Czekano na to 50 lat. Naukowcy otworzyli próbkę z Księżyca

Źródło:
PAP, CNN
"Wylądowaliśmy, zbadaliśmy, szczęśliwie wróciliśmy"
"Wylądowaliśmy, zbadaliśmy, szczęśliwie wróciliśmy"tvn24
wideo 2/10
Księżyc - misje, nauka

Na Ziemię dotarła w 1972 roku, ale dopiero teraz ujrzała światło dzienne. Chodzi o jedną z ostatnich niezbadanych próbek zebranych na Księżycu w ramach misji Apollo 17. Od samego początku aż do marca tego roku była przechowywana w warunkach próżniowych, oczekując na lepsze narzędzia badawcze.

W latach 1969-1972 astronauci NASA przywieźli z Księżyca 382 kilogramy skał, pyłu i innych próbek. Łącznie dostarczono ich na Ziemię 2200. Przez kolejne lata były udostępniane naukowcom do prowadzenia badań, a niektóre z nich pozostawiono nieotwarte dla przyszłych badaczy, po to, aby - wyposażeni w lepszą aparaturę badawczą niż ta dostępna pół wieku temu - zajrzeli do nich po kilkudziesięciu latach.

W ciągu ostatnich dni w Centrum Lotów Kosmicznych imienia Lyndona B. Johnsona w Huston dokonano otwarcia jednej z ostatnich niezbadanych próbek zebranych w ramach misji Apollo 17. - Możemy nareszcie zobaczyć, jakie skarby się w niej kryją - powiedział Thomas Zurbuchen z Naukowego Dyrektoriatu Misyjnego NASA w Waszyngtonie. 

"To najlepsza rzecz na świecie"

Zanim amerykańska agencja kosmiczna dostarczy na naszą planetę w najbliższych latach nowe próbki z Księżyca w ramach programu Artemis, naukowcy realizują projekt o nazwie Apollo Next Generation Sample Analysis Program (ANGSA) i to w jego ramach otwarto próbkę. Proces ten był dość długi. Rozpoczęto go w lutym, ale główne czynności wykonano w tym tygodniu, 21 i 22 marca.

- Robiliśmy to krok po kroku, starając się nie zgubić malutkich kawałków - Juliane Gross z NASA. - Jesteśmy pierwszymi ludźmi, który zobaczyli ten materiał. To najlepsze uczucie na świecie - mówiła, porównując je do radości dziecka w sklepie ze słodyczami.

Próbka 73001 w pojemnikuNASA/Robert Markowitz

Przez 50 lat była w pojemniku próżniowym

Próbkę o numerze 73001 pobrali z powierzchni Księżyca astronauci Eugene Cernan i Harrison Schmitt w grudniu 1972 roku. Na Srebrnym Globie została zapakowana próżniowo, a następnie, już w laboratorium na Ziemi, włożona do dodatkowego próżniowego pojemnika ochronnego. Razem z nią pobrano próbkę o numerze 73002, która została przetransportowana z Księżyca w zwykłym nieopieczętowanym kontenerze i otworzono ją w roku 2019.

Zanim otwarto próbkę 73001, przeprowadzono jej skanowanie na Uniwersytecie Teksasu w Austin, aby uzyskać trójwymiarowe obrazy w wysokiej rozdzielczości. Naukowcy chcieli uzyskać zapis pokazujący, jak wyglądał materiał, zanim został wyjęty i podzielony na półcentymetrowe porcje.

Skan próbki 73001The University of Texas at Austin

Materiał z otwartej właśnie próbki pochodzi z księżycowej doliny Taurus-Littrow, o współrzędnych 20 stopni szerokości selenograficznej północnej i 31 stopni długości selenograficznej wschodniej. Natomiast próbki, które NASA planuje przywieźć w nowym programie księżycowym Artemis, zostaną pobrane w okolicach bieguna południowego.

Autorka/Autor:ps

Źródło: PAP, CNN

Źródło zdjęcia głównego: NASA/Robert Markowitz

Pozostałe wiadomości

11 listopada, czyli Święto Niepodległości, w tym roku przypada na poniedziałek. Dla wielu Polaków to okazja do przedłużonego odpoczynku od pracy i szkoły. Jaka będzie pogoda w długi weekend? Sprawdź.

Zbliża się kolejny długi weekend. Oto prognoza pogody

Zbliża się kolejny długi weekend. Oto prognoza pogody

Źródło:
tvnmeteo.pl

Wieczorem i w nocy widoczność na drogach znacząco się pogorszy. Niemal w całym kraju pojawią się gęste mgły ograniczające widoczność do 200 metrów. Lokalnie jezdnie mogą pokryć się cienką warstwą lodu. IMGW wydał ostrzeżenia pierwszego stopnia.

