Tajemnica komety ISON rozwiązana? Naukowcy doszli do nowych wniosków

Dlaczego kometa ISON się rozpadła?

Kilka lat temu kometa ISON miała zderzyć się ze Słońcem. Tak się nie stało i naukowcy do dziś zastanawiają się, dlaczego. Najnowsze opracowanie ujawnia pewne informacje na ten temat.

W 2013 roku naukowcy czekali na niezwykły spektakl. Dokładnie 28 listopada kometa ISON miała uderzyć w koronę Słońca, jednak do spotkania nie doszło. Kometa rozpadła się na krótko przed nim. Do dziś naukowcy zastanawiają się, jak to się stało i co było powodem jej "zniknięcia".

Najnowsze opracowanie, za którym stoją Paul Bryans z amerykańskiego Narodowego Centrum Badań Atmosfery (NCAR) i Dean Pesnell z Centrum Lotów Kosmicznych imienia Roberta H. Goddarda, rzuca nowe światło na dotychczasowe badania.

- Uważamy, że najbardziej prawdopodobne jest to, że kometa ISON rozpadła się, zanim zbliżyła się do Słońca - powiedział Bryans.

Komety zachowują się jak sondy

Bryans i inni naukowcy badający Słońce interesują się kometami takimi jak ISON, bo są one pewnego rodzaju sondami. Przez to, w jaki sposób zachowują się w pobliżu Słońca, przekazują badaczom informacje o jego tajemniczej koronie, takie jak np. jej skład czy zachowania pola magnetycznego.

Komety występujące w pobliżu Słońca nie są aż tak częstym zjawiskiem, jednak zazwyczaj są one zbyt małe, by przetrwać spotkanie z naszą gwiazdą centralną. Większe komety, takie jak Lovejoy, która minęła Słońce w grudniu 2011 roku, po spotkaniu z koroną słoneczną znacznie się zmniejszyła. Zostawiła za sobą także ślad ekstremalnych emisji ultrafioletu.

ISON po raz pierwszy została zaobserwowana ponad rok przed tym, jak miała zbliżyć się do Słońca. Przez to, że kometa była bardzo jasna, uważano, że jest duża i że może przetrwać spotkanie z gwiazdą. Gdy w 2013 roku nie doszło do zderzenia komety ze Słońcem, w jednym z badań w 2014 roku naukowcy stwierdzili, że być może ISON nie wytworzyła promieniowania ultrafioletowego przez to, że minęła Słońce w większej odległości niż Lovejoy.

Nowe wnioski

W najnowszym opracowaniu, opublikowanym w czasopiśmie The Astrophysical Journal, Bryans i Pesnell podważyli te wnioski. Wykorzystując dane zebrane przez satelitę Solar Dynamics Observatory, naukowcy porównali ISON do Lovejoy, oceniając, jak różniły się warunki podczas przelotu obu komet. Badacze brali pod uwagę gęstość atmosfery słonecznej, pole magnetyczne Słońca i wielkość komet. Bryans i Pesnell sprawdzali także, w jaki sposób te różnice mogły mieć wpływ na emisję promieniowania ultrafioletowego komet.

- Badaliśmy każdy czynnik po kolei, biorąc Lovejoy za punkt odniesienia - powiedział Bryans. - Fakt, że ISON była dalej od Słońca niż Lovejoy mogło coś zmienić, jednak nie miałoby to tak dużego wpływu na to, że nie zobaczyliśmy ISON - dodał.

Badania wykazały jednak, że na rozpad komety mógł mieć wpływ jej rozmiar. Według naukowców promień ISON był co najmniej cztery razy mniejszy od promienia Lovejoy.

Jeśli Bryand i Pesnell mają rację, oznacza to, że poprzednio oszacowana wielkość komety była zbyt duża. Jasność jest związana z wielkością danego ciała niebieskiego, jednak są także inne czynniki, które mają na nią wpływ.

Substancje lotne, pył i gruz

Naukowcy uważają, że kometa ISON po raz pierwszy miała okrążyć Słońce, co oznaczałoby, że składała się z dużej ilości substancji lotnych, które jeszcze nie zostały spalone. Przez to kometa mogła wydawać się jaśniejsza od takiej o podobnym rozmiarze, która już kiedyś minęła Słońce.

