Nagana dla pracownika – kiedy pracodawca może nałożyć taką karę?

Źródło:
TVN 24 Biznes
Kara nagany dla byłej wykładowczyni Uniwersytetu Śląskiego
Kara nagany dla byłej wykładowczyni Uniwersytetu Śląskiego
TVN24
Kara nagany dla byłej wykładowczyni Uniwersytetu ŚląskiegoTVN24

Pracodawca może zgodnie z prawem ukarać pracownika karą porządkową. W niektórych przypadkach może on również nałożyć karę pieniężną. W jakich sytuacjach i w jaki sposób możliwe jest nałożenie takiej kary? Czym są kary porządkowe i jakie prawa przysługują ukaranemu pracownikowi?

Pracodawca może ukarać pracownika karą upomnienia, nagany lub karą pieniężną.Nałożenie na pracownika kary jest możliwe jedynie w określonych prawem sytuacjach.Kara nagany musi mieć formę pisemną i być sporządzona według określonego wzoru.Kara pieniężna jest najwyższym wymiarem kary, a jej wysokość jest ograniczona przepisami.

Prawa i obowiązki zarówno pracownika, jak i pracodawcy reguluje ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy. W art. 108-113 Kodeksu pracy znajdują się również przepisy dotyczące kar porządkowych, które w określonych okolicznościach jest uprawniony stosować pracodawca.

Kodeks pracy przewiduje trzy różne kary możliwe do stosowania przez pracodawcę: upomnienie, naganę oraz karę pieniężną.

Kara nagany – kiedy może być przyznana?

Kara nagany jest jedną z dopuszczalnych do stosowania przez pracodawcę kar porządkowych. Zgodnie z przepisami możliwe jest jej nałożenie za nieprzestrzeganie przez pracownika:

– ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy, – przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, – przepisów przeciwpożarowych, – przyjętego sposobu potwierdzania przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy. 

W praktyce oznacza to, że kara nagany może być nałożona m.in. w przypadku:

– notorycznego spóźniania się pracownika,  – palenia papierosów w miejscach niedozwolonych,  – niewłaściwej obsługi narzędzi i maszyn,  – odmawiania wykonania polecenia służbowego, – niedotrzymania tajemnicy służbowej.

Aby zastosować karę nagany, pracodawca musi dopełnić jednocześnie warunków:

– zapoznać się z wyjaśnieniami pracownika mającego podlegać karze, – nałożyć ją w ciągu dwóch tygodni od uzyskania informacji o popełnionym naruszeniu, ale nie później niż po upływie trzech miesięcy od popełnienia tego naruszenia.

Jeżeli dany pracownik jest nieobecny w pracy i nie ma możliwości zapoznania się z jego wyjaśnieniami, bieg dwutygodniowego terminu nie rozpoczyna się, a jeśli zdążył się już rozpocząć – ulega on zawieszeniu do czasu stawienia się pracownika w pracy.

Nagana dla pracownika – wzór

Kara nagany musi także zostać nałożona przez pracodawcę według ściśle określonego wzoru. Musi ona mieć formę pisemną i zostać sporządzona w dwóch kopiach – jednej dla pracownika i drugiej składanej do jego akt osobowych.

Pismo dotyczące nagany powinno zawierać następujące informacje:

– datę i miejsce sporządzenia, – datę i przebieg zdarzenia będącego podstawą do nałożenia kary, – rodzaj naruszenia obowiązków pracowniczych, – informację o prawie zgłoszenia sprzeciwu i terminie jego wniesienia.

Jeżeli pracownik uważa, że nałożenie na niego kary nastąpiło z naruszeniem przepisów, ma prawo odwołać się od tej kary w ciągu siedmiu dni od otrzymania o niej pisemnego zawiadomienia. Pracodawca ma w tej sytuacji 14 dni na rozpatrzenie odwołania i udzielenie odpowiedzi. 

Brak odpowiedzi pracodawcy na odwołanie pracownika sprawia, że karę nagany uważa się za niebyłą. Z kolei odrzucenie tego odwołania przez pracodawcę upoważnia pracownika do wystąpienia w ciągu 14 dni do sądu pracy z wnioskiem o uchylenie zastosowanej wobec niego kary.

