Planeta wysyła nam sygnały, że jest w niebezpieczeństwie. "Zmiany klimatu są absolutnym przełomem"


Naukowcy sprawdzają, co odpowiada za pojawienie się w ostatnim czasie gwałtownych zjawisk pogodowych. Są nimi ogromne pożary na zachodzie Stanów Zjednoczonych, ulewne opady deszczu w Afryce czy wyjątkowo wysoka temperatura na powierzchni oceanów. By zbadać, co stoi za tymi zjawiskami, powstała nowa dziedzina - "nauka o przypisywaniu zdarzeń".

Naukowcy są niemal pewni. Za napływ specyficznej pogody odpowiadają przede wszystkim zmiany klimatu. W miarę emitowania do atmosfery większych ilości gazów cieplarnianych, świat będzie borykał się z jeszcze bardziej ekstremalnymi warunkami pogodowymi i większym ryzykiem klęsk żywiołowych.

- Jesteśmy świadkami pojawienia się pewnych sygnałów, które nie miałyby prawie żadnych szans na wystąpienie, gdyby nie zmiany klimatu wywołane przez człowieka - powiedziała Sonia Seneviratne, klimatolog z Politechniki Federalnej w Zurychu (ETH Zurich).

"Nauka o przypisywaniu zdarzeń"

Przez dziesiątki lat naukowcy ostrzegali przed takimi wydarzeniami, ale z ostrożnością przypisywali zmianom klimatu pojawianie się konkretnych zjawisk, takich jak burze czy fale upałów. Teraz to się zmienia.

Postępy w stosunkowo nowej dziedzinie, zwanej "nauką o przypisywaniu zdarzeń", umożliwiły naukowcom ocenę, jak dużą rolę mogła odegrać zmiana klimatu w konkretnym przypadku.

Określając to powiązanie, naukowcy oceniają symulacje, jak mogłyby zachowywać się systemy pogodowe, gdyby ludzie nigdy nie zaczęli emitować dwutlenku węgla do powietrza. Następnie porównują wyniki ze zjawiskami, które zachodzą. Uwzględniają oni również obserwacje pogody dokonane w ciągu ostatniego stulecia lub później.

- To, co wydawało się ustaloną prawdą, że nie można przypisać konkretnego ekstremalnego zdarzenia pogodowego zmianom klimatycznym, jest coraz mniej prawdziwe - powiedziała Seneviratne.

Po pierwsze - upał

Najbardziej wyraźnym przykładem jest rosnąca częstotliwość i intensywność fal upałów na całym świecie. Naukowcy potrzebowali tylko kilku dni, aby stwierdzić, że zmiany klimatyczne są głównym sprawcą tegorocznych rekordowych upałów na Syberii. Z powodu wysokiej temperatury lasy i torf w całej rosyjskiej tundrze utraciły sporą część wody. Wysuszone były łatwym środowiskiem do rozprzestrzenienia się pożarów.

Powiązania zjawisk pogodowych i zmian klimatu znaleziono również w falach upałów, które ogarnęły Europę, Japonię i Amerykę Północną w 2018 roku. Badania wykazały, że szanse na wystąpienie wszystkich tych zjawisk razem byłyby prawie niemożliwe bez wzrostu emisji dwutlenku węgla w epoce przemysłowej.

- Jeśli chodzi o fale upałów, widzimy, że zmiany klimatu są absolutnym przełomem - powiedziała Friederike Otto, klimatolog z Uniwersytetu Oksfordzkiego.

Gdy w zeszłym miesiącu fala upałów uderzyła w zachodnie wybrzeże Stanów Zjednoczonych, w Dolnie Śmierci termometry pokazały 54,4 stopnia Celsjusza (130 Fahrenheita). W ubiegłym tygodniu i w poniedziałek w okolicach Los Angeles temperatura sięgnęła 49 st. C.