- Podczas pierwszego przejścia komety obok Słońca, jej zewnętrzna część cała składa się z lodu, przez co łatwo się spala i bardzo jasno świeci - powiedział Bryans.

Jeżeli jednak kometa była jasna ze względu na swój rozmiar, naukowcy uważają, że rozpadła się na kawałki jeszcze zanim spotkała się z koroną słoneczną.

- Możliwe, że do momentu największego zbliżenia się do Słońca, była tylko kupką pyłu i gruzu - powiedział Bryans.

Zobacz jak kometa ISON zbliżała się do Słońca w 2013 roku.

Tak ISON mijała Słońce
Tak ISON mijała SłońceNASA

Autor: zupi/rp / Źródło: science daily

Pozostałe wiadomości

W piątek 4.10 nad Polską przemieszcza się fala opadów. Sprawdź, gdzie pada deszcz i gdzie prognozowane są najobfitsze opady.

Gdzie pada deszcz? Radar opadów w Polsce

Gdzie pada deszcz? Radar opadów w Polsce

Źródło:
tvnmeteo.pl

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej ostrzega przed intensywnymi opadami deszczu, które będą występować przez cały dzień. Ostrzeżenia pierwszego stopnia w trzystopniowej rosnącej skali zostały wydane dla południowo-wschodnich regionów Polski.

Tu opady będą dziś najsilniejsze. Ostrzeżenia IMGW

Tu opady będą dziś najsilniejsze. Ostrzeżenia IMGW

Źródło:
IMGW

Nowe dane dostarczone przez naukowców sugerują, że ekstremalne zjawiska typu El Nino będą w przyszłości dwa razy częstsze. Ostatnie badania nad starożytnym plantkonem potwierdziły to, co wcześniej pokazywały już modele klimatyczne.

Starożytny plankton ma nam coś do powiedzenia o przyszłości El Nino

Starożytny plankton ma nam coś do powiedzenia o przyszłości El Nino

Źródło:
PAP, WWF

Do 213 wzrosła liczba ofiar śmiertelnych huraganu Helene w Stanach Zjednoczonych. W kraju nadal ponad 700 tysięcy osób nie ma dostępu do prądu.

Zginęło ponad 200 osób, a naprawa szkód "potrwa lata"

Zginęło ponad 200 osób, a naprawa szkód "potrwa lata"

Źródło:
BBC, CNN, PoweOutage.us

Pogoda na dziś, czyli piątek 04.10. Stery nad pogodą przejmie niż Finny, który przyniesie obfite opady deszczu na południu i południowym wschodzie kraju. W pozostałej części kraju będzie pochmurno i ponuro. Termometry wskażą maksymalnie od 12 do 16 stopni Celsjusza.

Pogoda na dziś, czyli piątek 04.10. Intensywny deszcz w części kraju

Pogoda na dziś, czyli piątek 04.10. Intensywny deszcz w części kraju

Źródło:
tvnmeteo.pl

Polska w najbliższym czasie znajdzie się w strefie opadów związanych z pojawieniem się niżu genueńskiego Finny. Cyklon najbardziej aktywny będzie w piątek, gdy miejscami w ciągu dnia i nocy spadnie do 30-40 litrów wody na metr kwadratowy. Prognozy wskazują jednak na to, że ten układ baryczny nie zostanie w naszym sąsiedztwie na długo.

Kolejny niż genueński zahaczy o Polskę. Możliwe "utrudnienia komunikacyjne"

Kolejny niż genueński zahaczy o Polskę. Możliwe "utrudnienia komunikacyjne"

Źródło:
tvnmeteo.pl

Po gwałtownej pogodzie, jaką przyniósł nam wrzesień, nadeszła chwila spokoju. Czy październik pokaże nam bardziej przyjazne oblicze jesieni? O tym, jak w różnych modelach meteorologicznych rysują się kolejne tygodnie, opowiada synoptyk tvnmeteo.pl Arleta Unton-Pyziołek.

