Tak wyglądał prawdziwy hobbit

Rekonstrukcja twarzy hominida

Wiemy już, jak wyglądał hobbit - czyli humanoid, który kilkanaście tysięcy lat temu mieszkał na Indonezyjskiej wyspie Flores. W Australii zaprezentowano zrekonstruowaną twarz przedstawicielki tego gatunku, której szkielet odkryto jako pierwszy. - Niezbyt ładna, ale charakterystyczna - opisała odtworzoną przez siebie twarz antropolog.

Zrekonstruowaną twarz Homo floresiensis, czyli hominida, którego przez skojarzenie z postacią z powieści Tolkiena nazywano hobbitem, pokazano w tym tygodniu podczas Australijskiej Konferencji Archeologicznej.

- Nie można jej nazwać ładną, ale zdecydowanie jest charakterystyczna - powiedziała antropolog Susan Hayes z Uniwersytetu Wollongong w australijskim stanie Nowa Południowa Walia. Nie posiada typowo kobiecych cech, takich jak duże oczy, i ma niewielkie, płaskie czoło - opisywała badaczka, która dokonała rekonstrukcji.

Trójwymiarowe skanowanie

Posiadając doświadczenie w medycynie sądowej, Hayes mogła odtworzyć twarz 30-letniej kobiety na podstawie jej szczątków, które zostały odkryte w jaskini Liang Bua na indonezyjskiej wyspie Flores w 2003 r.

Badaczka dokonała tego przy pomocy graficznego programu komputerowego, do którego załadował informacje z trówymiarowych skanów pozostałości czaszki "hobbitki". Dzięki temu najpierw powstała pełna rekonstrukcja samej czaszki, a potem, na podstawie jej cech strukturalnych, rysy twarzy.

"Bliżej jej do nas nas niż do szympansa"

- W porównaniu do innych archaicznych hominidów w tym przypadku ilość informacji była niezwykła - podkresliła dr Hayes.

Przeanalizowała także istniejące portrety wykonane przez paleo-artystów. Stwierdziła, że ​​wcześniejsze wizerunki zostały zdominowane przez cechy małpie, natomiast jej odkrycia sugerują, że nowoczesne cechy anatomiczne byłyby bardziej odpowiednie. - Jako homo floresiensis bliżej jej do nas nas niż do szympansa, który jest naszym najbliższym krewnym - powiedziała dr Hayes.

Zaledwie metr wzrostu

Szczątki przedstawicielki Homo floresiensis zostały odkopane w 2003 r. przez profesora Mike'a Morwood i zespół archeologiczny w jaskini wapiennej Liang Bua na indonezyjskiej wyspie Flores. Liczący ok. 18 tys. lat szkielet został nazwany hobbitem ze względu na niewielkie rozmiary - wzrost około 1 m i wagę szacowaną na 30-35 kg. Między 2001 a 2004 r. zostały odkryte kolejne szczątki co najmniej 13 przedstawicieli tego gatunku.

Od odkrycia pierwszego szkieletu naukowcy dyskutowali nad tym, czy homo floresiensis faktycznie reprezentuje wymarły gatunek z drzewa genealogicznego człowieka - być może skarlałą formę Homo erectusa, hominida żyjącego ok. 1, 8 mln lat temu - i przy tym pierwszy posiadający proporcje ciała porównywalne ze współczesnym Homo sapiens.

Mikrocefalia zmieniła ich w hobbity?

Krytycznie nastawieni twierdzą, że szczątki mogły należeć do osobnikówz mikrocefalią - chorobą objawiającą się małą objętością mózgoczaszki, niskim wzrostem i pewnymi opóźnieniami umysłowymi.

Nie potwierdziły tego badania przeprowadzone w 2007 r., które wykazały, że rozmiar mózgu hobbita stanowił ok. jednej trzeciej wielkości mózgu współczesnego człowieka. Według tej analizy proporcje regionów mózgu hominida były niespójne z tymi chrakterystycznymi dla mikrocefalii.