Temperatura w Ameryce w poniedziałek 7 września (podana w skali Fahrenheita) (climatereanalyzerclimatereanalyzer.org

- To nie tak, że zmiany klimatu destabilizują historyczne wzorce pogodowe. W wielu przypadkach, to je wzmacnia - powiedział Daniel Swain, klimatolog z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles.

Wyższa temperatura z kolei pozbawia powietrze wilgoci i wysusza las i zarośla na lądzie, tworząc idealne warunki do pożarów. Jak uważa Swain, obecne pożary w Kalifornii są większe, szybciej się rozprzestrzeniają i są bardziej intensywne niż te, których można było się spodziewać w przeszłości.

Czytaj więcej: Relacja Polki z płonącej Kalifornii

Pożary w Kalifornii na zdjęciu satelitarnym z 26 sierpnia (NASA Earth Observatory)NASA Earth Observatory

Ale nauka o przypisywaniu zdarzeń nie wyjaśnia jeszcze wszystkiego. Na przykład naukowcy nie rozumieją jeszcze w pełni fal upałów w Europie.

- W Europie Zachodniej wzrost fal upałów jest znacznie większy, niż przewidują to modele, a my nie mamy pojęcia dlaczego - powiedział Geert Jan van Oldenborgh, ekspert nauk o przewidywaniu w Królewskim Niderlandzkim Instytucie Meteorologicznym.

Silniejsze huragany

Ponieważ średnia temperatura na świecie wzrosła o około 1 st. C od czasów przedindustrialnych, zmiany w atmosferze i oceanach prowadzą również do bardziej intensywnych burz.

Huragany stają się coraz silniejsze i wolniejsze, ponieważ pobierają energię z ciepła oceanów. Niedawno naukowcy z Uniwersytetu Bristolskiego opublikowali badanie, z którego wynika, że ​​zmiana klimatu może pięciokrotnie zwiększyć prawdopodobieństwo wystąpienia ekstremalnych huraganów w rejonie Karaibów, bez gwałtownego ograniczenia emisji gazów cieplarnianych.

W Stanach Zjednoczonych ciepłe wody w Zatoce Meksykańskiej spowodowały, że w ostatnich godzinach przed uderzeniem w Luizjanę huragan Laura wzrósł w mocy do kategorii czwartej w pięciostopniowej rosnącej skali, niosąc ze sobą porywy wiatru do 241 kilometrów na godzinę. Gubernator John Bel Edwards opisał go jako najpotężniejszy huragan, który uderzył w stan, przewyższając nawet Katrinę w 2005 roku.

Huragan Laura na zdjęciu satelitarnym (NASA)NASA

Podobnie na Oceanie Indyjskim

Cyklony tropikalne wyłaniające się z Oceanu Indyjskiego wykazują podobne wzorce. Region od dawna uważany jest za obszar aktywności cyklonów, a niektóre z najbardziej śmiercionośnych burz przetaczały się przez Zatokę Bengalską, zanim uderzyły w Indie lub Bangladesz.

Naukowcy twierdzą, że wyjątkowo wysoka temperatura na powierzchni Oceanu Indyjskiego, związana ze zmianami klimatycznymi, przyczyniła się do tego, że cyklon Amphan, który w maju uderzył w Indie, urósł do rangi burzy kategorii piątej w jedynie 18 godzin.

Zdjęcie satelitarne pozostałości cyklonu Amphan 21 maja (NASA Worldview)NASA Worldview

Podobnie było w czerwcu z cyklonem Nisarga. Był to pierwszy od 2009 roku tego typu żywioł, który uderzył w Bombaj w Indiach. Przyniósł ze sobą porywy wiatru o prędkości 120 km/h.

- Oba cyklony były bezprecedensowe - powiedział Roxy Mathew Koll, klimatolog z Indyjskiego Instytutu Meteorologii Tropikalnej. - Jeśli wrócimy do tego, co doprowadziło do tego rodzaju ekstremalnych wydarzeń, to zobaczymy, że główną rolę odegrała tu bardzo wysoka temperatura oceanu - dodał.