Czy czeka nas złota polska jesień? Synoptyk o najnowszych wyliczeniach modeli

Czy czeka nas złota polska jesień? Synoptyk o najnowszych wyliczeniach modeli

Źródło:
tvnmeteo.pl

Sytuacja hydrologiczna w kraju. W części Polski wciąż notowane są przekroczenia stanów alarmowych na rzekach.

Sytuacja hydrologiczna w Polsce. Gdzie przekroczone są stany alarmowe

Sytuacja hydrologiczna w Polsce. Gdzie przekroczone są stany alarmowe

Źródło:
IMGW

Naukowcy odkryli nowy gatunek motyla z rodziny przeziernikowatych. Owad pochodzi z Ameryki Południowej, ale po raz pierwszy zaobserwowano go prawie 7000 kilometrów od miejsca pochodzenia, w Walii. Aby ustalić jego pochodzenie, badacze musieli przeprowadzić szeroko zakrojone śledztwo.

Ten motyl pochodzi z dżungli. Odkryto go w... walijskim salonie

Ten motyl pochodzi z dżungli. Odkryto go w... walijskim salonie

Źródło:
Natural History Museum

Voyager 2 stracił ważny instrument pomiarowy, jednak nie doszło do tego w wyniku kosmicznej katastrofy. NASA zdecydowała się na wyłączenie systemu badania plazmy z powodu kurczących się zapasów paliwa. Inżynierowie mają nadzieję, że dzięki temu misja Voyagera 2 się wydłuży.

Voyager 2 leci dalej, ale bez ważnego systemu

Voyager 2 leci dalej, ale bez ważnego systemu

Źródło:
NASA

W czwartek doszło do największego w tym cyklu rozbłysku słonecznego. Zjawisko zaliczone zostało do klasy X9.05 i, co istotne, doszło do niego w centralnej względem Ziemi części tarczy słonecznej. Oznacza to, że może on doprowadzić do powstania sporej burzy geomagnetycznej, a co za tym idzie, także zorzy polarnej.

Najsilniejszy rozbłysk na Słońcu w tym cyklu. Skierowany "prawie centralnie w stronę Ziemi"

Najsilniejszy rozbłysk na Słońcu w tym cyklu. Skierowany "prawie centralnie w stronę Ziemi"

Źródło:
Space Weather Live, "Z głową w gwiazdach", space.com

W środę Katalonię, region na północnym wschodzie Hiszpanii, nawiedziła fala intensywnych opadów deszczu, które miejscami przekroczyły 60 l/mkw. Nagła zmiana pogody była spowodowana przejściem zimnego frontu atmosferycznego.

Nawałnica przeszła przez Katalonię, mocno się ochłodziło

Nawałnica przeszła przez Katalonię, mocno się ochłodziło

Źródło:
Meteocat, ENEX

Po raz pierwszy w historii naukowcom udało się zmapować mózg dorosłego zwierzęcia, a konkretnie muszki owocowej. Kompletny skan organu mniejszego od główki szpilki zawiera dokładne połączenia blisko 140 000 neuronów. Świat nauki okrzyknął te badania przełomem w neuronauce, który pomoże nam zrozumieć działanie ludzkiego mózgu.

Dzięki tej mapie doświadczymy "lawiny odkryć w ciągu najbliższych kilku lat"

Dzięki tej mapie doświadczymy "lawiny odkryć w ciągu najbliższych kilku lat"

Źródło:
BBC, Science Daily, FlyWire, Nature

Tegoroczny początek Tygodnia Grubego Niedźwiedzia na Alasce został przyćmiony przez starcie, do którego doszło między dwoma niedźwiedziami uczestniczącymi w konkursie. Niedźwiedź z numerem 469 zaatakował niedźwiedzia z numerem 402, doprowadzając do jego śmierci. Start zawodów został opóźniony, a niedźwiedź-agresor wykluczony z konkursu.

Uczestnik konkursu na najgrubszego niedźwiedzia wykluczony z zawodów

Uczestnik konkursu na najgrubszego niedźwiedzia wykluczony z zawodów

Źródło:
NBC News, CNN, BBC, tvn24.pl

Pogoda w części kraju będzie niebezpieczna. Obowiązują ostrzeżenia IMGW pierwszego stopnia przed intensywnymi opadami deszczu, wydano także ostrzeżenia hydrologiczne - poziom wody w rzekach po ulewach wzrośnie. Na Bałtyku prognozowany jest sztorm.