Nie choroba, lecz osobny gatunek

- Z naszego punktu widzenia możemy w tym momencie zrezygnować z hipotezy o mikrocefalii - skomentował antropolog Dean Falk z Uniwersytetu Stanowego Florydy w 2009 r., kiedy szkielet Homo floresiensis pokazano po raz pierwszy publicznie na Uniwersytecie Stony Brook na Long Island. - Ich mózgi nie tylko są małe, sa też inaczej ukształtowane. To odrębny gatunek - wyjaśniał naukowiec.

Również w 2007 r. antropolog Matthew Tocher Narodowego Muzeum Historii Naturalnej w Waszyngtonie i jego współpracownicy wykazali, że kształt i orientacja kości nadgarstka u przedstawicielki Homo floresiensis pasowały do tych posiadanych przez małpy - ale nie człekoształtne. Wyglądem różniły się od kości nagarstka neandertalczyków i współczesnych ludzi, co również wskazuje na osobny gatunek.

Rekonstrukcja twarzy hobbita na podstawie czaszki (dr Susan Hayes, University of Wollongong, Australia)

Autor: js/mj / Źródło: huffingtonpost.com

Pozostałe wiadomości

Pogoda na Wielkanoc 2025. W świetle najnowszych prognoz tuż przed świętami temperatura sięgnie miejscami aż 25-26 stopni Celsjusza. Gorąca aura nie potrwa długo, bo już w Wielki Piątek nad Polską ma przejść deszczonośny układ niżowy. Poza opadami przyniesie on także burze. - Będzie kształtować pogodę od Wielkiego Piątku do lanego poniedziałku - przekazała synoptyk tvnmeteo.pl.

Pogoda na Wielkanoc. Jest ryzyko pojawienia się burz

Pogoda na Wielkanoc. Jest ryzyko pojawienia się burz

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl

Synoptycy Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej ostrzegają przed opadami śniegu. W mocy są też alarmy przed przymrozkami. Sprawdź, gdzie aura będzie groźna.

Śnieg i mróz. W tych regionach należy zachować szczególną ostrożność

Śnieg i mróz. W tych regionach należy zachować szczególną ostrożność

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Warto wieczorami wypatrywać na niebie niezwykłego zjawiska - fałszywego Pasa Oriona. Jak napisał Karol Wójcicki, autor profilu "Z głową w gwiazdach", "to jeden z tych przypadków, kiedy niebo zaskakuje geometrią i chwilową harmonią".

Spójrzmy w niebo. "Pojawiło się tam coś, co może mocno zaskoczyć"

Spójrzmy w niebo. "Pojawiło się tam coś, co może mocno zaskoczyć"

Źródło:
Z głową w gwiazdach

Pogoda na jutro. W nocy będzie pochmurno, spodziewane są przejaśnienia, a miejscami także i rozpogodzenia. W sobota 12.04 termometry pokażą od 12 do 18 stopni.

Pogoda na jutro - sobota 12.04. Nocą ściśnie miejscami mróz

Pogoda na jutro - sobota 12.04. Nocą ściśnie miejscami mróz

Źródło:
tvnmeteo.pl

Choć weekend zapowiada się pochmurno, z lokalnymi słabymi opadami deszczu, to przyniesie ocieplenie. Nabierze ono na sile w nowym tygodniu, kiedy napłynie do nas powietrze znad Morza Śródziemnego i północnej Afryki.

Czeka nas "wrzut" gorącego powietrza

Czeka nas "wrzut" gorącego powietrza

Źródło:
tvnmeteo.pl

Prezydent Stanów Zjednoczonych Donald Trump wezwał w piątek amerykański Kongres do przyjęcia ustawy, która zniosłaby zmianę czasu. Miałaby ona wprowadzić na stałe obecny czas letni. W jego opinii taka decyzja zostałaby dobrze przyjęta przez obywateli.