Ulewy

Wyższa temperatura oceanów prawdopodobnie przyczyniła się również do ekstremalnych opadów i powodzi w Chinach, które pojawiły się tego lata.

- Skrajne opady deszczu staną się bardziej ekstremalne. Jesteśmy tego niemal całkowicie pewni - powiedział Shang-Ping Xie, klimatolog z Instytutu Oceanograficznego Scrippsów w Kalifornii.

Również Afryka odczuwa ulewne deszczy, a w konsekwencji poważne powodzie. Dziesiątki tysięcy osób zostało bez dachu nad głową w wyniku powodzi na Nilu w Sudanie. Z kolei senegalski rząd poinformował, że w kraju przez jeden dzień spadło więcej deszczu niż zwykle przez trzy miesiące pory deszczowej.

- Istnieje duża i rosnąca liczba dowodów, które mówią nam, że spowodowane przez człowieka zmiany klimatyczne wpływają na ekstremalne zdarzenia - powiedział James Kossin, klimatolog z amerykańskiej Narodowej Służby Oceanicznej i Meteorologicznej (NOAA). - Bardzo rzadko klimat zmienia się w korzystny sposób - dodał.

Autor: kw / Źródło: Reuters

Pozostałe wiadomości

Piątek przyniósł w części kraju zimowe opady. Na północnym wschodzie pojawił się deszcz ze śniegiem i mokry śnieg. Bardziej jesienna niż wiosenna aura jest związana z niżem, który znajduje się nad Polską. Czy zimowa aura w połowie maja powinna zaskakiwać? Z historycznych danych wynika, że śnieg na polskich nizinach potrafi pojawić się nawet w czerwcu.

Znów spadł śnieg. Historia pokazuje, że sypnąć może i w czerwcu

Znów spadł śnieg. Historia pokazuje, że sypnąć może i w czerwcu

Źródło:
tvnmeteo.pl, Kontakt24

Weekend w wielu regionach będzie pochmurny, deszczowy i chłodny. Wszystko to za sprawą panowania niżu Lorenz. Na kolejne dni widać jednak stopniową poprawę pogody, a zwłaszcza wyczekiwany znaczny wzrost temperatury.

Tęsknicie za słońcem i ciepłem? Mamy dobre wieści

Tęsknicie za słońcem i ciepłem? Mamy dobre wieści

Źródło:
tvnmeteo.pl

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej ostrzega przed silnym wiatrem, który tej nocy w porywach może rozpędzać się nawet do 80 kilometrów na godzinę. Synoptycy IMGW alarmują również przed przymrozkami.

Niebezpieczne porywy. IMGW ostrzega

Niebezpieczne porywy. IMGW ostrzega

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW, tvnmeteo.pl

Pogoda na jutro. Noc zapowiada się z kolejną porcją opadów, nawet deszczu ze śniegiem. Miejscami temperatura nie przekroczy 2 stopni Celsjusza. Sobota 17.05 przyniesie deszcz oraz silny wiatr. Nadal będzie chłodno.

Pogoda na jutro - sobota, 17.05. Nocą lokalnie może spaść deszcz ze śniegiem

Pogoda na jutro - sobota, 17.05. Nocą lokalnie może spaść deszcz ze śniegiem

Źródło:
tvnmeteo.pl

W piątek do Grecji dotarła duża porcja pyłu saharyjskiego. Widzialność mocno spadła, zarówno w stolicy, jak i w wielu regionach kraju, co wpłynęło na pogorszenie jakości powietrza.

Niebo w kolorze sepii. Pył saharyjski spowił Grecję

Niebo w kolorze sepii. Pył saharyjski spowił Grecję

Źródło:
eKathimerini, Protothema

Pod jednym z domów w podkarpackiej Wetlinie pojawiła się grupka wilków. Jak relacjonował internauta, który przesłał na Kontakt24 nagranie, zwierzęta w okolicy bywają często.