Ostrzeżenia IMGW we wszystkich województwach

Ostrzeżenia IMGW we wszystkich województwach

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Na nowojorskim lotnisku doszło do nietypowego zdarzenia. W terminalu pasażerskim nagle pojawił się szop pracz. Zwierzę zauważono na przewodach wystających z otworu w suficie, po czym zeskoczyło na podłogę i uciekło. Nie jest jasne w jaki sposób zwierzę dostało się na teren lotniska.

Szop pracz "włamał się" na lotnisko w Nowym Jorku

Szop pracz "włamał się" na lotnisko w Nowym Jorku

Źródło:
CNN

Szczyt czynnego stratowulkanu Fudżi w Japonii pokrył się śniegiem. Tak późno biały puch nie spadł w tym miejscu od końca XIX wieku. Wśród przyczyn wystąpienia niepokojącej anomalii naukowcy wymieniają niezwykle gorące lato oraz jesień w Kraju Kwitnącej Wiśni.

W końcu spadł! Na śnieg czekano tam najdłużej od 130 lat

W końcu spadł! Na śnieg czekano tam najdłużej od 130 lat

Źródło:
Reuters

Naukowcy ustalili skład tajemniczych czarnych kulek, które w październiku pojawiły się na plażach w Sydney. Od momentu ich wykrycia popularne wśród turystów miejsca zostały zamknięte. Badania wykazały, że grudki są złożone z ludzkich odchodów i włosów, metamfetaminy, kwasów tłuszczowych i wielu innych substancji.

Obrzydliwe rozwiązanie fascynującej zagadki. "Śmierdzą gorzej niż cokolwiek, co kiedykolwiek wąchałeś"

Obrzydliwe rozwiązanie fascynującej zagadki. "Śmierdzą gorzej niż cokolwiek, co kiedykolwiek wąchałeś"

Źródło:
CNN

Przez południową Kalifornię przetacza się fala dewastujących pożarów. Żywioł niszczy wszystko, co spotka na swojej drodze, w tym budynki i domy. Do szpitali trafiają osoby z obrażeniami. Ogień strawił do tego pory co najmniej cztery tysiące hektarów terenu.

Pożary trawią Kalifornię. Do szpitali trafiają ranni

Pożary trawią Kalifornię. Do szpitali trafiają ranni

Źródło:
PAP, Reuters

Pogoda na dziś - czwartek 7.11. W dzień utrudnieniem będą mgły, na niebie zobaczymy wiele chmur. Na słońce będą mogli liczyć tylko niektóre regiony kraju. Termometry pokażą maksymalnie 11 stopni Celsjusza.

Pogoda na dziś - czwartek 7.11. Szansa na słońce tylko dla nielicznych

Pogoda na dziś - czwartek 7.11. Szansa na słońce tylko dla nielicznych

Źródło:
tvnmeteo.pl

W nocy ze środy na czwartek polskiego czasu nad Kubą przeszedł huragan kategorii trzeciej Rafael. Żywioł niósł za sobą potężne wichury o prędkości do 185 km/h oraz obfite opady deszczu. Ekstremalne warunki atmosferyczne doprowadziły do kolejnego w tym roku blackoutu na wyspie. Bez prądu zostało około 10 milionów osób.

Rafael przeszedł nad Kubą. Kraj pogrążył się w ciemnościach

Rafael przeszedł nad Kubą. Kraj pogrążył się w ciemnościach

Źródło:
PAP, CNN, Reuters, NOAA

Trudne warunki atmosferyczne w Kanadzie sparaliżowały pracę krajowej poczty. Z powodu między innymi opadów marznącego deszczu Canada Post poinformowała o wstrzymaniu świadczenia usług w mieście Regina na południu kraju. Skutki pojawienia się zimowej aury odczuli także mieszkańcy oddalonego o kilkaset kilometrów miasta Calgary.

Spadł śnieg, poczta wstrzymała doręczenia

Spadł śnieg, poczta wstrzymała doręczenia

Źródło:
CNN, CTV News

Osoby przebywające na plaży Ocean Beach w Australii Zachodniej przecierały oczy ze zdumienia po tym, jak z wody wypłynął pingwin cesarski. Zwierzę naturalnie występuje w oddalonej o tysiące kilometrów Antarktydzie. Jak opisują świadkowie zdarzenia, ptak po wyjściu na brzeg próbował wykonać ślizg na brzuchu, myląc piasek ze śniegiem.

