Coraz trudniejsza sytuacja panuje na Filipinach po piątkowym uderzeniu potężnego tajfunu Haiyan, który spowodował śmierć 10 tysięcy osób oraz ogromne zniszczenia. Na zdewastowanych obszarach ludzie są pozbawieni żywności i podstawowych produktów, a konwoje z pomocą mają problemy z dotarciem do najbardziej potrzebujących. Coraz powszechniej zdarzają się przypadki grabieży sklepów i magazynów. Na pomoc Filipińczykom przybyły oddziały amerykańskich marines.
Według szacunków Haiyan zniszczył około 70-80 proc. konstrukcji na swoim szlaku w centrum Filipin. W wielu rejonach są poważne problemy z dotarciem konwojów z pomocą do najbardziej poszkodowanych poszkodowanych miejsc, bo drogi, lotniska, mosty zostały zniszczone lub są zablokowane przez szczątki i gruzy z mniejszych obiektów.
W desperacji rabują sklepy
Na terenach dotkniętych przez żywioł panuje chaos, brakuje żywności, wody pitnej, leków i namiotów. - Pomoc jest już w drodze, prosimy o cierpliwość - zaapelował do mieszkańców rzecznik filipińskiej policji.
W tej sytuacji zaczyna dochodzić do rabunku sklepów i magazynów. Takie przypadki zdarzyły się m.in. w 220-tysięcznym Tacloban. W mieście wprowadzono stan wyjątkowy, a prezydent kraju Filipin Benigno Aquino skierował tam dodatkowe oddziały wojska, żeby pomogły w utrzymaniu porządku.
Ludzie jedli to, co znaleźli na drzewach
O szkodach, które wyrządził tajfun opowiadał też Konrad Knapik - Polak mieszkający na Filipinach. Z jego relacji wynika, że tam, gdzie mieszka, nie ma żadnych zniszczeń, ale już po godzinie jazdy na północ zmiany w krajobrazie są ogromne. - Gdy chodziłem po wiosce moich teściów, czułem się jak w filmie katastroficznym. Domy porozwalane, drzewa połamane, ludzie siedzą pod namiotami - powiedział Knapik na antenie TVN24.
- W wioskach, w których byłem, nie widziałem żadnej pomocy międzynarodowej. Nie widziałem także wojska - dodał Knapik i dodał, że ludzie sami próbują ratować swoje zniszczone domy. - Widać, że coś się dzieje. Z dróg usunięto część powalonych drzew - uzupełnił.
Jak wyjaśnił, w ostatnich dniach ludzie jedli, co znaleźli na drzewach: banany, papaje, kokosy. - Na szczęście, dzięki specjalnym maszynom, które posiada każde domostwo, poszkodowani mają wodę. Jeśli maszyna została uszkodzona, ludzie idą po wodę do sąsiada - zakończył swoją wypowiedź Konrad Knapik.
"Ludzie chodzą jak zombi"
Najbardziej ucierpiała prowincja Leyte w środkowej części Filipin. Ekipy ratunkowe usiłują dostać się do odległych wiosek położonych wzdłuż wybrzeża, gdzie liczba ofiar śmiertelnych jest jeszcze nieznana. Osoby ocalałe z żywiołu szukają pożywienia i usiłują znaleźć swoich bliskich. - Ludzie chodzą jak zombi w poszukiwaniu jedzenia. To sceny rodem z filmu - opisywała studentka medycyny Jenny Chu.
Według wstępnych szacunków filipińskiej policji w wyniku uderzenia żywiołu zginęło ponad 10 tys. osób, a 4,5 mln zostało poszkodowanych. Władze Filipin nie potwierdziły liczby ofiar podanej przez policję, ale są przekonane, że skala tragedii jest ogromna. - Liczby są przerażające - przyznał prezydent Benigno Aquino, dodając, że teraz priorytetem rządu jest pomoc tym, którym udało się przeżyć kataklizm.
Według polskiego MSZ jak dotąd nie ma informacji, by wśród poszkodowanych przez tajfun byli Polacy.
Jak tsunami
W prowincji Leyte najwięcej osób zginęło na skutek przejścia ogromnych mas wody morskiej, które za sprawą porywistych wiatrów spadły na ląd. Niszczycielska fala, przez świadków porównywana do tsunami, równała z ziemią całe domy. Prędkość wiatru popychającego masy wody ku lądowi wynosiła średnio 310 km/godz., a w porywach sięgała do 380 km/godz.
Ok. 300 osób zginęło w sąsiedniej prowincji Samar, w którą Haiyan uderzył jako pierwszą. 2 tys. mieszkańców uznaje się obecnie za zaginionych. Nie udało się jeszcze nawiązać łączności z 40-tysięcznym miastem Guiuan. Wiele innych miejscowości znajduje się częściowo pod wodą.
Ogółem blisko 480 tys. Filipińczyków musiało opuścić swoje domy, a 4,5 mln w 36 prowincjach kraju w ten czy inny sposób ucierpiało z powodu tajfunu - podała rządowa agencja ds. zarządzania kryzysowego.