Kodeks pracy – nagana

Oprócz kary nagany Kodeks pracy przewiduje również karę pieniężną. To najcięższa z możliwych do nałożenia przez pracodawcę kar, dopuszczalna za:

– nieprzestrzeganie przez pracownika przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy lub przepisów przeciwpożarowych, – opuszczenie pracy bez usprawiedliwienia, – stawienie się do pracy w stanie nietrzeźwości lub spożywanie alkoholu w czasie pracy.

Kara pieniężna za jedno naruszenie nie może być wyższa niż jednodniowe wynagrodzenie karanego pracownika. Jeżeli pracownik ten dopuścił się więcej niż jednego naruszenia, suma kar pieniężnych nie może przekroczyć 1/10 jego miesięcznego wynagrodzenia netto. Jeżeli popełnionym naruszeniem była nieusprawiedliwiona nieobecność w pracy, każdy dzień takiej nieobecności jest traktowany jako jedno naruszenie.

Pracodawca nie może dowolnie rozdysponować kwoty pobranych kar pieniężnych. Środki te muszą zostać przeznaczone na poprawę warunków bezpieczeństwa i higieny pracy.

Kara upomnienia

Trzecią obok kary nagany i kary pieniężnej z kar dostępnych pracodawcy jest kara upomnienia. Przypadki, w których dopuszczalne jest ukaranie upomnieniem, są takie same jak w przypadku kary nagany, najczęściej jednak upomnienia dotyczą nieusprawiedliwionej nieobecności pracownika lub jego spóźniania się do pracy.

Kodeks pracy traktuje łącznie charakterystykę kar nagany i upomnienia. Upomnienie może więc również wiązać się ze wpisem do akt osobowych ukaranego pracownika. Co do zasady upomnienie uważane jest jednak za lżejszą karę niż nagana i stosowane jest w przypadku mniejszych naruszeń. Upomnienie nie musi mieć również formy pisemnej i może zostać przekazane pracownikowi jedynie ustnie.

Możliwe jest również, aby kara nagany została zamieniona na karę upomnienia w związku np. ze sprzeciwem pracownika lub z częściowym uznaniem jego wyjaśnień dotyczących popełnionego naruszenia. Nie jest natomiast dopuszczalne zaostrzenie nałożonej raz kary, czyli zamiana kary upomnienia na karę nagany lub karę pieniężną.

Nagana ze wpisem do akt – konsekwencje

Kara nagany lub upomnienia trafia do akt osobowych pracownika, jednak nie zostaje w nich na zawsze. Jeżeli przez kolejny rok praca ukaranego pracownika była nienaganna, kara ulega zatarciu, a dokument o niej powinien zostać usunięty z akt osobowych pracownika. 

Pracodawca może również wcześniej podjąć decyzję o uznaniu kary za niebyłą i w rezultacie wcześniej usunąć ją z akt pracownika.

Akt prawny: Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks Pracy

Autorka/Autor:red.

Źródło: TVN 24 Biznes

Pozostałe wiadomości

Komisja Europejska przedstawiła propozycję ceł na import z USA o wartości 72 miliardów euro - przekazał unijny komisarz do spraw handlu Marosz Szefczovicz. Wcześniej Waszyngton zapowiedział nałożenie 30-procentowych stawek na import z Unii Europejskiej.

Odwet za działania Trumpa. Nowy plan Brukseli

Odwet za działania Trumpa. Nowy plan Brukseli

Źródło:
PAP

Trzy miesiące po "dniu wolności" Donalda Trumpa, czyli od ogłoszenia ceł, zagraniczne rządy nadal nie wiedzą, jakie są cele prezydenta USA - zaznacza "New York Times". Z kolei gazeta "Wall Street Journal" zastanawia się, czy Trumpowi czasem nie chodzi o wyrównywanie osobistych rachunków.

Media: zagraniczne rządy nie wiedzą, o co chodzi Donaldowi Trumpowi

Media: zagraniczne rządy nie wiedzą, o co chodzi Donaldowi Trumpowi

Źródło:
PAP

Moskiewski sąd orzekł, że aktywa amerykańskiej firmy Glavprodukt zostaną przekazane państwu rosyjskiemu - podał Reuters, powołując się na agencję TASS. Decyzja kończy trwający od miesięcy spór prawny dotyczący producenta konserw.