Pingwin pojawił się tysiące kilometrów od domu

Pingwin pojawił się tysiące kilometrów od domu

Źródło:
CNN

Hiszpanie kolejny dzień walczą ze skutkami największej powodzi od dekad, jaka nawiedziła południowo-wschodnie regiony kraju w ubiegłym tygodniu. W kataklizmie zginęło co najmniej 217 osób. Z każdą godziną maleją szansę na odnalezienie 89 zaginionych.

Powódź w Hiszpanii. Los prawie 90 osób nieznany

Powódź w Hiszpanii. Los prawie 90 osób nieznany

Źródło:
Reuters

Za pomocą Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba naukowcy zaobserwowali niezwykłą czarną dziurę. Obiekt łamie dotychczas znane modele kosmologiczne i pochłania materię w tempie 40 razy szybszym, niż powinien.

"Ta czarna dziura urządza sobie ucztę"

"Ta czarna dziura urządza sobie ucztę"

Źródło:
Livescience, National Geographic

Głuche samce komarów nie są zdolne do rozmnażania się - wynika z najnowszych badań naukowców. Pozbawienie owadów zmysłu słuchu drastycznie zmieniło ich zachowania godowe i sprawiło, że komary całkowicie straciły zainteresowanie płcią przeciwną. Zdaniem autorów zaskakujące odkrycie może okazać się pomocne w walce z gatunkami roznoszącymi śmiertelne choroby.

Głuche komary nie są zdolne do kopulacji. "Szokujące" odkrycie, które może wiele zmienić

Głuche komary nie są zdolne do kopulacji. "Szokujące" odkrycie, które może wiele zmienić

Źródło:
ScienceDaily

Pakistańskie miasto Lahaur w ostatnich dniach znajduje się na szczycie listy najbardziej zanieczyszczonych miast na świecie, a kilka dni temu padł rekord stężenia smogu. W związku z tak poważną sytuacją w prowincji Pendżab dla mieszkańców wprowadzono obostrzenia, powstała też inicjatywa na rzecz walki ze złą jakością powietrza.

"Kiedy moje dziecko wróciło do domu, nagle poczuło duszności i zawroty głowy"

"Kiedy moje dziecko wróciło do domu, nagle poczuło duszności i zawroty głowy"

Źródło:
Reuters, India Today, tvnmeteo.pl

Pogięta i porozrzucana blacha - tyle pozostało z dachu sali gimnastycznej Newcastle Public Schools w Oklahomie po tym, jak na teren szkoły w niedzielę nadciągnęło potężne tornado. Z powodu zniszczeń część zajęć w kolejnych dniach odbywała się w trybie zdalnym.

"Cały dach był po prostu zwinięty w burrito"

"Cały dach był po prostu zwinięty w burrito"

Źródło:
CNN

W dotkniętej przez powodzie miejscowości Paiporta, która położona jest w prowincji Walencja, utworzono cmentarzysko zniszczonych samochodów. Codziennie przybywa na nim pokrytych błotem aut.

Cmentarzysko samochodów. "Wszystko straciliśmy"

Cmentarzysko samochodów. "Wszystko straciliśmy"

Źródło:
Reuters

Północne regiony Indii od tygodni zmagają się z ekstremalnym smogiem. W stolicy kraju - Nowym Delhi - poziom zanieczyszczenia kilkukrotnie przekracza dopuszczalne normy. Z powodu skali problemu rozważany jest scenariusz wywołania sztucznego deszczu w celu poprawy jakości powietrza.

"Najbliższe 10 dni będzie kluczowych". Chcą wywołać sztuczny deszcz

"Najbliższe 10 dni będzie kluczowych". Chcą wywołać sztuczny deszcz

Źródło:
Reuters

W hiszpańskiej prowincji Walencja trwają poszukiwania zaginionych osób po ubiegłotygodniowych gwałtownych powodziach. - Wciąż mamy do czynienia z zaginionymi osobami, zniszczonymi domami, pogrzebanymi pod błotem samochodami - powiedział premier Pedro Sanchez. Rząd Hiszpanii przeznaczy łącznie 10,6 mld euro na pomoc dla ofiar kataklizmu. Liczba ofiar śmiertelnych przekracza 200.

"To nie powódź, to tsunami". Apel o próbki DNA

"To nie powódź, to tsunami". Apel o próbki DNA

Aktualizacja:
Źródło:
PAP

Gwałtowne ulewy nawiedziły południe Boliwii. Częściowo pod wodą znalazło się miasto Tarija. Niektórzy mieszkańcy musieli się ewakuować.

"To kompletna katastrofa"

"To kompletna katastrofa"

Źródło:
Reuters

Niemal 24 miliony osób mogą zostać dotknięte skutkami tajfunu Yinxing, który zbliża się do wybrzeży Filipin. Władze postawiły wojsko w stan gotowości. Trwają akcje ewakuacyjne, gromadzone są zapasy żywności. Żywioł ma uderzyć w północno-wschodnie regiony kraju w nocy z czwartku na piątek. Będzie trzecim tajfunem, jaki nawiedzi ten region w ciągu ostatniego miesiąca.