Pomoc z całego świata
Agencje humanitarne apelują o żywność, wodę pitną, leki i namioty dla ocalałych. Wskazują przy tym, że w samym kraju nakłady na pomoc humanitarną zostały w dużej części wyczerpane po silnym trzęsieniu ziemi (siła 7,2), które w październiku nawiedziło prowincję Bohol. Niesienie pomocy utrudnia również konflikt rządu centralnego z islamskimi rebeliantami w południowej prowincji Zamboanga.
Biuro Narodów Zjednoczonych ds. Koordynacji Pomocy Humanitarnej (OCHA) mówi o "znaczących zniszczeniach w pasie wybrzeża" i podaje, że z samolotu widać wyrzucone na ląd statki, zniszczone domy i spustoszone połacie ziemi uprawnej.
Na te apele odpowiedziało już wiele państw i organizacji międzynarodowych. UNICEF prześle między innymi wodę, środki czystości i apteczki. Stany Zjednoczone zadeklarowały przesłanie 55 ton jedzenia. Indonezja zapewni wsparcie logistyczne i pomoc medyczną. Australia zapowiedziała przekazanie mat do spania, pojemników na wodę oraz moskitier. Pomoc zadeklarowała także Polska Akcja Humanitarna.
Polacy też mogą pomóc
O pomoc zaapelowały na swoich stronach internetowych Caritas Polska i Polska Agencja Humanitarna. Caritas poinformowała, że na doraźną pomoc poszkodowanym przeznaczyła 50 tys. euro, rozpoczynając jednocześnie akcję pozyskiwania funduszy przez charytatywny SMS oraz wpłaty na konto Caritas.
Wystarczy wysłać charytatywny SMS o treści Pomagam na numer 72052 (koszt 2,46 zł z VAT) oraz przekazując wpłaty na konto Caritas z dopiskiem Filipiny, szczegóły na www.caritas.pl.
O pomoc apeluje też Polska Akcja Humanitarna, która uruchomiła zbiórkę pieniędzy na rzecz ofiar tajfunu na Filipinach. PAH pozostaje w kontakcie z partnerami działającymi w regionie oraz na bieżąco zbiera informacje pomocne w określeniu pierwszych potrzeb.
Wpłat można dokonywać na rachunek PAH za pośrednictwem strony internetowej organizacji. Można także wesprzeć Klubu PAH SOS.
Stosy ludzkich zwłok
W Tacloban, stolicy Leyte, wzdłuż zdewastowanych dróg leżą stosy ludzkich zwłok. - Z pokładu śmigłowca można ocenić skalę zniszczeń. Od wybrzeża w głąb lądu nie ocalała ani jedna stała konstrukcja. Wygląda jak po przejściu tsunami. Brak mi słów - mówił przedstawiciel filipińskiego MSW Manuel Roxas.
W zniszczonym przez żywioł mieście uaktywnili się szabrownicy, zdewastowano bankomaty, a w miejscowości Tenauan, w prowincji Leyte, zaatakowano ciężarówki z żywnością, namiotami i wodą pitną - podał Filipiński Czerwony Krzyż.
Prezydent kraju Benigno Aquino poinformował, że z uwagi na rozruchy w Tacloban rozważa wprowadzenie w mieście stanu wyjątkowego lub wojennego. Rząd skierował w rejon 300 żołnierzy i policjantów. - Dziś w nocy do Tacloban przybędzie kolumna pojazdów opancerzonych, aby (...) położyć kres grabieży - powiedział Aquino.
Obecnie tajfun Haiyan zbliża się do wybrzeży Wietnamu. Choć zdążył znacząco osłabnąć, towarzyszące mu porywiste wiatry i sztormy już spowodowały śmierć sześciu osób i obrażenia u dziesiątek innych w środkowej części kraju. Władze w Hanoi ewakuowały do stref bezpieczeństwa blisko 900 tys. mieszkańców 11 prowincji.
Kondolencje z całego świata
UNICEF poinformował, że wysyła na Filipiny 60 ton pomocy, która na pokładzie samolotów najprawdopodobniej dotrze do kraju we wtorek. ONZ-owska agenda szacuje, że na terenach dotkniętych tajfunem mieszka ok. 1,7 mln dzieci.
Pomoc w wysokości 3 mln euro zadeklarowała Komisja Europejska, ambasada USA na Filipinach przeznaczy doraźnie 100 tys. dolarów, a Australia - blisko 400 tys. dolarów. Światowy Program Żywnościowy przekazał 40 ton wysokoenergetycznych herbatników (wystarczy do nakarmienia 120 tys. ludzi przez jeden dzień), a także sprzęt łącznościowy i artykuły pierwszej potrzeby.
Kondolencje na ręce filipińskich władz złożył w niedzielę prezydent Bronisław Komorowski. O modlitwie za tysiące zabitych i zaginionych zapewnił też papież Franciszek podczas spotkania z wiernymi. - Niestety ofiar jest wiele, a straty ogromne. Módlmy się za naszych braci oraz siostry i starajmy się, by dotarła do nich nasza konkretna pomoc - mówił.
Autor: kt,pk, js,aka/map,tka,mj / Źródło: PAP