Miejscy radni zaproponowali trzy kandydatury do tytułu honorowego obywatela Warszawy. To gwiazda estrady Irena Santor, były senator Zbigniew Romaszewski i historyk literatury Maria Janion.
Radni w sprawie nadania honorowych obywatelstw stolicy prawdopodobnie będą głosować na sesji 23 maja.
Jako pierwsi, swojego kandydata zgłosili Radni Prawa i Sprawiedliwości – to były senator Zbigniew Romaszewski.
W uzasadnieniu projektu uchwały w sprawie nadania honorowego obywatelstwa Romaszewskiemu podkreślono, że jest on jednym z najwybitniejszych przedstawicieli opozycji demokratycznej.
W 1989 r. Romaszewski został wybrany do Senatu z listy Komitetu Obywatelskiego przy Lechu Wałęsie. Był też wybierany do Senatu w kolejnych wyborach: w 1991, 1993, 1997, 2001, 2005, 2007. W 2011 r. w wyborach do izby (w okręgu obejmującym pięć prawobrzeżnych dzielnic stolicy - Pragę Południe, Pragę Północ, Rembertów, Targówek i Wesołą) pokonał go popierany przez PO i SLD ówczesny poseł SdPl Marek Borowski.
W 2011 r. prezydent Bronisław Komorowski odznaczył Romaszewskiego Orderem Orła Białego.
Znawczyni romantyzmu
Z kolei radni Platformy Obywatelskiej zaproponowali Marię Janion, historyka literatury, krytyka literackiego, znawczynię polskiego i europejskiego romantyzmu.
Janion zajmuje w polskiej humanistyce miejsce szczególne. Stworzyła własne, bardzo osobiste i współczesne rozumienie romantyzmu. W ujęciu Marii Janion romantyzm to przede wszystkim afirmacja swobody i wolności w każdym jej wymiarze.
Uchodząca za patronkę polskich feministek, autorka książki "Kobiety i duch inności" (1996). Protestowała przeciwko budowie pomnika Romana Dmowskiego w Warszawie, w wywiadach protestowała przeciwko określaniu aborcji jako zabijanie życia.
Pierwsza dama polskiej piosenki
Natomiast Sojusz Lewicy Demokratycznej na Honorową Obywatelkę Warszawy zaproponował Irenę Santor. Jedną z najpopularniejszych polskich piosenkarek, wykonawczynię takich przebojów jak "Embarras" i "Jak przygoda to tylko w Warszawie".
Santor, przez wielu nazywana pierwszą damą polskiej piosenki, ma na swoim koncie ponad tysiąc piosenek.
- Irena Santor uznawana jest zgodnie przez słuchaczy i krytyków za najbardziej warszawską piosenkarkę stulecia. Posiada w swoim repertuarze niezliczoną liczbę piosenek poświęconych Stolicy. Znaczna ich część uwieczniona została w nagraniach Polskiego Radia oraz sprzedanych w milionach egzemplarzy płytach. – czytamy w uzasadnieniu wniosku. W 1961 r. artystka reprezentowała Polskę na festiwalu w Sopocie, gdzie dla walca "Embarras" wyśpiewała I nagrodę. III nagrodę otrzymała na festiwalu piosenki w Tokio w 1971 r. Nagrodę publiczności na festiwalu w Opolu zdobyła w 1974 roku (za "Nalej mi wina") i w 1975 r. (za "Idzie miłoć"). Santor jest także laureatką opolskiego Grand Prix w 1979 roku i 1991 roku, za wybitne osiągnięcia w sztuce interpretacji piosenki.
Pierwszy był Piłsudski
Tradycja nadawania godności Honorowego Obywatela sięga w Warszawie 1918 r. Jako pierwszy uhonorowany tym tytułem został Józef Piłsudski. Rada miasta nadawała go w latach 1918-1929 osobom szczególnie zasłużonym dla stolicy. Tradycję wznowiono w 1992 r. Przyznanie tytułu jest wyrazem najwyższego wyróżnienia i uznania dla zasług lub wybitnych osiągnięć obywateli polskich i cudzoziemców. Dotychczas otrzymało go 65 osób. Honorowe obywatelstwo stolicy przyznano m.in.: Ignacemu Janowi Paderewskiemu i Józefowi Hallerowi (w 1919 r.), Marii Skłodowskiej-Curie (1924 r.), Stanisławowi Broniewskiemu-Orszy (1992 r.), Janowi Pawłowi II (1996 r.), Markowi Edelmanowi (2001 r.), Janowi Nowakowi-Jeziorańskiemu (2003 r.), Irenie Sendlerowej (2007 r.), Aleksandrowi Kwaśniewskiemu (2010 r.), Marii Stypułkowskiej-Chojeckiej ps. Kama (2010 r.), Jerzemu Buzkowi (2011 r.), Jerzemu Regulskiemu (2012 r.) i Stanisławowi Wyganowskiemu (2012 r.). Pośmiertnie w 2010 r. tytuł otrzymał także prezydent Lech Kaczyński.
O tytule decydują radni W 2010 r. powołano Radę Honorowych Obywateli Warszawy. Jest ona ciałem doradczym i wyraża opinie w sprawach ważnych dla miasta. Tytuły honorowego obywatela Warszawy nadawane są co roku w przeddzień rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego podczas uroczystej sesji rady miasta na Zamku Królewskim. Rada Warszawy honorowe obywatelstwa zwykle przyznaje jednomyślnie, choć zdarzały się też wyjątki. W 2010 r. kandydaturę Kwaśniewskiego poparło jedynie 32 z 60 radnych. Radni opozycyjnego klubu PiS w znacznej części byli nieobecni na sesji, pozostali głosowali przeciw, wstrzymali się od głosu lub nie wzięli udziału w głosowaniu.
PAP/bf//ec