Rodzina wilków tuż pod domem. "Tak tu sobie wszyscy żyjemy"

Rodzina wilków tuż pod domem. "Tak tu sobie wszyscy żyjemy"

Źródło:
Kontakt24

Władze miasta Jundiai w brazylijskim stanie Sao Paulo badają wpływ wycieku niebieskiego barwnika do pobliskiej rzeki po wypadku cysterny. Woda w niej zrobiła się nienaturalnie błękitna, co odbiło się na żyjących w rzece zwierzętach.

Cysterna uderzyła w słup, kaczki i ryby nabrały błękitnego koloru

Cysterna uderzyła w słup, kaczki i ryby nabrały błękitnego koloru

Źródło:
Reuters, aldianews.com

Na Kontakt24 otrzymaliśmy nagranie, na którym widać życie dzikich zwierząt - wilków i jeleni. Wysłał je Reporter24. "Ten film to kolejny niezbity dowód na to, jak wspaniała i niezwykła jest dzika przyroda, a różne gatunki dzikich zwierząt mogą żyć w tej samej części lasu" - napisał.

"Ten film to dowód na to, jak wspaniała i niezwykła jest dzika przyroda"

"Ten film to dowód na to, jak wspaniała i niezwykła jest dzika przyroda"

Źródło:
tvnmeteo.pl, Kontakt24

Tegoroczny zakwit gronorostów (łac. Sargassum) w Oceanie Atlantyckim jest rekordowo duży, a sezon wegetacyjny jeszcze się nie skończył. Pas tych glonów ciągnie się przez prawie dziewięć tysięcy kilometrów.

Masowy zakwit glonów. Mogą "zalać" Karaiby i Florydę

Masowy zakwit glonów. Mogą "zalać" Karaiby i Florydę

Źródło:
CNN

Alergie mogą być utrapieniem dla wielu osób, szczególnie najmłodszych w wieku szkolnym. Eksperci zwracają uwagę, jakie rodzaje tych schorzeń są największą udręką dla dzieci oraz jak można z nimi walczyć.

Przy tym rodzaju alergii dziecko "musi na każdym kroku walczyć o to, żeby dogonić rówieśników"

Przy tym rodzaju alergii dziecko "musi na każdym kroku walczyć o to, żeby dogonić rówieśników"

Źródło:
PAP

Gwałtowne burze, a także tornada nawiedzą w weekend środkową i wschodnią część Stanów Zjednoczonych. Synoptycy z AccuWeather ostrzegają, że niebezpieczne zjawiska zagrażają blisko 200 milionom Amerykanów. W czwartek tornada pojawiły się na północy kraju.

Domy zrównane z ziemią. Burze zagrażają kolejnym 200 milionom osób

Domy zrównane z ziemią. Burze zagrażają kolejnym 200 milionom osób

Źródło:
PAP, AccuWeather

Tornado przetoczyło się w czwartek przez miasto New Richmond położone w stanie Wisconsin. Groźnie wyglądający lej został uchwycony na nagraniu. W stanie tym obowiązywały tego dnia ostrzeżenia przed burzami.

Tornado pojawiło się tuż obok domu. Nagranie

Tornado pojawiło się tuż obok domu. Nagranie

Źródło:
Reuters, fox9.com

W czwartek nad Polską przesuwają się fronty atmosferyczne, które przynoszą ze sobą burze z gradem. Gwałtowna pogoda utrzymuje się w Polsce od rana - na północy pojawiła się krupa śnieżna, a na południu padał śnieg. Zdjęcia zjawisk otrzymaliśmy na Kontakt24.

Załamanie pogody. Z ciemnych chmur sypnęło gradem i śniegiem

Załamanie pogody. Z ciemnych chmur sypnęło gradem i śniegiem

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl, Sieć Obserwatorów Burz

Ulewy spowodowały w czwartek podtopienia na północy Hiszpanii. W gminie Colunga od północy spadło ponad 72 litrów wody na metr kwadratowy. W regionie trwa usuwanie skutków intensywnych opadów.

