W myśl art. 47 Prawa wekslowego ten, kto wystawił weksel, przyjął go, indosował lub poręczył za weksel, odpowiada wobec posiadacza solidarnie. Zatem osoby, będące dłużnikiem wekslowym, ponoszą odpowiedzialność solidarną. 

Przepisy dopuszczają także wystawienie tzw. weksla in blanco, czyli weksla, w którym brakuje co najmniej jednego elementu. Może być to np. niewskazanie daty płatności, jej miejsca, a nawet wysokości kwoty. Od 2007 roku nie funkcjonują już w obrocie urzędowe blankiety wekslowe, stąd także i weksel in blanco można sporządzić na kartce papieru. Należy pamiętać, że musi być on podpisany. 

Podstawa prawna: Ustawa z dnia 28 kwietnia 1936 roku Prawo wekslowe Dz. U. 1936 nr 37 poz. 282.