Sztorm na Bałtyku i ryzyko wzrostu poziomu wód w rzekach. Ostrzeżenia

Sztorm na Bałtyku i ryzyko wzrostu poziomu wód w rzekach. Ostrzeżenia

Źródło:
PAP, IMGW

Ten spektakl mogli podziwiać tylko nieliczni. W środę na wąskim skrawku lądu naszej planety, między innymi na Wyspie Wielkanocnej, widoczne było obrączkowe zaćmienie Słońca. Widok "pierścienia ognia" przyciągnął wielu obserwatorów.

Na niebie pojawił się "pierścień ognia"

Na niebie pojawił się "pierścień ognia"

Źródło:
Reuters, tvnmeteo.pl, timeanddate.com

Tajfun Krathon uderzył w południowo-zachodni Tajwan w czwartek. Żywioł zabił do tej pory dwie osoby, ponad 100 jest rannych. Drugi dzień z rzędu setki lotów było uziemionych, a szkoły i budynki przedsiębiorstw były zamknięte. Na Kontakt24 otrzymaliśmy nagranie z miasta Kaohsiung, pokazujące siłę żywiołu.

Krathon uderzył. Ponad 100 rannych, są ofiary śmiertelne

Krathon uderzył. Ponad 100 rannych, są ofiary śmiertelne

Źródło:
Reuters, AP, tvnmeteo.pl

Opady związane z huraganem Helene zdewastowały miasteczko Chimney Rock i jego okolice. Nakręcono tam takie filmy jak "Dirty Dancing" i "Ostatni Mohikanin".

Kręcono tam "Dirty Dancing". Helene zmieniła okolicę nie do poznania

Kręcono tam "Dirty Dancing". Helene zmieniła okolicę nie do poznania

Źródło:
USA Today, CNN, Asheville Citizen Times, tvnmeteo.pl

Stres związany ze schwytaniem w celach naukowych dotyka zarówno najmniejszych roślinożerców, jak i ogromne drapieżniki. Międzynarodowy zespół badawczy przeanalizował aktywność 42 gatunków po założeniu obroży GPS. Co ciekawe, ze stresem szczególnie dobrze radziły sobie zwierzaki, które na co dzień napotykały ślady ludzi..

Dzikie zwierzęta potrafią przyzwyczajać się do śladów ludzkiej obecności

Dzikie zwierzęta potrafią przyzwyczajać się do śladów ludzkiej obecności

Źródło:
phys.org

Ptasia grypa spowodowała śmierć 47 tygrysów w wietnamskich ogrodach zoologicznych. Jak podały lokalne media, to niejedyne drapieżniki, które zmarły na skutek zarażenia wirusem H5N1. Według danych WHO przypadki ptasiej grypy u ssaków są coraz częstsze.

Padło prawie 50 tygrysów. Przyczyną była ptasia grypa

Padło prawie 50 tygrysów. Przyczyną była ptasia grypa

Źródło:
Channel News Asia, CDC

Paragwaj od początku tygodnia mierzy się z falą ekstremalnego upału. W poniedziałek termometry pokazywały powyżej 40 stopni Celsjusza. W krytycznym stanie znajduje się jedna z głównych rzek kraju - Paragwaj.

Wysycha główna rzeka, bo kraj zalewa fala gorąca

Wysycha główna rzeka, bo kraj zalewa fala gorąca

Źródło:
ENEX, NPY, DMH, ABC

Orki utknęły na płytkich wodach nieopodal Półwyspu Kamczatka. Dwa dorosłe i dwa młode osobniki zagrzebały się w zamulonym ujściu rzeki. Ratownikom udało się utrzymać zwierzęta przy życiu aż do podniesienia się poziomu wody i bezpiecznie odeskortować je na pełne morze.