"Główna ulica wyglądała jak rzeka"

"Główna ulica wyglądała jak rzeka"

Źródło:
RTPA, La Voz de Asturias

Trzęsienie ziemi o magnitudzie 5,2 zostało zarejestrowane w czwartek w centralnej Turcji. Jak podały lokalne media, wstrząsy odczuwalne były także w stolicy kraju, Ankarze.

W Turcji "zatrzęsło się dość mocno"

W Turcji "zatrzęsło się dość mocno"

Źródło:
CNN Turk, Volcano Discovery, EMSC

Młody niedźwiedź pojawił się na podwórku mieszkanki jednej z bieszczadzkich miejscowości. Jak opowiadała kobieta, zwierzę najprawdopodobniej skusił pozostawiony poza domem smalec. Niedźwiedzia obserwowała z okna, oczekując na przyjazd policji. Materiał otrzymaliśmy na Kontakt24.

Niedźwiedź na podwórku Reporterki24. "Dojadał sobie smalczyk"

Niedźwiedź na podwórku Reporterki24. "Dojadał sobie smalczyk"

Źródło:
Kontakt24, WWF

W Tatrach w czwartek zrobiło się biało. Miejscami w ciągu doby dosypać może nawet 12 centymetrów. Zimowo-wiosenne krajobrazy zachęciły wiele osób do wyjścia w góry, ale jak ostrzegają ratownicy TOPR, do wędrówek wysokogórskich powinniśmy odpowiednio się przygotować.

Już jest biało, a śniegu może jeszcze dosypać

Już jest biało, a śniegu może jeszcze dosypać

Źródło:
PAP, TVN24

Powodzie błyskawiczne, który były następstwem obfitych opadów deszczu, nawiedziły Maryland i Wirginię. W pierwszym stanie ewakuowano ze szkoły 200 osób, w drugim rwąca woda porwała 12-letniego chłopca.

Woda porwała 12-letniego chłopca, ewakuowano 200 osób ze szkoły

Woda porwała 12-letniego chłopca, ewakuowano 200 osób ze szkoły

Źródło:
CNN

Trzy pożary szaleją w północnej części Minnesoty. Walkę z ogniem utrudnia silny wiatr. Największy z pożarów, o nazwie Jenkins Creek, strawił ponad 80 kilometrów kwadratowych terenów.

Trwa walka z trzema potężnymi pożarami

Trwa walka z trzema potężnymi pożarami

Źródło:
Reuters, CBS News

Środa w części Polski była burzowa. Zjawiskom towarzyszyły miejscami dość ulewne opady deszczu oraz silniejszy wiatr. Na niebie w Białymstoku pojawiły się groźnie wyglądające chmury - można je zobaczyć na zdjęciu.

Takie widoki na niebie w środę nad Polską

Takie widoki na niebie w środę nad Polską

Źródło:
tvnmeteo.pl

Dobiega połowa maja, a do Teksasu dotarły upały. Temperatura miejscami ma przekroczyć 40 stopni, mogą paść historyczne rekordy. Ostrzeżeniami przed spiekotą objęto kilka milionów Amerykanów.

"Potencjalnie historyczna" fala upałów. Może być ponad 40 stopni

"Potencjalnie historyczna" fala upałów. Może być ponad 40 stopni

Źródło:
CNN, NBC News

Firma Axiom Space poinformowała w środę o nowej dacie startu misji Ax-4 z Polakiem Sławoszem Uznańskim-Wiśniewskim na Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS). Wcześniej lot planowano na jeden z ostatnich dni maja.

Lot Polaka w kosmos przełożony. Jest nowa data

Lot Polaka w kosmos przełożony. Jest nowa data

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

W austriackiej Styrii potwierdzono pierwsze przypadki brucelozy u zajęcy. Ta choroba bakteryjna może stanowić potencjalne zagrożenie dla innych dzikich lub hodowlanych zwierząt, a także dla ludzi.