Donald Trump wzywa do zniesienia zmiany czasu    

Donald Trump wzywa do zniesienia zmiany czasu    

Źródło:
PAP

Kolejne dni mogą przynieść ulewne opady deszczu w Europie Zachodniej. Miejscami przez tydzień spadnie nawet 150 litrów wody na metr kwadratowy, co zwiastuje podtopienia. Czy intensywne opady zawitają także do Polski?

Będzie lać od Hiszpanii po Norwegię. A co z Polską?

Będzie lać od Hiszpanii po Norwegię. A co z Polską?

Źródło:
tvnmeteo.pl

Zima powróciła do wschodniej Polski. Po nocnych opadach śniegu w piątkowy poranek miejscami wciąż było biało. Materiały pokazujące to jak się zabieliło, otrzymaliśmy na Kontakt24.

Część Polski pod śniegiem. Filmy i zdjęcia

Część Polski pod śniegiem. Filmy i zdjęcia

Źródło:
Kontakt24, tvnmeteo.pl

W Mikoszewie w województwie pomorskim znajduje się najmłodsza plaża w Polsce. Nowy fragment wybrzeża powstał w lutym 2025 roku, ale jak pokazują zdjęcia satelitarne z lat 2017-2025, zmiany linii brzegowej to następstwo wieloletniego procesu nanoszenia osadów. Piaszczysty skrawek od razu zyskał sporą popularność.

Najmłodsza plaża w Polsce. Tak wygląda z kosmosu

Najmłodsza plaża w Polsce. Tak wygląda z kosmosu

Źródło:
Copernicus.eu, tvn24.pl, Radio Gdańsk

Sezon alergiczny może stawać się coraz dłuższy. Jest to związane z postępującymi zmianami klimatu - wydłużony okres wegetacyjny roślin oznacza zwiększoną ekspozycję na czynniki drażniące układ odpornościowy. Wyższe temperatury mogą także wpływać na stężenie pyłków produkowanych przez rośliny.

Rośliny będą pylić dłużej i intensywniej. To przez zmiany klimatu

Rośliny będą pylić dłużej i intensywniej. To przez zmiany klimatu

Źródło:
Discover Magazine, AAFA

Przed nami spory skok temperatury, co nie pozostanie bez wpływu na naszą kondycję psychofizyczną. Jak wyjaśnił biometeorolog IMGW Grzegorz Kaliński, w cieplejszym powietrzu znajdzie się mniej tlenu, co może powodować m. in. uczucie senności. Istnieją jednak sposoby na walkę z negatywnymi skutkami ocieplenia.

Nadciąga ocieplenie. Może źle na nas wpłynąć

Nadciąga ocieplenie. Może źle na nas wpłynąć

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

Meteoryt mógł spaść nieopodal Opola. Jak podał serwis Skytinel, fragment kosmicznej skały pochodzi z bolidu, który rozświetlił niebo nad Polską 27 marca. Według obliczeń największy kawałek może ważyć 100 gramów.

Mógł spaść nieopodal Opola. Pochodzi spomiędzy Marsa a Jowisza

Mógł spaść nieopodal Opola. Pochodzi spomiędzy Marsa a Jowisza

Źródło:
Skytinel

Piorun trafił w grupę uczniów w Japonii w czwartek. Jak podały lokalne media, do zdarzenia doszło podczas treningu szkolnej drużyny piłkarskiej. Do szpitala trafiło sześcioro uczniów, a dwóch chłopców jest w stanie ciężkim.

Piorun trafił w grupę uczniów

Piorun trafił w grupę uczniów

Źródło:
AP News, asahi.co.jp

Eksperymentalna prognoza długoterminowa Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej mówi o tym, jakie mogą być najbliższe - a więc i wakacyjne - miesiące. Sprawdź przewidywania meteorologów na maj, czerwiec, lipiec oraz sierpień 2025.

Takie może być tegoroczne lato. Prognoza długoterminowa IMGW

Takie może być tegoroczne lato. Prognoza długoterminowa IMGW

Źródło:
IMGW

W weekend warto spojrzeć w niebo, bo zalśni na nim Różowy Księżyc. Przed nami pierwsza wiosenna pełnia tego roku. Inne nazwy tego zjawiska to Pełnia Kiełkującej Trawy, Pełnia Jajeczna i Pełnia Rybna.

