"Dostają żenujące wynagrodzenie i jeszcze teraz straszy się ich zwolnieniami"

W czwartek na konferencji prasowej prezes Związku Nauczycielstwa Polskiego Sławomir Broniarz poinformował, że po podniesieniu od 1 stycznia 2023 roku wysokości płacy minimalnej do 3490 z, są nauczyciele, którzy zarabiają mniej, niż wynosi najniższa krajowa i w związku z tym muszą otrzymywać dodatek uzupełniający. Wyjaśnił, że chodzi o nauczycieli początkujących i o część nauczycieli mianowanych (bez uprawnień pedagogicznych).

Szef ZNP stwierdził, że jest to "ilustracja tego, jak rząd, jak Ministerstwo Edukacji i Nauki, traktuje środowisko nauczycielskie". - Jest bowiem czymś absolutnie niewyobrażalnym i nie do zaakceptowania sytuacja, w której młody człowiek, mający przed sobą perspektywę objęcia pracy w szkole, ma świadomość, że idzie do pracy, zarabiając mniej niż wynosi płaca minimalna, zarabiając mniej niż zarobi personel administracyjny czy obsługowy w tej szkole – ocenił.

Rzeczniczka Ministerstwa Edukacji i Nauki Adrianna Całus-Polak poproszona przez PAP o komentarz do tej wypowiedzi wskazała na uchwaloną przez Sejm w grudniu ustawę budżetową na 2023 rok, która oczekuje na rozpatrzenie przez Senat. Wyjaśniła, że przewiduje ona zwiększenie kwoty bazowej dla nauczycieli od 1 stycznia 2023 r. - W związku ze zmianą kwoty bazowej średnie wynagrodzenie nauczycieli wzrośnie o 7,8 proc. w porównaniu do wynagrodzeń obowiązujących od 1 września 2022 roku - poinformowała.

Dodała, że wraz ze wzrostem średniego wynagrodzenia nauczycieli zostaną również zwiększone minimalne stawki wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli oraz dodatki zależne od wynagrodzenia zasadniczego. 

Alicja Defratyka, ekonomistka, autorka projektu ciekaweliczby.pl, opublikowała na Twitterze zestawienie płac nauczycieli i pracowników kas w dyskontach na dzień 3 stycznia 2023 roku. W rozmowie z TVN24 Biznes wytłumaczyła, że chciała w ten sposób pokazać, iż "w systemie edukacji sytuacja jest dramatyczna".

- Chciałam pokazać, jak niedoceniani są nauczyciele w Polsce. To, jak mało zarabiają, w stosunku do takich zawodów, które wcześniej przez wiele lat były uznawane za mało prestiżowe. Kiedyś nawet straszyło się dzieci, że jak się nie będą uczyć, to skończą na kasie w sklepie. Teraz widzimy, że na tej kasie w dyskoncie można zarobić więcej niż nauczyciel, który ma 20 lat doświadczenia zawodowego, tytuł magistra i wszystkie możliwe zdobyte stopnie zawodowe - wyjaśniła.

Według najnowszego komunikatu Lidla od stycznia 2023 roku stawki dla początkujących pracowników sklepów będą nawet wyższe - od 4200 zł brutto do 5150 zł brutto.

Ekonomistka dodała, że od 2007 roku publikuje zestawienia dotyczące pensji nauczycieli. - Ich zarobki w ostatnich latach bardzo zbliżyły się do płacy minimalnej. O ile jeszcze w 2007 wynagrodzenie nauczyciela dyplomowanego było nawet ponad dwa razy wyższe niż płaca minimalna, to w roku 2022 były już tylko o 40 procent wyższe. A zarobki nauczyciela kontaktowego praktycznie zrównywały się z płacą minimalną - podała.

Internauci, jak wskazuje Defratyka, komentują niskie płace nauczycieli, przytaczając argument, że "przecież nauczyciele mogą sobie dorobić". - Na kasie pracownik dyskontu też może zrobić godziny nadliczbowe czy dorobić w innej pracy. Większość osób może iść w tym kierunku. Jednak nie o to chodzi, bo mówimy tutaj o podstawie, jaką otrzymujemy za naszą pracę, a nie że możemy sobie dorobić, harując po nocach - odpowiedziała Alicja Defratyka.

Zaznaczyła też, że "czasami słychać takie komentarze, że nauczyciele zarabiają za dużo, bo przecież pracują tylko 18 godzin w tygodniu".

- To jest mit, który trzeba odkłamywać, bo 18 godzin dotyczy pracy tak zwanej tablicowej. Praca nauczyciela nie polega tylko na tej pracy spędzonej w klasie, ale też na przygotowywaniu się, znalezieniu materiałów, na sprawdzeniu prac domowych, klasówek, a to przecież wymaga wielu godzin pracy. Tak samo jak praca sportowca nie polega tylko na tym, że płaci mu się tylko za zagranie jednego meczu, start w jednych zawodach, tylko że się przygotowuje i trenuje codziennie - wyjaśniła.

Opisując sytuację w systemie edukacji, dodała, że "w szkołach mamy przepełnione klasy, brakuje nauczycieli, a ci, którzy są, dostają żenujące wynagrodzenie i jeszcze teraz straszy się ich zwolnieniami".

- Część nauczycieli przejdzie do sektora prywatnego, a nowych nie będzie. Kto będzie chciał wybrać się na studia pedagogiczne? Czasami nawet młodzież zaczyna zarabiać więcej od nauczycieli, prowadząc swoje kanały w mediach społecznościowych - zauważyła.

W perspektywie dwóch, trzech lat trzeba będzie zwolnić około 100 tysięcy nauczycieli - powiedział w ubiegłym tygodniu w Radiu Zet minister edukacji i nauki Przemysław Czarnek. Dodał, że jest to spowodowane potężnym niżem demograficznym zwłaszcza w szkołach średnich.

Czytaj więcej: Czarnek: w perspektywie dwóch, trzech lat trzeba będzie zwolnić 100 tysięcy nauczycieli

- Uważam, że wiele zmian dokonanych przez PiS będzie można odwrócić, ale tych związanych z systemem edukacji nie odwróci się łatwo. Tak szybko nie sprawi się, że z roku na roku nagle młodzi będą chcieli zostać nauczycielami w przyszłości. Proces edukacji nauczycieli przecież trwa latami - wskazała Alicja Defratyka.

Według ekonomistki "nawet po tych podwyżkach 7,8 procent wiele to nie zmieni". - Dalej nauczyciele będą zarabiać praktycznie mniej niż na kasie. To jest absurdalna sytuacja, do której doszliśmy. Na dłuższą metę system edukacji padnie, jak to wszystko będzie w Polsce dalej tak wyglądało. Nauczyciele mogą zmienić zawód, ale kto będzie uczyć nasze dzieci? - pytała.

Czytaj też: Podwyżki w dużej sieci. Podano wysokość zarobków