Bruceloza u zajęcy w Austrii. Co to za choroba?

Bruceloza u zajęcy w Austrii. Co to za choroba?

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl, IMP im. prof. J. Nofera, GIS

Trzęsienie ziemi o magnitudzie 6,1 wystąpiło w pobliżu wyspy Karpatos na Morzu Śródziemnym, niedaleko Krety. Wstrząsy były odczuwalne także na Rodos oraz w Egipcie. Lokalne władze wprowadziły tymczasowe ostrzeżenie przed tsunami, które w środę zostało odwołane.

Trzęsienie ziemi w pobliżu Krety. "Natychmiast oddal się od wybrzeża"

Trzęsienie ziemi w pobliżu Krety. "Natychmiast oddal się od wybrzeża"

Aktualizacja:
Źródło:
FOX Weather, Reuters, Kathimerini

Mieszkańcy hrabstwa Somerset w stanie Pensylwania w Stanach Zjednoczonych zmagają się z powodzią. Szczególnie trudna sytuacja ma miejsce w dzielnicy Meyersdale, gdzie zalanych zostało wiele domów. W okolicy prowadzona jest akcja ewakuacyjna.

Ewakuują mieszkańców. "Woda sięga nawet do pierwszego piętra"

Ewakuują mieszkańców. "Woda sięga nawet do pierwszego piętra"

Źródło:
CBS, CNN,

Fala zimna obejmująca Polskę potęguje tęsknotę za ciepłem i latem. W świetle najnowszych materiałów prognostycznych termicznie wkroczyć mamy w lato po 25 maja, tuż przed 1 czerwca, kiedy rozpocznie się lato meteorologiczne.

Jaka pogoda na lato? Ten miesiąc może okazać się idealny na urlop w Polsce

Jaka pogoda na lato? Ten miesiąc może okazać się idealny na urlop w Polsce

Źródło:
TVN24+

Od kilku dni w lokalnym sklepiku w samym centrum Polski regularnie słucham, co i komu zmarzło podczas tegorocznej majowej fali chłodu. Na jednej z pobliskich plantacji truskawek w moim regionie ogrodniczo-sadowniczym, między Warszawa a Łodzią, na straty poszło aż 80 procent uprawy. Z wielu regionów Polski - Podlasia, Mazowsza, Ziemi Łódzkiej, Lubelszczyzny i innych - spływają od kilku dni informacje o szkodach, jakie poczyniły przymrozki.

To może być najzimniejszy maj od dekad. Kiedy zrobi się ciepło?

To może być najzimniejszy maj od dekad. Kiedy zrobi się ciepło?

Źródło:
TVN24+

Tegoroczna wiosna w Wielkiej Brytanii może być najsuchsza w historii. Agencja Met Office przekazała, że od początku pory roku w kraju spadło średnio 80 litrów wody na metr kwadratowy, prawie trzy razy mniej niż wynosi średnia wieloletnia. Eksperci ostrzegają, że tak sucha wiosna może oznaczać poważne kłopoty z zasobami wody latem.

Ta wiosna na Wyspach może być rekordowa

Ta wiosna na Wyspach może być rekordowa

Źródło:
Reuters, BBC

Kontakt z gąsienicami kuprówki rudnicy może być niebezpieczny dla zdrowia. Jak ostrzegają leśnicy, larwy tego motyla pokryte są włoskami, których dotknięcie powoduje u niektórych wysypkę i swędzenie. Gatunek ten ma także negatywny wpływ na drzewa.

Żerują na polskich roślinach. "Lepiej nie dotykać tych owadów"

Żerują na polskich roślinach. "Lepiej nie dotykać tych owadów"

Źródło:
Nadleśnictwo Lubliniec, Instytut Ochrony Roślin PAN