Przed nami Pełnia Różowego Księżyca

Przed nami Pełnia Różowego Księżyca

Źródło:
space.com, tvnmeteo.pl

W sobotę do naszej planety zbliży się asteroida 2025 FP10. Według szacunków amerykańskiej agencji kosmicznej NASA, szacowana średnica obiektu może mieć nawet 990 metrów. Obiekt pędzi z prędkością ponad 50 tysięcy kilometrów na godzinę.

Gigantyczna asteroida zbliży się do Ziemi

Gigantyczna asteroida zbliży się do Ziemi

Źródło:
NASA, tvnmeteo.pl

Ponad 120 razy interweniowały w ostatnim czasie służby na Wyspach Kanaryjskich, a to w związku z przejściem burzy Olivier. Obfite opady deszczu doprowadziły do osuwisk. Według prognoz burza ma w weekend przenieść się na Półwysep Iberyjski.

Z nieba polały się strugi deszczu. Burza Olivier idzie dalej

Z nieba polały się strugi deszczu. Burza Olivier idzie dalej

Źródło:
AEMET, ENEX, La Razon

C/2025 F2 (SWAN) to kometa, która niedawno została potwierdzona przez Międzynarodową Unię Astronomiczną. Odkryty przez amatora obiekt przykuwa uwagę wielu pasjonatów astronomii, bo już niedługo będzie można go zobaczyć go gołym okiem.

W okolice Ziemi może wrócić za kilkadziesiąt tysięcy lat. Da się ją zobaczyć

W okolice Ziemi może wrócić za kilkadziesiąt tysięcy lat. Da się ją zobaczyć

Źródło:
"Z głową w gwiazdach"

Światło księżycowe może mieć wpływ na ryzyko zaatakowania pływaków przez rekina - do takiego wniosku doszedł doktor Steven Minaglia. Naukowiec przyjrzał się incydentom z udziałem rekina foremkowego, który zamieszkuje głębiny oceanów.

Zbadali wpływ Księżyca na ugryzienia przez rekiny

Zbadali wpływ Księżyca na ugryzienia przez rekiny

Źródło:
CNN, Hawaii News Now

Fala upałów nawiedziła Indie. W środę w stolicy kraju - Nowym Delhi - temperatura przekroczyła 40 stopni Celsjusza. Indyjski Departament Meteorologiczny (IMD) wydał ostrzeżenia przed spiekotą.

Ponad 40 stopni. "Upał jest nie do zniesienia"

Ponad 40 stopni. "Upał jest nie do zniesienia"

Źródło:
Reuters

Kamera obserwująca bocianie gniazdo w gminie Czerwieńsk w województwie lubuskim uchwyciła potyczkę pomiędzy ptakami. Nowo przybyły bocian próbował przejąć gniazdo zamieszkiwane od lat przez parę tych ptaków. Nagranie starcia otrzymaliśmy na Kontakt24 od jednego z naszych czytelników.

"Intruz wpadł jak burza". Bitwa o bocianie gniazdo na filmie

"Intruz wpadł jak burza". Bitwa o bocianie gniazdo na filmie

Źródło:
Kontakt24

Dwóch mężczyzn zginęło na polu golfowym w amerykańskim stanie Georgia. Jak donoszą lokalne media, kiedy próbowali znaleźć schronienie przed burzą, spadło na nich drzewo.

Ojciec i syn zginęli na polu golfowym

Ojciec i syn zginęli na polu golfowym

Źródło:
CNN, fox5atlanta.com, people.com

Zdaniem naukowców postępująca zmiana klimatu sprawi, że Wenecja do 2150 roku może okresowo znajdować się pod wodą. Polscy badacze wskazują, że czarny scenariusz może dotyczyć także naszych miast.