Rosja przejmuje amerykańską firmę. To pierwszy taki przypadek

Rosja przejmuje amerykańską firmę. To pierwszy taki przypadek

Źródło:
Reuters, tvn24.pl

Producent sprzętu sportowego wydał ostrzeżenie przed śpiworem dla dzieci z powodu potencjalnego zagrożenia uduszeniem. Wadliwy produkt został wycofany ze sprzedaży.

Produkt dla dzieci wycofany ze sprzedaży. Zagrożenie uduszeniem

Produkt dla dzieci wycofany ze sprzedaży. Zagrożenie uduszeniem

Źródło:
tvn24.pl

Polskie Elektrownie Jądrowe (PEJ) oficjalnie notyfikowały projekt inwestycyjny pierwszej w Polsce elektrowni jądrowej do Komisji Europejskiej. To niezbędny krok w celu realizacji inwestycji.

Budowa elektrowni atomowej w Polsce. "Ważny kamień milowy"

Budowa elektrowni atomowej w Polsce. "Ważny kamień milowy"

Źródło:
PAP

Kopenhaga to najlepsze miasto do życia w 2025 roku - wynika z rankingu przygotowanego przez Economist Intelligence Unit. Mieszkańcy cenią sobie stolicę Danii za punktualność w komunikacji, czystość, a także łatwo dostępne i na wysokim poziomie usługi - wskazał portal stacji BBC.

"Wszystko działa jak w zegarku". Tu żyje się najlepiej

"Wszystko działa jak w zegarku". Tu żyje się najlepiej

Źródło:
BBC

Ogromny napływ zagranicznych turystów do Hiszpanii skutkuje tym, że coraz częściej lokalna ludność nie może sobie pozwolić na wakacje we własnym kraju. W zeszłym roku na wypoczynek w hiszpańskich kurortach skusiło się o 800 tysięcy Hiszpanów mniej niż rok wcześniej.

"Ceny wzrosły skandalicznie". Nie mogą sobie pozwolić na wakacje we własnym kraju

"Ceny wzrosły skandalicznie". Nie mogą sobie pozwolić na wakacje we własnym kraju

Źródło:
Reuters, tvn24.pl

Osoby oszukane w programie Czyste Powietrze mogą spodziewać się w niedługim czasie pakietu rozwiązań - przekazała prezes Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) Dorota Zawadzka-Stępniak.

Pakiet dla oszukanych. Bez tego "nie przebrniemy"

Pakiet dla oszukanych. Bez tego "nie przebrniemy"

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Jeronimo Martins Polska, właściciel Biedronki, 32 firmy transportowe oraz osiem osób usłyszało zarzuty od Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) w związku z podejrzeniem zmowy na rynku pracy. Miała ona uniemożliwiać przechodzenie kierowców pomiędzy firmami transportowymi, które obsługiwały centra dystybucyjne Biedronki.

Właściciel Biedronki z zarzutami. Podejrzenie zmowy na rynku pracy

Właściciel Biedronki z zarzutami. Podejrzenie zmowy na rynku pracy

Źródło:
PAP

Rzecznik Praw Obywatelskich zaapelował do resortu infrastruktury o pochylenie się nad problemem kierowców, którzy w niektórych parkometrach nie mogą zapłacić za postój pojazdu gotówką. Jak wyjaśnił RPO, skutkuje to wezwaniami do zapłaty kary za brak biletu.

"Pułapka" na kierowców. Apel do ministra

"Pułapka" na kierowców. Apel do ministra

Źródło:
tvn24.pl

Prezes Nvidii Jensen Huang ostrzega, że sztuczna inteligencja może prowadzić do utraty miejsc pracy, "jeśli światu skończą się pomysły".

"Niektóre miejsca pracy znikną". Prezes giganta ostrzega

"Niektóre miejsca pracy znikną". Prezes giganta ostrzega

Źródło:
CNN

Nowa ustawa medialna została przekazana do Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, ale wciąż jest konsultowana między resortami - przekazał wiceminister kultury Maciej Wróbel. Przyznał, że wciąż trwa dyskusja dotycząca źródeł finansowania mediów publicznych, w tym kwestii abonamentu rtv.

