Jesień 2021. Astronomiczna i kalendarzowa jesień - kiedy się zaczynają

W środę pożegnaliśmy lato i powitaliśmy astronomiczną jesień. Dni są się coraz krótsze, a noce coraz dłuższe. Na drzewach przybywa żółtych i pomarańczowych liści, a w nocy temperatura jest coraz niższa.

>> KIEDY W TYM ROKU PRZESTAWIAMY ZEGARKI

Za astronomiczną jesień na naszej półkuli uznaje się okres trwający od momentu równonocy jesiennej do przesilenia zimowego. Równonoc jesienna następuje, gdy Słońce przechodzi przez punkt Wagi. Ziemia przekracza wtedy punkt na swojej orbicie, w którym promienie słoneczne padają prostopadle na równik i są jednocześnie styczne do jej powierzchni przy biegunach.

Moment równonocy jesiennej przypada zwykle na 22 lub 23 września. Jesień astronomiczną powitaliśmy w środę 22 września o godzinie 21.21. W tym dniu następuje też równonoc jesienna.

Początek kalendarzowych pór roku zawsze wypada w jednym konkretnym dniu. Pierwszy dzień jesieni kalendarzowej jesieni 2021 przypada na 23 września. Potrwa do 21 grudnia - wtedy rozpocznie się kalendarzowa zima.

Oprócz jesieni kalendarzowej i astronomicznej, znamy też pojęcie jesieni meteorologicznej. Jesień meteorologiczna przypada zawsze na ten sam okres. Rozpoczyna się 1 września i kończy 30 listopada. To pojęcie wprowadzono na potrzeby meteorologów i klimatologów. Służy, by przy porównywaniu danych statystycznych bądź klimatycznych odwoływać się zawsze do tego samego okresu, bo pory astronomiczne i termiczne mają daty "ruchome".

>> POGODA IMGW NA PAŹDZIERNIK

Z planet w jesienne wieczory świecić będzie Wenus, której warunki widoczności będą się poprawiać. Pod koniec października będzie zachodzić około godzinę po zachodzie Słońca. Cały czas widoczne będą Jowisz i Saturn, świecące po południowej stronie nieba.

Z kolei wieczorami nie zobaczymy Marsa. Czerwona Planeta zacznie wschodzić nad ranem na przełomie października i listopada. Merkury na początku jesieni nie będzie widoczny, ale już w drugiej połowie października zobaczymy go na porannym niebie. Najdłużej będzie widoczny około 20 października (wschód około godziny przed świtem).

Natomiast z planet niewidocznych gołym okiem, ale widocznych przy pomocy teleskopu jesienią można spróbować zaobserwować zarówno Urana, jak i Neptuna. Nadchodząca jesień będzie najlepszym ich okresem widoczności.

Czas Perseidów i innych letnich rojów meteorów mamy już za sobą, ale nie znaczy to, że jesienią nie można dostrzec "spadających gwiazd". Na przykład od 6 do 10 października aktywne są bardzo powolne Drakonidy, mające związek z kometą 21P/Giacobini-Zinner.

Poza tym, od 2 października do 7 listopada wypada okres Orionidów, z maksimum 21 października. Rój ten ma związek ze słynną kometa Halleya. Najaktywniejszym z rojów meteorów są jednak Geminidy widoczne od 4 do 17 grudnia. W maksimum około 14 grudnia ich aktywność może osiągać nawet 120 zjawiska w ciągu godziny. Geminidy mają związek z planetoidą 3200 Phaeton.