Duże zmiany w podatkach. Wszystko, co trzeba wiedzieć

W czwartek po południu na stronach Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw. Proponowane rozwiązania trafiły do konsultacji i uzgodnień, które mają się zakończyć do 2 kwietnia br.

Planowane wejście w życie rozwiązań, z kilkoma wyjątkami, to 1 lipca 2022 roku.

ZOBACZ PROJEKT USTAWY

Obecnie obowiązują dwie stawki podatkowe - w wysokości 17 proc. i 32 proc. Kwota wolna wynosi 30 000 zł, a próg podatkowy, po przekroczeniu którego dochody będą opodatkowane wyższą stawką to 120 000 zł. W rezultacie podatnik od dochodów przekraczających 30 000 zł zapłaci 17 proc. podatku, a jeśli jego dochody roczne przekroczą 120 000 zł, od nadwyżki będzie płacił 32 proc.

Zgodnie z rządową propozycją od 1 lipca br. najniższa stawka ma zostać obniżona do 12 proc. Pozostałe elementy - czyli druga stawka podatkowa, kwota wolna i próg podatkowy ma pozostać bez zmian. Oznacza to, że podatnik od dochodów przekraczających 30 000 zł (do 120 000) będzie płacił 12-proc. podatek. Od dochodów przekraczających 120 000 zł, stawka podatku nadal będzie wynosić 32 proc.

Czytaj więcej: Rząd chce zmian w podatkach. Kto ma zyskać?

W ocenie Małgorzaty Samborskiej, doradczyni podatkowej z Grant Thornton, największą korzyść w stosunku do aktualnie obowiązujących zasad osiągną osoby, których dochody zbliżają się lub przekraczają próg 120 000 złotych. Z jej wyliczeń wynika, że zakładając niezmienioną wysokość kwoty wolnej w wysokości 30 000 zł, oznacza to maksymalną korzyść 4500 zł w skali roku.

Obecnie w przypadku osób rozliczających się na zasadach ogólnych, czyli z wykorzystaniem skali podatkowej, stosowana jest tzw. ulga dla klasy średniej. Jest to zaszyty w ustawie algorytm, obejmujący przychody z pracy na etacie lub z pozarolniczej działalności gospodarczej w wysokości od 68 412 zł do 133 692 zł. Zgodnie z założeniami rozwiązanie to miało obniżać wysokość podatku osobom ze średnimi dochodami, jednak ze względu na skomplikowaną konstrukcję i niejasne zasady stosowania, budziło sporo kontrowersji i problemów ze stosowaniem.

Od 1 lipca br. ulga dla klasy średniej ma zniknąć z przepisów. Wyjątkiem ma być sytuacja, kiedy ze względu na zbiegi różnych tytułów podatkowych przy rozliczeniu rocznym za 2022 roku okaże się, że stosowanie ulgi dla klasy średniej dla danego podatnika ma być bardziej korzystna. Wówczas ulga będzie stosowana dla dochodów uzyskanych w roku bieżącym.

Zgodnie z ustawą podatkową z Polskiego Ładu od 1 stycznia br. rodzic samodzielnie wychowujący dzieci może skorzystać z ulgi na dziecko w wysokości 1500 zł. Jest to jednak rozwiązanie krytykowane przez część osób.

Od 1 lipca ma wrócić rozwiązanie, które było stosowane przed 2022 rokiem, a więc możliwość wspólnego rozliczenia się rodzica z dzieckiem. Rodzic samodzielnie wychowujący dziecko będzie mógł tym samym skorzystać z podwójnej kwoty wolnej.

Zmienić ma się też limit zarobków dzieci. Obecnie limit zarobków dziecka, powyżej którego rodzice tracą możliwości stosowania ulgi na dzieci, wynosi 3089 zł. W przypadku wejścia nowych przepisów, od początku lipca ten limit zostanie podniesiony do kwoty równej 12-krotnosci renty socjalnej, co oznacza, że jeśli dziecko uzyska dochody w wysokości nieprzekraczającej 16 061,28 zł, wówczas nadal rodzice będą mogli skorzystać z ulgi na dziecko.

Dodatkowo renty rodzinne małoletnich dzieci nie będą doliczane do dochodów rodziców.

Projekt zakłada także zmiany w zasadach opłacania składki zdrowotnej. Zgodnie z rozwiązaniami wprowadzonymi od początku 2022 roku składka zdrowotna nie podlega odliczeniu od podatku. Wysokość składki zależy od rodzaju opodatkowania. I tak w przypadku rozliczenia na zasadach ogólnych, zarówno dla pracowników na umowie o pracę, jak i przedsiębiorców, składka wynosi 9 proc. podstawy. W przypadku przedsiębiorców rozliczających się podatkiem liniowym jest to 4,9 proc. podstawy.

Dla przedsiębiorców rozliczających się przy użyciu podatku od przychodów ewidencjonowanych, stawka składki zdrowotnej wynosi 9 proc. podstawy, która jest zależna od przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego.

W rezultacie w 2022 roku podstawa dla przedsiębiorców o przychodach nieprzekraczających 60 tys. zł to 3732,62 zł (co daje składkę miesięczną 335,94 zł), dla przedsiębiorców o przychodach między 60 000 a 300 000 zł podstawa wynosi 6221,04 zł (co daje składkę miesięczną 559,89 zł), zaś dla przychodów przekraczających 300 000 zł podstawa wynosi 11 197,87 zł (co daje 1007,81 zł składki miesięcznej).