Orki ugrzęzły na mieliźnie. Ratowało je 30 wolontariuszy

Orki ugrzęzły na mieliźnie. Ratowało je 30 wolontariuszy

Źródło:
Reuters, TASS, Whale and Dolphin Conservation

Na Kaszubach w środę o poranku pojawiła się biała tęcza. Zdjęcie zjawiska, które przy odrobinie szczęścia można zaobserwować w jesienny lub wiosenny dzień, otrzymaliśmy od pani Estery.

Biała tęcza pojawiła się nad Kaszubami

Biała tęcza pojawiła się nad Kaszubami

Źródło:
tvnmeteo.pl

Do niewielkiego miasta pod niemiecką Kolonią w ostatnich tygodniach zaczęły się zjeżdżać setki ornitologów. Powód? Pojawił się tam przedrzeźniacz północny - ptak, który naturalnie w Europie nie występuje.

Ornitologiczna sensacja w Niemczech

Ornitologiczna sensacja w Niemczech

Źródło:
ENEX, RTL, ksta.de

Fala gorąca zalewa południowo-zachodnie tereny Stanów Zjednoczonych. Rekordy temperatury odnotowywane są między innymi w San Francisco i Phoenix.

Ekstremalny upał w części USA. Rekord goni rekord

Ekstremalny upał w części USA. Rekord goni rekord

Źródło:
The Guardian

Rakieta Falcon 9 od SpaceX została uziemiona. Wszystko przez to, że w czasie ostatniej misji jej górny stopień nie wylądował w odpowiednim miejscu. Amerykańska Federalna Administracja Lotnictwa wezwała firmę Elona Muska do przeprowadzenia dochodzenia.

Anomalia rakiety SpaceX. Falcon 9 uziemiony na czas dochodzenia

Anomalia rakiety SpaceX. Falcon 9 uziemiony na czas dochodzenia

Źródło:
space.com, tvnmeteo.pl, Reuters

Prawie 60 procent terytorium Brazylii zmaga się ze skutkami suszy. W rejonie Amazonii brak opadów i wysokie temperatury doprowadziły do całkowitego zatrzymania żeglugi na wielu rzekach.

Największa susza od 50 lat dusi "płuca świata"

Największa susza od 50 lat dusi "płuca świata"

Źródło:
PAP, CNN

Kometa C/2023 A3 Tsuchinshan-ATLAS jest coraz lepiej widoczna nad półkulą północną. Pochodzący z dalekich rubieży Układu Słonecznego obiekt już wkrótce może być dostrzegalny gołym okiem. Kiedy powinniśmy skierować wzrok - i obiektywy aparatów - w niebo?

Ten jasny punkt może stać się niezapomnianym widowiskiem

Ten jasny punkt może stać się niezapomnianym widowiskiem

Źródło:
Royal Astronomical Society, BBC, PAP, "Z głową w gwiazdach"

Nie należy zbierać grzybów na terenach popowodziowych - mówi Marek Waszczewski, rzecznik prasowy Głównego Inspektora Sanitarnego. W sezonie grzybowym wymienia też inne informacje ważne dla zbieraczy.

Ważne ostrzeżenie GIS dla grzybiarzy. Na tych terenach nie należy zbierać grzybów

Ważne ostrzeżenie GIS dla grzybiarzy. Na tych terenach nie należy zbierać grzybów

Źródło:
PAP

Supertajfun Krathon poważnie uszkodził statek towarowy u wybrzeży Tajwanu. Na pomoc marynarzom ruszyła straż przybrzeżna, jednak miała spore kłopoty z dotarciem do załogi. Jednostka osiadła na mieliźnie, a lokalne władze obawiają się wycieku ropy.

Supertajfun uszkodził statek, śmigłowiec nie mógł dotrzeć do załogi

Supertajfun uszkodził statek, śmigłowiec nie mógł dotrzeć do załogi

Źródło:
Reuters, Taiwan English News

Przymrozki w Polsce. Minionej nocy temperatura przy gruncie spadła w Zakopanem i Łodzi do -4 stopni Celsjusza. Na Kontakt24 otrzymaliśmy zdjęcie zamarzniętej szyby samochodu.

Przy gruncie -4 stopnie. "No i stało się. Pierwsze skrobanie szyb"

Przy gruncie -4 stopnie. "No i stało się. Pierwsze skrobanie szyb"

Źródło:
IMW, Kontakt24