Reuters: Niemcy i Włochy otworzą konta rublowe w Gazprombanku, by płacić za gaz

Dekret Władimira Putina, który wszedł w życie od początku kwietnia br., przewiduje płatności za dostawy rosyjskiego gazu w rublach. Agencja Reutera zwróciła, że żądania Moskwy wystawiły na próbę determinację europejskich rządów w zajmowaniu twardego stanowiska wobec Kremla w związku z inwazją na Ukrainę.

Polska, Bułgaria i Finlandia odrzuciły żądania Rosji i w konsekwencji dostawy surowca do tych krajów zostały wstrzymane.

W ramach dotychczasowych umów większość firm europejskich płaciła za gaz w euro na konta Gazprombanku w Luksemburgu. Tymczasem dekret przewiduje m.in. obowiązek założenia przez kupujących rosyjski gaz kont walutowych i rublowych w Gazprombanku oraz dokonywanie płatności w schemacie dwuetapowym: najpierw przelew należności w walucie, a następnie konwersja środków na ruble. Według dokumentu uznanie płatności następuje dopiero z chwilą zaksięgowania wpływu na koncie rublowym.

Reuters zwrócił uwagę, że Komisja Europejska opublikowała dwa zestawy pisemnych wytycznych, jak kupować rosyjski gaz bez naruszania sankcji, ale ścieżka prawna pozostaje mglista, ponieważ unijni urzędnicy doradzali firmom na zamkniętym spotkaniu, aby nie otwierały kont w rublach w Gazprombanku.

Niektórzy przedstawiciele krajów członkowskich w Brukseli powiedzieli, że ich zdaniem wytyczne były celowo niejasne, aby umożliwić krajom otwieranie kont w rublach i kupowanie rosyjskiego gazu. - Można odnieść wrażenie, że pozostawiono otwartą furtkę dla kontynuacji dotychczasowej działalności - powiedział jeden z dyplomatów, cytowany przez Agencję Reutera. Jak dodał, może to podważyć jedność UE wobec Rosji, gdyby rzeczywiście spółki energetyczne z niektórych krajów otworzyły konta w rublach, a inne nie.

- Musieli stworzyć pewien poziom twórczej dwuznaczności - powiedział drugi z dyplomatów, odnosząc się do wytycznych. W jego ocenie, celem "jest stworzenie wystarczającej przestrzeni dla różnych interpretacji".

Agencja Reutera, powołując się na dwa źródła, poinformowała, że niemieccy importerzy gazu zostali poinformowani przez władze w Berlinie, że mogą otwierać konta w rublach, aby płacić za rosyjski gaz bez naruszania sankcji, o ile płatności, których dokonują w Gazprombanku nie są w rosyjskiej walucie. Według źródeł Niemcy, które są największym importerem rosyjskiego surowca w regionie, działały w tej sprawie w ścisłej koordynacji z UE.

Włoski rząd również miał rozmawiać w tej sprawie z Komisją Europejską i uzyskał jasność, jak legalnie kupować rosyjski gaz - powiedziało w rozmowie z Agencją Reutera źródło związane z rządem w Rzymie. Wcześniej w tym tygodniu włoski koncern energetyczny ENI przekazał, że wciąż będzie płacić za rosyjski gaz w euro. W komunikacie firma podała też, że zaczęła procedurę otwarcia dwóch kont - jednego w euro, a drugiego w rublach w Gazprombanku "bez zaakceptowania jednostronnych zmian istniejących kontraktów".

Rosja poinformowała w czwartek, że połowa z 54 klientów Gazpromu otworzyła konta w Gazprombanku.

Katja Yafimava, ekspertka Oxford Institute for Energy Studies stwierdziła, że nie ma podstaw prawnych, które sugerowałyby, że otwarcie konta w rublach narusza sankcje. - W pisemnych wytycznych nie ma nic, co uniemożliwiałoby kupującym otwieranie takich rachunków. Chociaż ustne oświadczenia Komisji Europejskiej wywołały niejasności, to jednak liczą się wytyczne na piśmie - powiedziała.

Za egzekwowanie unijnych sankcji są odpowiedzialne rządy krajowe. Bruksela może wszcząć postępowanie sądowe przeciwko rządom, które nie egzekwują sankcji, ale kraje członkowskie nie zgadzają się co do płatności za gaz.

Agencja Reutera podała, że Polska zażądała od Brukseli precyzyjniejszych informacji na temat tego, czy firmy mogą otwierać konta w rublach. Z kolei rzecznik holenderskiego ministerstwa gospodarki powiedział, że kraj ten lobbuje na rzecz jasnego stanowiska Wspólnoty, aby "wyznaczyć jedną linię dla całej UE".

Czytaj więcej: Rosyjski Gazprom wstrzymał dostawy gazu do Finlandii