Szykują się na trzeci tajfun w ciągu miesiąca

Szykują się na trzeci tajfun w ciągu miesiąca

Źródło:
Reuters

Latem na niebie mogliśmy oglądać Perseidy, w październiku Orionidy i Drakonidy, a teraz przyszedł czas meteorów z roju Taurydów. W ich przypadku trzeba być cierpliwym, ale popularyzator astronomii Karol Wójcicki przekonuje, że naprawdę warto.

"Przez najbliższy tydzień warto monitorować niebo"

"Przez najbliższy tydzień warto monitorować niebo"

Źródło:
"Z głową w gwiazdach", tvnmeteo.pl

Pies rasy cocker spaniel o imieniu Daisy wrócił do swoich właścicieli w południowo-wschodniej Anglii po ośmiu latach od kradzieży - poinformowała stacja Sky News. Policja wpadła na trop czworonoga dzięki czipowi.

Po ośmiu latach od kradzieży wróciła do domu. "Nikt nie powstrzymał łez"

Po ośmiu latach od kradzieży wróciła do domu. "Nikt nie powstrzymał łez"

Źródło:
PAP

Policjanci z miasta Overland w amerykańskim stanie Missouri przeprowadzili nietypową interwencję w salonie piękności. Pomogli wydostać się zamkniętemu w łazience młodemu jeleniowi. Zwierzę wywołało spore zamieszanie.

Jeleń przemknął przez salon piękności

Jeleń przemknął przez salon piękności

Źródło:
UPI

Pierwszy satelita wykonany z drewna poleciał w przestrzeń kosmiczną. Urządzenie zostało zbudowane przez japońskich naukowców i przez najbliższe pół roku będzie poruszać się na wysokości około 400 kilometrów nad Ziemią. Testy mają pokazać, jak obiekt wytrzyma ekstremalne warunki związane ze zmianą ciśnienia i wahaniami temperatury.

Satelita z drewna poleciał w kosmos

Satelita z drewna poleciał w kosmos

Źródło:
Reuters, CNN

Indonezyjskie władze zamierzają ewakuować ponad 16 tysięcy mieszkańców z wiosek położonych wokół wulkanu Lewotobi Laki Laki. Jego erupcja w nocy z niedzieli na poniedziałek zabiła dziewięć osób, istnieje obawa kolejnych wybuchów w niedługim czasie.

Zabici i tysiące uszkodzonych domów. Wulkan wkrótce znów może wybuchnąć

Zabici i tysiące uszkodzonych domów. Wulkan wkrótce znów może wybuchnąć

Źródło:
Reuters, tvnmeteo.pl

Chmura przypominająca latający spodek zawisła nad szczytami. Została uchwycona na nagraniu przez pracownika Wysokogórskiego Obserwatorium Meteorologicznego IMGW-PIB na Kasprowym Wierchu.

Zjawiskowa chmura zawisła nad szczytami

Zjawiskowa chmura zawisła nad szczytami

Źródło:
IMGW, tvnmeteo.pl

Żubry przechodzą przez asfaltową drogę o poranku. Wędrówkę stada uchwycił na nagraniu Reporter24 pan Antoni. - Lubię sobie spacerować po lesie, a żubrami interesuje się, bo to gatunek, który prawie wyginął - powiedział.

"To stado może liczyć ze sto osobników albo jeszcze więcej"

"To stado może liczyć ze sto osobników albo jeszcze więcej"

Źródło:
Kontakt24

Ochłodzenie, które przyszło do nas w weekend, pozostanie w Polsce na dłużej. Sprawdź długoterminową prognozę pogody przygotowaną przez prezentera tvnmeteo.pl Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni: o cieple możemy na razie zapomnieć

Pogoda na 16 dni: o cieple możemy na razie zapomnieć

Źródło:
tvnmeteo.pl

W słowackich Tatrach doszło w sobotę do śmiertelnego wypadku. Turyści z Polski próbowali zdobyć Gerlach tak zwaną Drogą Tatarki, ale - jak przekazali słowaccy ratownicy - nie posiadali odpowiedniego sprzętu i utknęli na szczycie. W niedzielę ratownicy przetransportowali ciało Polaka, który zginął prowadząc grupę na najwyższy szczyt w Tatrach.

Polscy turyści utknęli na Gerlachu. Zginęła jedna osoba

Polscy turyści utknęli na Gerlachu. Zginęła jedna osoba

Źródło:
PAP