Złe prognozy dla Wenecji, nie lepsze dla Trójmiasta

Złe prognozy dla Wenecji, nie lepsze dla Trójmiasta

Źródło:
PAP

Z danych amerykańskiego Narodowego Instytutu Zdrowia (NIH) wynika, że około 10-20 procent dorosłych na całym świecie jest uczulonych na koty. Co za tym stoi? I czy istnieją rasy kotów, które nie uczulają?

Czy istnieją rasy kotów, które nie uczulają?

Czy istnieją rasy kotów, które nie uczulają?

Źródło:
The Conservation, NIH, PetMD

Mieszkaniec hrabstwa Woodford w stanie Kentucky uratował kilka kotów i kociąt z zalanych w trakcie powodzi domów. Gdy jego sąsiedzi w popłochu uciekali przed wielką wodą, mężczyzna ruszył na ratunek pozostawionym futrzakom.

Ruszył na ratunek przerażonym futrzakom. "Dryfowały w pojemniku"

Ruszył na ratunek przerażonym futrzakom. "Dryfowały w pojemniku"

Źródło:
CNN

W Boliwii panuje katastrofalna powódź. Do tej pory w wyniku ulewnych deszczy życie straciło co najmniej 55 osób. Do opuszczenia domów zmuszone były całe rodziny, aby uciekać przed wielką wodą. Trudna sytuacja panuje także na terenach rolniczych, a największe zmartwienie mają hodowcy bydła.

Takiej sytuacji nie było od dekad. Całe rodziny musiały uciekać

Takiej sytuacji nie było od dekad. Całe rodziny musiały uciekać

Źródło:
Reuters

Mieszkaniec amerykańskiego stanu Maine został zaatakowany przez lisa na własnym podwórku. Zwierzę najpierw zaatakowało jego psa. Mężczyzna próbował się bronić, aż w końcu został zmuszony zastrzelić intruza. Wyniki badań wykazały, że lis był chory na wściekliznę. Zdarzenie zostało zarejestrowane na nagraniu.

"Zobaczyłem, że mój pies walczy z innym zwierzęciem". Nagranie

"Zobaczyłem, że mój pies walczy z innym zwierzęciem". Nagranie

Źródło:
WMTW, "Fakty po Południu" TVN24

Co najmniej 50 hipopotamów oraz innych zwierząt zginęło z powodu zakażenia wąglikiem w Parku Narodowym Wirunga w Demokratycznej Republice Konga. Lokalne władze zaapelowały do mieszkańców o niezbliżanie się do dzikich zwierząt i gotowanie wody przed jej wypiciem.

50 martwych hipopotamów. Zabiła je bakteria groźna dla ludzi

50 martwych hipopotamów. Zabiła je bakteria groźna dla ludzi

Źródło:
Reuters

Amerykańscy naukowcy podali, że udało im się wskrzesić wilka strasznego - wymarłego kuzyna wilków szarych. Na świat przyszły trzy szczenięta o cechach typowych dla tego gatunku. Ogłoszenie wywołało spore kontrowersje w środowisku naukowym, a wielu badaczy twierdzi, że nie mamy do czynienia z "pełnoprawnym" wskrzeszeniem.

Twierdzą, że odtworzyli wymarły gatunek

Twierdzą, że odtworzyli wymarły gatunek

Źródło:
PAP, CNN, Reuters, New Scientist

Amerykańskie przedsiębiorstwo Colossal Biosciences ogłosiło "wskrzeszenie" wymarłego przed tysiącami lat wilka strasznego. Osiągnięcie naukowców rodzi pytania o to, czy czeka nas przywrócenie do życia innych zwierząt, które dawno zniknęły z powierzchni naszej planety. Chodzi o mamuty, a nawet dinozaury.

"Wskrzeszono" wilka strasznego. Czy na Ziemię wrócą mamuty i dinozaury?

"Wskrzeszono" wilka strasznego. Czy na Ziemię wrócą mamuty i dinozaury?

Źródło:
New York Times, Yale e360, Fakty TVN, TVN24