Abonament rtv do likwidacji? "Archaiczny podatek"

Abonament rtv do likwidacji? "Archaiczny podatek"

Źródło:
PAP

Cena bitcoina przekroczyła poziom 120 tysięcy dolarów. To kolejna granica pokonana w ostatnich dniach przez najpopularniejszą kryptowalutę na świecie. Inwestorzy obstawiają polityczne decyzje, które będą korzystne dla branży w tym tygodniu.

Rajd bitcoina. Rekord wszech czasów

Rajd bitcoina. Rekord wszech czasów

Źródło:
Reuters

W 2024 roku Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów nałożył na przedsiębiorców kary w wysokości blisko miliarda złotych - przekazał prezes UOKiK Tomasz Chróstny. - Potrafimy być bardzo konsekwentni i stanowczy - dodał.

Posypały się kary. Kwota jest potężna

Posypały się kary. Kwota jest potężna

Źródło:
PAP

Zapowiedziane przez Donalda Trumpa 30-procentowe cła na eksport południowoafrykańskich produktów, w tym cytrusów, wołowiny i wina, wpłynie dotkliwie na białych właścicieli farm - ocenia rząd w Pretorii.

Skutki decyzji Trumpa mogą być dotkliwe

Skutki decyzji Trumpa mogą być dotkliwe

Źródło:
PAP

Zwyczajowe ataki wymierzone w homoseksualistów, imigrantów i Unię Europejską najwyraźniej przestają działać - pisze brytyjski tygodnik "Economist", dodając, że jednocześnie otocznie gospodarcze przestaje sprzyjać rządowi premiera Węgier Viktora Orbana.

Kłopoty Orbana. "Węgierska gospodarka zmierza donikąd"

Kłopoty Orbana. "Węgierska gospodarka zmierza donikąd"

Źródło:
PAP

Unia Europejska przedłuży zawieszenie środków odwetowych wobec USA do początku sierpnia - zapowiedziała w niedzielę przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen. Planowo miały one wejść w życie w nocy z poniedziałku na wtorek. Jednocześnie zdystansowała się od pomysłu użycia nowego unijnego instrumentu przeciwdziałania przymusowi gospodarczemu (ACI).

Jest reakcja UE na zapowiedzi Trumpa. "Jeszcze nie jesteśmy na tym etapie"

Jest reakcja UE na zapowiedzi Trumpa. "Jeszcze nie jesteśmy na tym etapie"

Źródło:
PAP, Reuters

Sztuczna inteligencja jest regularnie wykorzystywana przez blisko 70 procent badanych Polaków - wynika z raportu firmy KPMG. Jednocześnie ponad 50 procent nie ujawnia, że korzysta z takiego narzędzia. Mimo że, chętnie korzystamy, to jesteśmy nieufni wobec niej. Zaufanie do sztucznej inteligencji zadeklarowało 41 proc. respondentów z Polski – to mniej niż średnia światowa.

Używamy jej w pracy na potęgę, ale się do tego nie przyznajemy

Używamy jej w pracy na potęgę, ale się do tego nie przyznajemy

Źródło:
PAP

Wojanek to popularny wśród dzieci napój sygnowany przez znanego twórcę internetowego. Eksperci w zakresie żywienia mówią, że można go porównać do lodów Ekipy - to średniej jakości produkt, którego główną siłą jest rozbuchany marketing. - Wiadomo, że youtuberzy to maszynka do promocji wszystkiego, mogliby jednak bardziej odpowiedzialnie wybierać, co chcą firmować - stwierdza dietetyczka Marta Kostka.

Schodzi na pniu jak lody Ekipy. "To dlatego nie chwalą się składem"

Schodzi na pniu jak lody Ekipy. "To dlatego nie chwalą się składem"

Źródło:
tvn24.pl

W środku wakacyjnego sezonu Unia Europejska bierze na celownik opłaty za bagaż podręczny. Parlament chce ukrócić dodatkowe koszty, a linie lotnicze biją na alarm - bilety mogą podrożeć. To jednak nie koniec ich kłopotów: europejscy regulatorzy baczniej przyglądają się takim praktykom jak pobieranie opłat za nadbagaż tuż przed odlotem.

Mała walizka, duży spór. "Jak nie wiadomo, o co chodzi, zazwyczaj chodzi o pieniądze"

Mała walizka, duży spór. "Jak nie wiadomo, o co chodzi, zazwyczaj chodzi o pieniądze"

Źródło:
TVN24+