Jeszcze inaczej jest w przypadku przedsiębiorców, którzy rozliczają się z użyciem karty podatkowej – składka wynosi 9 proc. podstawy, którą stanowi kwota minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w danym roku kalendarzowym. W 2022 roku podstawa to 3010 zł, co daje miesięczną składkę zdrowotną w kwocie 270,90 zł.

W przypadku wejścia w życie przepisów w kształcie przygotowanym przez rząd, od 1 lipca br. zasady naliczania składki zdrowotnej się nie zmienią, ale przedsiębiorcy - z wyjątkiem tych, którzy rozliczają się według skali podatkowej - uzyskają możliwość odliczenia jej części. To, jak duże będzie odliczenie i od czego będzie można odliczać, zależy od sposobu rozliczania się przedsiębiorcy. Podatnicy podatku liniowego będą mogli odliczyć maksymalnie do 8700 zł od dochodu. W przypadku osób rozliczających się z użyciem ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych uzyskają możliwość odliczenia od przychodu 50 proc. zapłaconych składek. Z kolei osoby rozliczające się kartą podatkową będą mogły odliczyć 19 proc. zapłaconej składki od podatku.

- W przypadku przedsiębiorców, w zależności od tego jaką formę opodatkowania wybrali, na zasadach liniowych (...) maksymalna korzyść to nieco ponad 1600 złotych rocznie (...). W przypadku ryczałtu, w zależności od stawki, roczna korzyść z możliwości odliczenia połowy składki (zdrowotnej - red.) od przychodu, kształtuje się od niespełna 200 złotych przy najniższej stawce do ponad 800 złotych rocznie podatku przy stawce najwyższej - mówił podczas czwartkowej konferencji prasowej wiceminister finansów Artur Soboń.

Projekt zakłada też zmiany w zasadach stosowania kwoty wolnej. Od początku 2022 roku zmieniła się wysokość kwoty wolnej, która wzrosła do 30 000 zł. Ze względu na zmiany w wysokości składki zdrowotnej i brak możliwości jej odliczania od podatku na znaczeniu zyskała możliwość korzystania na bieżąco, czyli w rozliczeniach miesięcznych, z kwoty wolnej. Miesięczne odliczenie wzrosło bowiem do 425 zł z wcześniejszych niespełna 44 zł miesięcznie. To spowodowało problemy w sytuacji, gdy podatnik nie złożył wcześniej PIT-2, a także w sytuacji, gdy ma dochody z kilku źródeł.

Po zmianach, od 1 lipca br. podatnik uzyskujący dochody z kilku źródeł będzie mógł upoważnić nawet trzech płatników (pracodawców, zleceniodawców, ZUS) do zmniejszania zaliczek na PIT - o kwotę wynosząca 3600 zł. W przypadku jednej umowy kwota zmniejszająca podatek wyniesie 300 zł, przy dwóch – po 150 zł, a przy trzech – po 100 zł. To sprawi, że wieloetatowcy będą mogli w pełni korzystać z kwoty wolnej już na etapie zaliczek na podatek. Resort chce także zlikwidować podwójny obowiązek wyliczania zaliczek za 2022 roku.

Od 1 stycznia 2022 roku obowiązuje tzw. ulga na zabytki. Zgodnie z nią podatnik może odliczyć do podstawy opodatkowania do 50 proc. kwot wydanych na wpłaty na fundusz remontowy oraz na prace konserwatorskie, restauratorskie i roboty budowlane dotyczące zabytku wpisanego do rejestru zabytków lub znajdującego się w ewidencji zabytków. Odliczenie dotyczy także wydatków na nabycie zabytku wpisanego do rejestru zabytków - w kwocie równej iloczynowi 500 zł i liczby metrów kwadratowych powierzchni użytkowej tego zabytku. Limit odliczenia na wszystkie inwestycje podatnika z tego tytułu nie może przekroczyć 500 tys. zł.

Od 1 stycznia 2023 roku ulga na zabytki ma zniknąć.

Według obecnie obowiązujących przepisów, w okresie do 1 lipca do końca grudnia 2022 roku przedsiębiorca, który wcześniej nie zapłacił podatku PIT lub CIT, będzie mógł zgłosić uzyskany dochód i zapłacić od niego 8-proc. podatek lub daninę w wysokości 2 proc. od wartości majątku za granicą.

Od 1 stycznia 2023 roku przepisy o abolicji podatkowej mają zostać skreślone.

Ponadto przewidziano zmiany dla przedsiębiorców dotyczące Jednolitych Plików Kontrolnych CIT i PIT. Od 1 stycznia 2022 roku wprowadzony został obowiązek przekazywania przez przedsiębiorców danych o ich dochodach i wydatkach na zasadach podobnych, jak w przypadku rozwiązań dotyczących VAT. Takie Jednolite Pliki Kontrolne PIT i CIT miały być przesyłane do MF od 2023 roku. W ramach proponowanych zmian, od 1 lipca 2022 roku., termin wysyłki JPK_CIT i JPK_PIT zostanie przesunięty na 2025 rok.

Według Ministerstwa Finansów to odpowiedź na postulaty księgowych i przedsiębiorców.

TVN24 na żywo - oglądaj w TVN24 GO: